Gemengde Berichten. Het vergaan van de Cimbria. Ih de nfgeloopen week kwamen te Rotter dam 43 nieuwe gevalleu van pokken voor, te Chairlois 3, te Delfshaven 2 en te Kat- wjjk 5. In de vorige week werden uit het Rijk verwijderd, wegens gemis,van legitime pa- pieten, landloopery en als zonder geld of middel van bestaan, 90 vreemdelingen, waar onder 6 vrouwen. Uit Spijk meldt menHet generaal-land- verhuizingskantoor te Amsterdam, onder be heer van Jetze v. d, Berg, heeft hier in het noorden der "provincie Groningen agenten, ten einde personen kosteloos onder verbintenis naar Amerika te vervoeren. De heer J. D. Prufcsun, burgemeester der gemeente Eenrum, heeft thans bij advertentie de lieden gewaar schuwd, zich niet in te laten roet deze onder neming. Gisterochtend had te Muiden de teraarde bestelling van 't overschot der slachtoffers plaats. Den geheelen dagluidden de kerkklok ken Met tusscbenpoozen werden de lijken weg gebracht. Ten negen uur trok de eerste stoet door de straten van het kerkhof aau den "Weesperweg, even buiten de Amstni-damsche poort, waar de weg rechts naar de fabriek en de ander links uaar den doodeuakker leidt, 't Was de 19jarige .1. Yis. Zijn vader volgde het lijk met twee kleice broertjes van den overledene. Ten 10 uur volgde dat van Jong kind, een 35jarigen man. Bij het graf sprak de predikant Den .Boer. Hij zeide o. a. dat deze Jongkind geeu lust had gehad om op de fabriek te werken en er eerst; op aan sporing van 2\jn viouw, 's morgeus toe overgegaan was. Om 12 uur had de begra fenis plaats van den kruitbaas, die aan de gevolgen vau schrik is ovei leden. Aan het graf weid het woord gevoerd door den pre dikant De Boeren den heerBredius, directeur der fabriek, die deu brgravene roemde om z'tfn ijver, plichtsbetrachting en godsdienstig heid. Gp uituoodigiug van deu heer Karse- raeyer, evangelist te Loosdrecht, een bloed verwant van den overledene, werd een godsdienstig lied gezongen, en daarmede was ook deze plechtigheid afgeloopen. In den namiddag was nog de beurt aau wijlen Klok en Van der Sluis; nog werd eene kist met onherkenbare overblijfselen gi afwaarts gedra gen, en toen eerst was de doodeuakker voor heden voldaan. De vijf gewonden die te Muiden worden verpleegd ziju gelukkig beterende, en ook de vrouw van den kruitbaas is herstellende. Amst Van de vier personen, die nog te Muiden vermist werden, is er één teruggevonden het hoofd ontbrak aan het lichaam. Do elf oneelukkigeu, die bij de ramp te Muiüen omkwamenlaten acht weduwen en eenentwintig weezen achter. Onder de zwaar gekwetsten zijn zeven huisvaders. De ramp, die dezer dagen Muiden ttof staat niet alleen iu 's lands geschiedenis. In 1622 ontstond er braud iu deu k< uitmeten op den Heiligen- of Overtoomschen weg te Amsterdam, waarbij eeuige inenschen wer den gedood in 1624 in den molen van Jan van Hoorn, eveneens aldaar gelegen, waarbij viermenschen en eeu [.aard omkwamendrie paarden werden gekwetst in 1625 nog eens brand, in deu molen van Joris Adriaans/.ehet buskruit geraakte dooi de vonken van pen spyker, dien een dei- knechten wilde inslaan, of iets anders in brand. De molen en eeuige daat bij slaande gebouweu, met eeuige lasten buskruit en een menschen- leven giugen daarbij verloren, maar de kruit- toren met eenige lasten buskruit bleef be houden. Iu 165*7 nog eens. In 1609 sprong de kruitmolen het »Oor- logschip," op den Heiligen weg, in de lucht, waarbij eenige menschen omkwamen eu eeu groote schade berokkend aau de naaste buren, bijzonder aan de westzijde, waarheen de wind was. De slag deed de huizen te Haarlem, Beveiwijk en elders dreunen. In 1652 trof Dellt de bekende buskruit ramp. In 1807 sprong het schip met buskruit te Leiden, waarbij 150 inenschen onder het puin werden bedolven. Te 's Gravesande trnchle een veertienjarige knaap op een Zondagmorgen, dat de bewoners naar dc kerk waren, eeu huis aldaar bmueu te driugeu door de opening voor het wiel van den houdeu-karrimoleD. Hij raakte erin beklemd, zoodat hij heen noch weer kon. Op zijn hulpgeroep werd fiy door het uitzagen van een plauk gered, maar tevens aan de politie overgeleverd. De gebroeders Max en George Klinger, respectievelijk 22 en 26 jaar oud, zijn over de gienzen gezet. De eerste verkocht als dr. Lefnes exleroogentinctuui'de laatste deed zich voor als zijn kui-cht. De heer Ferdinand Meijer, eigenaar vau het Hotel el Cafe Frangais in de Kalver- straat te Amsterdam, zal een perceel op den Singel aldaar geheel