p;,.F ol.it ie.'
nis ge ving.
eu i I let dn,
t
Verschijnt dagelijks, uitgézóndërd Dinsdag
mëm&tws&t
-■■■1 1 - ui—*»
480NNEMENTSPRUS, per kwartaal
JrtMo per post, door het geheeie Rijk
'Afjondérlijke nommers
B P It E A ÜJ.S -. n A KK T, E ,.-.>X«4U
Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels met
inbegrip van eene Courant 1.10,'
.'V1
iJedero-gewone regel meer. - 0,1ft";'.
.Driemaal plaatsing wordt tegen ;,tweemaal berekend.
ilcié Coaranilbèkoort een Bijvoegsel.
JIe.Burókm ekster van Schiedam,
Brengt, l>ü .deze ter kennis van de Ingezetenen:
Dat liet Kohier van het Pntentregt Np.-l dezer
tfemoonto over het Dienstjaar 1882/3, door den
Keer Provincialen Inspecteur der Directe Belastingen
■5|S;liottêrdaiii, op den 23 'Jünij 1882 executoir ver-
litaid éti op lieden aan den Ontvanger der Directe
SeJastïpgèn, ter invordering is overgemaakt,
jPiftwrts Jwordt bij deze herinnerd, dateen ieder
iïfpiigt;,is: zijnen aanslag op den \j\j do,wet bepaalden
pet,te voldoenalsmede, dat, ,vauheden^.af, dé
termijn van drie maanden ingaat, binnen Welken de
réclames tegen dezen aanslag behooren te worden
Ingediend.
Én is hiervan afkondiging geschied, waar het he-,
|&t, den ;24 Jmiy 1882.
ffc i: ■JtergemttiUr, voornoemd,
éltTx'.X,.?' L'VAN D11K VAN'mATENÊSSE.
Aan het„Coiflj^issariaat vyanpolitie zij u als
tp "Straat gevende» aangebracht ëen gonden
llngerrlng en een ïakmcs.
Jy'ytH SoHiKDAH, 24::Juiai'.i882.
'Eeu Duitsch"'we'rk over het'"Vraagstuk der"
loden eii tier, Jodenvervolging in 'Rusland
tjrdieut in onze dagen de aandacht. Men
Üent zich echter vooraf wel te vergewisseu
ti de .schrijver behoort tot de party van den
pfjiierliker Sïöcfcèty die. zoo hg al "niet Joiien-
férvplwttig in- 'zijn banier •'heeft'geschreven,
laor;zy.n werken en .woelen toch.ltchlelyk.,,iets.
largelykskan uitlokken, lietmort de schrijver!
Ijjaréulegen tot tie Fortschritts party, dan kau'i
tin' zeker Ityn, dut men een beschouwing^
i^etipe!tegeo^estêlilen zin als van den eerstéu|
wach ten heelt. Wij hebben thans voor ons
liggen, >Russlaud ünd die Jüdén", vau Ernst
Freiherr Von der Bruggen; dezeschrijVer'iè;
als wij wél zien, toegerust met .volledige'
kennis van de iauden, volken ea toèstandên
van oostelijk Europa. Liberaal "zal 'mén hem,'
na nog maar éen' bladzijde van' zyn bóék'gé-j
lezen te iiëbbéh, niet
bespreekt het yv'öaV" eri^eï!{karÉ^j
naar wftirltèi'd aaiLhet' siots va'nizjjn i'uibi^in^ï
getuigen: dat hij voor én lagen het'Jödeii^t2fe^
heeft .gesproken. Wy vrenspben; hem by.zyn 1
beschouwingen te volgen. Het'vraagstuk, dat1
zooveel hoofden in beweging bracht, verdient
dat het zoo goed mogelijk bezien, dat het ia
bet ware licht gesteld worde.-
»Welk een stroom van woorden,',zëgt de,
schryver I .Welke uitroepingen^wejke'kreten.. -
der openbare meeningl Wélk eeu,schandvlek,
op liet verheven schild der negentiende eeuwj.
Slechts. in. Rusland, hetbarbalen land, ié
zulk een beleedigiag der" hédèndaagséhe be
schaving mogelijk!'' Zeker, zulke -uitroepen,
eu de schildering der ellende, die; duizendea
7odëu..: iij" Ruüaiic) uitgestaan*he^Vèu/Agi^'
nog uitstaan, heeft overal een, diepen indruk
gemaakt. .Wie t on b. if. voor eenige dagcu
eeu glimlach weerhouden, toen hy in de
dagbladen- het feit vermeld vondydat eeu
in Den Haag wonende Rüs,"de heer Gro-
goriefi, gekleed in het water was gespron
gen., om een kind daaruit te redden. Één
feitin ons door kanalen eu rivieren
sluoteu en grachten doorgroefd laud waarlijk
ailedaagsch te noemen. Toch niet; vóór.,dit
maal ging de vermelding vergezeld van da
hoogwijsgeerige beschouwing, dat dan toch
alle Russen nog geen, bar baren bleken te zyn I
»In Europa weent tueti over het lyden van
een verdrukten slatn, zonder Daar grond of.
