De moord te 's Gravenhage,
In een Haagsche correspondentie aan de
Zutf. Ct. vinden wij nog een frappant verhaal
tan iemand, die martelaar werd van zijn ge
lijkenis met den vermoedelijken moordenaar.
"Voor een paar dagen arriveerde tegen 9 uur
met den Hollandsehen trein een onderwyzer
die in de residente examen kwam doen voor
een der akten lager, onderwijs. De trein v;a*
laat aangekomen, en met gehaasten tred
marcheerde hij (de onderwijzer natuurlijk)
den Stationsweg op, uit vrees niet meer
op tijd het examenlokaal te zullen bereiken.
Dat zag een politieagent en o wee de
man, die daar zoo in gejaagden toestand voort
holde, voldeed volkomen ,aan het signalement.
Kleine voeten, bruine demi-saison, kleine blonde
knevel er was geen twijfel aandat zou
de moordenaar zijn. Fluks was de agent aan
zijn zijde, en sprak hem aan.
U zijt gejaagd, mijnheer.
Ja, ja ik heb geen tijd.
Weet u misschien wat van den moord
mijnheer?
Ja, ik weet er alles van, maar ik heb
geen tijd.
Maar als u er alles van weet, mijnheer,
dan moet ik u verzoeken mij te volgen naar
het hoofdcommissariaat van politie.
Zanik toch niet ik heb geen tijd.
Dat was natuurlijk olie in 't vuur, en eenige
oogenblikken later wandelde de ongelukkige
onderwijzer tusschen twee agenten in de rich
ting van de Groenmarkt. Wet werd hij schielijk
losgelaten, maar de man was totaal van streek,
en kwam niet door zijn examen.
Delfshftven. Naar aanleiding van den gun-
stigen uitslag der proefnemingen gedurende het
vorig seizoen, heeft het alhier bestaande Nuts-
departement besloten, dat voortaan drie van de
zes leesvergaderingen gehouden zullen worden
met introductie voor den handwerks- en dienst
baren stand, als een gewijzigde voortzetting der
Inrichting voor Volksvoordrachten, waarin geen
voldoend belang werd gesteld.
Van twee onbekenden werd een collectie
boekwerken ten geschenke ontvangen ten be
hoeve van de volks- en de kinderbibliotheek.
De tien leerlingen die voor rekening van het
Departement de lessen van het teekengenoot
schap Hierdoor Verder bijwoneu zijn overge
nomen door de afdeeling Volksonderwijs, welker
reglement eenige wijziging en aanvulling on
derging.
De heer A. P. G. De Waal herdacht
Maandag zijn veertigjarige betrekking als organist
der Hervormde gemeente alhier. Kerkvoogden
en notabelen boden hem een prachtig geschenk
aan. Door eene commissie, bestaande uit de
heeren S. De Lange Sr. en J. B. Litzau uit
Rotterdam werd hem namens organisten aldaar
mede een aandenken aangeboden.
Den Haag. Zondagavond herdacht de Uofpre-
diker Ds. C. E. Van Koetsveld in de Groote Kerk
alhier zijn 50jarige evangeliebediening. De waar
dige voorganger sprak daarbij de gemeente toe
naar aanleiding der woorden te vinden in
Hebreen 13, vers 8. Na het uitspreken van
den zegen werd gezang 91 vers 2 aangeheven.
De zeer talrijke opkomst bewijst de sympathie
die zijne gemeenteuaren voor den geachtea
prediker koesteren; o. a. werden verschillende
kerkeraadsleden en de alhier wonende predi
kanten opgemerkt.
Ook gisteren werden hem hiervan de on-
dubbelzinnigste blijken gegeven. Van wege de
gemeente zoowel als van vele particulieren
werden den evangeliedienaar nuttige geschenken
aangeboden.
Z. M. de Koning schonk aan den waardigen
voorganger het Kommandeurskruis der Orde
van de Eikenkroon.
Nieuwediep, 4 Oct. De in de N. haaks
gestrande stoomboot TJcthomey is heden eenigs-
zius gedraaid. De laatste stormachtige dagen
hebben het schip schrikkelijk gebeukt. De
bergers hebben er teugevolge de hevige bran
ding die er bijstaat, niets kunnen uitvoeren.
De lading is echter doornat. Het voorruim,
waaruit men nog al droge rogge gelost heeft,
staat vol -"water.
Berichten over den toesUnd vati den Russischen
graanhandel komen alle daarin overeen, dat de voor
raad uiterst gering is, en de prijzen steeds stijgende
zijn. Een bericht uit Petersburg zegt, dat de eene
exporteur van den anderen koopen moet om zijn
verbintenissen tegenover liet buitenland na te kunnen
komen, en dat de prijs alleen tengevolge van do
binnenlandsche behoefte nog zal stijgen. Een bericht
uit Riga vermeldt, dat de aanvoeren van rogge geheel
ontbreken, en dat integendeel groote alladingen naar
het binnenland geschieden. Volgens een bericht uit
Revnl zal er in deze" campagne van rogge-uitvoer geen
sprake zijn, alleen van uitvoer van haver en lijnzaad,
schoon do toevoeren hiervan door het slechte weder
vertraging onderbinden.
