Per Telegraaf.
Gemengde Berichten.
De moord te 's Gravenhage.
het koffiehuis gesloten, en eerst toen ging de
volksmenigte uiteeö. Eenige personen werden
gearresteerd.
Dobbelaere, de bedrijver van den dub
belen moord te Rijsselwaarvan wij melding
gemaakt hebben, was vroeger bij verstek wegens
valschheid in geschrift, onder zijn waren naam,
tot twee jaren gevangenisstraf veroordeeld. Hy
dacht, dat deze omstandigheid hem dienen kou
om de justitie voor altijd van den weg te
leidenen hij maakte daarvan op een behen
dige wijze gebruik. Den 28sten Augustus d.
i, '13 dagen nu den moord, stelde hij zich te
Gent gevangen, om zyn eerste vonnis te onder
gaan. Terzelfder tijd richtte hij een verzoek
om vermindering van straf aan den Koning.
Onder een valschen naam zijn straftijd vol
brengende meende hij in zekerheid te zijn
terwijl de moordenaar buiten de gevangenis te
vergeefs gezocht werd.
Slechts een toeval bracht de justitie op het
spoor, dat zij den waren schuldige achter slot
en grendel had.
In Petersburg is dezer dagen een hard
draver verkocht voor de belangrijke som van
f18,000.
De oestervisscherij te Orkney heeft een
aanvang genomensommige booten maken een
d&geUjksche vangst van 40,000 oesters.
Een eigenaardig bruidspaar trad laatst
leden Zondag in een dorp bij Koningsberg
in den echt. De bruidegom, een ongelukkige
die op kosten der gemeente verpleegd wordt,
was over zijn geheele lichaam verlamd, ter
wijl de bruid, eveneens eene bedeelde, zoo
kreupel is dat zij zich slechts op handen en
voeten kan bewegen.
Van den handel in de Nieuwe Wereld
vormt men bij ons zich niet altijd eou juist
vbegrip.- De- -Grondwet werpt er weder eenig licht
op. In een advertentie word.t medegedeeld:
ïJuist aangekregen direct uit Nederland tafel-
bybels, kerkbijbels, testamenten, psalmboeken,
vraagboeken en bijbelsche en andere geschiede
nissen. Daareuboven eene groote hoeveelheid
andere boekenSmijtegelt, het Gekrookte Riet,
twee deelen; W. a. Brakel, Krummacher,
Eerste dertig leerredenen, tweede dertig leer
redenen enz. Ook heeft hy direct uit Neder
land ontvangen Echte Haarlemmer Olie. D. P.
Meengs apotheker. Holland. Michigan."
Men ziet dat deze artsenijtneuger zijne taak
in haar ruimsten omvang opvat en niet slechts
geneesmiddelen voor 't lichaam, maar ook voor
de zielen verkoopt.
Do justitie zet onvermoeid haar pogingen voort
om den dader te ontdekkener is een persoon,
die wellicht haar belangrijke inlichtingen zou kunnen
geven en die zij tracht op te sporen. Daarom werd
gisterenmorgen de volgende bekendmaking gepubli
ceerd
«Volgens verkregen inlichtingen heeft zich ver
leden weok vóór of op 23 dezer een burgermeisje
vervoegd aan de school van den heer H. D. llbbens
in do Trompstraat 324, om te vragen of aldaar
was do jongeheer Bogaardt. Nauwkeurige opsporing
van dit meisje wordt verzocht en zij wordt uit—
genoodigd zich ten spoedigste aan te melden aan
bet lloofdconimissariant van politie."
Eergisterenavond is ten huize van den beer
Bogaardt opnieuw een briefkaart bezorgd van
dezelfde hand mot de woorden: Onze wraak
is nog nio t voldaan. Het postmerk van dezen
brief was Rotterdam.
Namens den officier van justitie te 's Graven-
hngo is aan de ambtenaren vnn de politie een
facsimile gezonden van don eersten aan den heer
Bogaardt bezorgden brief, met verzoek nauwkeurig
te doen onderzoeken 'of wellicht do inzage daarvan
tot ontdekking van'den schrijver lean .leiden.
Bij ontdekking wordt onverwijld bericht verzocht.
Deze brief is van den volgendon inhoud:
Geachte Heer.
