jftfeVv r,
S!W'A- :i
331* i.c- v o-ii-
Amsterdamsche Tentoonstelling.
ii." ;":4
4gebrekkig weergegeven; het zooge-
iy. JÜtsmde "watermerk mag dezen naam 'niet
iA'.".-: tfragen en schijnt later in het papier te zijn
geperst, terwijl het ook niet is genuanceerd
tiet met schaduw; de cyfers waaruit het
nummer bestaat zijn veel lichter yan kleur
het begin der drie regels van de óp de keer
zijde afgedrukte strafbepaling, staat niet juist
•ehuin-recht, afloopende van boven naar be
neden, onder elkander; de daarin, voorkomende
woorden tworden", in den eersten en tweeden
Cfigel, staan niet precies onder elkander, zijnde
yoorts kleur en netwerk aan de keerzijde
«aer gebrekkig nagebootst.
Tengevolge van het bedanken door den heer
W. L. Weiter Jr. te Dedemsvaart, voor het
op hem uitgebrachte beroep als predikant
hjji de Hervormde gemeente alhier, is gister-
v door het Kiescollege een zestal samen-
beslaande .uit d.e heerenP.Bartstra
MpT; Wassenaar.; C. Yan Koetsveld te Zwart
ig sluisJ. G. Bruining te "VreeswijkS. Kalma
?evenbergenG. H. "VanKasteel te Kol-
'y. - him'K. W. Vethake te Leeuwarden.
/V
f&kVoor ODgeveer drie maanden werd hier
oen. cursus voor handenarbeid geopend. In
allo stilte is die arbeid aangevangen met
èjïfc'- -S*s en dertig leerlingen, die in drie klassen
verdeeld zijn, en naar hetgeen we er van
>4 zagen met lust en opgewektheid ziel» oefenen
i;';! i» bet juiste gebruik van oog en baud. Sedert
4'. hébben zich weder eenige leerlingen aange-
tj(eid> die het bestuur tegeu de helft dezer
|^'44®j»aud wil plaatsen voor een vijftal is er
P|' - nog gelegenheid tot. deze nieuwe klasse te
worden toegelaten. Mochten er nog stadge-
nootea zijn, die van deze gelegenheid voor
4' hunne zonen gebruik willen maken, dan
U.." kunnen zij daarvan aangifte doen bij den heer
i:. 4'Hl W. M. Roelahts, lid van het bestuur.
"Waarschijnlijk zal dit jaar geen verdere ge-
tegenheid tot toelating kunnen gegeven
worden. Ouders en voogden, die aan de
bezgheden hunner zonen of pupillen in hun
- vrijen t'u'd een uitnemend practische richting
wenschen te geyen zij de kennismaking, roet
|f4%-den cursus in handenarbeid ten zeerste aan-
4bevolen"."-'
-* ii V..
:V'.
Voor den van 6 tot 13 dezer door bet
i korps Koniokljjke Scherpschutters te houden
schiedwedsfryd "op de'baan' van de KK.
ft,.,.-'- Scherpschutters van Rotterdam,; zijn nogide
4; volgende prijzen ingekomeneen sigarenkast,
|;4;4 een muziekdrager, een likeurstel, een sigaren--
ti$ 4r®ger>een sigarenkist, een«eonjdebarometer
jfê 4 «n twee metalen beelden'.
Doorhetkantongereehtalhierzijngedurende
0 de- maand April 227 personen veroordeeld'
lwegens politieovertreüingeri, waaronder 90
V-" van Schiedam en 137 van andere plaatsen.
1 In de week van 23—30 April is door den
4 keurmeester van het vleesch alhier afgekeurd
jV.J het, vleesch van een rund behporende aan M.
'i--* alhier.
^44: "''Een geval van longziekte is voorgekomen
onder het vee van den veehouder'J. Lourens
Ift'V'M alhier. Ook is het mond- en'klauwzeer uitgè-'
0f{; bï?,i£?.b onder het vee vau de, veehouder G,
Van der Buig en Th. De Vette alhier.
'If Het in de rnaand Juni aanstaande te houden
J§p4 onderzoek Van de in de verschillende gemeenten
4 /- «au wazige verlofgangeré der militie ^te land
14 zal geschieden o. i a. te- Schiedam (voor de
.«Pjneenten Delftshaven en Kethel c. a.)
