Per Telegraaf,
IMEZOHDEN.
Koloniën.
Landbouw en Veeteelt,
0 n d e r w ij s.
houtzagerij, waar.80 man. werkzaam waren,
vernielde, deelt de Volksvriend van 21" Sep
tember de volgende bijzonderheid "mede
Toen de spuitgasten van 'Appingadam, Delf
zijl en Farmsom hun uiterste best deden om
den brand meester te wordénplaatste een
gedienstige geest een emmer vol jenever bij
de spuiten met een bakje er la."" Op bevél
van den kantonrechter -Borgesnis werd die
emmer verwijderd en voor *70 man koffie en
brood gereed gemaakt, benevens eeoige ton
nen bier voor hen klaargezet. Toen na een
nacht van barden arbeid de mannen van
de spuit onder trommelslag terugkeerden,
zag men geen Bacchantentroep zwieren, maar
traden zij rustig de plaats hunner inwoning
weder binnen. De meeste dezer mannen
waren kaaiwerkers, zóó aau den drank ge
woon, dat ze meenden zonder dien geen
jwaar weik te kunnen verrichten.
In de Utreclitsclie-, Joden- en St. Antbonie-
breestraten is door de «Administratie adres
borden en gids der stad Amsterdam" een
nieuw soort vau advertentieborden geplaatst.
In navolging van de Parysche Guidorama's
ziet men door een vergrootglas de namen van
verschillende bewoners der gemelde ^straten,
benevens huisnommers en beroep op een
gedrukt papier vermeld.
De vrouw van een visseher te Urk is
bevallen van drielingen twee zoons en een
dochter. Moeder en kinderen zijn redelijk wel.
Volgens berichten, voorkomende in buiten-
landsche bladen, is de vogelmoord van door
trekkende zang- en andere nuttige vogelsoorten
in Italië bereids ia vollen gang.
Jaar op jaar worden er zulke ergerlijke
slachtingen onder onze «gevederde vrienden"
in Italië aangericht, dat het tyd wordt, dat
de landen, die de nuttige vogels door wetten
beschermengezamenlijk stappen doen om
daartegen bij het Itaiiaansche gouvernement
vertoogen te richten.
Men leest in de Sumatra Ci.
't Heeft verleden Zaterdag" heel wat moeite
gekost om ons blad van dien dag op en van
de pers te krijgen. Na zonsondergang kwamen
wy eerst gereed. "Wat Was het geval De
zon was dien morgen bloedrood en zeer
vergroot ter kimme verrezen en wierp ge
durende den ganschen dag een helrood schijn
sel af; en dit nu werd aangemerkt als een
voorteeken, dat tegen het vallen van den
avond de wereld zou vergaan. Geen onzer
inlandsche of Chineesche zetters was deze
treurige verwachting uit 't hoofd te praten.
Van waterdampen in de hoogere of lagere
luchtlagen, van straalbreking, lichtverkleuring
of'wat dies meer zij, .wilde niemand "iets
■weten; een driekwart-heilige hadji had den
volke verkondigd dat 't uit was met de
wereld en de meascheode boemi zon dien
dag stellig vergaan. Wy voorspelden onweer
en regen, vooral veel regen. En ziet, den
volgenden avond kwam een ware stortvloed
hemelwater op Padang neder, gepaard met
onweer, zooals we hier in lang,niet beleefd
hebben. Den volgenden (Maandag) morgen
werden we by ons ontwaken op; zonderlinge
w\jze verrast; een twintigtal eenvoudige
volgelingen van Mohammed brachten oosfhun
huider'De regen, 'na' een vry''langdurige
droogte had goed gedaan, maar, wat vooral
opmerkelyk, ja zelfs verbazingwekkend was:
«dat wy 't zoo precies hadden geradeB."
Een vierde druk van KaiserB «Sterrenhe
mel", herzien door prof. Oudemans, zal bin
nenkort het licht zien.
