wswBKBmm
Binnenlandsche Berichten.
HH
tQr'ÏVïï'j ,"ó'$ovz--
den heer -Nocéda!, hét hoofd dér Carlistische
party, die het eerst de bedevaart ontworpen
had, zijne ingenomenheid met het plan had -
betuigd en alzoo dezen aangemoedigd had.
TURK IJ E.
De kommandant en een luitenant van het
Engelsche oorlogschip Falcon, en de Eugetscho
consul die met hen was, werden Maandag,
terwijl 'zy te Artakia, aan de kust van de zee
van Marmora, op de jacht waren, door Alba-
neesche herders aangevallen. De luitenant
werd met een bijl zwaar aan het hoofd ge
wondde kommandant minder ernstig. De
Porte heeft den Vali van de provincie en
den Kanakam van het district bevolen zich
naar de plaats te begeven om de daders te
vatten. Lord DufTerin eischt het zenden van'
een Turksch 'oorlogsschip-naar Artakia, dat
waarschijnlijk zal vergezeld worden door het
Engelsche schip Cockatrice.
FRASKR IJ K.
Het plan wordt geopperd om te Parjjs
een reusachtig monument op te richten voor
Corneille, Racine en Molière.
SE It IE.
De gezamelijke waarden, in de bureaux
van de sUnion Générale" te Belgrado in be
slag genomen, worden op drie rhillioen geschat.
CHINA.
.Practische Chineezen. Ten einde de bevol
king te gewennen aan het gebruik van de tele
graaf, heeft de Regeering van China bevolen,
dat gedurende een maand elk Chinees gebruik
mag maken van de telegraaf.
SCHIEDAM, IC Februari 1882.
Door de enquête-commissie uit do Tweede
Kamer is gisteren o. a. als getuige gehoord
de heer J. J. G. Noiet, lid der firma J.A.J.
'Nolet, president der Kamer van Koophandel
'te Schiedam.
De gistryder H. v. d. K, wonende in een
gang in de Boterstraat, hoeft zich heden mor
gen door ophanging aan de dakpannen in zijn
woning van het leven beroofd. Oorzaak onbe
kend. Zijne vrouw heeft hem afgesneden.
De geneesheer W. Van der Stnan,
onmiddellijk geroepen, kon slechts zyu- dood
fiODStateeren.
Met de meeste ingenomenheid brengen
We oen nieuw weekblad onder de aandacht
tmzer lezers. Het laat de menschen met
rust -maar heeft zich de Dierenwereld tot
onderwerp van behandeling gekozen. Fauna,
weekblad voor populaire Dierkunde, orgaan
der Diergaarden in Nederland, aldus is de
titel van dit weekblad, dat naar het eerste
nummer-te oordeelen, allerbelangrijkst belooft
te zyu, en, gaat hel in de aangewezen richting
voortzeker een welkome plaats in elk be
schaafd gezin zal innemen. Vooral ook onze
8tadgenootendie door de nabijheid der
Rotterdamsche Diergaarde gelegenheid te over
hebben het dier in zijne verschillende levensver
richtingen gade te slaan, zullen in dit week
blad' een wegwijzer en raadgever vinden, die
bun op hunne wandelingen in de Diergaarde
onschatbare diensten kan bewyzen. Doch
ook in ruimer kring behoort dit blad te huis,
dat door zyn geriogen prijs f130 per
kwartaal, binnen het bereik valt. van
Velen.
Om onze lezers met den geest van het
werk bekend te maken, schryveD we een
gedeelte af van. het schoone stnk getiteld:
»De dieren en huone ondervindingen".
Het gebruik maken van de ondervinding door
do dierenontdekken wij reeds bij de minst
belangrijke diersoorten, bij welke het instinct
zoodanig op,den voorgrond staat, dat'wij al hun
handelingen daaruit moeten verklaren. Wij willen
..door enkele voorbeeldon uit het dierlijke levon
tracEferr duidelijk te maken, wat op een *alga
mecne wijze ontwikkeld en Voorgesteld, moeilijker
te bevatten en dus minder belangwekkend zou
zijn.
De peulvormige mossel, een schelpdier, graaft
zich, zoodra het eb is, diep'in liot zand. De.
visschers, die ze gaan opzoeken, halen zo uit
moordere voeten diep gegraven gaten, hetzij met
lange dunne ijzeren haakstokken, 'of zij strooien
zout in het gat, om de .bewoners er uit'te
drijven. In de meeste gevallen werkt het laatste
middel goedmen bespeurt beweging in het
zand en de mosselkruipt er halvorwege uit.
