t:
ui
lil
m
'"li
Maandag 12 M aa r i
5656;
euilieton.
M
•:**J
-m
A". 1883:
VERLOREN.
il
1
Z ©v n n Dertigste;: J aargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
hm:
'J
tl
-@#1.
m,
üif
0&ï:
a
■f.
rrfl
>4
- -®
^1' '1
ll||
8
iBRlEKi
vraagt'
s.
fabriek.
i :ri'' Hi
reduwe
ents,
■MAN,
ni' -
M
ksiONNEMBNTSVHUS, >IC1' kwsUUSnl
franco par pust,; dool* hot gelveele Rijk
Afzonderlijke umnmeis
rWKCgaOSCTTCR SBTPm
J 1.85.
ÏI.50."
f- 0.10.'
B U It Ifi A U i ia AR KI, E, 131.
Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels mei
inbegrip van eèna Courantf i.lo.
Iedere gewone regel meer 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
es??
P|j deze Courant behoorteen Bijvoegsel.
,r .-.I.—
Schiedam, ió Maart 1883.
Telkens wordt (ie Nederlander, die met
bewustheid het derde kwartaal van'de 19de
eeuw heeft doorleefd, herinnerd aan groote
figuren eu ouder deze in de eerste plaats
Aan Thorbeeke on CJroen van Prinsterer. Een
politiek debat, door mannen ais de daar even
genoemde, had iets bijzóndérs aantrekkelijks.
Men wist, dat ze 't nooit met elkander eens
zouden worden; maar, men blééf "toch' met
de grootste aandacht luisteren, en 't kostte
inspanning, want beiden galmden de woorden
volstrekt niet uit, naar de conclusion, die
beiden imikt-n zouden. Als Thorbeeke, roet
een kalm: »Ik zeg, mijnheer de Voorzitter,
nog eens een van die pittige zinnen her
baalde. begreep men, dat hij iets bijzonders
roet zijn herhaling bedoelde. Als Groen van
diekorte zinnen ten boste gaf, had elk daar
van een diepen zin. eu al was meu het ook
volstrekt niet mei. hero ectis, rneg hiid eerbied
"voor Tiesrien - voor zij u ouden vriend en 'tegen-
stander, die beiden, schoon burgerzonen, iets
y vertoonden vüu diett echten adel, waarvoor
men -aarne het hoofd eerbiedig buigt. Daar
zijti reeds jaren voorbij gegaan, sedert het graf
lich boven her. sloot; maar zij blijven exempels
slsdragers van goede, parlementaire-manieren;
banierdragers van die waardigheid, welke aan
i^elke openbare vergadering iets bijzetdat
"'Ontzag inboezemt, en eerbied voor recht en
?Wet levendig houdt.
Velen voor en na hen hebben beproefd
publieke personen te worden; zij zijn echter te
bard van stal geloop.en, en versleten reputation
geworden; voordat nog een enkel haar van
huu hoofd aait gi ijswordeu dacht. Toegejuicht
door een.groote menigte, die verstomd staat
by het hooien van holle klanken, zijn ze zich
gaan verbeelden mannen van. beteekenis te
wezeu. vergaten ze zich, gaven ze zich bloot,
1.85,.
'ranco
eeren
ïrs, te
söAen
iraede
i den.
UWE
'EB."
aende
li ie-
32.
Voor de eersto maal, sedert zij zóo onophoude
lijk geijld had, kwam er een schijn van bewust-
leid in Hcrmine's'oogen. Zij horkendo Marcello
1 Bewaar die doos goedmelieveAlles,
rat èr in is, komt u too. Goed bewaren, hoor!
Stook de 'doos gauw .biji-jè; 'stop haar weg en
spreek'' er niémand over.
Marcelle'debd het dadelijk.
Juffrouw lïermine 'zag scherp toe, en toen de
doos in Marcolles zak verdwenen was, ging,zij,
blijkbaar gerustgesteld, voort:
7-Z00 is 'tgöod! 'tls uw gehecle fortuin
daar Robert zal u wel beter voorthelpen
zeg aan mijnheer Robert, dat hij binnen
M# komen
en hun prestige ofte wel betoovering ver
dween even snel als 'ttverschenen was.,'tls
niet zoo moeieiijk iets te worden, als wel iets
tejbiijven, en specialiteiten moeten vwel zeer
beproefde karakters zijn, als ze zich op de
ingenomen plaats willen handhaven. Ze
moéten bovenal eerlijk yyezenhun huis„moet
een glazen huis zijn. waarin de gemeente
vrij;':kan gluren, chevaliers sans peur en sans
reprbche. ZocTwaren Thorbeeke enrGroéh;,*'1'
Onder degenen, die zich den mantel vaij...