Daar ge uw zoon wel zult misschel, roaak ik van
papier gebruik om u zijn wegblijven op te helderen.
Hij is in bewaring genomen door een wanhoopig
man die u uit Indië nog kent. Ik moet mijne
zaken reddenge zoudt er mij goedwillig geen
geld genoeg toe geven daarom doe ik 't zoo
omdat ik mij dan gelijktijd op uw vrouw Marie,
die ik haat, kan wreken in baren zoon. Ik bob
vijf en zeventig duizend75,000 glu. noodig.
Uw zoon is door mij in een kelder gesloten,
waar hij wel kan leven, doch van mij niets krijgt,
hij zal 'tdus niet lang uit houden, en het hangt
van u slechts af hem vrij to makenzoo spoedig
dat tiij nog loeft. Laat dus 't geld morgen middag
brongen dan is hij nog gered. Ik kan ook niet
lang wachten want ik ben op 't uiterste. Zoo ilc
't gold niet krijg dan dood ik hem en mij door
een paar schoton of ik vlucht en laat hum slil
zitten. Ik bon zoo zeker van mijne zaak dat 't
slechts van u afhangt hem te reddon. Doet gij dat
niet dan zal hem geen dag loven blijvenal zou
ik 't alleen maar doen uit woedo dat ge mij niet
helpt.
Veel tijd om 't geld op te halen geef ik
u dus niet. Gij geeft 't bedrag aan bankbil-
letten in een pakket geslotenaan een uwer
dienstmeiden, deze gaat er mode do hoefkade op,
zij zal die wel weten, 't is de eerste laan links,
als zij van 't Holl. station komt. Zij loopt dus met
't pakket in do hand als herkcnningstecken de
Hoefkade op,'en volgt dio tot aan 'teinde, altijd
tusschen de weilanden door. Voor dat zo aan 't
eind is zal ze wel iemand ontmooton dio haar
vraagt of zo uw dienstmeid is, aan deze geeft
ze 't pakketdan is alles goed. Ze moet echter
niet verzuimen door te loopen tot 't eindo, dus
niet stil blijven staan. Zij gaat juist om. 3 uur
van huis, dan is zo tegen half vier aan do hoef
kade en begint haar marsch Go zult er niemand
lots van zeggenwant als ik bemoeiolijkt word,
dan dood ik uw zoon dadelijk. Poog niet iets te
ontdekken, want go kunt niets snappenen 't
in kennis stellen aan de politiezou uw zoon
dooden, omdat ik dan 't geld niet onbemoeiciijkt
zou krijgen. Ge kunt me ook niet verrassen want
ik de politiezaken dndolijk.
Dengene die ik zend om 't pakket te 'halen, is
iemand die van niets afweet, mijn ware naam
niet kent, en denkt dat hij een bundel brieven
van een meisje die ik niet zelve wil ontmoeton
voor mij ontvangt. Van hom kunt go dus niets
vernemen, aan hem hebt ge niets; doch- komt hij
nice op do bepaalde tijd bij mij terug, of is hij
niet alleen, of hebt ge hem iets van de zaak
gezegd, zoo dat bij mij doorgrond; dan dood ik
uw zoon dadelijk of iaat, hem verhongeren. Mijn
posteljon kent de gevangenis niet, en kan mij niet
vinden als heel eonzaam, terwijl ik hem in 't oog
laat houden door mijn confrater. Uw zoon komt
niet terug voor dat de bankbilletten behoorlijk
zijn ingewisseld, denk daar om, ik zal hem
echter alsdan eenig voedsel geven, maar is de zaak
niet eerlijk, dan blijft hij voor de kcidorratten.
Donk niet dat hij in of bij den Hang zit, och neê,
dat niet, hij zal zaterdag mot do trein arriveren
bij u t'huis, zoo mijn zaken opfleuren, dan krijgt
ge "t geld terug. Kom niet zelve 't brengen "of
zend geen ander als uw dienstmeid, want dan
komt 't niet terecht, daar mijn posteljon een
machieno is; alsdan daar ik niet. langer kan
wachten, vlucht ik en laat uw zoon zitten. Uw
dienstmeid gaat dus om 3 uur van huis met 't
pakket in de hand en begint imro wandeling, op
Viijdag 24 Sept.