inrichten voor de her- berging van corporatiüu van werklieden, col leges en andeie personeugroepen die gezame- lijk de tentoonstelling bezoeken. Dit huis zal daartoe op een militairen leest worden ge schoeid, groote slaapvertrekken, geeu zitka mers, doch ruime en luchtige zalen, -tot het gebruik, van spijzen. De prijs per persoon, alles inbegrepen, zal zijn l 22.50 per week, of f3.75 per dag. Te Oijeu doet zich hel geval voor dat iemand, die aldaar geboren is en zich voor de militie kwam aaugeveu, niet in het geboor teregister iugeschreveu bleek te zijn. Men schrijft dit hieraan toe, dat de vader, (lie te vens aangifte moest dóen van het overlijden zijner vrouw, 't welk kort na de bevalling geschiedde, vergeten heeft van de geboorte des zouns aangifte te doeu of wel dat, gelijk wel meer geschiedt, de aaugilte op een kladje werd geschreven, en later vergeten is de opgave op het register over te schrijven. Een landbouwer uil Ilpendam, van de markt te Purmerende komende, is met zijn rijtuig in het kanaal geraakt. Een jongetje eu een meisje, die met hem in bet rijtuig zaten, zijn verdronken. Het aantal invaliden, dat thans te Bronbeek de welverdiende rust geniet en in de voor rechten deelt aau die uitnemende instelling verbonden, bedraagt 192. Hiervan zijn '117 Nederlanders, 34 Belgen, 22 Duitschers, '12 Zwitsers, 5 Franscheu, '1 Oostenrijker eu 1 Zweed. Ouder die 192 personen is er één 91, een van 86 en eeu van 81 jaar, 21 zijn tusschen de 70 en 80, 60 tusschen de 60 eu 70, 54 tusschen de 50 en 60, 28 tusscheo de 40 en 50, 21 tusschen de 30 eu 40 en 5 tusschen de 20 eu 30 jaar. Het gezamenlijk aantal jaren bedraagt 10,702, dus de gemiddelde leeftijd is 56 jaar. Dezer dagen zai bij den uitgever Martinus Nyhoff te 's Graven huge het licht zien een politiek geschrift van den kolonel Den Beer Poortugael, oud-Minister vau Oorlog, waarin de urgeutie der Grondwetsherziening, vooral voor de defensie, wordt aangetooud en bet wetsontwerp-Schepel uitvoerig wordt behan deld. Ulreeht. Zondagnamiddag verzamelde zich ten huize van dr. J. A. Fles eeu groot 'aantal zijner oud-leerlingen, om'hem bij monde wati prof. Mac Gillavry, uit Leiden, een sou venir aan te bieden, als blijk hunner warme sympathie. En dat die sympathie groot was, getuigde het sierlijke album met 87 namen, welk al bum het eigeulijlce souvenir een antiek meubilair vergezelde. De jubilaris dankte in gevoelvolle woorden voor het eereblijk, en beval zich in de voort durende vriendschap zijner oud-leerlingen aan. Des namiddags vereenigden zich alien aan een maal'yd in het hl tel des Paijs Ran, waai de oud-leerrneestei als gast was aaugezeten, en waar hem menige warme toost werd toege bracht. Het eerste spaarbankboekje, dat voor 14 dagen in Oosteuryk voor da rijkspostspaar bank is uitgegeven, stond op naam van... keizer Fians Jozef. De keizer heeft er name lijk prijs op gesteld, zelf het voorbeeld te geven in liet gebiuik van deze heilzame instelling en een klein bedrag «estoit, zoodal zijn liaud- teekeniug bovenaan staat op de lijst der deeluemeis. Het standbeeld van Luther, dat te Eisleben zal opgericht worden, is 25A meter hoog en stelt den grooteu hervormer met eeu bijbel voor en eeD bul, waaiiu de ban over hem woidt uitgesproken, krampachtig in de linkeihand geklemd. (Jit New-York wordt van 19 dezer bericht dat in verschillende strekeu van de Vereenigde Staten zulk een gestrejigo koude heerscht dat veischeidene menschen zjju dood gevroren, of in de sneeuw zijn omgekomen. Door dc hevige sneeuwstormen der laatste dagen wordt het reizen in Dacota, Minnesota eu Jowa zeer bemoeielijkt. Er zal eerlang in Amerika een zonderlinge nieuwe courant verschijnen, ui. een weekblad, The Moon getiteld, dat geschieve», gezeten gedrukt zal worden door de verpleegden in het krankzinnigengesticht van Ward's Island. Het daartoe noodige personeel is aanwezig; onder de Amerikaansclie krankzinnigen is het zetteis- en drukkeishaudwerk s'erker vertegenwoordigd dan eenig ander beroep. Of liet blad ook buiten het gesticht zyn lezers zal vinden, Js te betwijfelen, ondanks het bekende gezegde, dat er geen gek zoo groot is of hij vindt nog grooter gekken, die hem bewonderen, Het gebruik van zink in stoomketels ter voorkoming van ketelsteen wordt opnieuw aanbevolen door Frène, die er nu een theorie van de werking byvoegt. liet ijzer van den ketel en bet 2ink vormt eeu galvanisch element. Het water word! voor eeu gedeelte ontleed, de zuurstof verbindt zich