Groen», om de schouders hebben geworpeuj
behoort Dr. Küyper. Naar zijn' succes te'
oordeelen, is hij grooter dan de meester;
voor' hen, die dieper zien, staat hij verre
beneden deze. Van adel, als we boven spraken,
geen zweem; dorperheid,' van de onaange
naamste soort, is niet zelden bij hem het
kenmerk. Als hjj aan verkiezingen denkt,
wordt hij woest; daarvan dragen de Stan-'
daardartikelen van de laatste dagen de on
miskenbare sparen. Eerst heette heto.a. dat
de Provinciale Staten 'geen kmp voiir den
neus waard waren; knechten der knechten
van gedeputeerden. Thans is de toon weer
geheel anders eu een laatste artikel doet
denken of aan groote vergissing of aan
iets, dat we maar liever niet noemen. Zie
hier, hoe het Vaderland over dit artikel
schrijft
»L)e Standaard bevat heden een allerver-
makelijkst hoofdartikel. Het begint met een
klacht over die verschrikkelijke agitatie van
de verkiezingen, waarin het kiezersvolk dit
jaar leeft. «Deak u er eens even indrie
verkieziugen, eerst voor de Proviuciale Staten,
dan, voor de Tweede Kamer, verder voor den
Gemeenteraad." En dan de tijd, dien de an
tirevolutionairen voor de verkiezmgs-agitatie
noodig hebben. Om nu op die «drijfjacht van
sensatiën," zooals de Standaard dat arme
leven van het kiezersvolk noemt, een kal
meerenden invloed te oefenen,-maakt de leider
der broeders reeds nueen begin met dé agitatie
voor de Provinciale verkiezingen. Jammer dat
hy zijn'campagne met een gr.ové onjuistheid
en een allerkluchtigsten bok begint.
Het wordt nu voorgesteld of de tijdstippen
der thans samenvallende periodieke verkie
zingen met opzet door de liberalen zoo zijn
uitgekozen »om het kiezersvolk uit te putten,
af te matten en het laatste vonkje van poli
tieke geestdrift in hen uit te blusschen, zoodat
sj.' Ret' nijvere volk ér de brui van geeft." Eén
fraaie voorstelling, niet waaralsóf de wetge
ver van 1849 en 1850 had kunnen voorzien,
dat Dr. Kuyper en zijn geestverwanten zulk
een genoegen in hét agiteeren zouden krijgen,
dat zij er maanden voor gebruiken om het
arme afgematte kiezersvolk te bewerken.
Natuurlyk mogen de broeders er «de brui
niet van geven," ook niet bij dé verkiezingen
voor de Provinciale Staten, want: «denkt u
er eens in", deze kiezen de Eerste Kamer eu
de Gedspute^rcje .Staten, en'ook deze.colleg.es
moeten verchristelijkt worden.
Eu daarna gaat de kundige leider over tot
het voorspiegelen van de winsten, die de
schare der broeders in de Eerste Kamer kan
maken. Hy heeft echter by zijn studie over
de samenstelling der Eerste Kamer niet de
Grondwet op de juiste bladzijde opgeslagen
waar geschreven staat, dat de Eerste Kamer
39 leden telt maar in zijn agitatie" het
voorloopig kiesreglement vau 1848 by ver
gissing voor de tegenwoordige Grondwet'
aangezien, en de toenmalige tydeiyke Tweede
Kamer voor de tegenwoordige Eerste. Dat
komt er van als men «geagiteerd" isVolgens
Dr. Kuyper «konden zevenendertig van de 68
ledeu der Eerste Kamer den strijd der
antirevolutionairen strijden." Hoe komt hij
aan die cijfers? Hy rekent de broeders voor, dat
Gelderland van de Eerste Kamer 8, Utrecht 3,
Zeeland. 4, Limburg 5 en Noord-Brabant 9
leden, saam 29 kiezen, terwyl van de 13,
die Zuid-Holland on de 5 die.Friesland kiest,'
minstens 8 den strjjd tegen de revolutie kondéa -
steunen."
Deze' cyférs zyn die der 68 hoofdkiesdis-
trieten, waarin de verkiezingen volgens het
voorloopig kiesreglement in 1848 hebbek
plaats gehad. Dat voorloopig kiesreglement
was vervat in art. 7 der additioneele artikelen»
Men vindt het in de meeste uitgaven van de-
grondwet; doch ten behoeve wellicht vau
agitatèurs"en leiders van partijen hebben
sommige uitgevers er dé volgende noot bijge
voegd «ofschoon dit voorloopig kiesregle
ment is komen te vervallen door de later
vastgestelde kieswet, is dat reglement alsnog
hier opgenomen, als met de Grondwet mfge* -
kondigd."
