TRANSVAAL
*0
Over de motie van Hicks-Beach en hetameode-
toent van Lawson zal gedebatteerd worden na
Pasehen. -
ï:'"£?vaalcotnité deeit my mede dat
de depêche van de Times uit Durban vü!öt.r",HtQ
onkunde verraadt over de publieke opinie te
Durban,
Den achttienden van deze maand wordt
te Norwich een visschery-tentoonstelliug ge
opend die zeer belangrijk belooft te zijn. Zij
Staat onder de hoogc bescherming van den
Prins van Wales en reeds zijn verscheidene
aanzienlijke toezendingen gedaan. Om het bezoek
zoo diuk mogeljjk te maken, hebben enkele
Engelscbe stoomvaartmaatschappijen die op
Holland en België varenden prijs van den
overtocht aanzienlijk verminderd.
In de retirade van het stationsgebouw
van den Nederlandsehen Rijnspoorweg te Utrecht
zijn reeds gevouden 10 stuks diamanten voor
werpen, 25 stuks gouden en 50 stuks zilveren
sieraden, afkomstig van den kerkdiefstal, te Ant
werpen gepleegd. Het onderzoek wordt nog
voortgezet.
De Commissie, die zich te Winterswijk
heeft gevormd voor de feestelijke heidenk'mg
der afzweiing van Philips heeft een circulaire
v rondgezondeu, waarin zij zegt dat eene oproe
ping tot alle Nederlanders niet geacht kan
worden op haren weg te liggeD. Zulk eene
beweging behoortnaar het haar voorkomt
door invloedrijke en bekende mannen op het
touw te worden gezet. Waarom dit nog niet
i3 geschied, wil zij niet beslissen noch zelfs
beoordeelen; maar zij meent dat zoodra zulk
eene oproeping zal geschied zijn aanstonds
blijken zal hoe de meeste Nederlanders slechts
daarop hebben gewacht.
Terwijl in de plaats harer inwoning, voor
zoover dit aan haar ligt, de 26e .lull niet
onopgemerkt zal voorbijgaan, noodigt zij daarom
een ieder dringeod uit op eene of andere wijze
met de hem ten dienste staande middelen te
helpen bewerken dat de feestviering in den
lande dezen zomer algemeen zij.
Voor het kantongerecht te Purmerende
stond eergister wegens dronkenschap terecht de
heer Mlidvan denRaad dier gemeente! 1
Naar men verneemt, zijn door de justitie
uit Arnhem te Rotterdam al de zilveren voor
werpen in beslag genomen, die in den nacht
van 1 op 2) Juli van het vorige jaar op de
buitenplaats van Baron Yan Tuijl onder Heem-
-v stede zijn ontvreemd, en waarnaar te vergeefs
,wasvgezocht.
Pernlg. Yan de kabeljauw-visscherij is
een sloep binnen met 420 koppen, waarvoor
f850 bruto besomd werd.
Te Grimsby,is een alhier thuis behoorende
sloep binneu met 300 koppen.
Den Hang. De heer Lefèbre heeft zich tot
den gemeenteraad gewend met het aanbod om
'i langs telephonischen weg naar een, der zalen
van het badhuis te Seheveningen duidelijk hoor-
baar over te brengen de concerten, welke in
het Haagsche bosch, den Dierentuin, Hdtel Vie-
torifl, Casino of< terras zullen gegeven worden.
Nieinverkerk a/d XJsel. Bij de aihier ge
houden verkiezing voor het 3de district van
het hoogheemraadschap van Schielaud zijn ge
kozen tot hoofdingeland de heer K. Achterberg
en tot hoofdingeland-plaatsvervanger de heer
E. lloogeadyk ,Asz.
Amsterdam. r Alhier zal weldra een dia-
mantenbeurs - verryzyn.eene verzamelplaats
waar handelaren in dat artikel bijeen kunnen
kumen.";Totaogtoe geschiedde dit uitsluitend
y in koffiehuizen.
Qravo. Nu het'water, dank zij-de aan-
j, houdende oostewinden, langzamerhand 1 ver-
i -"'dwijntkan men 'eerst nagaan hoe 'verscbrik-
"ijkelyk- deze streken geteisterd zijn "door de
„V'-S aanhoudende watervloeden <van den winter,
- -i th1 7 ->11
J w f l wi 2 V t
1880/81, Zeker zal deze onder de meest ramp
volle van deze eeuw gerangschikt worden.
Bereikte het water in de rivier en in de
traverse van de Beersche Maas een sinds het
jaar '1820 niet gekenden hoogen standde
doorbra,':||die daarvan het gevolg waren,
laten sporen na van verwoesting en ellende,
die maar al te zeer het treurige bewijs zijn
van don nog treuriger toestand waarin de
waterafvoering in deze streken verkeert.
