SÉ" 5390,:
POL ÏT IE.
Iv#>
©s ©n Dertigste jaargang.
herschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
k
*fj*lV* *h 'V f - -*?J |j fc |«tr& o
-%-i. i <V^
P'ABONNEMKNTSPIiUS, per kwartaal
^JftWo per post, door het geheele K\jk
il'A&anderlgko noinmers
t'
1,85.
- 2.50.
- O.lö.
VtREACMHlRKT, My 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eens Courantl.ttf.
Iedere gewone regel meer- 040.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
"<W
Asd het Commissariaat van Politie zijn als
jttop straat gevonden aangebracht: een stel
/baleinen voor een corset, een zweep,
pm gouden oorbelletje en een witte ko-
frslen rozekrans.
1L,
SciriEDAM, 28 Februari 1882
.In de?itting van den gemeenteraad, Vrijdag
i[ gehouden, werden de leden in kennis ge-
tteld met een-rapport, door den ingenieur
i E P. N. Halbertsma ingediend betreffende.'
aanlag eener waterleiding ir deze ge-
F'meente. We meeoden dat velé onzer laters
er belang in zouden stellen met een en ander
1b"kennis te worden gésield: I»' d'v
m 'Volgens de opdracht,' den heer Halbertsma'
verstrekt, bad deze te maken een ontwerp,
^benevens raming der kasten eener drinkwater-'
leiding; en had hij "tevens te onderzoeken
^of| met deze drinkwaterleiding de waterver-
i enz. binnen deze gemeente doelmatig
ftot één werk verbonden kon worden zonder
!"dst de kwaliteit van het water daaronder
4'
rlou lijdenof het vermoedelijk financieele
t resultaat der exploitatie daardoor geringer
ïou' worden.
■r h
'Omtrent dea aanleg eener diinkwaterleidiug
ïegt het rappoi t, ndat een zoogenaamde drink
waterleiding ;n de eerste plaats moet kunnen
.leveren bet eigenlijke drinkwater en dan
<&*(S/der al .het water, benootiigd voor huis-
ordelijk gebruik, voor besproeiing der
^straten, doorspoeling van goten en riolen en
blussching van brand.
fMet het oog op de toename der bevolking te
-Schiedam, moet zij daarvoor aangelegd worden
op een levering van 2400 M3. water per dag.
x Daarmede zal per hoofd s der bevolking,
sier aantal, over 20 jaar rond 32,000 zal
bedragen, circa 7075 liters per dag kunnen
geleveid worden.
Aanvankelijk zal een waterlevering van
JOngeveei de helft of 1200 M3 per dag vol-
t doende zijn en kunnen dienovereenkomstig
-Oü den eeisten aanleg enkele onderdeden
^achterwege blijven, terwijl de mogelijkheid
xfiioet yooizien wniden, de werken zoodanig uit
«6-to breiden, dat minstens gedutende 40jaren
«Sao alle redelijke eischen voldaan ltau worden.
..j' drukhoogte in de buisleidingen moet
|sag en nacht altyd zóó gioot zijn dat hel
rater r steeds op de hoogste vei diepingen
:*sn alk lunzen direct uit de kiaoeu kan
«fgetapt w'oi den constant stelsel),
if;.y°or den aanleg van zoodanige walei lei
ding, volgens alle nieuwste vei beteungon
Jngeiicht, overeenkomstig neveusgaande plan-
|Beu en beschtyvmg, mei een ijzeien buizennet
,s;Vïn circa 21 kilometers lengte eu voorzien
.Van 191 bi andkranen, zoude eeu kapitaal
*"?8U( locd f 450,000 liooclig zijn.
'vat de exploitatie dezer Waterleiding1
betreft zoo zoude een waterverbruik van
1200 M' per dag reeds voldoende inkomsten
geven, om daarvan de exploitatie-kosten te
kunnen dekken, daaivan rente etr aflossing,
k samen 5% te kunnen betalen en boven
dien 1% voor reservefonds te kunnen' af
schrijven.' Er zoude zelfs vermoedelijk daarna'
nog een klein batig saldo overblijven.
Stijgt het waterverbruik tot 2400 Ma zoo"
worden de resultaten nog veel gunstiger,
aangezien de exploitatiekosten slechts weinig
inv, verhouding tot de inkomsten toenemen.
