A0. 1881.
Woensdag 26 October.
5300.
YwcKlit flapltjis, lilponW DinsJaj.
Binneilaiiiisclifi Bericiiteii.
V i j f on I> ertigfste Jaar g it a
/\A-A /*v A/>
>4 HONN&nhKTttfHlJ»jkji kwmlJMi f I H&#
franco (it post, door liet itehoaio Ktjlt. 2,50.
l&ouderlljke nointiiers- 0.10.
miHKADi RAKHT, K, IZ4.
BiJ(,eie Courant behoort een Bijvoegsel.
Schiedam, 25 October 1881.
In het voorjaar van 1882 hoopt Duitschiaad
een eigenaardig feest te vierenop den dag,
■waarop vóór honderd jaren Friedrich Fröbel
werd geboren. 7al hyt Duitsehe volk getuigen
van zijn erkentelijkheid jegens een man, die
in bescheiden kring groote dingen heeft tot
stand gebracht; die in dp menschheid geloofde
en haar lief had, en omdat hy haar waarachtig
iief had, zonder den minsten zweem van eigen
baat haar zyn leven heeft gewijd. Wie en wat
deze Fiobel was. ,Een idealist, een van het soort,
door Vosmaer zoo schoon geteekend, als hij zegt:
Wat deert hun de oogenblikkelijke uitvoer
baarheid, het nut, het gevaar. Demonie«ch drijft
de hartstocht voor vrijer, grootscher, idealer
léven de rossen hunner fantazie. Onachtzaam
voor den gladden heirbaan, streven zij door dik
en dun der werkelijkheid, én de wielen, die
venkeu slaan„ uit den gemeenen steen,....ver-
bryzelen soms het leven rondom hen, ais niet
tjjdig de Genius giijpt in do teugels en'tbrip-
scbende span in bedwang houdt. Uit hunne
r'yen gloeien geniale overtreders, dichters en
kunstenaars, waanzinnigen, wereldverovpi aars,
ontdekkers, zich opofferende strijders en zoekers
der wetenschap.
Maar tie tjjden weiden zeldzamer waariu de
wagen dezer ideeën-bezetenen zijn vurige voren
achterliet op de aarde. De beschaving en het
verstand hebben hen getemd en zelfs tot nut
tige zaken afgericht. In de geordende maatschap-
pjj loopen zij dan tamelyk ongedeeld, alleen
somtijds uitgelachen, rond. Als vreemde vogels
zjjn ze vaak zelfs gezocht en gevierd door de
praktische utilitarissen, die gelukkig de meer
derheid vormen, en die hun wat vryheid laten
want anders zouden ze dood gaan.
Vroeger kwamen z'y" er slechter af: als pro
feten wachtte hun steeniging, als godsdiensther
vormers kruis en mutsaard,als denkers gevangenis
en gifbeker, tenzij ze tijdig terugriepen en zwoeren
dat zij ongeljjk en de piaktische lieden alleen
de waarheid hadden. Dat dit niet meer mogelijk
te, danken we voor een goed deel aan die on
praktische strijders voor dwaze, holle theorieën,
zooals vryheid, vooruitgang, menscheurechleo
«n rnenschenwaarde.
?Maar zyn die idealen wel altijd zoo onprak-
tièsch, of is hun gebrek alleen dat zy rich
vroeger openbaren dan de menigte ze wenscht
of verwacht? Salomon De Caus en James Watt
■<jWaren idealisten en droomeis maar thans
'fbeheerscht de practicus met hun fantasmen de
«breid. Sinds eeuwen hebben dichterlek ge-
Voelige gemoederen het denkbeeld gekweekt
van 's menschen gelijkheid, de mancipatie in
„eiken vorm bestreden. Met teksten en sofismen
,ljjn zij bekampt Toch zyn de slaven beviijd
geworden en is de'emancipatie van allen ver-
1 kregen, of in wording. IJe eenheid der naties
A f -
.18,door de dichteis nigeioepen; naar hen heefl
de wereld niet geluisterd, maar ze erkend toeu
het praktiesch kanon ze tot stand bracht en het
onaesthetische traktatenproza ze afkondigde.
Zoo is de poëzie de drijvende kracht geweest
die de werkelijkheid diong tot menige schoooe
daad, waar ze zich thans mede siert; en wel
beschouwd zyn zoovele veroveringen der praktijk
niet andeis als geakklimateerde en getemde
idealen, eenmaal als waanzinnig uitgekreten, en
later dagelyksch goed geworden.
Fröbel was schoolmeester; hij was het door
roeping, door innerlijke aandrift gewordener
waren veel deelen in here van den geest van
Johann Ileinrich Festalozzi, die, de ellende zijns
volks ziende, uitriep: ik wil schoolmeester worden!
Beiden. Fiobel en Pestalozzi, waieu idealisten;
uitstekend wat en beider bedoelingen, on verwrikt
was huo overtuiging, wat d« waarheid en de
levensvatbaai lieid hunner ideeën aanging; beiden
ontbrak echter dat groote^ geheim, dat men niet
kan aanleeren, maar dat Aangeboren moet wor
den de practische geschiktheid om huo beginse
len in de «ehonl in toepassing te bi engen. Vandaar
dat beidi-n teleuistelling; np teleur stelling onder
vonden, vandaar dat zij met een harlvolliefde
hun eigen be/ittingen opofferden en een schamel
dagelijksch biood hun cjeel werd. Toch hebben
beiden nooit gewanhoopt; toch hebben zy een
invloed uitgeoefend, grooter dan menig hoog
geplaatste, want zij hadden het kind, het voor
werp van hun dagelyksche zorgen innig lief,
De Duitselie seminar iliiectoi Ludwig Kellner
zegt in een vanizijn schoone aphorismen: »'t
MenscheKjk hart is als het klimop, dat een
steun behoeft, om in de hoogte te ranken,
hemelgeur te dunken en vi ooiijker te groeien.
