GLUMP-CLÜB."
CMair AgenMap Tan Me.
Amsterdamsche Tentoonstelling.
m
Koloniën.
.Jit iRïrnerWördt1 gemeld: dat'de zwalaweii;i
^j^mstreeks "hsilf JulC van dW naar E&ypte
i to,1 verhuizen,-ditmaal,? gaheel tegen
DEt rie ven
xv.
ADVERTENTIE N.
D F. W. PRINS,
rt.J t -'j® <-
'hunne gewoonte, binnen acht dagen '-tyds
- naar Italië zyn teruggekeerd. Men ziet hierin
- eens-bevestiging van het ^beweren dat yogelsf-,
een iaod waar cholera :heersèht*ontvlieden) *0
Ju een hótel te Zurich kwam onlangs
'e avonds laat een jong man met een meisje,
van ongeveer 6 jaren, dat er zwak uitzag en
.bljjkbaar niet loopen kon. Toen hjj zyn last
had neergezet, riep de man in 't Engelsch
)éen biefstuk met bier!" Juist wilde de toe
geschoten kellner, het gevraagde, halen, toen
hg tot zgn groote verbazing van het kind
hoorde: ïgeef mjj ook een biefstuk!" Het
publiek verbaasde eu ergerde zich over den
-aanmatigenden toon" van'het zwakke/. kleine'
kind. Terwijl men hierover nog in gissingen
verdiept was, hoorde men plotseling in de
Duitsche taal een discours tusschen den man
en'het kind over allerlei nieuwtjes van denj
dag an reifs over politieke onderwerpen. Toen
bracht de kellner het souper. »Neem die
tweede biefstuk"-maar weer mee!" beval de
heer, en begon smakelijk te eten, terwijl hg
zich" niet stoorde aan het zuchten van het
kind. Toen hij met eten gedaan had, .nam
hij''het kind weer op den arm en-verliet de
zaal. Nauwelijk had hij de deur achter zich
gesloten, of men hoorde het arme schaap
roepen: iHij slaat mg dood, help! help!"
Men jjlde te hulp en zag een ontzettend
fchouwspel. Het kind lag op den grond en
schreeuwde akelig, terwjjl de man als bezeten
sloeg en schopte. Oe verontwaardigde toe
schouwers kwamen tusscbenbeiden en maak
ten hem onschadelijk. Toen wilde er een het
arme, mishandelde schepseltje opnemen. Hjj
v- naderde het kind, tilde het op en daar
barstten allen in een hartelijk gelach uit.
Het was een pop. Eu de vreemde heer was
niemand anders dan de Eogelsche buikspre
ker Vox, die naar Zurich kwam om voor
stellingen te geven.
L
- De dood van kapitein Webb heeft de
zwemmers nog niet ontmoedigd. Men weet,
dat een zekere Murphy getracht heeft den
V draaikolk van de rivier Ripple door te zwem
men, waarbij hy verdronken is. Nu is er
weder een andere zwemmer, Brébil genaamd,
die voornemens is de Niagara over te zwemmen
op dezelfde plaats, waar kapitein Webb den
dood gevonden heeft. Echter zal hg vooraf
eenige voorzorgen nemen. Om te weten waar
juist het gevaar is en welke maatregelen men
moet-nemen om er zich voor te vrijwaren,
laathg zich in Engeland -een pop maken,
die juist zgn vorm en gewicht heeft. Deze
pop zal hjj mede naar Amerika nemen en in
de Niagara werpen om daaruit te bestudeeren,
alle moeieljjkheden van dezen tocht om dien
zelfs zonder gevaar te kunnen ondernemen.
Zuolaog zgn pop nog niet gereed is, oefeut
lijj zich dagelyks in 't zwemmen in den
Theems. Ook in zee bjj onstuimig weer
oefent hij zich in het .worstelen tegen de
grootste golven.
OVER BE
Amsterdam, 10 Augustus 1883.