Na* de voldoening van rente en aflossing'
eö alle noodige afschrijvingen zoude alsdan"
bjj een gemiddeld tarief van 40 cents de
M' nog ben batig saldo van f 43,100 of circa
9 A 10%lja'ailijks overblijven.
!Wierdei deze saldo's niet gewenscht of
strijdig1 met de' bestaande wetten geacht,
zoo zoude men -in staat zjjn den pi ijs van
het water, die a 10 cents de M3-.,is_aange-
aU'pJ2.a»-tiuik*ns-.-t«t. dejüwlto^&-*4iic.er,t8-iv
de M1) of althans beiangrjjk, zrgge: tot 7
a 6 cents de M' te verminderen.
Mag men dus de financieele toekomst der
di inkwaterleiding gerust zeer gunstig noemen,
zoo mag men toch niet vergeten dat de eerste
jaren der exploitatie wellicht eenige minder
gunstige balansen zullen opleveren.
Hoevele deze jat en in aantal zullen zijn,
laat zich natuurlijk van te voien met met
zekeiheid bepalen, maar ik geloof, dat gei ust
mag aangeuomen worden, dat de inkomsten
de uitgaven binnen vijf jaren na het begin
der exploitatie z,ullen dekken.
Daarvoor zoudo toch slechts oen waler-
veibiuik van 33 liter per dag en hoofd der
bevolking noodig zijn. Deze berekening ver
onderstelt, dat by het sluiten der leening
voor het benoodigde kapitaal bepaald wieid,
dat eerst na 5 jaren met de aflossing zoude
begonnen worden, hetgeen aau te bevelen
is om de moeielijkheden der eerste jaren
gemakkelijker te overwinnen.
Zeer belangrijk kunnen overigens de tekor
ten'der eeiste jaren, zelfs wanneer /ij 5
jaren duurden, ni>-t zijn. Wanneer immers
de inkomsten f 30,000 jaailyks bedragen,^
kunnen zij de uitgaven incl. ondeihoud en
rente reeds dekken. Gesteld nu, dat m liet
eerste en het tweede jaar gemiddeld 11 liter
en ui liet dei de en vioide jaar gemiddeld
22 liter per dag en per hoofd der bevolking
gebiuikt vvoidt, teisvijl het verbiutk ui het
vijfde jaar tot de noodige 33 liter stijgt, zoo
zullen de eerste twee jaien iedet een deficit
van f20,000 samen f40,000
en de twee dan vol
gende jai en ieder een
deficit van f 10,000 samen - 20,000
da eerste vier jaren dus een totaal
deficit vanf 60,000
opleveren.
Na vartpop van da eerste 4 jaren zullen
de inkookten eves wel de uitgaven gaan
dekken en' deze spoedig gaan overtreffen,
zoodat dtij|exploitatie der waterleiding na
circa 10 ja au niet onbelangrijke saldo's zal
beginnen ïhf te werpen, die alsdan ieder
jaar bestendig zullen toenemen.
Welk 'hïdrag deze saldo's bij een verbruik
van 21 3. per dag kunnen bereiken, is
reeds hiéi#pven aangetoond."
"Volledigs opgaven van het waterverbruik
en van dg^tarieven in andere Nederltindsche
steden zynjtot staving der beschouwingen en
becijferingen aau dit ontwerp toegevoegd, dat
by uitvoering na verloop van circa 40 jaren
de g« in het vrye bezit van eene
waterleiding zal stellen, welke dan nog in
staat rzalj'jjjn aan alle redelijke, eischen te
voldoep.
Het ap il gedeelte van het rapport handelt
over e< imbineerde waterleiding.
t ff t woröfcèmedegerieeld, dat-het -
technisch zeer wel mogelijk is, de water
verzorging der branderijen met de drinkwater
leiding tot éen werk te vei binden;
dat daardoor evenwel de kwaliteit van het"
drinkwater eenigszins zoude moeten lijden;
dat deze kwaliteit evenwel voor die van
het water te Rotterdam niet zoude behoeven
onder te doen
dat er dus m ditv opzicht, indien men zich
met gelijke kwaliteit als van het water te
Rotteidam wilde tevieden stellen geen bezwaar
tegen eene gecombineei de waterleiding zoude
bestaan.