Om het ontstaan van den ketelsteen le
belatten laat het Fransche Departement .van
Marine 'tegenwoordig de stoomketels, van
binnen bekleedem met bladen zink. Het zink
wordt'géoxydeerd ten'koste van de zuurstof
van het water en die zmkoxyde vormt onder
den invloed van de vluchtig geworden vet
zuren, afkomstig van de stoffen, die tot het
insmeeren van 'de deeleu dor machine ge
bruikt zijn, een soort van zeep. Deze methode
geeft aanvankelyk goede resultaten.
Delfshaven. Alhier is Dinsdag een zes
tien jarig meisje met een klein kind op den
arm gestruikeld, tengevolge waarvan het kind
door een voorbijgaande hondekar overreden
en deerlijk gekneusd werd.
HeUevoctsIuls. Een paar maanden ge
leden deelden wij mede, dat, na de ramp, die
de Adder overkomen is, door een commissie,
bestaande nit verschillende deskundigen onder'
zocht is, of een monitor, geheel geschalmd, be
hoorlijk dieust zou kunnen doen. Men beeft
toen de proef genomeu met de Hyena, hier
in conservatie. Hoewel wy met den uitslag
van dat onderzoek niet bekend zyn, gelooveu
wij toch met zekerheid te weten, dat som
migen stellig meenden, dat het op die manier
voor het personeel der machinekamer niet
uit te houden zou zijn. Nu verzekert iemand,
die goed óp de hoogte kan zyn, ons het vol
gende
Gepasseerden Woensdag stoomde de Haai
des middags om 12 uur van de reede van
Maassluis naar de Noordzee. Ia zee gekomen
werd 'de' monitor geschalmdde luchtkokers
bleven ópen. Toen "moet gebleken zijn, dat
de afsluiting eenen zeer merkbarennadeeli-
gen invloed op de vuren uitoefende en tevens
dat het personeel der machinekamer het op
die manier geen half uur zou kunnen uithou
den. (De gecursiveerde woot den zyn aluus ge
bezigd door hem, die ons deze inhchtiugen
verschafte.)
Ten half 6 was men ter reede van Maas
sluis terug. (J3r.-Cé.)
Gouda. Het was te voorzien dat Mr.
J. G. Patyu, na zijne benoeming tot Burge
meester van 's Graveahage, zyn ontslag zou
nemen als Lid der Tweede Kamer, Aauvao-
vankelyk vleide men zich dat die geachte
afgevaardigde althans tot de periodieke af
treding in 1883 zijn zetel zou blijven be
houden, doch tot ons en veler leedwezen
vernemen we, dat hy reeds eerstdaags zijn
ontslag zal nemen. Vermoedelijk zal reeds
in October of het begin van November de
verkiezing voor zijn opvolger in ons district
plaats hebben.
Amsterdam. Omtrent bet op te richten
sSmulhuis" te dezer stede waarvan dezer
dagen is melding gemaakt, deelt men mede:
De bedoeling is een restauratie op te richten
in den 'geest van het Maison Dorde en Café
Itichc te Parijs, bestaande in algemeene zalen
en afzonderlijke Kamers (cabinetsparticulier*)
van verschillende grootte, alles zeer ryk afge
werkt, terw'yl een feestzaal rnet ontvangkamer
enz. daarboven zal worden gebouwd. De
keuken wordt afzonderlijk opgetrokken, opdat
de bezoekers geen last van braad- of kook
lucht zuileu hebben, doch zóó in de nabyheid,
dat de schotels ongeschondeu door de be
dienden kunnen worden opgebracht. De chef
van dit luxe-etablissernent is vroeger chef Je
cuisine in beide genoemde inrichtingen te
Parys geweest en alom bekend als een
meester in'zyn vak;'staande'hy thans aan
het hoofd éeaer dergelyke inrichting te Brus
sel. Ofschooa men ook voor mindere prijzen
daar terecht zal kunnen komen, zal ook'op
verlangen spoedig een souper van b. v. een
f100 gereed staan.