Van het werk der^ blinden wenden wij ons
naar den arbeid van de weezen-in de inrichting
te Neerbosch.' Mijne lezers kennen zeker allen
die weesinrichting, de grootste van ons land, in
iu 't leven geroepen door den heer J. Van 't
Lindenhout, die zich daardoor desympathievan
lederen'menschenvriend-heeft verworven. Aan-
-. .'gevangen'.met enkele ouderloozen telt zij 'er thans
ruim 600/ Aan de inrichting zelf,* die uit een reeks
- van, gebouwen bestaat; wordt van alles onder-'
Wezen, getuige de producten die wij hier voor ons
xi-j 4-q* -.VS
U*«4e MtnnttAMflaw aan feaine -
^zien Klompen? timmerwerk, waaronder een fraaie
wenteltrap,"bindwerk van boeken en de menigvul
dige uitgaven der, vereeniging zelf doen zien, hoe
veel en«elerleinuttigehandwerkende weezejr dasfr
kunnen leeren.- En <<iat zij deze goéd kunnen
leeren, bewijzen ons hunne inzendingen. Daar
ik toch van leeren spreek, wil ik de aandacht
vestigen top de - expositie >van A. J. Schokking
Jz., samengesteld tiit de leermiddelen voor't on
derwijs in de natuurkunde voor de lagere school.
Is er veel overdrevens op te merken bij
"t streven naar aanschouwelijke voorstelling; zeker
mogen wij daarvan niet spreken, waar 't geldt
de leermiddelen voor 't onderwijs in genoemde
wetenschap. Zonderdie middelen kan *'t be
doelde onderricht eenvoudig niet deugen en
vooral niet bij 't lager onderwijsomdat het
daarbij van den ondei wijzer afhangt den lust
voor een bepaald vak bij de leerlingen op te
wekken en te onderhouden, öf voor goed onder
te houden of uit te dooven.
De leermiddelen van genoemde firma kunnen
veel tot het eerste bijdragen.
Verlustigen wij nu even onze oogeti aan de
heerlijke photographieën, die de heer A. W. Groote
naast zijn photogr. toestellen heeft opgehangen,
om de werking van deze te kunnen nagaaa
Aan de vrucht kent mei den boom; de por
tretten trekken ieders aandacht, dus de toe
stellen zullen deze eveneens van ieder kenner wel
verdienen.1
De havenwerken en handelsinrïchtingen van
de gemeente Rotterdamhet maritimekanaa!
van Amsterdam naar de Noordzee,'de voorbeelden
van de vernieling van verschillende houtsoorten
door den paalworm, met de resultaten van ver
schillende proefnemingen om deze te bestrijden,
vormen een zeer leerzame afdeeling, vooial voor
Nederlanders van belang. Voegen wij hier aan
nog toe de modellen op groote schaal van onze be
roemde spoorwegbruggen, als die van Kuilenburg
en den Moerdijk, dan, ja dan zou ik bijna het
interessantste nog vergetende zinkstukken.
Wat zijn zinkstukken
Lezers, gij kunt u de provincién Groningen,
Friesland, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zee
land voorstellen, zooals zij de westelijke deelen
van' ons Vaderland vormen. De beide eersten voor
meer dan de helft, de overige bijna geheel, liggen
van 0 1 M. A. P. terwijl in Noord- en Zuid-
Holland belangrijke uitgestrektheden lager dan
de zeespiegel liggen.
Toch wordt ons land door duinen, dijken en
waterwerken voor overstrooming behoed; doch de
zee met haar wisselwerking van grond afspoelen en
aanspoelen, en aanspoelen en afspoelen eischt hier
en daar het land wederom op, dat zij eerst
door een duinenrij tegen eigen aanvallen heeft
beveiligd. Doch de mensoh, dit opmerkende, aan
vaardt met haar den strijd om 't bezit van het
land en tracht haar ïustelooze aanvallen af te
slaan door strooraverlegging, .duinbeplanting, het
leggen van golfbrekers enz. Waar echter ,dat
alles niet helpt of onvoldoende blijkt, zooals
onder anderen op de N. W. kust van Schouwen
en Duiveland, daar tracht men do woede van de
zee te bezweren door het doen zinkeu langs de
kust van zeer groote en vierkante vlechtwerken
van teenen vervaardigd, met grooteen kleine keien
opgevuld, die gezamenlijk eenige duizenden kilo's
wegen Om die massa's hoopt zich het zand voort
durend op, waardoor men tracht een gei egel
den aanwas van het strand te verkrijgen. Dat
alles vindt men hier op uitgebreide schaal voor
gesteld en is met de zaken, die ik hiei boven
noemdevoor iederdie in het heden de
scheppingen onzer voorouders waai deert het
allerbelangrijkste, wat in dit gedeelte der Neder-
landsche afdeeling voorkomt.
