Het Weênwtje m iaterswepn.
Kertilem
SteleltU Nieuws.
KUNSTNIEUWS.
Marktberichten.
Qrooto Schouwburg te Botterdam.
Opentngs-voorstelllng ran de Vereeniging hot
Sederlandscli Tooneel, affleellng Botterdam.
Oorspronkelijk Tooneelspel in 5 bedrijven
door KUNO.
Wij belmoren ook' tot hen, die van meaning
lijn, dat concurrentie op kunstgebied, voor de kunst
zelve, wenscheiijk is. Door mededinging ontstaat
strijd en strijd geeft overwinning aan welke
zijde dan ook. Waar die worsteling om den voor
rang ontbreekt, zien we verslapping, indommeling,
ondergang ook in de tooneelwereld. In Rotter
dam wordt nu op 't oogenbiik zulk een strijd
gestreden, en wie zal winnen, zal vooreerst nog
wel onbeslist blijven.
De Rotterdamsche afdeeling vanhet vNederlandsch
Tooneel" opende gisteravond hare voorstellingen
met bovengenoemd tooneelspel en het spijt ons te
moeten zeggen, dat onze verwachting, die misschien
wol wat te hoog gespannen was, zeer is teleurgesteld.
Hoe gaarno wij «prijzend laken" willen, wij kunnen
niet anders verklaren, dan dat de opvoering over
het geheel veel te wenschen overliet. "Vóórdat wij
daarover in détails treden, een woord over het
■werk zelf.
In het «Weouwtje van Winterswegen" moenen
wij een Ilollandsch tooneelspel rijk geworden te
zijn, dat van blijvende waarde is, mits het
beter worde gespeeld dan gisteravond. Wij zullen
trachten eon schema te geven van inhoud en
strekking.
De schrijver verplaatst ons ten huizo van Barthold
van Aylwardt, die behalve secretaris der gemeente
Winterswegen een man is van groote talenten op
letterkundig en aestetisch gebied iemand zooals
"Vosmaer in Amazone teekende getrouwd met
een allerliefst vrouwtje, is zijn geluk niet onver
mengd, want in do hooge vlucht, die zijne denk
beelden langzamerhand namen, misschion wel
verblind door den glans van roem en grootheid,
die ruimschoots hem te beurt vielen, begon liij
zijn vrouw van lieverlede te verwaarioozen, haar
'als zijn huishoudster te beschouwen, en zocht zijn
-geest een ideaal, dat hij weldra belichaamd vond
in Helene Dauntze, hot weeuwtje een schat
rijke, geestige en gevierde schoone. Het zielsverdriet
dat Aylwardt's vrouw daardoor ondervind, kan
niet weggenomen worden door het engagement
van hun pupil en nicht Lucio te Raadt metOtto
"Van Haaften. Otto is student geweest te Leiden,
heeft losbandig geleefd en is eindelijk als advocaat
.gepromoveerd. Lucie was door hem ingepakt en
daar Aylwardt haar in de keuzo van een echtgenoot
geheel vrij wilde laten gaat het engagement er
door, echter niet zonder krachtig aandringen van
Otto's academievriend Jean Jacques Toussaint
insgelijks advocaat, maar die als een uiterst solide
jongmensch bekend staat. Helene nu, de weduwe,
die alle mannen, welke met haar in aanraking
komen weet te boeien en tot haar slaven te maken,
ziet ook Otto, de minnaar van Lucie, aan hare
voeten.
Aylwardt ziet dat, komt tot de ontdekking dat
hij op het punt staat de weduwe met een meer
dan platonische liefde te beminnen, cn met alle
■wetten van eer en deugd te breken, en Lucio ge
voelt dat hotuit is met haar engagement, dat
zij een ijdel loszinnig jongmensch heeft liefgehad.