Yooral de gemeente Velp hoeft het hard te
verantwoorden gehad. Toen in den eersten
Kerstnacht de Beersche Maas op vier plaatsen
tegelijk den Keerdylc verbrak en den polder
binnenstroomde, was niemand daarop gewapend.
Duizenden mudden gekuilde en in kelders ge
borgen aardappelengroote hoeveelheden nog
niet gedorsehte rogge, in de schuren opgehoopt,
weiden door het water bedorven. Zoover het
oog thans nog kan zien, zijn de akkergronden,
voor do doorbialcen gelegen, met dikke lagen
zand bedekt. Daar de welvaart in genoemde
gemeeute onder den landbouwersstand zeer
betrekkelijk is, begrypt men dat de opeen-
honping van wateri timpen in de laatste jaien
terwijl bovendien deze winter den genade
slag toebracht die betrekkelijke welvaart
tot een minimum teiugbsengen. Geen wonder
dan ookdat zij die nog iets bezitten en te
gelde kunnen maken, er ernstig over denken
om io Ampnka een beter vadei land te zoeken.
De schade aan de gemeente Yelp door de
jongste watervloeden veroorzaakt, wordt begroot
op twintig duizend gulden en deze opgaaf is
zeker met te hoog. Voeg daarbij de kosten
van de vier kistdammen, waarmede men voor-
loopig de doorbraken heeft moeten dichten en
van het definitief aanbrengen van nieuwe be
dijkingen, dan zal men wel willen aannemen
dat ook deze gemeeute volgens lecht en bil
lijkheid aanspraak kan maken op krachtdadige
hulp en ondersteuning.
Breda. Bij de gister alhier gehouden
vooiloopige veiling van vestinggionden bij het
spoorwegstation, weiden de velschillende per-
ceelen ingezet tegen f 8 h f 10 per centiaie.
Ongeveer 10 jaren was de prijs, in dezelfde
buuit, F2 50 a f3.50.
Do Engelschen te Durban gaan voort met, door
middel van hun omroeper, den Times-correspon
dent allerlei hatelijke vertelsels omtrent den toe
stand in do Transvaal en de gedragingen dor
Boeren in do wereld te zenden. Dit behoott niemand
te bevreemden. Immers de lieden die in koloniale
havenplaatsjes als Durban den toon aangeven
hehooren over het geheel tot dat slag van nering
doenden"voor wie eon oorlog aan do grens een
waar buitenkansje is. De kooplui van Natal zijn
WGedend over den vrede, omdat zij met leveranties
aan de troepen gehoopt hadden hun fortuin te
maken; en zij razen tegen het herstel dei Trans-
vaalsche Republiek, omdat zij voortaan mot hunne
eigenaardige handelsoperatien onder do Boeren
minder de vrije hand zullen hebben. Zij zullen
dus vermoedelijk mot schimpen en lasteren wol
stelselmatig voortgaanin de hoopzoo zij het
slechts lang genoog volhoudendat er wel weer
eens een nieuwe Sir 'fheophilus Shepstone uit hot
moederland zal komen opdagen.
In Engeland zelf is thans het gejammer hoofd
zakelijk over »do belangen der Engelscbe onder
danen, in de Transvaal"dieopeens weerloos
gewordenin hunne dierbaarste rechten door de
tirannie der overmoedige Boeren zouden worden
aangerand. Lord Kimborley heeft zelfs in het
Iloogerhuis alweder do vei klaring moéten afleggen,
dat do Koninklijke' Commissie in last heeft de
belangen dezer lieden in bescherming te nemen
aisook dio van de brave Hoilandscho uitgewekenen,
dio onder de Engolschon dionst deden als spionnen
tegen hunne landsliedenmaar thans wel weer
mee do vrijheid willen komon genieten, welke do
anderen zich veroverden ten koste van hun bloed,
.Nu hebben wij een paar - door onsj bewaarde
brieven opgezocht, tweo jaren geleden uit Pretoria
geschreven aan do Daily Newsbrieven,'waarin
reeds gewaarschuwd werd voor de stemming in
de Transvaal, en voor de weerbaarheid der Boeren
r Ui* i j-v >wi j.
in geval van opstand. In deze brieven nu kwam
eene opgave voor van de Engelsche bovolking
van Pretoria. Zij bestond uit een aantal ambtenaren,
enkele fatsoenlijke vertegenwoordigers van vreemde
banken en commissiehuizen, en verder uit »eene'
bonte horde van kroeghoudors, aasvogels, straat
slijpers, bankroetiers, weggeloopon politie-agenten,
sollicitanten naar baantjes, en kolfiehuisknechts
buiten betrekking, ton getale van circa 200."
Deze opsomming werd gevolgd door de mededeelmg,
dat ook to PotchoLtroom al do kroeghouders
Engelschen en naar men liaast zou mogen
aannemenal de Engelschen kroeghouders zijn.
