A0. 1880.
Kennisgeving.
Maandag ,26 April.
Verschijnt Hatelijks, nitpniM Mat.
Jfê 4913.
V" i e r
Ijj dete Courant behoort een Bfjvoegsel.
Aan het Commissariaat van politie zgn als
op straat gevonden aangebracht een galden
en een zwart lederen ktndertaschje.
Schiedam, 24 April 4880.
Enkele dagen geleden verscheen een geschrift
in het licht, dat door den auteur, Jhr. Mr. J. K. J.
De Jonge, in enkele plaatsen van ons land
■werd voorgedragenen na dieDshelaaste
vroegen dood, door zijn zoon aan het Neder-
landsche volkals een der laatste en beste
pennevruchten zijns vaders werd aangeboden.
Het handelt over een vrouw, zooals de schrij
ver zegthoog van geboortemeer verheven
nog door hare huwelijksverbindtenis met een
man, voor niemand hier te lande onverschillig,
(die na drie eeuwen bij sommigen nog bekla-
gelijke hartstocht wekt, bij verreweg de meesten
-echter vurige vereering en innige verknocht
heid vindt;) op eene vrouw wier leven in zoo
diepe voren van smart werd doorploegdop
wier levensweg zóó weinige, zoo bleeke zonne
stralen doorbraken, dat zij bezwaarlijk den last
des levens zou gedragen hebbenindien haar
zaeht gemoed geen kracht gevonden had in het
vertrouwen op eene betere toekomst, in de
telkens herhaalde bede, die zij tot de kenspreuk
van haar leven had gemaaktin het ïVeniat
regnum tuum," in de verzuchtingUw Konink
rijk kome.
Zij leefde in een tijd van smart, waarvan
•wij kinderen eener weelde van voorspoeddie
reeds klagenzoo slechts eene stroohalm onze
legerstede plooit, ons geen denkbeeld kunnen
vormen; in een tijd waarin da stroom van
rampen, smart en lijden bijwijlen opzwol tot
eene hoogte, dat het water tot de lippen rees'
•en de bede sUw Koninkrijk kome" niet slechts
eene bede des geloofs, maar somtijds ook'de
bede der vertwijfeling was. Over eèn vrouw
tweemaal gehuwdop haar 17e jaar reed®
weduwe, die beide liaro gemalen én bovendien
1) e i* t i ï-T-1. «i- .T <i<
haar vader, verraderlijk iag ombrengen en
eindelijk, toen eenige meerdere rust voor haar
gemoed was aangebrokennog ten slotte op
het einde van haar treurig'jeven, haren vriend
en raadsman moest zien 'mbreugen dóór het
zwaard van den scherpredster, en zij zslve dit
land van tweedracht, met schimp, hoon en
laster beladen, moest verlaten om op haar
geboortegrond rust te zoeken; maar die rust
slechts vond in den dood
Louise de Colligny, de emalin van "Prins
Willem I, is deze vrouw.
Den beoefenaars onzer historié beeft de ge
leerde schrijver met deze, studie een grooten
dienst bewezen; maar bovendien zijn er dui
zenden, die er wel eens van gehoord hebben,
dat de vierde echtgenoote van den Vader des
Vaderlands zoo heette en die weten, dat zij
slechts anderhalf jaar het levenspad van den
Zwijger mocht effenen, maar verder gaal de ken
nismaking met deze merk waardige vrouw niet.
Haar Jange lijdensweg wqgpjidoor densehrgver
eenvoudig, en volgens officieele bescheiden afge
maald, en leert ons haar' kennen als een
Fransche vrouw, die nooit onverschillig is ge
worden voor de toestanden en gebeurtenissen
in Frankrjjk, maar die tegelijk een Hollandsche
vrouw was, die haar warm hart verdeelde
tusschen het lot van haar tweede vaderland,
haren zoon en de kinderen van Prins Willem."
Men kent haar afkomst. Haar vader was de
beroemde Colligny, die haar op lGjarigen leeftijd
uithuwelijkte aan den heer de Teligny; beiden
weiden bij den moord in den St. Bariholomeus-
nacht omgebracht. (24 Augustus 1572.)
ïOp 17jarigeu leeftijd was zij dus weduwe,'»
en zij moest met de haren naar Zwitserland
vluchten, om het lot, dat de Hugenoten overal
in Frankrijk dieigde, te ontgaan. Eenige jaren
later keerde zij naar Frankrijk terug en leefde
daar stil en weiuig opgemerkt voort, tot in
4583 Willem van Oranje aanzoek om haar
hand deed.
Een jaar te voren had de aanslag op zgn
leven te Antwerpen plaats gehad door Jean
Jauregui. Nauwelijks van zgn wonden hersteld
outviel hem zgn gemalin Charlotte van Bourbon,
die hem zes dochters naliet.
Staatkundige redenen, de hoop namelijk dat
hem dén zoon ten minste nog geboren mocht
worden, en de behoefte om in den jammer van
politiek waarin hij leefde, althans iemand in
z'yne intimiteit te hebben, die hem de genoegens
schonk van huiselijk vertrouwen, bewogen den
Prins om ree 's spoedig weder tot een niauw
huwelijk over te gaan.
Ilij vestigde daartoe het oog op Louise de
Colligny, de dochter van den meest beroemden
en meest geëerden Hugenoot van Frahkrjjk.