Lees nu goed alles over,' denk or aan dat mijn
posteljon van niets weet, dat ge door in iets van
't voorgeschrevene af te wijken, uw zoon dood,
dat ik geen koud hollandsch bloed in
m,ij heb, dat door 't te laat terug komen van
mijn posteljon ook alles bedorven is hetgeen door
zijn schuld niet zal gebeuren. Zoo deze brief niet
bij 't pakket is dan hond ik n\v zoon nog een
dag of acht, voor ik hom terug zond
Maak nu dus niet dat de moord voor niets ge
beurt, door dwaze handelingen van inv zijde;
ik ben toch in 't voordeel, daar ik zeker van mijne
zaak ben.
Ik bon niet bang voor m ij, dat ge 't aan do
politie zegt, want dio snappen toch nietsmaar
dan krijg ik geen geld en sterft uw zoon voor
niets.
Omtrent den muoiil in Den [laag schrijft
do heer ,1. A. De llerph ut liet JST. v. tl. D.
liet volgende
Een bezoek, hetwelk ik gisterenmiddag aan het
terrein van-den moord bracht, heeft mij'ten volle
overtuigd dat hier enkel aan afschuwelijke wraak,
zonder geldbejag, moet gedacht worden. Daartoe
moeten wij de handeling en wandeling van den
moordenaar geregeld nagaan, waardoor wij tevens
zullen zien dat de verschillende eerste couranten
berichten en de verklaring van doctoren omtrent
het tijdstip van den 'moord feitelijk onjuist waren,
zooals ook reeds oflicioel is erkend.
't Schijnt door getuigan bewozen to zijn, dat
jl. Donderdag om half twee dezelfde hoer, die
later met het ongelukkige jongetje >n du duinen
is gezien, op dat uur alleen op n- hoogto van
Uotttriisl is geweestwaarschijnlijk heeft bij het
terrein toen verkend en zich daarna naar het
station van den Ned. Rijnspoorweg hegeven, uhvaar
hij gemakkelijk vóói 3 uur kon zijn aangekomen.
Toen hoeft hij zich per rijtuig naar de school
bogeven en aldaar den ongelukkigon Marius ge
haald, mot wion hij naar de Laan van Meerdorvoort
reed en bij du Beekkiari nabij het Witte Ilek
uitstapte, 't Kan toen Imlf 4 geweest zijn. De
Heeklaan opwandelende is hij links gegaan, doch
teruggekeerd omdat hij aan oen daarbij s-taund
huk stuitte. Daarna is hij over do hoogo wei van
Boonstoppel geloopcn en heeft op de duinen of
door liet land van Van der Toorn zijn weg go-
noraen in de westelijke richting van liet strand.
Hot gevolgde spoor der voetstappon van hem en
zijn slachtoffer voort daarna om de duinen heen
naar een doorneuput., waarin hij zijn plan scheen
te willen volvoeren, doch waaruit do voetstappen
van beiden weer te voorschijn kwamen.
Vervolgens liepen zij iu zuidelijke en daarna in
oostelijke richting over do duinen, toebohooivndu
aan II. IC. H. de Groot-Hertogin van Saven
Weimar. Daar, op ongeveer een kwartier afstand
van Hmlmst, vindt men tusschen stmfdninen twoe
vlak nabij elkander gelogen vrij lage kuilen, ge
deeltelijk mot helm begroeid. Do dom- hen afgelegde
afstand in aanmerking nemende, kan hot ongeveor
5y3 a C uur geweest zijn. Marius moet achter hom
hebben geloopon, want ik zag liet spoor van den
moordenaar, waarin tevens de indruk van Marius
voetje zichtbaar was gebleven, nabij den eersten kuil.
In den tweeden kuil, iets dichter bij Huulrml
schijnt eene worsteling te zijn ontstaan, en do
platgedrukte helm kan als een bewijs gelden, dat
hij daar zijn slachtoffer heeft gebonden met het
groene en witte koord, dat do handjes verbond
en, aebteromgaande, ook de beentjes van liet kind
roerloos maakte; en niet onwaarschijnlijk is hot,
dat een slag op liet hoofd den knaap daar op die
plek liet bewustzijn heeft ontnomen, aangezien
eene wond op hot hoofd is geconstateerd Na dit
feit houden de voetstappen van twee personen
op die van den moordenaar alleen kwamen
uit den kuil, doch do indruk op liet zand was
dieper, omdat hij den knaap toen zal hebbon go-
dragen en; neergelegd in den straks genoemden
eersten kuil.