Het maritimekanaal van Amsterdam naar
de Noordzee, alsmede de zeehavens van Vlis-
singen aan den mond der Schelde hier op de
tentoonstelling eenmaal gezien, is uit het oogpunt
van leerzaamheid veel beter dan ze tienmaal
bevaren te hebben. In de weikelijkkeid toch
zinkt de mensch in 'tniet bij de afstanden en
proportion die hem omgeven, en vergunnen hem
.dus-niet het een met het ander in verband te
beschouwen, terwijl hier het geheel groot genoeg
is 'weergegeven, om bij juiste verhoudingen, alles
je-.. --I»,-» -*i
te zien, wet met het kanaal in verband staat.,
De voorstelling en haut-relief verhoogt de aan
trekkelijkheid, vermeerdert de duidelijkheid, en
laat' aan 'juistheid 'niets te"wenschen over.
De industrieschool jan de Maatschappij voor
den .werkénden stand heeft van enkele harer
leeflingen de' proeven hunner studie en kunst
vaardigheid geëxposeerd, die ons bewijzen hoe
nuttig die inrichting werkzaam is. Groote steden,
groote dingen. Wanneer ik zie dat men f35
's jaars voor 't bezoek dezer avondschool moet
betalen, twijfel ik er aan of 't wel juist de wer
kende stand is, die van deze school profiteert,
tenzij men daar onderin Amsterdam iets anders-
verstaat dan in Schiedam.
Nog even wijden wij een oogenblikje aan
de expositie van de firma Lutkie en Cranen-
burg en aan die van- de firma P. F. Van
Vlissingen Co. van Helmond. De eerste
vertegenwoordigt de producten van de stoom-
snelpersdrukkerij steendiukkerij en binderij,
terwijl de andere schoone proeven doet zien van
hare katoendrukkerij. Het katoen toch is even
zuiver bedrukt als ware het gesatineerdpapier.
De Javaansche groep, in de uitgebreide vitrine
opgenomen, is in nationale dracht gekostumeerd,
de sarongs zijn fiaai bewerkt naar 'tIndische
patroon.
"En nu ben ik aan het einde van mijn
omwandeling in de linkerhelft der Nederlandsche
afdeeling en ga naar 't gebouw van den journa
listenkring om dezen brief te schrijven. Onder
weg ti eft mij 't geraas van een werkende machine,
die, nader bij gekomen, the patent dredger, exca
vator and elevator van Priestman brothers blijkt
te zijn. Dezo merkwaardige machine bestaat
uit een locomobile met rijdende beweging en een
groote kraan, die zich naar alle richtingen met
het meeste gemak laat verplaatsen. Uit do kraan
hangt een bak, gevormd door twee gebogen
helften, die met tanden' in elkander sluiten. Is
de bak in de hoogte en vangt men aan, de machine
in wei king te brengen, dan scheiden zich de
helften van elkander, zoodat de tanden als drei
gend den grond aangrijnzen. Plotseling loopt de
ketting af en de zware geopende bak valt inet
jie tanden, dreunend door zijn gewicht, in den
grond. Alsnu wroeten de tanden hoe langer hoe
dieper terwijl de helften zich daarbij tevens slui-
'tèn. Is de bak zoo gevuld dan.vvordt zij opge
trokken en wederom ontlast, waar de machinist
.zulks wil. Dat alles is nog niet het werk van
,een halve minuut. 'tZij zand, grind of klei, alles
Jaat zich op deze wijze door da machine ver
werken, terwijl één enkel man op één weikdag
van 10 urqn naar gelang van de specie 250, 500,
650 of 800 ton verplaatsen kan. Veelvuldig zijn
reeds de bestellingen „op deze belangrijke uit
vinding gedaan. ZoowePop 't droge als te water
voldoet de machine aan aller verwachting. O.
Batavia. 6 Juli.
Van den Gouverneur van Atjeh en Ouder-
hoorighedeu is het volgendilcu 30en Juut
"te Padang aangeboden, telegiam ontvangeu:
Sedert laatste veielag ingediend is, byua
dageljjks ontmoetingen met vijandelijke ben
den; altijd succes behaald door de onzen,
zelfs den 23eu jl., toen 6 mindere militairen
en 1 dwangarbeider sneuvelden, terwjjl 15
mindere militairen en 1 dwangarbeider ge
wond werden; vjjand bekwam echter stellig
36 dooden, misschien meci, en vele gewon
den; onder zyne gesneuvelden Imam Aboe,
hoofd van Toengkoeh. 1
Posthouder Smith met acht gewapende
politiedienaren verraderlijk iu slaap afgemaakt
iutde,wouiug van Tjuet Bauta; negen an dei e
politiedienaren bij dezelfde gelegenheid op
één na allen zwaar vei wond.