Snol moet de visscher hem grijpen, want lukt
het niet en kruipt hij in zijn gat'terug/ dan
helpt geen zout opwerpen meer de mossel
heeft ondervinding opgedaan en blijft stil in de
diepte van zijn zandwoning.
Soortgelijke handelingen der dieren, die men
toch als het resultaat der ondervinding moet
beschouwen, treft men bij alle diersoorten aan.
Een vos, eenmaal in den val geweest on er
gelukkig' uitgekomen, -is door de ondervinding
kloek genoeg geworden, zich niet ton tweeden
male to laten vangon.
Evenzoo is het mot marters en met onder
scheidene vogelsoorten. Een kwartel, dio éénmaal
aan do lokfluit gehoor heeft gegeven en daardoor
gevangen is, zal, heeft hij zijn vrijheid terug
bokomen, er niet weder .naar luisteren. Ieder
jager weet, dat liet oude bij herhaling vervolgde
wild, moeilijk to vangen is en daarom veel op
het jonge wild vooruit heeft.
Een zeer belangwekkend geval verhaalt ons
Borlase, hoe een zookreeft een oester verraste.
Het is genoegzaam bekend, dat oesters niet alleen
voor menschen, maar ook voor zoekreel'ten een
lekkernij zijn. Een zoodanige zeekreeft nu trachtte
verschoidene malen, doeli te vergeefs, met zijn'
scharen een oester uit dions schelp te halen.
Altoos in tijds sloot de oester zichdaarop neemt
de kreeft de gelegenheid waar, dat do schelp
zich opent en werpt er oen stcentjo in, zoodat
zij zich niet sluiten kan, en eet thans doodbedaard
de oester op.
ICirby vertelt ons van de bijen, dat, wanneer
haar korf te veel lijdt door den doodekop, sphinx
of avondvlinder, zij voor hot vlieggat een soort
van bolwerk uit was bouwen, om dezen het
binnendringen te beletten.
Duges nam een spin waar, die een bij in don
rug beet en haar daardoor ïict vliegen belette.
De sterke, bij had intusschen do pooten vrij en
sleepte de spin, die haar in. baar web trachtte
te brengen, met zich voort. Eindelijk liet do
'spin zich, met haren buit aan een inmiddels
gespannen draad af. 'De vrije pooten der bij
schaadden haar niet meer, omdat zij- los in do
lucht zweefde en zij hield do'Mvij zoolang'vast,
totdat deze dood was.
liet is genoeg bokenddat de zoogenaamde
doodgraver, een kevorsoort, wanneer men een
dood insect op een stok zet, zóólang rondom
dien stok graaft, totdat die omvalt en hij zijn
prooi kan verslinden.
Dij de hoogcr georganiseerde dieren is het ver
mogen, na te denkon veel sterker, terwijl zij
het vroeger waargenomen met de tegenwoordige
gesteldheid in verband brengen. Op dio wijze"
laten zij zich africhten. De domino-spelende hond
let op do geringste beweging, op den minsten
blik van zijn meestor en begrijpt daaruit, welken
steen hij moet opnemen. Door het geheugen
zamelt het dier ervaringen op en weet zich door
ondervinding voor schade te.wachten. Een 'ólifant,
toebehoorendo aan den boer Iladdam, burgerlijk
ambtenaar der Compagnie te Guyat (Britsch-
Indië), ging, om van: het huis zijns meesters
naar de stad to gaan, gemeenlijk overeen kleine
brug. Op zekeren dag trad hij torug cn alleen
door kracht van slagen en slechte behandeling
was hij te bewegen, om op de Drugvoort te
troden, dat hij echter nog niet "deed, voordat
hij die met zijn snuit onderzocht-had Eindelijk,
ging hij, voort,; maar had hot einde nog niét
bereikt, toen de brug brak en het dier met zijn
snuit zijn geleider in het,water'nederstorte. De
laatste kwam hierbij om en do olifant werd
deerlijk gekwetst. Men kan vrij zeker veronder
stellen, dat hij bij zijn iantsten overtocht, de
bouwvalligheid der brug had waargenomen.