<{4 ïaterdag 16 Juni voorin.; teo &}/t uur- ld.'
|4 vo?.r.gern. Schiedam lich ting 1879 en 1880
Zaterdag A 6 J uni voorin, ten .91/» uur en
cpsu quo vroegere lichtingen, 1881 f en 4882
4,\ id. ten 11%. uur. 4,.
fe"Zuid-Hollandsche' Gyninastieic'-Onder-'
fe^rüzersWereeniging»': hield 1 eérgiiteren'' 'eén'
^ppkigemeene vergadering te 's Hage. De voor-
zittér de heer A. B. Meilink,- opende- deéby-
eenkomst met een korte toespraak^ waarin
hy de aanwezigen welkom heette, het - doel
vao hun samenzijn uiteenzette en den wensch
uitte, dat ook deze vergadering aan haar doel
mocht: beantwoorden, door kennis te vermeer
deren en te verspreiden en bevorderlijk te
zijn aan de belangen der Vereeniging,
Daarna werd het verslag over het jaar'
1882 door den secretaris uitgebracht.
Omtrent den toestand der Vereeniging, die
bevredigeud kan worden genoemd,, deelde
het verslag o. a. mede, dat de Vereeniging
4 eerelid, 31 werkende en 28 buitengewone
leden telt, d. i. 3 werkende leden minder
en 3 buitedgewon'e leden meer dan in het
vorige jaar.
Tot leden van het bestuur, ter vervanging
van de heeren G. C. Baerends en IL J. Steen-
bét'ger, beiden aan de beurt van aftreding,
werden de aftredende leden met nagenoeg
r» d
algeirieene stemmen herkozen. 'Zij lieteu zich"
die herkiezing welgevallen.-^
Ais plaats van samenkomst; der eerstvol
gende vergadering werd Leiden gekozen.
De stad Luxemburg zal IIH. MM. den
Koning en de Kóningin een groot bal aan
bieden,
Ged, Staten van Zuid Holland hebben de
bezwaren van de.lotelingeu J. Teerlink en L»
J. II. Franken te Durdiechtjeo G. Grasman
te Üelft tegen de uitspraken van den militie
raad, waarbij zij tot den dienst zijn aange
wezen, ongegrond bevouden.
Afwijzend is door ben beschikt op de aan
vrage van J. Van deu Bosch, ingeland van
den drooggemaakteu grooten polder onder
Stompwijk, tot schorsing of vernietiging yan
een besluit der ingelanden-vergadering tot
buitenwerkiDgsteiliug.; verkoop en afbraak der
drie bestaande windmolens.
Ook hebben zij gehandhaafd de uitspraak
van den militieraad, waarbij de loteling A.
Vau Geut te Aiblasserdam van deu dieustis
vrijgesteld wegens broederdienst.
Nog is door Ged. Staten vastgesteld een
wijziging van den legger der wegen en voet
paden der gemeente Kethel en Spalaud.
Het vierde eeuwfeest vau Luthers'geboórte
breDgt steeds meer de gemoederen in Duitsch-
laDd in beweging. Terwyl er een aantal goed
geschreven, rijk geïllustreerde eu deels fabel
achtig goedkoope Levens van Luthèr in 't licht
verschynen, wordt van ultramdntaausche
zijde aangekondigd, dat men tegen 10 Nov.
met de noodigè Historiën van deu afgevallen
Augustijner in 't slagveld zal verschynen.
Vóór alles trachten de ultramoutaneu te ver
hinderen dat het Lutherfeest, het karakter
van een volksfeest drage,' zij willen dat het
een kerkelijk feest zal blijven. Uit alles
blijkt echter, dat hun 'dit niet zal gelukken.