Kan 't peen steunsel vindenzoo kruipt het
over den giond en verrot daar; krijgt het
echter de naar boven voerende hulp, dan klimt
het lustig op en zijn bladeren worden zooveel
te frisscher en bieeder, hoe hooger het stygt.
Ook de mensch en in 't bjjzonder het kind
behoeft een steun, en deze verwacht het instinct
matig van ieder volwassene, voornamelijk toch
van ouders en meesters. Zooals 't eiloof. wan
neer 'tgeen statigen eik vindt, zich ook langs
nietige stiuiken en bemoste steenen oprankt
en hun lot deelt, zoo ketent zich ook het naar
liefde doistend en hulpbehoevend kind, zelfs
aan zwakke en booze menschen, om maar een
steunpunt te hebbenal geeft deze ook in
's levens stormen geen zeker houvast. sHebt
gy my ook lief?" vroeg Mozait als kind her
haaldelijk aan zyn betrekkingenen tranen
ontiolden zyn oogenwanneer men het ook
slechts schei tsend ontkende.
Gelukkig de school, waar de onderwijzer een
sterke eik is, waai aan zich het klimop van het
kinderlijk gemoed vast kan klemmen en waaraan
'teen leiding naar boven vindt, vanwaar alleen
zegen en vrede zyn tet verkrijgen. Maar zoo als
geeu eiloof zich pm "een ijsberg slingert, zoo
kleeft geen kinderziel aan een yskoud, liefdeloos
AuvbKtuntusprijs: v«m 110 gewone regels
met inbegrip van eene Courantf 1.1 f.
Iedere gewone regel meer0.10.
Driehaao plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
hart; en waar dus den opvoeder de liefde ont
breekt, is alles bedrog en huichelarij.
Van deze edele zijde heeftook Fröbel zijn roeping
begrepen on opgevat, en daaiomzyn zijn denkbeel
den over de opvoeding van het jonge kind door
edele, maar tegelijk praktische handen en hoofden
tot verwezenlijking gebracht, en hebben 2'y een
tofale hervorming in de eerste opvoeding van de
jeugd te weeg gebracht. Een kind moet.om een zaak
te begrypen, haar niet alleen zien of aanschouwen»
maar ook zoovee! mogelijk ei varen. Een kind
leert beter al doende dan al ziende Deze stellingen
heeft Fi öbel vei kondigd en daai in vormt hy totop
een zekere hoogte een tegenstelling met Peatalozii.
Deze heeft de aanschouwing een plaats helpen be
zorgen op de lagere school. Fröbel heeft het
doen op de bewaarschool gebracht, en deze
heeft met zijn denkbeelden winst gedaan.
Van hat te hopen wijdat het gedachtenis-
feest ter eere van den edelmoedigen, bescheiden
menschenvriend moge slagen, en dat ook Neder
land diens honderdsten verjaardag met zat laten
voorbijgaan zonder een eerbiedige hulde aan
den grooten meester te bi engen.
DES HAAG, 25 October mi.
Door Z. M, is HDs. adj.-generaal den
luit.-gen. M. Veispyck, met al /.yn wettige
zoo mannelijke ais viouwelyke afstammelingen,
in den Nedeilandschen adel verheven.
Dooi Z. M. is aan den iu-ei J G. L. J.
Van Go mondt, gezaghebbei van het eiland
ütuiiiii', np vei /pek eervol ontslag veileend
uit Ui' ■5-> dieuat, met vtijlatmg om zijn
aanspiaken op pensioen te doen gelden.
Door Z. M, is tot gezaghebber van het
eiland Bonaiie benoemd de heei J. H W.
Giavenhorst, thans gezaghebber van het eiland
Saba.
SCHIEDAM, 25 October 1881.
De gemeenteraad alhier zal Domleidag den
27 dezer, des namiddags ten l3/t uie, een
openbme veigadering houden; de alsdan ter
behandeling aan de orde gestelde onderwerpen
zijn: beèediging van het taadslid den heer
H. A. M. Roeiants. Ingekomen stukken:
rekening fondsen voormalig Oude Mannenhuis
over 1880; adies R. Was om ontslag als
onderwyzeies met 15 November e. k.adies
P. ,A. Kegel, orn toelage op grond van ait. 73
der brandweer; adies Mr. K. A. Pooitman, om
inzage van stukken uit het ai chief ol des ver
langd afschrift daarvan; benoeming van een
regent van het St Jacobs Gasthuis; idem van
een onderwijzeres 3e klasse aau de openbare
schoot voor meisjes; vaststelling plan der
aantegane geldleening; adres biugwachters aan
de Appelmarkt- en Ooievaarsbrug om verhooging
van jaarwedde; vaststelling gemeente-begrooting
voor 1882; ontwerp algeineene voorwaarden
voor vei gunningen tot aanleg van tramwegen
in gemeentegrond. En verdere voorstellen
on mededeelmgen,
Gedurende de week van 1017 Octo-
lier ji. is voor de consumtie afgekeurd en onder
toezicht der politie begi aven het vieesch van een
1 uud toebehoorende aan P. d. "W. alhier. 1 1
1