V Voor het overige is het van.algemeimerbalmd-KV-
heïd, dat de olifanten nooit eembrug,,die zij meL
kennen, overgaan, dan die alvorens met hun
snuit'onderzocht te hebben of zij sterk genoeg
is om hen te dragen; zoo stappen'zij in geen
kano, dan na haar op' dezelfde 'wijze onderzocht
te hebben.
Uit 'deze enkele voorbeelden, die wij met tal
van andere zouden kunnen vermeerderen, blijkt
dat de geest van het dier, volgens dezelfde lógi
sche wetten werkt als die van den mensch, wat
het lagere zielsvermogen betreft,
De Minister van Binnenlandsche Zaken;
gelet op art. 1 van het Koninklyk besluit
van 3 October 1873 Staatsblad no. 135)
en op zijne beschikking van 21 September
1881, opgenomen id de Staatscourant van 22
September daaraanvolgendeheeft goedgevon
den te bepalen dat, met ingaag van 16 dezer,
de artt. *1, 3, 4, 5, 6 en 7 van het aange
haald Koninklijk besluit Diet langer van toe
passing zijn op het. in die beschikkiug opge
noemde gedeelte van de gemeente Kethel
in gebruik bij W. Poot.
fi'-fj,*-».^ï'V r-'ï'K-ï-I iVïïV,"S; 1 r'ftiv'/i^"fr*i
Door den Minister van Justitie is dezer
dagen aan de Procureurs-Generaal een ciicu-
laire gericht, waario stipte handhaving van
do bepalingen der drankwet met den meesten
ernst wordt aanbevolen.
Wat'reeds lang gevreesd werd, is helaas 1
werkelijkheid geworden. Tengevolge van deu
toestand der waterwegen ian Rotterdam naar,
zee, zal de Ned. Ainerikaunsche Stoomvaart
maatschappij mei -hare drie of vier grootste
stoomschepen gaan varen van Amsterdam.
Men schrijft urt Délfshaven aan het ii. Nbl,
De heer W. S. Van de Wetering, hout
handelaar ouder Schoomlerloo, tevens lid van
deu Delfshavenscheii gemeenteraad, ontmoette
jl. Zondag een zijner knechts in kenneiijken
staat van dronkenschap, in plaats van de
politie, die niet talrijk geuoeg is, deswege
lastig te vallen, ontving hij deu delinquent
Maandagmorgen met de aanzegging, dat hij
tot Donderdag niet tót liet wérk zou toege
laten worden en zijn ontslag zou bekomen,
als hij andermaal zich en de lirma op den
openbaren weg te schande maakte. Zulk een
krachtig optreden zal zeker zijn uitwerking
op nmlereh niét missen; men verneemt dat
de mar, die ten toonbeeld werd gesteld, be
hoort lot lieu, die geregeld een groot deel
van hun weekgeldmoeien afzouderen om
ki oegschulden te betalen.
In' liet N. v. d. D. is het volgende inge
zonden stuk geplaatst:
Een 'storm Sn een glas water.
Toen de stamverwante broederen "in Trans
vaal -de wapenen opnamen tegen de Üritsche
overheerscliing, ontstond in Nederland een
vrij algemeene; prijzenswaardige sympathie,
voer hun .streven, en hoorde men alom luide
galmen aanheffen omtrent dé te verleehen
zedelijke eustoffelijke hulp, waaronder do
woordentwij moeten Jiet IJollandtch element
in Afrika versterken"wij moeten zorgen voor
emigratie derwaarts/
Sinds: die dagen is 'reeds veel geschied
-dóch; niemand v.etnain iels van eeu uittocht
van Hollanders naar het grootte, nog "zoo
schnarsch bevolkte land. Enkele individuen
togen 'derwaarts; twee ft drie gezinnen gingen
naar Transvaal, of Vrystaat; maar eeu eigen
lijke emigratie werd niet beproefd, en schijnt
"tot de vrome weuschen te behooren. En ter-
wyl alzoo het Hollandsch elemebt geene
ondersteuning verkrijgt, gaan-de practischo
Engeischen "(zonder ophef) voort hunne over
tollige krachten.onaar .de Kaap te. zenden en
enne Angel Saksische meerderheid te vor
men, die misschien eenmaal de Afrikaanders
zal absorbeeren.
