ïTë n o s d i f
"BiiEpiF ie rif if S*rl.-IüT
Per Telegraaf.
Koloniën.
•>- «aiié» vifelJrA -öxr ti
"w
^Jtoinpeerén, omkregen "pf, mist' dan" men -wel
wilde, enstil nédergóieten onder dó sloepstenten
tij ',een temperatuur van ongeveer nuljgraden,
'leed men meer van de koude dan midden in den
•vvintor.
Het kampeeren 's nachts geschiedde in de
sloepon op het ijs. Te half 6 stond mon op,
gebruikte hard brood met boter en warme thee,
ging te 7 uur op marsch, liicid tusschen half
twaalf en één uur middagrust, dronk dan oen
oorlam en at hard brood mot spek, daarna aan
het wcik tot 's avonds 6 of 7 uur. Vervolgens
bezorgde men de sloepen, spande de tenten
daarover uit en gebruikte vervolgens het avond
eten, bestaande uit hard brood met geconserveerd
vleesch on warme thee, terwijl men zich eenmaal
in de drie dagen de weelde veroorloofde een
weinig bouillon te gebruiken. Zoodra later de
expeditie aan land kwam, kon mon dit meer
doen omdat er dan brandhout in overvloed was
om water te kokenop het ijs moest men zulks
doen op een spiritns-kooktoestel. Het eten ver
veelde oohter niet en door het harde werk word
in de eerste dagen zooveel hard brood gegoten,
dat men genoodzaakt was liet rantsoen er van
to vei minderen.
Het terrein werd nog moeilijker daar hot ijs
zoo verbrokkeld was, 15 Augustus maakte mon
slechts één mijl en 10 Aug. slechts een halve,
terwijl men door regon iseds 's morgens ten
10 uur het kamp moest betrekken. Des avonds
klaarde het op en wie zal de vreugde beschrijven
toen men in het Zuidwesten de wal van Vaigatz
op ongeveer 12 mijl afstand /ag. Die vreugde
moet geweest zijn als op den terugtocht der
tienduizond onder Xenopbon toen de zee in het
zicht kwam.
De laatste dagen had mon onophoudelijk
oostewind gehad en men bemerkte dan ook dat
men met vaart de Karapoort indrong. De expe
ditie bevond zich toen op een schol, juist groot
genoeg om haar te liorbergen, doch deze bozweek
spoedig onder een minder zachte aanraking met
een andere schol en zoo gebeurde het dikwijls,
waardoor men nog al eens moest verhuizen.
"Vorderen dood men nu bijna uitsluitend door
den stroom, maar men moest zeer oppassen
daar het ijs geducht workto.
18 Aug. was een fraaie dag, men hield rust
en droogde do -kleedercn. Den volgenden dag
begaf men zich 's middags met de sloepen tus
schen dicht drijfijs, doch men kon roeien en
legde do* laatste vijf mijlen af, die de expeditie
nog scheidde van het naaste land.
De expeditie bereikte dan eindelijk na 18
dagen zwervens eon eilandje in do Karische poort
en geen wonder dat do bemanning bij het eerste
zetten van den voet op vasten bodem door. Dr.
Snellen hartelijk werd toegesproken, waarbij de
dank aan de leiders Lamie en Knudsen biet
ontbrak en werkelijk ?iad men reden tot dien
dank voor de uitstekende wijze waarop do tocht
werd uitgevoerd en de grootc zeemanschap
daarbij gebruikt.
Den volgendon morgen mistte het zoodat men
nog wat moest blijven, men bouwde daarop een
cairn (depot voor berichten) en deponeerde het
nieuws van de b'èhouden aankomst daarin.
Tegen den middag klaarde het op en bepaalde
de heer Lamie de breedte van het eiland-op
;7CP 25' 28", het bleek fout te zijn aangegeven
op de kaart; ten eén"uur bracht men de sloepen -
.te water, liet de twee, kleine, sleden achter en
'zette koers naar Vaigatz waar men te 5'uren
'aankwam. -
- Wat de ijstoestand in de Karische poort be-
treft zoo maakte men op, dat deze zelfs dooreen
.stoomschip niet zou te bevaren zijn geweest./
V „Nadat men op Vaigatz was aangekomen kreeg
men slecht wederin don worgen van 23 Aug.
fword liet weer kalm .en kon de reis vervolgd
worden. Langs do westkust voortróeiende en
zeilende vond men hoe langer hoe minder ijs
'.totdat men na enkele uren in het geheel geen
"ijs meer zag. Nu worden 30 mijl gemaakt in,don
ctijd waarin kort te voren met moeite' één mijl
werd afgelegd. Eindelijk ondektc men op don
i middag van 25" Aug. bij kaap Grebeni tweo
"stoomschepen en trachtte door geweerschoten
en vlaggen de aandacht te Jrehken, doch mén
vweid niet opgemerkt, en nu zond men torstond
een der sloepen af om de schepen, die zich bij.
het ijs aan den Westelijken ingang van Jugor-
straat bevonden, te bereiken.