Want (zegt de correspondent) »het koopen en
verkoopen van sterkon drank, met wat deurwaar-
derij, afslag houden en beunhazerij, schijnt wel
de eenige bezigheid die bier in den aard valt van
den annoxeorondon Anglo-Sakser."
Ziedaar dus bot gehalte van die zoo belang
wekkende Britsche ingezetenen, die loyale" onder
danen der Koningin, voor wier hooge belangen
thans Lords en Paiis in de bres springen. Wat
uitschot van do stedenWiord morgen ergens in
Zuid-Afiika een goudveld ontdekt, dan waie over
morgen do Transvaal van al de Britsclie onder
danen verlost.
SMS SliACi BIJT MOOJIPLAATS.
Eene episode uit de geschiedenis der
Trunsmalscltc Boeren,
Yele jaren zijn er verloopen sedert Nederland
de Kaapkolonie verloor en dit land met zijne bijna
geheel liollandsche bevolking onder Engelscbe
heerschappij kwam. Maar die lange tijd heeft de
taaie hardnekkigheid van don nationalen afkeer
niet kunnen veizaclitcn en den feilen haat niet
kunnen bedwingen, die voortvloeide uit dio veran
dering van bestuur en altijd het gemoed van den
Iloüandschen kolonist is blijven vervullen. In den
beginne boden de nieuwe heerschcrs velerlei voor-
deelen nan Je kolonie; liberale instellingen en
groote kapitalen v rtlen er ingevoerd, nederzetting
op groote schaal weid aangemoedigd en vela mid
delen beproefd om de hulpbronnen van den jongen
staat milder tö doen vloeien. Dit streven vond
bij liet meer beschaafd gedeelte der Kaapkolonie
een gunstig onthaal, al kwam het dan ook van
gehate Engolscho zijde. Andeis was het met do
oude Hollandsche kolonisten in het binnenland,
die meer afgelegen w.iren en die voordeden niet
zoo dadelijk genieten konden. Bovendien haatten
zij uit onkunde e'ke nieuwigheid en bovenal
nieuwiglieden door de Engelschen ingevoerd.
Toch zou zich ook deze menschenklasse metter
tijd in de nieuwe otdo van zakon hebben geschikt
en de gewichtige voordeden hun geboden hebben
gewaardeerd, zoo het Engelsche gouvernement met
verstand en beleid waie te werk gegaan. De En
gelschen namen integendeel zulke gehate, onge
schikte maatregelen dat de kolonisten uiterst
verbitterd, er de voorkeur aan gaven met opoffering
van osn.goed deel hunner havo deonhoibergzpme
wildernis in te trekken dan langer onder zulk een
bestuur te blijven.
Voor het jaar 1836 had er geeno beweging
van eenig aanbelang plaats, maar van -1836 tot
1838 verlieten 5000 Boeren de kolonie, trokken
noordoostelijk ovor de Garieprivier en vestigden
zich langs de Qunthlamha borgen (Drakengebergte).
Anderen trokken nog verder tiaar 't nooidoosten
en stichtten de Nederzetting in l'orl-Nalul.
Die uitwijking was geenszins oen onberaden
stap, want verscheiden ntalen hadden de Boeren
hunne bezwaren aan 't Biitsch gouvernement te
kennen gegeven, maar zij waren altijd slechts af
gewezen met verachting of met arglistige dubbel
zinnigheid. fBe bezwaren van de Boeren wat-en
velerlei
In 't gevolg van den Engelschman kwam die
huichelachtige humaniteit dio de Zwarten als
schootkindjes koesterde, het land met vagebonden,
dieven en moordenaars bevolkte en. de nijverheid
van den, Boer verlamde.
In 't gevolg van den Engelschman kwam een
legio heilige zondelingen, dio over het kleine beetje
goeds dat zij stichtten bergen papier vol hebben
geschreven, maar die de grooto massa onheil, (lat
uit hunne -wijze van doen moest voortvloeien, met
stilzwijgen zijn voorbijgegaan.
In 't gevolg van den Engelschman kwamen
afgeleefde lichtmissendie van koloniaal beheer
evenveel, verstondon als Kafl'ers en Zulusmaar
die dpor hunne; winstgevende baantjes zich vetmest
ten ,cn de middelen der kolonie verspilden.
In 't gevolg van den Engelschman kwamen ten
slotte allerlei dwaze maatregelen en wetsbepalingen.
Zoo mocht men Ijoor zijn, overmoedigen zwarten
knecht niet zelf meer straffen; hij moest dikwijls'
twee -honderd, -zegge -tweo honderd mijlen 'ver
--..fecfit zockeni bij.,een .Engelschen oyerbeidsper^on»
N-die niet 'cens ide taai on do gebruiken'en zeden,
Vs.
t.-*. -v' ft ,1 -VI'