Het Smulhuis zal nog voor de opening der
tentoonstelling in Juni 1883 gereed zjjn. Het
komt te staan op het Rokin hoek Kapelsteeg,
De gevel en de gaDgen'zulten voornamelijk
uit Z'^èedlchx|gran!et",èa^ maVmer' beWam
Wilhelmus Berchenius, die in af omstreeks
1466 een kroniek over Nymegen in het licht
gaf, verhaalt, dat de eerste parochiekerk te
Nijmegen, ten tijde van Pep'yn vau Herstal
gesticht en aan de heilige Geertruida gewijd,
met het daarbij behoorende kerkhof, buiten
de stsii was gelegen op de plaats, waar nu
het Kalverbosch zich bevindt. Men weet im
mers dat de stad zich vóór den uitleg van
1467 niet verder uitstrekte dan tot de Burgt-
poort en de tegenwoordige Oude Stadsgracht
(Achter den Ezel). Na de stichting en inwij
ding vau de St. Stephanuskerk in 1273, werd
de eerste Chiistenkerk afgebroken en tevens
bepaald, dat jaarlijks op den achtsten Zondag
na Pmksteien een plechtige omgang op de
plaats vau het oude en thans verlaten kerk
hof zoude plaats vinden, terwijl in 1459, tij
dens de regeei iog van hertog Ai nold uit giften
der geloovigen een f'aaie kapel, evenals de
oude parochiekeik aan Si. Geerti uida gewijd,
op dezelfde plaats werd gesticht. Deze laatste
kapel is verdwenen en niemand wist de juiste
ligging aan te geven. Bij het dooi breken van
den waltnuur bij de Belvedère en het ont
graven van den grond daarachter gelegen is
het koor dier kapel te voorschiju gekomen,
ter hoogte van oogeveer 15 meters. De juiste
ligging der in 1457 gestichte en toeu buiten de
stad gelegen en bij den uitleg van '1467 daar
binnen getrokken kapel, is thans weder te
ruggevonden.
y A w
Nljmggea
By l/èt slechten der "vesting-
werker in de nabyheid der Belvedère.heeft
men een-belangrijke ontdekking gedaan.
Naar aanleiding van een telegtam van den
Gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden
van den '11 dezer, wam bij de ongunstige
politieke toestand van dat gewest wordt mede
gedeeld, heeft de vice-admiraal, kommandant
der zeemacht, aao de Regeeiiug voorgesteld
het schi oefstoomschip 4e klasse Jfadang via
Singapore derwaarts te zenden, ten einde met
dien bodem de zeemacht te Atjeh te ver
sterken.
Behalve de conferentie, die de Legerkom-
mandant eergisteren, met den Gouverneur-
Generaal gehad heeft, heeft er ook gisteren
een langdurig onderhoud plaats gehad tus-
schen den Legerkoinmandaut en den vice-
president van den raad van Ned.-ludie. Men
brengt dit in verband met de Atjeh-aange-
legenheden. (Bat. Hand. van 19 Aug.)
Uit de Tielerwaard schrijft men, dat bij
de verpachtingen van bouwland gemiddeld
20 pCt. minder geboden windt. Onder de
huurders heerscht moedeloosheid. Velen missen
de middelen om tegen den stroom te blijven
oproeien. De suikei bieten vallen ook ai tegen,
gel'yk de aardappelen. Tengevolge van het
natte weder zijn ze klein van stuk.
Iu het Westland is de diuivenoogst geheel
mislukt, teo gevolge van het gtiaïs aan warmte
in dezen zomer.
Nijmegen. Op sommige plaatssa in de
omstreken staan de boeren met hooge water
laarzen aan de aardappelen te delven; doch
deze zullen, helaasI grootendeels voor het
menschet'sjk voedsel verloren zyu.
Den Haag. Door Burgemeester en "Wet
houders zyn op de voordracht voor onder
wijzer le kl. aan de school in de Juffrouw
Idastraat geplaatst de heeren R. B.Beeuwkes te
's Gravenhage, A. Lankester te Schiedam en
A. J. Lans te Voorburg.
Naar aanleiding van ons bericht over het
onderwas in breien en kousen-stoppen aan
joDgens in de school.teZandeweer (Groningen),
1 méldt men ons uitjNuis, 'dat in 'de' scholen
ijier gemeente reeds sederfeea reeks van jïrèa
onder wyain 't breien wordt gegeven aan alle
jongens, die dit willen. (AT. 22. Of.)