Het schgnt ongetwijfeld zonderling, dat de
Prins zijn keuze juist toen vestigde op eene
Fransche vrouw. Door buiteulandsche politiek
zal deze keus althans niet zjjn bepaald; want
was het aanbieden der opperlandvoogdij aan
a w g»
den ellendigen Anjou hier te lande reeds impo
pulair geweest, na het verraad, te Antwerpen
in 1532 gepleegd, was elke Fransche alliantie
in de Nederlanden zóó impopulair geworden
dat zelfs in Zeeland, Holland en Brabant Prins
Willem daardoor van zijne populariteit had
verloren. Ja zelfszóó weinig waren de Fran*
schen aan het Hof van Prins Willem zelven
gezien en vertrouwd dat menin de eerste
oogeu blik ken na den moordaanslag van Jauregui,
Anjou en de zijnen daarvan verdacht, zoolang
tot dat het bleek, dat de aanslag van de zgde'
van Spanje was gekomen.
De Fransche politiek, reeds sedert 1579 door
Willem van Oranje gevolgden het inroepen
van Fransche hulp onder Anjou, schgnt, van
ons standpunt beschouwd, nu wij ook de ge
volgen kennen, wel de minst gelukkige poli
tieke greep van den Prins te zijn geweest.
Na de teleurstelling door Willem van Oranje
op politiek terrein van eene Fransche alliantie
ondervonden, mag het dus vreemd voorkomen/
dat hg zynë "'nieuwe 'huwêlgks-ailiahtie" wedtfr"
in Frankrijk zocht. Maar het schijnt wel, dat
Willem, sedert Anna van Saxen, een afkeer
had van Duitsche vrouwen en sedert zijn
huwelijk met Charlotte de Bourbon, zoete her
inneringen en groot vertrouwen in eene vrouw'
van Fransche afkomst koesterde.
En daarin ten minste heeft hij niet mis ge
zien, Charlotte De Bourbon en Louise De Col
ligny zgn beiden voorbeelden geweest van'
onoveitrefbare huwelijkstrouw.
Het volk echter, door sommige predikanten
opgezweept, nog verbitterd, sedert de Fransche
furie, tegen al wat uit Frankrijk kwam, toonde
grooten onwil tegen dit huwelijk met Louise.
Toch kwam zij, onder geleide van JustinuS
van Nassau, over zee naar Nederland om den
geproseribeerden Prins te huwen, Op den 8sten
April 1583 trad zij te Viissingen aan land en
vandaar toog zij onmiddellijk naar Antwerpen,
alwaar vier dagen later het huwelgk tusschen
Willem van Oranje en Louise de Colligny werd
voltrokken,
Hoe innemend de jonge Fransche vrouw ook
was, de stuursche wrok der Antwerpenaren
vermocht zij niet te overwinnen. De afkeer der
Brabanders legen de Frauschen, vooral die
tegen Louise getoond, het verminderend gezag
des Prinsen in het Zuiden, de onveiligheid voor
zgn leven in die gewesten, vol naijverige en
ontrouwe edelen, dit alles te zamen deed Prins
Willem besluiten om in de maand Juli 1583
zijne verblijfplaats van Antwerpen uaar Delft
over te brengen.
Te'midden van al deze teleurstellingen, welke
Prins Willem toen ondervond, werd hem echter
de vreugde gegeven van een zijuer wenschen
te zien vervmld. Op 28 Februari 1584 schonk
Louise de Coliiguy hem nog een zoon. Prins
Frederik Hendrik.
Nog geen v(jf maanden na deze heuglijke
gebeurtenis was baar gemaal door de handen van
SCBIi
AEONNïHEMTüPRUb, per kwuitaalƒ1.85.
franco per post, door het geheeie Rijk. - 2,50.
Aftonderlgke nnmmers - 0.10.
Dn Voorzitter van den Gemeenteraad van
Schiedam
brengt bij deze ter kennis van de Ingezetenen:
1". dat de lijsten der kiesbevoegden tot iiet kiezer
van Leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
van de Provinciale Staten en \an den Gemeenteraad;
opgemaakt ingevolge Art. 6 der Wet van den 4 Julij
1850 \Slaatshlad No. 37), en den 15 Maart jl. vast
gesteld op hedenkrachtens liet bepaalde bij Art 31
ier Wet zijn gesloten, en op de Gemeente-
Secretarie ter inzage voor een ieder nedergelegd, en
-dat een Exemplaar dier lijsten is aangeplakt aan het
-Gemeentehuis
2°.* dat de lijsten der kiezers van de Provinciale
Staten der gemeenten DELFSIIAVENOVERSCHIE en
KETHEL, zijnde onder-kiesdisti icten van het Hoofd
kiesdistrict Schiedam, inede ter inzage voor de
belanghebbenden op de Secretarie zullen worden neder
gelegd.
-TiEn is hiervan afkondiging geschiedt, -waar het behoort,-
den 24 April 1880.
De Voorzitter voornoemd
P. J. VAN DIJ IC VAN MATENESSE.
BUKEAVi »ARHT, E, 124.
ki
COURANT.
i
Advertentieprijs van 110 gewone regels
met inbegrip van eene Courant1.10#
Iedere gewone regel meer- 0.40,
Driemaal 'plaatsing wordt tegen twkbmaal berekend#