Behalve dat de Keizer op meer dan ééue
wjjze zijn steun aan de feestcommissie heeft
toegezegd, en de gemeenteraad van Berlijn
de schooljeugd er in wil doen declen, ge
voelt men in Duitschland, ook .waar inen het
kerkelijk met deu -. Hervormer eeps is, hoe
veel het volk aan hem te danken heeft, om
zicli in de uiting der feestvreugde te
laten biuden of die aan eene kerkelijke
partij in handen te laten; Zoo oordeelde, de'
siudcerende jongeliDgscfiap die zich ouder eeue
hoofdcommissie met tal yau.sub-commissies1
geschaard heeft, eb dezer dagen een warme
oproeping aan de 'nied. studènten' heeft in
't licht gegeven, waarin'zij allen uitnoodigt
tot een Jubelfeier, in de eerste dagen van iie
grootè vacantië (September),' te' Erfurt eiï op
déu Wartburg. Óp dén eersten "dag zal een
histórisché optocht worden gehóuden, die ten
öö^erwerp.heelt- ïhet irihalen'vau den'Her-
vbrmèr, op 6 April 1521, byzyureis liaar
Worms, door Erfurts'univeraitëit en burgefyl'*'
Op het programma komt verdei o. Ta.- vóór
een concert, ten bate van een te. Eriurt-te
btichten Luther-Denk mal. Daar er voor in-
-kwartieringïiinlÉrfurt en Eisenach,'alsmede
voor verlaagde spoorwegtarieven gezorgd zal,'
worden, verwacht, men dat er duizenden zullen
deelnemen. Na Pinksteren wordt de bepaalde
dag bekend-gemaakt,
OVBlt DË j,:
Amsterdam, 5 Mei 1883.
Een tentoonstelling te bezoekon met liet voornomen
aan andaren te willen mededeelcn, wat liet meest
bn'zb aandacht heeft getrokken, wat'.ëen blijvenden
indruk heeft gemaakt, is een zaak waar moed
toe behoort. Is men eenmaal begonnen, dan moet
men ook voortzetten tot het einde. Maar waar
^e^bèginnen-ï Reeds liet Rijksmuseum, dat met
zijn ontzagwokkonden ingang de entree van de
tentoonstelling vormt, boeit het oog door den
stijl,, dooi' den omvang en niet minder dour de
artistieke versiering van het front.
Het hebt 'eén: eerzuil -voor'den bouwmeester
P... J. H. Cuijpers, doch dót is liet niet minder
voor de Regeering die aan do producten van
't genio van een Rembrandt, llohboma, Dou, Van
der Heist etc. etc. zulk een huisvesting schonk.
"Wij gaan de lange, door dikke zerken-zuilen
gesteunden gang door wij zijn hem ten einde
en het geestelijk siagvold der volkeren ligt voor
ons. -
Wondt uw oog niet rechts of links, want het
zou zoovcol bijzonders ontwaren, dat gij ovoral
tegelijk zoudt willen zijn neen, ziet vooruit en
zoo de vervaarlijke hoogte van de poort uw
belangstelling niet gaande maakt, zeker wel hot
achttal reusachtige olifanten dat haar draagt.
Maar treden wij het hoofdgebouw binnen.
"Welk toeval heofc er schuld aan dat men
direct herinnerd wordt aari datgene, waarmede
zoo monig gesprek in zekére kringen eindigt?
Bij de Amsterdamsche tentoonstelling draait hef
niet opuit maar zij begint er mede.
Hoe fraai de expositie van don lieer M. II.
Salomonsou van Rotterdam ook is, wij hadden
zijn Peru Guano's een andéfc plaats toogowenscht.
Gelukkig vormtóenige'schreden verder* de keu
rige verzameling reukwerken van den heerBol-
f.iot een waardige tegenhangster.
Haar Zoete geuren, welke zich gemakkelijk
vermengen met die van de naburige zeeppyramido
der firma Sanders Cie. acht ik waarlijk zoo
'lerleidelijk voor de reukorganen van rnenigjong
i.iensch, dat hot aantal wandelende parfumerie
winkels er niet op Verminderen zal.
In mijn eersten brief wees ik reeds op de
zeer gunstige plaatsing van hetgeen de kaarsen
fabriek Apollo van Schiedam ten toon stelt.
Haar expositie vormt een sierlijk geheel. Onbe
rispelijk zuiver van kleur zijn do zorgvol afge
werkte kaarsen. Het prachtige Apollobeeld zou
men zich zoo van carrnrisch, marmer wenschen
om een kunststuk van blijvende waarde te be
zitten.
Wat ons daar in dë omgeving het meest
in 't oog valt, zijn de drank- en bierzuilen en:
tempels, gesticht door do firma's "Van Zuilen.