Als lid der ^Nederlandsche Zuid-Afrikaao-
sche Vereéaiging". als belangstellende in hét
vyandóvatZ-alle-Iamlendigheidvehiwachtén'op!^
den dag van morgen, vraag ik thans oppnlp -
hoe staat het met1 de kwestie van uitzending
van Hollanders en aangrenzende landenl
Wordt het niet meer dan' tijd hieraan te
beginneneer Engelschen en Schotten ons vóór
zijn? De vele lieden, dio thans naar Amerika
trekken, bewijzen genoegzaam dat menigeen
niet tevreden is met de spiek, waar onze
wieg eens stond;" en het schijnt my oneindig
verkieslijker toe hen te vormen tot eene
Nieuw-Nederlandsche natie, dan hen te laten
opgaan in de massafs Yankees.
W. J. Van der Werff.
's Gravenhage, 12 Februari 1882.
De rechter van instructie bij de Amsterdam*
sche rechtbank, Mr. Ellas, heeft Maandag jl.
Jannetje Struik in verhoor gehad. Veel werd
haar-gevraagd, maar de antwoorden moeten
zeer kort geweest zyn en zoo gevat, dat de
justitie nog niet veel wijzer geworden is. Het
verhoor hield aan vau 10 tot 4 uur, {TI. DA
Bij do loting voor de i ationale militie te
Gemert kwam het geval voor, dut, niettegen
staande het benoodigde ailntul nummers iu de
bus was gedaan, er op het einde van de loting
twee nummers te kort waren. Hoewel van de
zijde der personen, die eeu hoog nummer
hadden getrokken, hevig daartégen werd gepro
testeerd, zal er een nieuwe loting plaatshebben.
De lieeren WerUieim en Gomperlz en Th.
Onwel maken bekend, dal ten behoeve der
7 pet., de hvp. obllg. van de Cleveland Mount
Vernon en Delaware cn Columlus Extension
Maatsch. een nieuwe maatschappij is-geor
ganiseerd, de Cleveland, Alcron en Columbus
hl pij. mei een fuindeolmikapilatil van 4millioen
iloll. Houders van „certificaten van obligation
ontvangen 1600 doll, nieuwe nandeelen vooi*
1000 (loli. Da brnto-ontvangsten der lijn waren
in de jaren 1S79. 1880en 1881 doll 376963;
429,596 en 424;275. De exploitatiekosten
worden geraamd op 70 pul. De receziw-schul-'
den bedragen 278,000 doil., waar verkoopbare
activa tegenover staan.
Aangaande de hekeeringszaak van A. in het
Ziekenhuis te 's Bosch, schrijft onze Bossche
cerrespondent nog het volgende:
»lu het heden verschenen nummer der Proin
Noordbr. Ct. komt een, zij het ook in gebrek
kig Duitscli gestelde, advertentie voor, waarin
de vader van den zieke verklaart, dat de
door den Noordbr. nader verstrekte inlichtin
gen nietwaar' zijn en de bekeering 'geschiedt
is tegen zijn wil en verbod en builen zijn
'medeweten.
Aan welke zijde sprake kan zijn van scheve
voorstelling is nu niet,méér twijfelachtig. -
Het bericht volgens hetwellcin Kirch weiden -
tn Westfalen aan Noderlandscho arbeiders-
gezinuen het verblijf zou zijn ontzegd, omdat
z'y hunne Nederlandsche nationaliteit niet
willen prijsgeven wordt tegengesproken.Slechts
één gezin moet het land'uitgezet zijn, doch
dat was geen werkmansgezin, maar eefi bede-
laarsfamilie, wat dan ook de eemgó'reilen
voor dien maatregel zou geweest, zyu. In-
tusscher. werd reeds, voor eenige dagen in
andere bladen gemeld dat o. 'a. te Nymegeri
tyvee. gezinnen waren aangekomen, die klaag
den dat zij in Duitschlaud over de grenzen
waren gezet omdat zij hunne Nederlandsche
nationaliteit niet wilden prijsgeven.
Het slachtoffer van den moordaanslag to/;
Oud-Alblas, een algemeen geacht eu kundig;
veearts, de heer De B., 'zal gelukkig van zijne/;
wonden herstellen! Hij bevindt zich zeer wel.
-Omtrent de aanleiding tot de daad looperig
allerlei praatjes, die echter vyeinig vet trouwen A
verdienen, -'V Iji
miMmernm
jt,-:
v'.'f htli'-iitA 'cf '-.■a v, r jfeiVv