Het komt tusschen de beide gelieven tot een ver
klaring en scheiding. Aylwardt's vrouw, door
haar broeder op de hoogte gesteld, welke strijd
haar man te strijden heeft, dat zijn toewijding
zijn genegenheid voor Helene wel eens kon ont
aarden Mathilde begrijpt. Heeft haar trots, haar
gevoel van eigenwaarde haar totnogtoe tegen
gehouden, om haar man te laten zien wat zij
lijdt, nu zij gevoelt dat ook haar eer en dat van
haar kind op 'tspel staat, nu handelt zij, en
neemt zij spoedig de plaats weer in, in Aylwardt's
hart, want Helene is voor hem van haar voetstuk
gevallen. Toen zij zag, dat de grens van gees-
telijke toewijding door Aylwardt niet overschreden
•werd tot haar eer dient gezegd, dat zij daarop
ook niet speculeerde stelde zij alle pogingen
in 't werk om hem te blijven boeien te ver-
geefs. Hartstocht is zelden stationair. Toegeven
was misdadig, teruggaan gebood eer en plicht, en
Aylwardt bleef behouden voor zich zelf, voor zijn
vrouw en kind.
Ook bij Lucie heeft een verandering plaats.
"Gekrenkt door de behandeling van Otto heeft zij
"'hem in zes maanden tijd leeren vergeten, en
- dringt zich het beeld van den vriend haren jeugd,
Toussaint, roet kracht in haar op. Toussaint weet
het juiste oogenbiik te kiezen en Lucie geeft zich
'gevangen.
Ik/ Dit deze -zeer. ingedrongen schets, kan men de
motieven der handeling afleiden, een handeling
zeer eenvoudig en die zeer kalm en natuurlijk
daarhenen glijdt, zonder theatrale hulpmiddelen,
zonder moeielijko verwikkelingen echt natio
naal, zuiver ilollandsch.
De schrijver heeft zijn tooneelspel in vijf be
drijven verdeeld om ons de personen zijner ver
beelding, hun karakter, hun denken en willen, te
doen kennen. Lag het aan den schrijver of aan
do vortconers, dat de drie eersto bedrijven, niet
tegenstaande de fijne en uiterst beschaafde dialoog,
verre van boeiend warenHet eerste bedrijf
wordt bijna geheel ingenomen door gesprekken
over hot engagement van Lucie en het tweede
doet ons de verhouding kennen tusschen Aylwardt
en Ilelene, terwijl het derde nog wel als top
punt der handeling Lucie gelegenheid geeft
om Otto aan do voeten van Heleno te zien, en
Ayhvardt een blik slaat in zijn eigen hart. De
beide volgende bedrijven zijn meer dramatisch
behandeld al is het slot nog al mat. Maar do
schrijver geeft ons keurigegoed volgehouden
karakters en waar hij in technische konnis van
het tooneel te kort schiet, boeit hij ons door de
denkbeelden, die hij zijn personen in den mond
legt Bovenal is hij gelukkig in het scheppen van
verliefde tooneeltjes en als deze een lachtverwek-
konde uitwerking op hot publiek maakten, ligt dat
geheel en al aau do vertooners.
Wij vroegen ons af, of de schrijver, toen hij
zijn mannelijke geesteskinderen geschapen had, ze
niet anders in zijn verbeelding heeft gezien, dan
gisteravond in de werkelijkheid. Zonderen wij
don heer D. Haspels uit, cn laten wij don heer
Lo Gras, door onbeduidendheid buiten beschouwing,
dan waren do heerenrollen benoden critiek
voor oen tooneolwerk van dit gehalte.
Wij maken er de heeren Do ia Mar, Spoormans
en Van den Heuvel geen verrijt van, dat zij ten
eeneninale voor hunne rollen ongesciiikt waren,
maar wij kunnen het dan het bestuur van het
Noderlandsch Tooneel niet vergeven, dat zij zoo
doende de Nederlandscho tooneelmuze in het aan
gezicht slaat. Verder is het ons onbegrijpelijk, dat
de schrijver zijn invloed niet heeft doen gelden
teneinde de heeren-partijen boter bezet te krijgen
De rol bijv. van don ingenieur, Mathilde's
broeder was in handen van den heer De la Mar,
een partij niet ongelijk aan die van Rogier in de
Danicheffs, maar hier in intiemer verhouding tot
de hoofdpersonen, minder redoneerachtig, maar
inniger, vertrouwelijker. Hoe geheel anders zou
Faassen die partij hebben opgevat. Mijnheer De la
Mar begreep er blijkbaar niets van. De waarzeg-
gerscóne, o. a. aan het slot van het derde bedrijf
viel totaal in het water. Houding, mimiek, stem
alles was in 't nadeel. De beide advocaten waren
ook al niet veel beter. Zij wekten ieder op hun
beurt hilariteit. Wij zouden moeten huichelen als
wij hier oprijzend laken" wilden. Het spijt ons
voor de heeren van den Heuvel en Spoormans,
maarzij haddon zich aan deze rollen niet
moeten wagen.
