Bij ita Comt Moon Tf II Bpeisels
f
I
Vij
CQDRANT:
li
AfsOMnkhkhtswujsi, |ier kw»rwal 1.85.
Franco per post, door het geheele Rijk. - 2.50.
Wonderlijke nnmmers - 0.10.
jg XI tg-.
AüvKKTKNTllsi'RUavan 1'tU gewouo ieg«s!s
met inbegrip van eens Courant 1.10.
ledore gewone regel meer - 0,10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
i
Schiedam 21 Mei 1881.
Het treurig lot der Russische Joodsche vrouw,
die een doodvonnis te haren laste heeft, met de
uitvoering waarvan slechts gewacht wordt, tot zjj
bevallen zal z'ijr het lot dezer vrouw kan niet an
ders dan algemeene deelneming verwekken, ook
bij ben, die den vorstenmoord, waaraan zij mede
plichtig isdiep verfoeien. Te Marseille heeft
Zondag jl. dit medelijden zich op zeer ruwe
■wjjze geopenbaard. Voor het Russische consulaat
daar ter stede verzamelde zich een teer oproerige
menigte, die op buitengewoon luidruchtige en
beleedigende wijze aan haar gevoelens lucht
gaf. Ile prefect, te Marseille gevestigd, heeft
gich naar de woning van genoemden consul,
den heer Popoff begevenorn op officieels
wjjze het leedwezen der regeering te betuigen
over de beleedigingen, den Russischen consul
en onderdaan in deze Fransche stad-aangedaan.
De vrouw van genoemden consul moet daarop
geantwoord hebben, dat ze dien dag niet thuis
is geweest, en in haar -woning slechts een
kinderjuffrouw aanwezig was. De kanselier van
bet consulaat heeft het, niettegenstaande de per
sonen, voor wie het oproerige bezoek bestemd
was, afwezig waren, zyn plicht geacht, een
rapport over het gebeurde aan het Russische
gezantschap te Parijs te zenden.
Men heeft het noodig geoordeeld, het gebouw
van het consulaat door de politie te doen be
waken, alsook een gedeelte der zoogenoemde
Engelsche kade, waar een Russisch stoomjacht
ligt, aan boord waarvan zich eau Russische
grootvorstin bevindt. Van welken aard de opge
wondenheid te Marseille is geweest, getuigt de
vermetelheid van een der deelnemers aan de
manifestatie, die de treden van het huis van
den Consul is opgegaan, en van daar een heftige
toespraak tot do omstanders hield, waarin hij
XS uitnoodigdé zich vgn den persoon des Consuls
meester te maken, en dezen in bewaring te
houden, als een middel om de voltrekking van
hetdood vonnis aan Jesse Helfmann te verhinderen.
Een dame, Pauline Minck, die thans vervolgd
Wordt wegens deelneming aan de genoemde
manifestatie, heeft in de afgeloopen week nog
eens in het pubiiek gesproken. De roode vlag
en dergelyke dwaasheden meer werden door
haar verheerlijkt, en portretten dezer dame,
.benevens die van Louise Michel en ander com
munistische specialiteiten werden rondgedeeld.
Dwaas zjjn dergelijke buitensporigheden; maar
is een Russisch regeeringssysteem nog niet erger
dan dwaas, aan den avond van de negentiende
eeuw?
Van buitensporigheden gesproken. Emili Zola,
de man van 1' Assommoir, Nana en meer der
gelijke boeken heeft gesproken over Jan Cal vjjn,
aa het Protestantisme, Zola en Calvjjn de
combinatie i» bespottelijk. Toch tans willen we
den eerste hooren.
.ahas
In d«n Protestautscben geest,.die in de Fraasche
lettm-kuade, de Fransclie pers en de Fransche
politiek tracht door te dringen, ziet Zola een
groot gevaar, -alle Hervorming," »wa<? een stap
voorwaarts in het onderzoek naar de waai heirl,
maar na drie eeuwen is hét Protestantisme
geworden een dam op den'weg van den \oor-
uitgang. Een wetenschappelijk' man zal het in
onzen tijd eer eens worden met een Katholiek
dan met een Protestant; hij zal den eerste
menschelijker, meegaander vinden, terwijl de'
tweede' altijd overtuigd blijft, dat hij de waarheid
in zijn zak heeft. Uitgegaan, van vrijheid van
geweten, vormen de Protestanten niettemin
een godsdienstige sekte, geen wetenschappelijke
school. Deze kan verder gaan, gene blij ff aan
eeu document hangen. De Protestanten beroepen
zich er op, de Chiistenheid tót den bijbet terug
te hebben gevoerd, maar zij blyven daarin
1 opgesloten en kunnen 'geen stap meer voor
waarts doen. De liberalen en revolutionairen
-lyan da _16e eeuw zijn dp. reactionairen - van,
de 19e eeuw geworden en te verwoeder reac
tionairen, omdat zij altijd nog aanspraak maken
op den tang van baanbrekers. De wetenschap
heeft Iipu achter zich gelaten, maar zij willen
dat niet erkennen."