Geheel in overeenstemming met deze te Berlijn
ontvangen berichten is een schrijven uit Petersburg
in de Wiener Mlirse. Het buitenland, heet het daarin,
kan tot aan den volgenden oogst niet op Rusland
rekenen. Die toestand spiegelt zich reeds in de prijzen
af, want terwijl in Mei, met bet oog op de tamelijk
bevredigende vooruitzichten, rogge per Juni 9 Rb!.
50 a 10 Rbl. genoteerd werd, en rogge voor latere
termijnen buiten aanmerking bleef, zijn wij thans
al tot een prijs van '12 Rbl. 50 gekomen, waarvoor
wel koopers, maar geen verkoopeis te vinden zijn.
Deze prijzen zijn intusschen nog laag bij de meelprijzen,
want terwijl nog zeer onlangs roggemeel 9 Rbl.
deed, noteert men thans voor dezelfde kwaliteit
•131/j Rbl. waaruit blijkt, dat de voorraden zelfs
niet toereikend zijn voor 't locale verbruik. Deze on
verwachte wending der toestanden is ook de voor
naamste oorzaak der jongste faillissementen; men ziet
de onmogelijkheid in om deze prijsbeweging tegen te
gaan en de gesloten overeenkomsten na te komen, en
het onderscheid iri piijs is zoo buitengewoon, dat
zelfs bij kleine contracten de verschillen aanmerkelijk
zijn. Van de groote faillissementen, waaronder twee
met een deficit van 1 millioen roebel elk, was weder-
zijdsch wantrouwen tusschen de Russische kooplieden
en de exportliuizen het gevolg. Dit is to eerder ver
klaarbaar, als men bedenkt, dat de zeer omvangrijke
graanhandel voornamelijk op het papier geschiedt; de
Russische handelaars verknopen legeneen gering hand
geld reeds in den winter en ill den loop van hét
seizoen van uitvoer de aanzienlijke hoeveelheden, die
te scheep uit het' stroomgebied van de "Wolga worden
aangevoerd; de door de export-firma's aangekochte
partijen gaan dan terstond, in de zeeschepen over, en
de eindregehng der gesloten transacties gaat, als alles
glad afloopt, zoo eenvoudig en snel, dat zelfs export-
huizen met beperkte middelen in staat zijn groote
zaken te doen. Maar zulke verhoudingen vereischen
een hoogen graad van onderling vertrouwen, en zoodra
slechts de geringste stoornis hierin voorkomt, zoodra
den exporteurs niet meer de tijd gelaten wordt om
zee-cognossementen te verkrijgen en te gelde te maken,
moet dadelijk een groote belemmering in du zaken
zich vertoonen, die dan haar invloed in verdere kringen
doet gevoelen. Zoo volgden op de bovenbedoelde lail
lissementen van twee Russische firma's die van drie
exportliuizen. Een andere firma, die met een der
failliete Russische huizen gecontracteeid had voor den
uitvoer van 500,000 Kuhl roggemeel a 8'/2 tot 9
Roebelzag zich genoodzaakttoen die levering niet
geschieden kondie partij elders tegen 131/s Rbl. te
koopen, een verschil van meer dan 50 pet., waai uit
blijken moge, wat ontzaglijke sommen met deze transac
ties gemoeid zijn.
Te Bellijn zijn deels door don min goeden oogst
in het oosten des lands, deels dooi* den verminderden
Russischen invoer, deels door het hoogo invoerieeht,
de roggoprijzon thans zoo aanmerkelijk gestegen, dat
in de mindere kwaliteiten rogge duurder is dan tarwe.
Het zou langzamerhand voor den minderen mail voor-
deeiiger worden tarwebrood te gaan gebruiken dan
roggebrooddoch do Duitscher is aan liet laatste
voedsel zoo gewend, dat hij niet licht tot zulk een
verandering overgaat.
DEX HAAG, G October 1880.
Gisteren avond laat heeft Do Jong wederom een
verhoor ondergaanthans aan het bureau van don
hoofdcommissaris van politie, alwaar de procureur-
generaal en de officier van justitie zich bovondon.
De verdachte word in een rijtuig en bogeleid door
twee rijksveldwachters naar het commissariaat
overgebracht.
Ook in dit verhoor handhaafde De Jong zijne
verklaringen. Ilij blijft ontkennen don dader van
den moord te zijn, zoodat alle geruchten alsofhij
eene bekentenis zou hebben afgelegd, ongegrond
blijken.
Hoewel De Jong do misdaad van den moord
derhalve niet belijdt; kan men echter hebben opge
merkt dat hij door dc justitie van den moord ho-
ticht wordt. Immors het vonnis van do rechtbank
houdende verlcening van rechtsingang stelt voorop
dat hij den moord zou bodrevcn hebben en denkt
jn do tweede plaats aan medeplichtigheid.