Het moet voor talentvolle tooneelspeelsters als
de dames Burlage, Beermans en do Groot verre
van aangenaam geweest zijn medetcwerken in een
stuk, dat buiten hunne schuld fiasco heeft gemaakt.
Want de opvoering stond vrijwel met een échec
gelijk. Wij willen niet hopen, dat de vereeniging
het Nederlandsch Tooneel eens wil probeeron, hoever
zij gaan kan in neörgaande richting, en haar een
welgemeonden raad geven, nl. aan Rotterdam te
geven het besto wat z\ geven kan, en goede
stukken als het Weeuwtje te bezetten met goede
sujetten, omdat er 'te Rottordam rekening te houden
valt met do tradition van do vroegere vereeniging
Lo Gras van Zuijlen en Haspels. Doet zij dat niet,
dan zal zich het publiek, dat blijkbaar een afwach
tende houding heeft aangenomen, van haar keeren,
en nooit de sympathie vorkrijgen, die zij zoozeer
behoeft.
Wij wenschen later nog eons bij een tweede
opvoering op het spel van de vertooners terug te
komen, in de hoopjdat ons oordeel gewijzigd zal zijn.
I
Ned. Herv. Kork.
Beroepen te Willemstad, J. Van den Bergen, te
Kethol.Ruinen, P. Bruining, te Aduard (Groningen).
Akkrum (friesland), C. A. Klinkenberg, te Dwingelo.
Biervliet (classis IJzendijke), II. Metz, kand,
Zwartsluis, W. Gerritsen, kand. Haulerwijk (classis
Heerenveen), H. C. Speekman, te Ferwerd.
De algemeene vergadering der Ned. Gustaaf-Adolf-
Vereeniging zal dit jaar plaats hebben Woensdag 12
October in het Remunstrantsche kerkgebouw te Gouda
Dinsdagavond 11 October zal in de 'Groote Kei k een
openbare samenkomst plaats hebben, waarin als sprekers
zullen optreden: Dr. Camnegieter. van Dtrecht, Dr.
Knappert van'. Leiden. *n Dr. Valeton Jr.-van' Utrecht.
1 l S| h - i> r t
BURGERLIJKE STAND.
Coborea 22 September. Maximiliaan Jozef,
zoon van J. H. Miuke eu S. H Vossen, Zangs
Singehtraat. Johannes Franciscus. zoon van
J. Van den Berg en L. M. Auspie, Overschh
sche Weg. 23. Jacob, zoon van A, P,h en
J. Poot, Lange Achterweg. "Wiuipje, dochter
van J. Zagwijn en T. Uleecke, Singel,
Overleden23 September. Agnes C-ttharina
Beek, oud 82 jaar en 10 maauden, weduwe
van J. Wouterloot, Broertveld, Johanna
Maria Theresia Koelenbeek, oud 4 maanden,
ILeerenstraat.
Schiedam, 24September.
Rogge en Gerst zonder handel.
Moutwijnf 15Va per hecto). Ct.
Jenever: Amsterd. proef f!9% ii f20 per
hectol. Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling-beurs: dagelijks f 0.80 per ketel,
By de Schiedarnsche Spoeling-Veieeniging
23 Sept. f 0.80 24. f 0.90 per ketel.
saarktbcrlcht van 0clft.
Donderdag 22 September.
Tot iets flauwere prijzen was do handel gering;
«Heen jarige Tarwe blijft gevraagd.
Jarige Wostlandsclie Tarwe f 11.50 a f 12.75, jarige
Zeeuwsehe f 12,50 a f 13.75. - Westl. Rogge f7,50
a f8,00, Zeeuwsehe f8,00 a f8.75 Chevalier Gerst
f6.50 a f7.50, Westl. Zomergerst f 6.00 a f6.75.