^Zoodanige waterleiding moet aan
óéne enkele branderij per dag des gewenscht
60 M* kunnen leverenterwijl deze 50
weken telkens gedurende 6 dagen geregeld
4 bakken stokende circa 10,000 M« water
of meer jaarlijks zal gebiuiken. Dit is gelijk
aan een gemiddeld verbi uik per werkdag van
10 000: 300 33'/, M».
"Volgens de mij verstrekte inlichtingen zoude
nu de prijs per branderij voor een maximum
van 45 Ma. per day niet hooger kunnen zijn
dan /300 per jaar. Zooveel te meer is
deze prijs voor een gemiddeld verbruik van
33'/, ïvJ3. per dag of 10,000 Ms. per jaar als
maximum te beschouwen, f300 zoude dus de
hoogste piijs zijn welke voor 10,000 M3.
betaald kan worden, dat is 3 cents voor den
kuhieken Meter.
Ik heb na deze iulichtingen ontvangen te
hebben, nauwkeurig nagegaan, tegen welken
piys het water voor de industrie in andere
steden feitelyk geleverd woidt eu wel ten
eeiste in Nederland en daarna in Duitschlaud,
alwaar de tarieven' over het algemeen lager
zijn, dan in Fraukryk of Engelaud, ja dikwijls
zóó laag, dat de jaar), tekot ten gei egeld door
z. g. Wasser-steuer moeten gedekt worden.
Ik heb van deze verschillende prijzen een
samenstelling gemaakt op pag. 31 Bylige
no; 2 en verzoek ik U er wel op te willenc
letten dat de opgegeven prijzen gelden voor'
waterconsumtie's, die even groot zijn als dief
eener branderij te Schiedam. 1
In ons land is in de grootste steden de
laagste prys 10 ets. de M\, ook in Rotterdam
dat in toestanden het meeste met Schiedam"
overeenkomst. -» L
Het laagste tarief van alle Nederlandschff'
steden heeft Nijmegen, maar toch zoude daar
eene branderij nog f600.jaarlyks moeten',
betalen.
In Duitschland is het allerlaagste tarief
dat te Brunswyk k 4 ets. de M1., wat f 400.—'
jaarl. per biaodery zoude uitmakeD.
Hieiaan kdmt zeer naby Keulen alwaaf
ciica f420.— jaarlyks zoude' moeten betaald
worden. In de belangrijke industriestad EssenJ
betalen alle fabrieken van gelijke consumtié"
als eene hrandery jaarlijks f 450.In* de
meeste fabrieksteden in Westfalen worden
evenwel lioogere prijzen betaald, zooals ifit
Diwseldorp f 480.Witten f510.Bochunfr
f518enz,' enz.
In Hamburg zoude voor ongefiltreerd watsi*
f600.jaarlijks moeten betaald worden en
in Hannover wordt f510.~ voor 10,000 M*#
jaarlijks zeer laag geacht.
Het water der leiding te Rotterdam heeft
nog in auno 1880, *d. i. cuca Gjareunahet
begiu der exploitatieaan de .gemeente zelf
meer dan 5 ets. de Ma gekost.
Op giond van deze gegevens achtte ik het.
niet wel mogelijk om het water in Schiedand
aan de branderijen voor drie ets. de M'. tsv
kunnen leveren."
De industrie te dezer stede zal wanneer'
zoodanige waterleiding in compleeten aanleg
met vol vermogen werkt, jaarlyks honderd
duizend gulden moeien opbrengen, indien het
financieele resultaat even gunstig zal zijn als
bij eene drinkwateileiding.
Dus door 200 branderijen ieder f 500.
250 14 J - 400. -
300 - 333.
Hierbij komt nog dejaarlijksche huur voor
een watermeter, die laag gesteld minstens
f 17 zoude bedragen, zoodat wanneer 300
bi anderyen bun water'van de waterleiding
ontiangen, daarvoor dooi ieder f350jaarlijks
zou moeten worden betaald. Daar nu ds
mgenieui, volgens hem door een deskundig®
en een der meest geachte ingezetenen ver-
stiekte gegevens, heeft moeten aannemen, dat
de prijs per branderij, zelfs by een maximum
van 45 M3 per dag, niet hooger kan zijn daa
f300 per jaar, zal het financieele resultaat
eener gecombineerde watei leiding ver achter
staan bij dat van de exploitatie eenei dntik-
watei leiding.
Ten slotte zegt de heer Halbeitsma ia
zijn verslag
sDe voorstanders eener wateileiding voor"
.i