Do Obj kapitein Weide kreeg de sioep het
eerst in het zicht on stoomde met baar naai
de Louise waar men ook de Nordenskjöld
kapitein Jolmnnesson, aantrof, die ter adsisten-
tie bij de Louise lag. De Obj en Nonlens-
kjShl baalden nu de overige sloepen en 's middags
te vier uur was men aan boord van de Nor
denskjöld waar der expeditie een ontvangst ten
deol viel, dia zeker allen .het geheelo leven in
het geheugen zal blijven. Dos avonds bereikte
men de Louisedie vast had ge/eten en weer
vlot was gekomen, cn aan boord van dit vaartuig
deed kapitein Dallmann weldra door zijn gulle
ontvangst de moeilijkheden van den sledetocht
vergeten.
De heer Dallmann bood den zwervelingen
logies' aan on-liet zijn scliip, de Louisever
volgens dqor* dè Nordenskjöld .sleepen,"omdat de
schroefas was gebroken. Intusschen werd de Obj
vooruit gezonden om té Vardb zoo spoedig
mogelijk te kunnen telegrapheeren.
Voor de Willem Barents werd te Chabarowa
bericht achtergelaten terwijl last werd gegeven
aan Samojeden dit vaartuig te bez.oekon voor het
geval dat het voor de straat mocht gezien worden.
Hiermede eindigt het voorloopig doch zeor
interessant rapport van den heer Lamie. Hot
spreekt dat deze lieer even nis do overige loden
van den staf later een meer uitvoerig verhaal
zullen openbaar^ maken.
Kort uittreksel uil liet rapport van den
heer Snellen.
Op de dagen van waarneming weid voorna
melijk werk gemaakt, van temperatuur, lucht
druk, bewolking, wind, neerslag-en optischo ver
schijnselen en ponllieht. Ook de-Vochtigheidstoe
stand werd nagegaan.
De tliormoiuetei toestel werd opgesteld en daar
aan een windvaan bevestigd. Do as hieraan liep
door tot benoden, waar --sn daaraan bevestigde
wijzor zich over do roos bewoog, waardoor men
in staat was onmiddellijk de windrichting te kon-
nen. Nog werd een regen- cn sneeuwmeter ge
plaatst, terwijl do vochtigheidstoestand der lucht
werd waargenomen door middel van de lmarhy-
grometers, die in do thermometerkooi waren op
gesteld. De luchtdruk werd afgelo/en op een ba
rometer van Olland.
Het gebouw dat men na vele wederwaardig
heden had opgericht diondo tot het opstellen van
de prachtige meteorologische instrumenten van
Söronsen uit Stockholm, het onderzoeken van de
dieren en planten, die de dreg naar boven bracht,
het ontwikkelen van photogramnien enz.
Het huis was, alhoewel primitief van vorm,
zeer doelmatig; liet bestond uit eon recht drie
hoekig prisma met gelijkzijdig grondvlak, liggende
op een der zijvlakkon. De driehoeks zijden waren
8 de ribben der zijvlakken 6 meters Jang. Do
vloer die dus 48 M- oppervlak had werd uit
een dubbele laag planken vei vaardigd. Uitwen
dig bekleedde men het huis met asplmltpapier.
Op een hoogte van 2.75 M. verdeelde een zol
dering het liuis in een boven- en onderverdie
ping.
Oorspronkelijk was or één groot raam in, en
daaronder had de heer ïtuys zijn weikplaats,
bestaande in oen groote tafel, meestal bezet met
een grootc moniglo flcs'schen cn vei der met de
wonderen der zee in alcohol of gereed om ge
prepareerd te worden.
Een afgeschoten vertrek diende den heer
Snellen tot studeerkamer, waarachter oen tafel
was opgezet die diende tot liet inschrijven en
corrigeeren der observaties. "Verdor had men er
de klokken en barometers opgehangen.