met tiet zink tot ztnkoxyde, eu de waterstof wordt vrij. Het zinkoxyde vei bindt zich met de vetten die iu het voeditigswater voorhanden zijn, en vormt ziukzeep, die het aanhechten van den ketelsteen voorkomt. Verhaal van een der geredde schip breukelingen. Toon Vrijdngouclit de Cimbria tusschen Helgoland en Borluun was, kwain een dikke mist op ert kapitein Hansen beval onmiddellijk zoo langzaam mogelijk vooi waarts te stoomen en voortdurend een waarschuwend fluiten te doen hooren. Te 2 ureu word plotseling eeu gelijksoortig fluiten van een vreemd stoomschip gehoord en geen seconde later zag men de vreemde lichten schitteren. Een hevig gekiaak volgde eu de Sultan stootte aan de rechterzijde van het'schip, 40 voeten van den boegspriet, dicht achter het waschhuis der bootslieden, met zulk geweld, dat de zijstukken van de yzeran Cimbria als pap er opgerold worden. Het water kwa-n onmiddellijk bij stroomen binnen en het schip helde spoedig aan de linkerzijde over. De Sultan, die langs bakboord heen stoomde, was door den zvvaren mist spoedig uit het gezicht verdwenen. De meeste passagiers aan boord van de Cimbria ver dronken slapende want de ondergang van het schip had zoo snel plaats dat alle» die sliepen eu het eerste alariHgeroep niet luwt den, in het ruim van het schip omkwamen. Vau hen, die naai' hel dek gevlogen wareu, vielen de meesten door de scheve ligging van liet schip onmiddellijk in het water. Met een voorbeeldige koelbloedigheid ver deelde de bemanning de zwemgordels, eo trachtte zij de booten, acht in getal, uit tu zetten. Intussclieu zonk de Cimbria met eeu buitengewone snelheid eu te vergeefs liet men voortdurend de noodseinc*» hooren. De Sultan, die hierop geen acht sloeg, was spoedig voort- gestoomd in plaats van op de plaats des onheils onmiildellyk terug te keeren, daar ile schade van de Sultan zeer onbeduidend was. Hierover heerscht een hevige verbittering tegen den kapitein, aan wieu wegens het te snel varen de schuld ligt, Volgens ziiu bewering zou hij 12 oren op de plaats waar het ongeluk gebeurde, gewacht hebben, doch door oogge tuigen wordt dit beslist tegengesproken. Toen (Ie Cimbria in de diepte verdween, deden zich hartverscheurende scènes voor. Slechts twee booten kotideu te water gelaten worden, waarvan de eene mpt 30 personen bemand werd; de ander was half vol water geloopen, zoodat slechts 9 personen daariu, tot hun middel in 't water staande, plaats konden vinden. De zee was rondom met schipbreukelingen bedekt, die, zich kramp achtig aan elkander vastklemmende, in de diepte zonken. Hevig worstelde men om drijvende stukken hout in 't water meester te worden; aan de riemen der booten klem den zich 50 a 60 handen vast, tegelijk om hulp roepende, welke door hen, die ztch in de booten bevonden, teruggestooten moesten worden om hun eigen leven te kunnen redden. Geheele fnmiliën, die zich aan elkander ge klemd hadden, zonken weg. In de masten van de Cimbria, die boven het water uit staken, waren een dertigtal halfuaakt gevlucht, maar de een na den ander stortte bewusteloos in zee, tot slechts 47, die zich vastgebonden hadden, dour de voorbij zeilende brik Diamant gered werden. Intusschen trachtteirdebeide bovengenoemde booteu noordwaarts te sturenrechts en links van hen dreven 1'ykeu. Een enkel jong meisje van Joodsche familie, hield zich nog angstig aan deu rand van de boot vost en niemand had den moed meer haar terug te stooten eu eindelijk werd zij op gevaar af iu de boot opgenomen. Negen uren zwalkten deze schip breukelingen half naakt op zee rond, totdat eindelijk de Eugelscbe brik Theta beu meer dood dan levend opnam. Aan bootd van de Ciuilria waren 402 passagiers, waaronder 72 vrouwen en 87 kinderen, benevens 120 koppen, die tot de bemanuiug behoordeu. Hiervan ziju 34 passa giers, waaronder slechts 2 jonge meisjes, een kind, en eene vrouw, benevens 22 personen van de bemanning, gered. Allo passagiers waren, emigranten, waarvan de helft uit Hongarije en Bohemen kwamen. Ook bevonden zich vele Russische Joden aan boord. Alleen uit Soros {Hongarije) waren 44 landverhuizers, die allen verdronken. De Sultan is te Hamburg door 'de politie in beslag genomen de kapitein heetCuttdl. Van het oogeublik, dat de aanvaring plaats had, tot het'zinken van het schip verliepeu slechts dertien minuien. De kapitein, de eerste officier en de loods verdronken op de brug van het schip, (Zï. Nbl.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1883 | | pagina 3