Die cijfers zyn geen drukfouten; er is een
heel anti-revolutionair verkiezingsprogram óp
gebouwd. Zij leveren een grondslag, voor het,
strategisch plan, dat de leider der partij tea
aanzien 'der Eerste Kamèr'wtj volgen. Zoo
erg koddig klinkt daarom het slot:
«Zeven en dertig van de 68 ledën der
Eerste Kamer konden dus den strijd mét ons
strijden. ,en zie,, in steê van deze vrucht-
té plukken laten we 'de macht aan deze
tegenstanders in handen.
Ook daaraan behoort een einde te koment
En daarom, mannen-broeders, ge zijt intijds
gewaarschuwd: weest den 8u Mei op u\y
post
En hij, die zulke dwaasheden uitkraamt,,,
heet leider van éen partij! De mannen-bröe-
ders aangevoerd door talrijke stafofficieren,'
zullen zeer zeker op hun post zijn maar V
die onder valsche leuzen strijdt, verliest deal,*:
strijd, is 't vandaag niet, dan is 't morgen,
dat heeft de geschiedenis meermalen geleerd.
Een verstandige vrouw schreef onlangs,
dat het beste middel om een goed pessimist
te zijn, is een 'slecht - historicus té wezen.
Onder pessimist verstaat zij hen, die de maat-
MV'
v'.fr-'
S-K
5'"
Va 'W
1
En nu ging, na dat oogenblik van helderheid,
het ijlen weêr onophoudelijk voort.
Marcello - ging hopeloos op een stoel bij den
haard zitten, en staarde diep terneergeslagen in
de vlammen.
Neen, onder zulke vreeseiijkc vormen had zij
zich een ziekte niet voorgesteld! .Die ontzet-
tonde geestverwarring maakte een geweldigen
indruk op 't jeugdige gemoed. De hartelijkste
.woorden, die zij de kranke toefluisterde, werden
niet verstaan; niets, wat-zij tot verzachting
hoopte to kunnen aanbrengen, werd gevoeld of
begrepen... en nu eerst.ondervond zij de ver
latenheid, waarin toevallige omstandigheden haar
gebracht hadden.
't Was daarbij vroeg donker, daar de lucht
met zware wolken bezet. was. Vurig-.verlangde
Marcellonaar den dokter, eer do lange, bange
nacht zou ingaan. Zij. ging bij voorbaat licht in
den gang en op do trap ontsteken en bracht
een lamp in de ziekenkamer.
Eindelijk hoorde zij de. bel aan 'tbek. De
dokter kwam. Waren 't. zijn zware stappen of
't opengaan der deur, hoé 't zij, de zieke ont-
waakte eensklapszag 't licht schijnen op 't
portaal, begon: v Brandbrand! De trap staat
,in brand!" te gillen, en vloog :t bed uit..
De verschijning en de stem van'den dokter
verdreven weör voor een oogenblik dó nevelen.
Zij liet zich als een kind door hem bepraten
weder rustig te gaan liggen
Do brand is ai gebluscht, zeide 'hij.' De
pompiers waren gelukkig bij de hand.
Waarlijk? vroeg de zieko nadrukkelijk en
met de levendigste ontsteltenis nog op't gelaat.
Zoo als ik u .zeg, ging de dokter vóórt,
.maar vertel mij nu eens, hoe komt ge in eens
zoo ziek
llij. kreeg, geen antwoord. Zij mompelde
.onverstaanbaar voor zich heen, on zijn tegen--
woordigheid .was haar blijkbaar reeds weder
ontgaan.
madamolv
Marcelle vertelde hemalles, wat dien morgen
was voorgevallen, en hoe onverwachts de koorts
zoo hevig was uitgebroken.'
De dokter- deed bedaard onderzoek naar den
'toestand,
En zijt gij alleen? vroeg hij 'Marcelle óp
ernstigen toon. Waar is Rose dati
Naar hare gebbórtejdaats met
Jalin, -voor familiezaken. I
Telegrafeer 'dadelijk, dat zij -tèrugkomt.-sf
Of, ik zai 't wel vonr 'u''doen, want'gij moét -
■hier blijven. Gij ziet, de zieke kan geen oogen
blik alleen zijn. Hoé is t adres van Rose?
!l Dat weet ik niet
Wie weet het dan?
Juffrouw' Hermino alléén.'
Staat het ook hiér'bf daar ópgèschrevón?
Neen; dat gelóóf'ik althans niet.
Ontevreden haalde de dokter dé schou Iers
op en' snuffelde haastig 'de'papieren door,'dié
op het geopende schrijftafeltje van juffrouw De
-.ril*.