Nog was een -vertrekje ingericht voor don heer
Lamie, en verder een gedeelte afgeschoten voor
badkamer. Het geheel werd verwarmd dooreen
uitmuntende kachel. Alleen bij hevigen wind
had men eenigszins last van koude. Op de bovenste
verdieping was een donkere kamer gebracht
voor den photograaf.
De rost van .het rapport bevat uitsluitend
wetenschappelijke opmerkingen die een plaats
zullen vinden in liet algemeen veislag. Ook dc
'rapporten var., do heëren Ruys en Ekama moet
ik daartoe brengon. Nog een enkel woord echter
bver het medisch verslag.
Kort uittreksel uit het rapport van den hoer
.Kroner, arts.
De gezondheidstoestand is over het algemeen
uitstekend geweest, behoudens geringe uitzon
deringen
Van scoïbuut had niemand last, zelfs niet do
teringlijder, die vóór zijn overlijden natuurlijk
de noodigo beweging miste, noodig om do" zoo
gevaarlijke poolziekte te voorkomen- Het bleek
alzoo dat do medegenomen anti-seorbutica uit
stekend waren. Gorogeld werd door den genees
heer inspectie gohoudon, doch zelfs nimmer een
symptoom der ziekte ontdekt.
Do twee maanden lange nacht bleef echter
niet zonder invloed, want toen het zonlicht
terugkeerde, zagen do reizigers allen op een
enkele na zeer bleek, hetgeen natuurlijk op eon
lichten'graad van anaomie ,wees, déze was echter
zoo garing, dat zich ieder gezond, en sterk
gevóelde.
Aan een andere ziekte j sneeuwblindheid
ontkwam men niot geheel, doch een afzonde
ring in liet duistor bleek voldoende om do
kwaal te verhelpen. De ziekte ontstond hoofd
zakelijk door het afnomen der sneeuwbrillen,
hetgeen noodig was om mot mist nu on dan
het spoor te vinden.
Rheumatiscbc aandoeningen kwamen niet voor
on dé in Nederland zoo frequente katarrhalo
aandoeningen van het slijmvlies der ademha
lingsorganen kwamen zoo goed als niet voor.
De koude veroorzaakte geen" ander leed dan
nu en dan het bevriezen van een gedeelte
van den neus, ooren of vingers,doch door
voortdurend over zich zelf "on ook over zijn
buurman te wakèn, wanneer men zich' buiten
ophield hij felle koude en cenigon wind, kwam
mon door het vrijven met sneeuw deze plaag
ook gelukkig te bovon.
De bootsman dor Varna oogenschijnhjk sterk
en gezond'bleek oen phthisishjder tc zijn. Den
vorigen winter was hij er zoowat boven op ge-
Komen doch lnj bezweek 14 Mei -1883. De ge
neesheer verklaart dat zijn dood niot to wijten
is aan liet poolkümaat.
En hiermodo is liet uittreksel afgoloopon, als
mede mijn taak ten opzichte van de publicatie.
Nu zullen onze waarde ïeizigers zelf moeton
spreken. In linn afwez;glieid moest ik natuurlijk
zulks doen en heb met dat schrijven voorna
melijk getracht om zonder alarm alles ter kennis
to btongen van liet publiek en van do achter
goblovcn familieleden. Monigeon toch heeft wel
eens onvoorzichtig gohandold met donkere vooi-
spellingen, hou oei lijk somtijds ook gemeend,
to publiceoren. Doch spreken vvo hier niet over
op dit oogcnblik nu er bij do terugkomst der
"dapperen feesttoonen zullen weerklinken en
het woltncenend publiek hen hulde zal bieden,
die belangeloos uittrokken tot nut en bevor
dering der wetenschap tot eeuwige eer van hun
Vaderland.
En met dit slotwoord heb ik zelf deeer.nijn
landgenooton te groeten, zoo 't noodig mocht
zijn tot een volgende gelegenheid.
Utrecht. B. J. G. 'Ioi.ok.
Batavia, 11 Augustus,
Van den gouverneur van Suniatia's West
kust is het volgend telegiam ontvangen;
Tuchtiging van kampong Datoe Kan, vooit-
vluchtig hoofd vau een der niet uitgeleverde
moordenaars van schrijver controleur Toba,
had op 2 dezer plaats zonder vei lies onzer
zijds. Kampong was zeer versterktdoch
werd door giaeaatvuur van vjjauden gezuiverd
en daarna genomen en vei brand. Aangezien
alle hoofden van onafliankelyk Lago-boti nu
boete betaald hebben, is tuchtiging van dit
Jaudschap hiermede afgeioopen. luüiuk tuch
tiging volgens resident zeer groot. Toestaud
gewonden naar wensch.