Levert Co, II. Bootz, P. Hoppe en De Pos
ters, Kooy Cie. Do firma Wijnand Fockink
huisvest in een rijk gedrapeerden tempel de
origineelen van de veelvuldige bekroningen van
haar pronuct. Voordat wij echter de Neder-
landsriie altleeling in den hoofdingang achter
den rug hebben, frappeert ons gelukkig nog meer
dan flo?schcn, kruiken en fusten met hun
rcspectieven inhoud. Voor de damestoiletten
dor firmaIlirscli Cie staande, heeft men maar.
over een weinig fantasie to kunnen beschikken,
om de schoonheid der vormen te bewonderen
van den inhoud die. ontbreekt.
De zilverkasten van de firma's Boonebakkcr
en Zoon en van P. Van Zanten, beiden uit
Amsterdam, de tapijten uit de koninklijke tapijt-,
fabriek' iDcventér" eq Smyrnaschc tapijten .van
Garjeanne Co. van Amersfoort eri Delftj' dc
koninklijke fabriek van' muurtegels van J. Vair
Harlingen bewijzen, reeds in den v hoofdingang,
dat ónze industrie nóg wat meer. nummers pp
haar yprograinma heeftdan koek, kaas/'Hotër
jenever en likeur. - 'j
.-' Wij zijn nu tot Belgte gekomen Du. lezer lette
er ;wel op,;dat ik, alleen over de exposition in don
"hoofdingang schrijf en de inassa zijgalereion
voorbijga;— Wij komen dus op alle natiën wederom
tèrug. Bij' dë afdeéling'België'trof ïiiij dadólijk
een tweetal prachtigo gobelins van deTirma Jules
Lafevre. ,De personen leven als had de meesterhand
^.van een schilder hen op 'tdoek getooverd.
jDé' proékstoér' van den lieer i. A. Goijers is
eon waar 'nieestéfsUik vanbeeldhouw- en'snij
werk te - noemen. Tot in de geringste ondordeeleri
wekt: hij de bewondering van den beschouwer.
Men moot nog wol door iets anders bezield zijn
..dan door énkel '•liefde"tot zijn valt, oin'-'itulke
heerlijke religiouse beolden uit liout te kunnen
scheppen. Do prachtige bronzen groep van Alfóns'
Bogaerts van Antwerpen, dé rijkevcrzamóling
van kristalwerken, de merkwaardige proeven van
inlegwerk van de Parquets artistiques de la
construction industriellc te Brussel, doen ons
een hoogon dunk krijgen van de Belgische in
dustrie.: Valt liet ons reeds dadelijk op, dat zij oen
merkwaardig veel grootere ruimte in beslag neemt
dart de Holhindscbe,\yij zullcn'laterzién ui de laatate
'ook. in' degelijkheid en versbhéjdcnhciiï hij liaar
in gelijke verhouding achterstaat. Op dit gedeelte
van Belgische "expositie's volgen' die van Nieuw
Zuid-Holland en Victoria. Dat er bij deze.weinig
sprake kan zijn van articles do luxe ligt in den
anrd der zaak. Wol, tabak, Tnrksche tarwe,
gewone tarwe, rogge, gerst, haver, ingelegd
vleesch, tin in gezuiverden staat cn linurts, dat
alles getuigt zeker van den prnclisehcn zin die
do Eiigclsclien ook op Australisclien bodem is
bijgebleven.
De expositie's uit Victoria bieden meer afwis
seling. Eon aller belangrijkste verzameling van
gesteenten, zorgvuldig gerangschikt en met de
namen voorzien, doet een geoloog reeds op
'teerste gezicht watertanden. Bij zooveel ver
scheidenheid in samenstelling, in hardheid, in,
vorm, in kleur, in pctrefacten denkt men onwille-:
keurig aan 'tbeok Genesis, dat dat alles op
één dag voor omstreeks 0000 -jaren liet geboren
worden.- De verguld kalken nabootsingen van
do goudklompen in dio kolonie gevonden, zijn
de voorwerpen of liever do onderwerpen van
veler stille aandacht. Men kan zoo op t gelaat
lezen, wat or in 't hoofd omgaat hij 't beschou
wen dozor geïmiteerde nuggets. Een reusachtige
srnakelooze pyratnide, geheel van boven tot be
rieden met verguld papier beplakt, bleef zeer lang
een vraagteèken voor een ieder, dio 'tdingzag.'