Korte Haver f5,00 a f5.50, lange f2.50 a f4.00.
Duivenboonen f 8.00 a f 9.25. Pmmlenboonen f 7.50
a f8.50. Bruine Boouen f 11.00 u f 14.00 Groene
Erwten f9.00 a f 11.00. Witte Erwten f8.25 a f 8,75.
Aan de stadswaag gewogen van 10 tot 22 September:
2 potten, 1 vierde, 693 achtsten eu 81 zestienden
vaten boter wegende te zamen 14750 kilogrammen.
Prijs f64 a f72 het vierde; f1.60 a f 1.80 het kg.
Op de wepkrnaikt van heden waren de prijzen van het
vee als volgt: vette kooien 1ste kwal. van f245 tot
f 290, 2de kwal. van f 175 tot f 215; knlfkoeien
Isto kwal. van f 205 tot f 2502de kwal.' van f 140
tot f 190; vaarkoeien 1ste kwal. van f 150 tot f200,
2de kwal. van f95 tot f 130; vette kalveren lste kwal.
van f60 tot f70, 2de kwal. van f40 tot fD4; vette
schapen 1ste kwal.'van f20 tot f32, 2de kwal. van
ftot f lainschapen 1ste kwal. van f totf
2de kwal. van ftot f vette lammeren van f16
tot f21, wüilammereii van ftot fmagere var
kens van f 20 tot f36; biggen van f 6 tot f -15;
nuchtere kalveien van f8 tot f20; paaiden van f35
tot f 170; stieren van f 60 tot f 175; ossen van
f tot f
Rundvleesch 08 a 74 a 80 ets.; vet kalfsvleesch
72 a 80 a 90 ets.; schapenvleesch 65 a 70 a80 ets,;
Inimvlecsdi af ct, alles per kilo.
Zwolle, 23 September.
Vee. Aanvoer p.m. 1000 stuks; handel evenals
gisteren op do Zwollerkerspol voormarkt en ge
durende de geheele week op do stallen middelmatig.
De prijzen ondergingen dezo week geen beduidende
verandering.
Varkens. Op ruim 10O wagens waren heden
circa 500 biggen en p. m. 200 magere, drachtige
en vette varkens. De 6/w. biggen golden f 8 a f 11
10/w. f12 a f15; magere varkens f 30 a f 60;
drachtige dito f45 a f75; vette dito, io soort,
52Vs a 57Vs ets. en 2e soort 47Va a 50 ets. per
kilogr., levend gewogen.
Tarwe f 40 a flip rogge f8.50 a f9;
boekweit f7.20 a f8; gerst f 6 a f 6.25paarden-
boonon f 8.50 a f 9aardappelen f 2 a f 2.75,
alles per hectoliter.
Boter. Aanvoer 975/8 en 700/16 vaten benevens
000/2 kilogr. stukgoed. Totaal 52900/2 kilogr.
Middelmarkt f 1.40 por kilogr. Handelswaarde
f37030. Notitie van heden per kilogr. fl.30 a
f 1.50 per 20 kilogr. of l/# vat, prima kwal,.
f30 a f31.50, afwijkende soort f27.50 a f28.50;
2e soort f23.50 a f24.50.
Eieren f3.25 a f4 per 100 stuks.
"Wild. en Gevogelte. Heden werd besteed voorr
Hazen f2.25 a f2.75: konijnen f0.75 a f 1.25
magere kalkoenen f2.50 a f3.75; vette dito f 10 a
f 12.50; korhoenders f5a f6; faisanten f4a f6;
ganzen f2.50 a f3.75; patrijzen fi.25 a f 1.50;
«nippen f 0.75 a f 1.50; eendon f 0.75 a f 1;
kippen f 0.70 a" f 1.25; hanen 45 a 85 ets.;
kuikens 35 a 50 ets.; duiven 35 a 65 ets., alles
per stuk.
Huiden. Sedert vorige week zijn de prijzen niet
veranderd.
Schors en Talhout in één doen.
Russchen, Aanvoer p. m. 500 bossen. Men gaf
f15 a f30 de 100 bossen.
Honig en Was. Door'toenemende vermindering
van het gewas, .worden de prijzen-, hooger."
i, - V 4 y.-1 i 1 v--