oorzaak der vervolging te vragen..Ea andereu,
i'; en dparom yerdleBen zij deelneming;
v- redenéerènaidiöJy»Ret 'zij n Joden, en
zjjj*'.het yopli in stilte, juichen; over de, slagen
aatf-hót gehate Jodendom toegebracht, even
eens 5- zónder-' totden - bodem- van het. feit
X*'< OA ti t' - -v-:'; *,v- -■* *-■-!/ i';J»
door te dringen. Genéti zeggen: Het zijn
Joden
v-Ai'.-:
dezen
.daaroen moetenze gehangen wordenJ Zich
^S^chen beideimèéningem in te plsjatsen, is
oodankbaar, werk; toch behoort het
draagstuk 'dóórkalme lieden mét ernst be-
'-1 -ï'iTi.ll
(Z).eE;,,,tè -worde»,
v'j-JlJ.ét! vraagstuk dér Russische Jodenvervol-
giE^ieefl,'Vpigens den schrijver nog een andere
i zydej: by welker beschouwing de hërinneriag
aairjjdea bumanistischen 'arbeid van het veree-
nigdL Europa op het congres te Beritja iu 1878
.V^rleyondigd wordt. En ook hier moet men,
••'"i&." Wébwil Ivan' dén ernst van den toestand den
•.glunlttok. van. spot,wel merken,, welke m het
tntvypord 'ligtj'dat Rusland thans geeft, op de
Èerl ön^r. besluiten aangaande de gelijksfetling
'.'-.defeJbdén niet de andere staatsburgers in Ru-
meniëi'Nog-zijn'er g«eu vierJaren vérloopén,
het omnogelyk achtte, eén staat in zyn midden
op te nemen, welke aan zyn Joodschê onder-
Óaiien eenige burgerlijke réchten onthield.' Het
kleine koninkrijk, zegt de schryver, verzette
zich langen tyd, voor het artikel 7 zijner veror
dening in October 1879 iu gunstigen zin
dé emancipatie dar Joden wijzigde. Zeer waar
schijnlijk, gaat hy voort, kende de Rumeen-
scite volksvertegenwoordiging haar Joden beter
dan de heeren van het Beiiijner Cougres ze
kendénj :zeer waarschijnlijk wisten zij beter,
welke gevaren uit deze volkomen gelijkstel
ling kónden voortspruiten.
Intusschen een koningskroon voor dit
gevaar! Men voegd zich eindelyk iu hoofdzaak
naar betgeen gevraagd werd: men nam de
gevaren van 'maatschappelijke.'-.schokken en
nationale stormen op zich: met. eene, zéker
uiterlijke, .erkenning van de. gelijkheid* van
Jood en .Rumaan, werd de erkeuriing van de
staatkundige mondigheid gekocht' En drie
jaar later begoDnen in Rusland de gewelde»
narijen, om welke -Rumenië het ongenoegen
van Europa moest ondervinden. De Rumenenj,
f zegt de schryver, wenschten hun grondgebied
i voor de uitzuiging der Joden te bewaren^
maar Europa achtte dezen wensch de Euro»
peesche beschaving onwaardig. Thuds .ver
klaart Rusland met daden, dat het de Jodea
in zyn ryk volstrekt geen rechten toestaan
wil. Wat' zal Europa nu doen Zal het,
Rumenië dwingen,, ook de- massa's Russische.
Joden, die, naar Rumenië gevlufcht zijn, tot
Rumeansche staatsburgers te maken. Of zal
het Rusland als een onwaardig lid uit den
Europeascjien statenbond stooten?
Of, zal Duitschland moeten strekken/tol;,
tpevluchtsoord voer zooveel bannelingen uit
Rusland.Misschienmogelijk, zelfsen de,
schry ver.'vreest dan voor Duitschland treariga
gevolgen. Óm deze-vrees te rechtvnardigen.
moet mén dan wel weten, wie,zij zyn,. die;
men op zijn bodem toelaat, om, ér te wonen,
te arbeiden, te produceeren, immers ten nutte
van bet algemeen. Kan dat antwoord.ev^n'
gunstig luiden als dé geschiedenis der Neder»,
landen het geeft op de Vraag; welken invloed
beeft de nederzetting van zooveel Portugeesch»
Israëlietisclie familiën hier te lande gehad
dan is die vrees ongerechtvaardigd.' "Wg
zullen in een volgend nummer den schry
bij dit onderzoek vólgen. Thans .bepalenwij
er ou8 toe nog mede te deelendat dézet
- schryver van oordeel is, dat devervolging
der Joden in Rusland onder medewerking
der Regeering geschiedt, maar, dat-,Czaar
'•$rÏÏ;!>éivcïkt -mar 't Duitsch vdü X'dj Stahr.
fer.-.'V' j -
'ifdoor J. W.- v. d. L.