Eerst zeer iaat licoi't een opschrift er veol, laat
mij zeggen aide het eekenis aan gegeven, die het
verdient. De pyramido stelt namelijk voor het
gewicht aan goud," dat men tot op 't jaar 1882
in Victoria heeft gevonden. Wij zien hieruit
duidelijk, dat dit edel metaal niet alleen bij de
menschen maar ook bij de landen zeer ongelijk
verdeeld is.
Dé bontwerken kunnen ons niet lang boeien,
daar Australië geen pelsdierun bezit, die in
grootte, noch in fraaiheid van huitl uitmunten.
De wijnen zullen ook wel voor de Duitsche en
Fransche moeten onder doen, daarentegen is de
vorzameling van do inlandscbo vogels zoo gróót
en zoo belangrijk, dat ons oog er moeielijk af
scheid van neemt.
De Chineesche afilcciing trekt voorn! de aan
dacht door het zonderlinge, maar ook door de
kwistige weelde, en de grillige vormen waarmede
de zonen van iict Hcmelsclie rijk hun lantasiëa.
belichamen.
Men kan zich nauwlijks een denkbeeld vormen'
van 't alles overwinnende geduld, dat de vervaar
diger van menig prachtstuk moet bezeten hebben,
om marmer en hout zóó te bewerken. Vooral
het inlegwerk van paarlemoer, en hun beschilderd
glas getuigen van hunne kunstvaardigheid;
waar dat alles is toch zoo koud, zoo zonder gloed
en leven, dat wij, zonen van hét avondland, niéts
anders voor hunne kunst gevoelen dan bewonde
ring voor hun onuitputtelijk geduld.
De Fngelsche afdeéling' is nog weinig gevor
derd, maar dat weinigje ïeeds geeft allo lioop
op een prachtigo verzameling. De firma Lové
en Hai-vcy, manufaeluriers' te Parijs en Londen,
oxposecren een uitgezochte collectie weelde arti-;
keien, waarbij Fransche ciiïc zich aan Engolsche.
praktijk paart, Maar'wie kan den garenternp6l van.
Paisley voorbijgaan, zonder ze op te merken. Iloe'
eenvoudig liet artikel ook zijn moge, tóch leve-;
ren die honderden klossen en klosjes, in allerlei
kleuren, door een kundige, hand gerangschikt/
een verzanitiing die uitmunt doörsierlijk
heid. Oostenrijk en Frankrijk zijn cvencoiis
allesbehalve gereed. Verbinden wij do namen
dior beide landen aan 't begrip wculdo, dan kan
men zich voorstellen, hoeveel bijzonders er nog>
toegevoegd moet wordon ann de beide expositie's*.;
van passement werken, die van de Borndorfcr
McLallwnnrerifabrik en/die van de Gcrasin'kaarscii-
fubriek uit Stoclierau in Oostenrijk. De groote,
kiosk van de firrna Christofile &.Cié ovenals die'
van Froinent Mewricé, bergt ecu schat' van kost
baarheden dié elk: op zich zelve een nauwkeurige
beschouwing/,verdienori. tv,,./;/;
De prachtigq Jtwensgroote beelden en 'grocjieiy
van cuivi'e én ploirtb mart old van de firma.
Mesureur en Monduit liis trekken zeer de aandacht'
der bezoekers; -
;Np -v.ijn v>ve, zoo jzaebtjes aan liet einde:,yon;;,
onze .wandeling: dbpr -den hoofdingang.Alleen/
Duit'scliland, rest ons' nog. Heeft iedere natie voor
Ver&lióidénheid gézórgd,: 't schijnt tiat' 'Dnitsjsf^'-
land' in dit'gedeelte don oorlóg verklaard 'heeft/,
aan ,a|los,',\yat Jnieb-van ijzer, óf.staal is.tMeiii
acht,, zich plotseling verplaatst in een grootè
m'aclüneriünfabriek. Kriipphcoït hier, evenals
in Dóitschlarid 'zelf,1 hot gróotsto -aandeel woér1
zich.r-Door:'hóirt wordt cc'n.'gedoolte; van tien1
achtersteven .van.' oen. oorlogsschip/ gcOxposeérd/'