DEN HAAG, 28 September, lo de heden
gehouden zitting van de Tweede Kamer der
Staisn-Geaeraal werd bij het voortgezet
adresdebat by de onderwijs-paragraaf behan
deld een amendement van den heerDeSavornin
Lohman, namens de antirevolutionaire partij
uitsprekende de dringende noodzakelijkheid
van een herziening der schoolwet. De beer
Schaepmaa stelde een subamendement voor
om namelyk te spreken van een allereerste
noodzakelijkheid, welk subamendement is
overgenomen.
Na uitvoenge discussie verklaarde de Mi
nister van Binnentandsche Zaken dat deze
Regeeriug niet geroepen was de schoolwet-
kwestie op te lossen, muur allereerst het
kiesrecht zou w'yztgen. Overigens erkende
hij de gronte gebreken van de schoolwet
en voegde zich, tegenover den heer Kap-
peyne van de Coppello, by des heeren
Thorbecke's meening, dat de liberalen de
staatszorgen moeten beperken en niet uit
breiden. Het amendement van den heer De
Savomin Lohman is verworpen met 48 tegen
31 stemmen.
Paragraaf 8 is daarna aangenomen.
DEN 1IAACJ, 28 September. Voor de
te 's Hage zittinghoudende Commissie tot het
verleenen van akten by het lager ouderwijs
zyn heden als onderwijzers toegelaten de
heeien J. A. Boer, J, Koorengevel, L. A.
Marks, M. Van der Sluis, A. Smoor en J. De
Wit, allen uit Schiedam.
Schiedam 28 September 1882.
Mijnheer de Redacteur.
Gaarne brengen we u onzen dank voor de
uitvoerigheid van hot, in uw No, van gisteren
opgenomen verslag der gedachtenisviering op 24
dezer in het Weeshuis der Hervormden alhier.
Het zij ons echter tevens geoorloofd daaraan
enkele opmerkingon toe te voegen ter wering
van misverstand of onjuiste gevolgtrekking.
Onder de genoodigden zagen we niet door u
genoemd de «Commissie voor het Weeshuis" of
schoon zooals betaamdezijais ten opzigte
van dat gesticht de ganscho kerkelijke gemeonto
vertegenwoordigende, lot de eerste genoodigden
behoord heeft en dan ook aan do uitnoodïging
gevolg heeft gegeven door do aanwezigheid van
drie harer leden. Dat van dezen de een tevens
wethouder, de ander tevens lid van den ge-
meenteraad en de derde tevens diaken van de
Hervormde gemeente is, heeft waarschijnlijk
de, onwillekeurig, min juiste voorstelling in het
verslag doen ontstaan. Hadden wij dit opge
maakt, dan zouden we voorzeker niet nagelaten
hebben onder de genoodigden in't bijzonder ook
te noemen de driejegens het Weeshuis zoo
verdienstelijke, godsdienst- en andere onderwijzers.
Met den lof door u aan de rode van don
hooggeachte» spreker gegeven, stemmen we niet
alleen volkomen inmaar ,wij zonden er zolfs
aan toegevoegd hobben, dat die rede niet slechts
op de weezon, maar ook op ons enindien we
ons niet bedriegenop allen, die haar gehoord
hebben «een diepen indruk" gemaakt heeft.
"Wij vermoeden nogtans, dat de begaafde rede
naar vreemd heeft opgezien 'toen hij in uw
courant las, dat'hij de leiding der bijeenkomst
op zich had genomen. Hiervan toch is geen
sprake geweest; do leiding is verbleven aan den
genen, aan wien ze eigenaardig behoorde.
Niet zonder gelijke bevreemding ongetwijfeld
zal ook het kerkelijk armbestuur gelezen hebben,
dat het jaarlijks subsidie \an het Weeshuis ont
vangt. Immers zulk een tegemoetkoming wordt
alleen verstrekt aan het Diaconiehuis, ten bo- -
drage van f iOOOterwijl overigens do onder
stand voor halve weezen (thans ten getale van
157) regtst reeks aan hunne moeders 'of andere
verzorg, rs >''Qrdt uitgekeerd.
Dat de'spreker'heeft'opgemerkt «dat* het
Weeshuis geen 'mannen van beroemden naam of