Daarin heeft'de snoodaard zijn misdoe volvoerd
en don knaap mot zeven dolk- of degens teken
nabij liet hart getroffen. Do helm om bet lijkje
was weinig plat getrapton vooral nabij het
hoofdje orgeknakt goblevenwaaruit dus met
zekerheid volgt dat de doodstrijd van den knaap
spoedig gestreden was. Op do plek waar zijn
hoofdje lag, vond ik helm met slechts weinig bloed
bevlek!, en enkele tcekenen daarvan op het zand.
De helmdie tor weerszijden van het hoofdje
door don avondwind do slapon van hot ongelukkige
kind hcoft gestreeld, heb ik eerbiedig afgeknipt....
tot een tuiltje gebonden on als een heilige rcüquie
aan den bedroefden vader gegeven.
Och! mocht die holns eens spreken kunnen!
Doch verlaten wij dezen moordkuil.
Ziet eens dio voetstappen daar boven aan den rand...
de laaghartige is moordenaar geworden en de angst
en wroeging spreken reeds daar uit de afdruksels
in het zand. Zijn snollo vlucht blijkt reeds uit
passen sommige ongeveer 11/2 meter van elkaar,
voerende in de richting over de duinen naar zee,
die hij ongeveer ter hoogte van paal 103 kan
bereikt hebben, op p. in. een half uur ten westen
van don vuurtoren, Do agenten moeten zijn spoor,
hebben kunnen volgen tot nabij liet strand, waarop
het door den vloed werd uitgevvischl. Deze afschu
welijke moord moet volbracht zijn i'iitir tlal du
duisternis mux, gevallen, hetgeen ik zoouveri den
lieer ollir.ier van justitie bewees uit liet feit, dat
de moordenaar* in zijn vlucht konijnenholen verme
den heeft. De maan scheen niet,'t laatste kwartier
was nabij. Vóór 7 uur was de knaap dus gestorven
en op grond van deze gevolgtrekking niet om 1
uur 's nachts, zooals de doctoren hebben geconsta
teerd
De -zachte regen, welke Donderdagnacht en Vrij
dag viel heeft die vootstapafdrnksels voor ver
zanding gespaard en wellicht do ijveiigo pogingen
der justitie, door oeno belangrijke aanwijzing to
meer, in de hand gewelkt.'
Uit liet op grond hiervan zoo goed als bewezen
feit volgt dus duidelijk, dat de moordenaar niet
gehandeld beeft uit dorst naar geld, en de eisch
van f75.000 slechts gedaan is om do justitie op
een dwaalspoor te brengen.
"Wraak, niets dan wraak kan dus do drijfveer
der misdaad zijn. Zeven dolksteken* verraden zulks
tevens. Een enkele ware bij een gewoon moorde
naar voldocndo geweestOok do verschillende brie
ven aan de ouders geschreven verraden niets dan
wraako. a. zooals ik verneem met de woorden
sik heb woord gehouden".
De moord geschiedde op don 23n dezer op
don dag dat de Koningin dos Hemels in het hemol-
teekon de Weegschaal, het zinnebeeld der gerech
tigheid kwam.
Men loust in lu-t, Oti'/hlnd
Daar wij de overtuiging hebben dut elke bij
zonderheid, die betrekking heelt op het vreeselijk
drama van Donderdag jl.don lezer belang in
boezemt, hebbon wij ons jl. Zondag een moeitevollo
wandeling getroost naar do plek, wam" de schand
daad bedreven is.