-
4 r.
'De, zonden van den «verjóron" zoon werden,
TOÓralsnog natuurlijk, vergeten men was slechts
Ijjfhougd over zijn aankomst, ef bezorgd -voor
ItOevigo govolgen van, dcreisoil zelfs toen er
tóer levendig, gedebatteerd wérd over do Ievons-,
*ijs.,yzn den .student, wist deze wel geen vooi;-
wdëeteu weg. to jtetnen, die als .con.oude kyvaal
viren ingewortold, maar ziclt inot.ernst te ver-;
én, of den toorn to ontwapenen door zijn
{listigheid en vroplijklteid. 't Kon den predikant
haretiboven. nie.t ontgaan, dat hól hart yyn zijn.
nog.evon- rein /was als tp voren. En toon
Mltold, -,oni -zijr, ouders genoegen te geven, een
preek maakte; toen hij de onweerlegbare verzeke
ring gaf, dat hij salie dagen dorainé kon worden,"
zou het hem haast gelukt zijn hen met zich te
verzoenen, 01 ongetwijfeld, als hij in een zwarten
rok, met pruik en bef den preekstoel beklommen
had, dan zou hij zijn.dool .ten volle bereikt hebben
maar dat was immers volstrekt, onmogelijk
Een ieder wist, dat hij een comedis geschreven
had, en mocht de kansel ontheiligd worden In
tegendeel, de ouders moesten hun lievelingswenschy
geheel verijdeld zien Gotihold verzekerde stellig.
geen dotninó te willen worden. Toen daarop, de.
vraag, naar een ander beroep aan doordokwain,
sprak hij van studie in -do' tneilicijiiondoch, pin
zijn moeder .genoegen, te geven, beloofde hij ook
in. de. letteruil te zullen studeerón, opdat hij, uls
lecraar aan .een académie, in zijn onderhoud zou
kunnen voorzien.
.Geruimpn tijd bleef Lessing, bij zijn ouilers, én
omstreeks, Raschen 1747 keerdo liij naar Leipzig
terug. Hij hervatte zijn wetenschappelijk® studiën
onder, .Ernesti, Christ én Iviistner,maar zijn
belangstelling yin 't' tooneel bleef dezelfde. Elke
belofte van ..verandering in dit opzicht liad hij
zijn ouders rechtstreeks geweigerd, »Men zag hem"
schrijft zijn broeder,'s morgens bij de repetitie
en 's avonds bij de voorstelling; hij bestudeerde
I de tooneolkunst met. zulk een ijver of hem een
leerstoelin die kunst to Leipzig zou aangeboden
worden."
1 iïad deze leerstoel slechts voorhem opengestaan
Maar in plaats, dat zijn ingenomenheid met het
i .toonèel zijn toekpnost; yopzekerdo, leidd» zij hem
aan yankél ijk tot allerlei zorg pn gebrek. De ster der
Neuberin begon te ve.rblceken.en haar gezelschap
werd ontbónden. Lessing, was voor eenige spolen
i borg gebleven en.de schuldenaars yervolgdon hem.
- Er bleef hem. niets, over dan to vluchten, tiaar
hij zelf niets bezat en. hij van zijn ouders natuur-
lijk niets verwachten kon. Doch reeds te Witten
berg werd hij ziek en opgenomen door oen student,
die hem te Leipzig bezocht en thans met hem
geroisd had. Door den nood gedrongen, schreef
hij nu aan zijn,ouders,, en, kreeg yvan, zijn vader
vergunning, zich j te Wittenberg als student te
laten inschrijven. X-clt,.wat baatte 't hem!Ook.
hier, vervolgden hem zijn schuldeischers, en het
laatste, dat hem toebehoorde, was in zijn ziekte
verteerd, Hij .besloot do studiën aan ecn.univep?
siteit. te laten varen en zelfstandig zijn y.ég 'té
gaan, te eer. wijl hij aan 't professorale onder
wijs niet veel verloor. - Mijlips was fe Bprlijtv
redacteur geworden van de Rüdigersche courant;
tot dezen zou hij zich wenden en dan; met het
jaargeld voor zijn academieleven de schuldeischers
afbetalen. -y
.Zonder zijn ouders in te lichten, begaf jiij zich
dus, in November1748, uit Wttenberg, naar
Berlijn. v
III.
--J i.-f -Wiih
Doodarm en in versleten klecren, slechts, ge-
wapend met zijn levensmoed, kwam Lessing ia
het groote Berlijn.. Hij begaf zich terstond jiaar
zijn vriend Mijlios en deze. voorzag gaarne ia
de eerste behoeften, huisvesting cn yo,edse),maar
hóe kon de eono arme den anderen verder behulp-;
zaant zijn? De aankoop van 'kleeron baarde de
meeste zorg en was toch dringend noodig, bij