Een van den gouveineurvan Somalia's
Westkust ontvangen telegrap-ch bericht, ge-
dagteekend 30 Juui II., luidt als volgt:
Laatste bericht van Toba, van 25 dezer,
10 uur 's avonds, is bi ief van controleur
Toba aan dien van Silindoeng "luide'nde
Iu Lagoboti komt <lé bevolking by dui-
J.x '"i.vy*
.A'S-'/; 3
sendea op: Stuur, spoédhrief .»an .den. kapi'
tein, dat hij met spoed k'omei Sedert geene
tyding van Toba. .Controleur Silindoeng meldt
sub dato 29 dezer, dat' Singamanga-radja
weer /naar Baligé is opgerukt; „dat zjjne
boden rondzwerven' omtjrolk(je .zoeken,eg
geld in te zamelen en dat zelf in Silindoeng
personen met hem -beulen'en' hem op de
hoogte houden onzer bewegingen. -
Inlanders uit Silindoeng van Toba gek©-'
men, verhalen bezetting Lagoboti omsingeld
is. Met hèt oog op sterkte kampongs door
de troepen bezet, bestaat"., er ray es' inziens
voor hunne veiligheid geen direct gevaar/
Toestand schynt echter ernstiger te worden.
Spoedig handelen en het toezenden verster
king acht ik zeer noodig.
Naar aanleiding van deze berichten heeft
de Regeering den gouverneur van Sumatra's
Westkust gemachtigd, het stoomschip Graaf
Van Bijlandt met de noodige tioepen naar
Siboga.te.zenden.., T f
De nader van genoemden gouverneur out/
vangen telegrammen van 1 én 2 dezer luiden
respectievelijk
»Met stoomschip Bijlandt vertrekken
heden 150 man infanterie en een sectie
mortieren tiaar Siboga. Resident Tapanoeli
heeft in last deze colonne Daar Toba te
volgen, ten einde in overleg met kommandant
troepen maatregelen te aemen om met spoed
en met kracht aan woelingen aldaar einde
te maken en Singamangaradja en zyn beudèn''
van ons gebied te verdrijven."
Van .controleur Toba nog steeds geen
bericht. Volgens een zendeliogleeraar van
Baligé, te Silindoeng gekomen, zouden bg
Tanga batoe ly, uur gaans van Baligé onze
troepen met benden Singamangaradja slaags
zyn geweest. De laatste kregen 6 dooden en
vluchtten.
Voor de belangstelling, ondervonden bjj
mijne herbenoeming lot Lid wan'den
Gemeenteraad, zeg ik hartelyk dank.
G.' VISSËR-Bz.
Schiedam, 11 Augustus 1883.V,
rjs t -
Voor de vele bljjken van belangstelling, ont
vangen bjj de viering van ons vrUfentwlntlc-
Jarlg Huwelijksfeest, betuigen«wy, ook
namens onze Kinderen, welgemeenden dank.
G.L.WESSENDORF.
Schiedam, J. J. WESSENDORF,
11 Augustus 1883. Treffers.
De ondergeteekende neemt de vrjjheid een
beroep te doen op de liefdadigheid
der Ingezetenen ten behoeve van de nage
laten betrekkingen der omgekomenen van
de verminkten en van hen dié by de ramp
alles hebben verioren. -
Hij verklaart zich bereid tot het in ont
vangst nemen van geldelijke -bjjdragen, die
terstond aan de betrokken autoriteit zullen
worden overgemaakt.
Oomiilair, Agent van Italia.
Schiedam, 'll Augustus 1883. -
BUITENGEWONE 'VERGADERING vau.
H.H. Werkende Leden, op Donderdag
18 Augustus s., des avonds ten 9'A
ure, iu een der Lokalen der »S. O. V."
At.l. »f
- Namens het ^Bestuur
QUINTUS,
Secretarie
Bespreking:
Hoe men f 68ï,009
ineen jaar1 verdienen tran.