Het terugbrengen gisteravond laat van De Jongfc
naar de gevangenis gaf* heden ochtend aanleiding
tot het gerucht dat eeno nieuwe arrestatie lud
plaats gevonden. Zelfs word de naam genoemd
van iemand omtrent wien reeds eenige da-en
verschillende geruchten in omloop zijn. Met zeker
heid kan echter worden medegedeeld, dat niemand
van dien naam door politie of justitie is gov at,
Do persoon dien men op het oog heeft woont
zelfs niet hier ter stedemaar houdt verblijf
zijn wij wel onderricht in do "overzecseho be
zittingen.
Tal van bijzonderheden omtrent De Jongh'j
levonswijze worden nog verspreid.
Vrij zeker mag worden aangenomen dat hij den
brandbrief aan den heer Bogaardt niet ten zijnen
huize, doch in" het café St. Hubert in de Hoogstraat
geschreven heeft. De bedienden dezer inrichting
toch deelen mede dat De Jongh eenige dagen voor
de ontdekking van den moord, geruimen tijd in
het café zat to schrijven en dat hij na het'vol
eindigen van den brief een glas water vroeg, een
drank dien hij zelden gebruikte en trouwens bij
uitzondering in een koffiehuis besteld wordt.
Nog vernemen wij, dat het veelbesproken meisjs
dat zich aan de school in do Trompstraat ver
voegde om naar den' jongeheer Bogaardt te
informeeren, nog niet gevonden is.
In zijn gevangonschap praat do Jongh weinig
met zijn bewakers en zit steeds stil voor zich
heen.
Aan zijne opvoeding word in zijn jeugd devor-
eisehte zorg besteed. Hij bezocht eeno deftige school
en trad zooals bekend is, vervolgens in militairen
dienst.
Heden zijn wederom andero portretten in den
handel gebracht. Daarop wordt hij afgebeeld in
het uniform van sergeant bij het Indisch leger.
De teekening is vervaardigd naar eene photograph»
in 1879 gemaakt, en volgens personen die Dc Jongh
van aangezicht kenden, treffend gelijkend.
Volgens het Vaderland zou een bediende van
het Café SI IIuierl verklaa 1 hebben, dat De Jongis
op den 23ston September werkelijk in het koffie
huis een briefgescliroven heeft, maar of dat de
beruchte bedreiging was aan den lieer B., weet
niemand. Wol komt het merk »Bath" op 't papier,
het formaat daarvan en van do enveloppon over*
een met dat, hetwelk steeds in het koffiehuis
voorhanden is.
Toen die bediende voor de eerste maal, Zon
dagavond, tegenover Do J. werd gebracht, beweerde
hij slechts eenmaal in liet café te zijn geweest,
Hij kon dat echter niet lang volhouden, en be
kende weldra een habitué te zijn.
Do bediende verklaarde overigens Do J. niet an
ders dan zonder baard of knevel te hebben go-
kond; wat in strijd is mat de opgaaf van Mus-
quetior.
Deze bedionde beschrijft De Jong als een man
van ssukkelachtig" uiterlijk.
Bij het.getuigen verhoor werd aan den onder
officier Musqueticr do vraag gedaan of hij Be
Jongh in staat achtte tot hot plegen van den
moordwaarop hij antwoordde dat in zijn oog
De Jongh veeleer een r.sul" dan een moordenaar was.
Sedert mon in den winkel van den sigarenhan
delaar Van der Grijp, een paar dagen na den
moord, schertsend totDe Jongh had gezegd*. sZeg
eens, je moogt wel oppassen, want jo gelijkt
sprekend op 't signalement van don moordenaar,"
heeft men hem niet meer in den winkel gezien.
De J. wordt in do gevangonis voortdurend be
waakt, om hem elke gelegenheid te ontnemen van
de hand aan zichzelf te slaan.
In de nabijheid van do plaats, waar de moord
is gepleegd, is in het duin een zilveren lucifers
doosje gevondenwaarop tw-e letters zijn ge
graveerd. De justitie heeft niet ontdekt waar het
doosje gekocht is.
Van den hoor A. J. Do Berg ontving de N. li Ct,
hot volgende bericht
Het verhoor van Do Jongh geeft een gunstig
uitzicht op do ontdekking. De Jong is vrceselijk
afgevallen. Zijn oogen zijn nat door tranon. Ilij
wil nog niet spreken.
De hoofdcommissaris van politio is Maandag
middag ten half zes naar Utrecht gowcest in ver
band met eeno mededeeling, door mij om vijf uur
gedaan. Ik ben dus teruggekomen van mijn voor
nemen om niet meer te helpen.
Maandagavond is naar aanleiding hiervan nog
een dagvaarding uitgegeven over eeno mododeeling,
die de stationschef te Utrecht zon kunnen .doen.
Zijn gesprok mot een achtonswaardig Hagenaar
heeft het vinden van een degenstok met do letter
A. bevestigd. De baanwachter van hot Rhijnspoor
to Utrecht heeft ook, naar men zegt, zekeren A
zien komen van don trein uit Den Haag en gezien,
dat hij afgehaald werd door con ander op de»
avond van den moord. Wellicht kan eene vrouw
hij do zaak betrokken zijn. Uedon, Dinsdag avond