Zola wjj&t op de tweespalt in de Protestantsche
kerk, op de Darbisten, die kibbeien over de
kwestie of Jezus Christus met de rampen der
naenscheu ^sympathiseert" of imeelyden heeft",
maar aangezien hij het land heeft aan alle
metaphysicu, wil hij het Protestantisme hoofd
zakelijk beschouwen in zjjn invloed op politiek
en letterkunde.
Hij eindigt zijn artikel aldus;
»Yoor het geuie van ons zoo oorspronkelijk
ras is het Protestantisme een vyaud; zie slechts
Edmond Scherer, in wien zich al de itourdeur
allemaude" en sépaisseur suisse" incarneeren.
Scherer werd te Parijs geboren, maar is van een
Zwitsersche familie; hij studeerde te Straats
burg in de theologie en was eenige jaren professor
in do exegese te Genève. Thans is hij journalist
en medewerker van de Temps en poogt hjj
ons te bekeeren met die logheid en knorrigheid, -
die het kenmerk zijn van het Protestantisme.
Daar hjj ons met een rist Duitsche philosofen
aan boord kwam en zijn waar uitpakte in einde
loos lange artikelen, namen de lezers eerbiedig
den hoed voor hein af. Wij Fraoschen hebben
een diepe bewondering voor de verveling. Zoodra
iemand ons verveelt en wij hem niet meer be
grijpen, redden wij ons door te zeggen, dat de
man verbazend knap is. Scherer maakte dus
dadelijk naam en niemand lustte het hem dien
te bcwisten, want daartoe moest men zjjn artikels
lezen en weinigen gevoelden zich daartoe in
staatMen heeft van Scherer ook een politicus
willen maken en onze Republiek wordt inder
daad bedreigd door een overheersching van
Protestanten, want onze dogmatische Republiek
is die der middelmatigheden. Als men onze Pro
testant^ ia de Kamérs tiet begaan, zouden zjj
van Frankrijk een Zwitserland in het groot ma-
kpn, dat binnen tien jaar van huichelary en
verveling zou sterven.
iWij moeten ons tegen die overheersching
verzetten. De Protestanten vertegenwoordigen
noch de waarheid, noch de vrijheid; ik ver-
kies de Katholieken, die ten minste artisten
zijn. Ik benijd den Protestanten alleen hun
»rage da propaganda". Waar is onze Calvyn?
Laat hjj opstaan ea ons voorgaan l"
Wij benijden de Katholieken dezen Zola niet
voorvechters als deze rationalist kunnen de
Protestanten niet schaden, en brengen de kerke
lijke party, waartoe zij verklaren te willen be
boeren in weerwil van hun 'onmiskenbaar v
talent, geen voordeel aan.
Gambetta heeft in de Fransche Kamer eeu
belangrijke overwinning behaald, door het aan
nemen van het voorstel regelende de uitoefening
van het stemrecht. Groote of kleine districten,
Bcrutin de litte of scrutin d'arron dint em. ent,
hierover liep de 'strjjd, ze is in eerstgenoemden
zin beslist. We komen hierop nader terug.
De generaal Ignalieff, de plaatsvervanger
van Loris Melikoff, heeft het noodig geoordeeld,
dadelijk na zijn optredenhet manifest vaa
Keizer Alexander III, dat zulk een slechten
indruk heeft gemaakt, door eene circulaire op
te helderen. Deze circulaire maakt echter niet
veel wyzer. Zy behandelt de woelingendie
nog altijd op Russisch terrein plaats grijpen,
en roept alle goede burgers op, zich met
elkander te verstaan om den zedelijken toestand
van het Russische volk te verbeteren. Zij zegt
aan den adel toe, diens privilegiën te hand-
havènen geeft eveneens aan de boeren de
belofte, dat hun rechten ongeschonden zullen
bewaard blijven, en dat het gouvernement zal
trachten, hun lasten te verlichten. De Minister
Ignatieff wórdt door een groote klasse in Rus
land met wantrouwen aangezien; de man heeft
ook niet anders verdiend, en het valt zeer te
betwijfelen, of zyu circulaire eenige verandering
in de stemming der gemoederen zal brengen.
De nihilisten van hun kant werken en wroeten
onophoudelijk voortkruit en dynamiet
circulairesenz.werden deze week weer in
beslag genomen en tal vau nihilisten achter
slot en grendel gebracht. Het Russische Hof
zal zich binnenkort naar Moskou verplaatsen.
De tocht van Gatchina derwaarts zal zeker
geen triomftocht 'zyn en voorzorgsmaatregelen
uitlokken, waarvan een vrjje Nederlander geen
begrip heeft.
De kwestie der maatregelen tegen staatsmis-,,
dadigers, door het Russische gouvernement voor
eenigeu tyd opgeworpen, maar sedert naar het
schjjnt vergeten, is Donderdagen het Engelsche
Huis der Lords ter sprake gebracht. Op, een