Wat. toch Imndon wij constateeren 1
Wanneer men van de brug af, aan de laan van
Meerdorvoort, langzamerhand opwandelt, wordt
hot, na de twee eerste boerderijen voorhij gegaan
'te zijn, don wandelaar duidelijk, dat, om hot duin
te bereiken, hier een buitengewone kennis van
hot terrein noo.lzakehjk is. De eurstc laan rechts
voorbij do Beoklaan, die naar Houtrijk voert, is
door een hek afgesloten, dat vvauieisgevvijs gemaakt,
eiken toegang belet en vorder strekt, zicli linksen
rechts een sloot uit, die men slechts met een
jmlsstok zou kunnen overspringen. Hier beeft dus
de moordenaar niet kunnen passoeron, maar moot
vorder zijn gegaan tot aan of voorbij do laatste
boerderij, aan gene zijde van du watermnchme,
waar het terrein deze twee eigenaardig lieden aan
biedt, dat men of over bet erf en dq breedo weide
van don boer moet gaan en ontwijfelbaar gezien,
moet worden, of een omweg makt n dio minstens
do wandeling mot een half uur verlengt.
Uit dezo feilen blijkt maar al to zeer, met
welk een overtreding de moordenaar den knaap
er toe gebracht moet hebbon, hein op eon wan
deling te volgen, die -zonder omwegen te gebruiken
anderhalf uur duurtmaar tevons blijkt hieruit
hoe groot do konnis van liet terrein bij den
moordenaar gewoost moet zijn, die alle hinderpalen,
als slooton en hekken, gekend heelt, om zonder
moeito en zonder opzien te baron zijn slachtoffer
naar een plek te kunnen voeren waarvan de
eenzaamheid hem bekend moest zijn. Gerastelijk
kan dan ook aangenomen worden, dat het terrein
vooraf met zorg gekozen is en de onbekende
voor zijn gruweldaad te plogen, dozen weg waar
schijnlijk herhaaldelijk heelt gevolgd, zoodat de
enkele daar wonende boeren maar eens goed hun
geheugen moeten raadplegen om zich de wandelaars
te herinnoren, die, opvallend genoeg, tochtjes ma
ken op een terrcih waar geen Hagenaar ooit komt,
naar het duin ovor weiden, die door hekken en
sloot afgepaald zijn en elke gedachte aan een
wandeling voor pleizier uitsluiten.
Dezo moeiehjkhoden die de onderstelling
uitsluiten, dat de arme jongen onderweg vermoord
en naar het duin gedragen kan zijn, bewijzen
bovendien, dat de moordenaar zijn gang naar hot
duin hij dag heeft volbracht: want in het donker
mag hot bijna onmogelijk booten, do enkele brug
to bereiken dio over do lange sloot ligt welke hot
terrein splist, en de hekken over te springen, die
de weiden afhalen. Deze onderstelling wint te moer
veld, nis bet waar is, dat bot lijk gevonden is met
do pot over do oogon getrokken. Hieruit blijkt
dan toch, dat de laaghartige niet slechts bij dag-
de door hem zoo goed gekozen plek bereikt heeft,
maar den tnooril ook bij daglicht gepleegd beeft,
en bij liet gelaat waarschijnlijk bedekt heeft omdat
do starende oogen hem hindeiden.
Tevens mag hieruit afgeleid worden, dat bijna
den rnoord niet terstond is weggegaanmaai' op
de plek zelf bet vallen van den donker hoeft
afgewacht, om terug to koeren. Waarschijnlijker
is hot evenwel, dat hij, na zijn degenstok in een
der ontelbare konijnenholen van hut duin verborgen
te hebbenden weg naar zee over de duinen
gevolgd is, en op liet strand een weg gekozen
beeftwaar du opkomende zee de voetstappen
gemakkelijk uitwiseht.
Stellen wij nudat de moord nog bij dag ge
pleegd is en het donker om 7 uur reeds genoeg
zaam gevallen is. om de. wandeling naar het strand
onbemerkt vooit te zetten, dan mag aangonomen
worden dat de moordenaar to 8 uren ongeveer
te Scheveningen is aangekomendaar wijmet
liet horloge in de hand, geconstateerd hebben,
lt dat cle^garig van de plek, waar dc moord gepleegd
is. tot het s'i and en van daar naar het dorp een
i uur lang is.
De toekomst zal. hopen wij, loeien, ol al neze
hypotheses waar zijn en fd niet zults bij a.m-
t komst iri het dorp do ellendeling bovendien nog
in een koffiehuis vertoefd heeft om uit te rusten
i en zich te verfrisschen.
MEST MAAG, 29' September. tn de
zitting van de Tweede Kamer der Staten-
Gcnei'aal van beden is het adres van antwoord