De Johanna LSlixabeth. kap. Joidan, bevoud
z'cli m den avond van deu 11 Juli jI. op 5°
5* 'ZB. en 103° 15' OL., alzoo 3l/s Duitsche
mijlen NO. van Kauer of Doendar-punt, met
goed weder, licht bevolkte lucht en heldeie
'intuin.
- iTegeu 8.30 ure vertoonde zich plotseling in
hel ZO. aan deu hemel een vuui bol, die zich
met groote snelheid naar liet NVV. voortbe
woog, een langen vungen staart achter ztch
latende. i
Het lichaam had voor hel oog deu omvang
van de volle maan, was ougeveer 5 seconden
zichtbaar en maakte gedurende dien tijd deu
nacht licht als de dag. Het verdween toen
in het NW.
Ongeveer een minuut na het verdwijnen
weid een hevig rollend geluid gehoord,alsof
eenige stukkeu zwaar geschut werden atge-
vuurd. - y-
Door bemiddeling der Nederlandsche Han
delmaatschappij is eergistereen weder f 26,000
overgemaakt aan de plaatselijke commissie
te Batavia, voor de ramp op Java. In het ge
heel derhalve f137,000
Bij den Miuister van Buitenlaudsche Zakeu
is van den gezant van Groot-Brittannië het
bericht outvangen dat, met goedkeuring der
Britsche Regeering, door het bestuur der
Straits Settlements eeue som van 25,000
is^beschikbaar gesteld, ten behoeve der slacht
offers van de jongste ramp in Nederl.-Indië.
By deuzelfden Minister is ontvatigeu; 1.
van den consul-geueiaal der Nedet lauden te
Odessa eene gift vau f 100; 2. van den con
sul der Nederlanden te Poi t-Ehsabeth eene
gift vau 5 p. St.; en 3. vau den tijdelijken
zaakgelastigde, te Ljuchiuest eeue som vau
frs. 905, als opbrengst eener aldaar gegeven
tooneelvoorstelliug.
Een te Héusden gehouden collecte voor
de slachtoffers der ramp in Ned. Iudië heeft
f 100.47 opgebracht.
De firma Joh, Enschedé eu Z». te ilaailem
heeft f 1000 geschonken voor de slachtoffers
der vulcanische uitbarsting op Krakatau.
De' collecte te Beverwijk bi acht f 195.63
op; te Zeist ciica f2400; te Zierikseeonge
veer f500; te Brakel f122; te Poederooijen
f90; te Ilaltem f8408; te Hoorn f572.84;
te Woerden werd voor f235 ingeschreven.
Het te Scheveningen gehouden weldadigheids
feest bracht met inbegrip der collecte f2600 op.
DEN Hl tC, 20 Sept. - Door Z M.
den Konjog is de heer O. Van Rees benoemd
tot voorzitter van de Tweede Kamer der
Stateu-Generaal.
DEN UAA.G, 20 Sept. lo de heden
gehouden zitting van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal is een unaniem en onveran
derd het adres van antwoord op de troonrede
aangenomen, na verwerping met 24 tegen 9
stemmen van een amendement van den lieer
Vau Roijen om de onmisbaarheid van de ver
sterking der middelen niet uitlespreken. De
Miuister van Finauciën verzekerde dat de
onmisbaniheid buiten twijfel is daar op de
staatsbegrooting een zeer aanzienlijk tekoit is.
De Kamer is op recès gescheiden.
OEN" HAéLCi, 20 Sept. In de hedeu
gehouden veigadering vau de Tweede
Kamer der Staten-Geueraal heeft de heer O.
Van Rees het voorzitterschap aanvaard met
een rede, waarin hij constateerde dat veel
weik in de vorige zitting vruchteloos was of
onofgedaan bleef eu de mogelijkheid bestaat
dat groote politieke vraagstukken aan da
overweging der Kamer zullen worden onder
worpen, -zoodat groote, inspannende arbeid,
wellicht wacht. Moge met jjver en toewjjdiug
het komende parlementaire tijdvak onder
onder Gods zegen voor het Vaderland en de
overzeesche bezittingen goede vruchten
afwerpen. De heer Wybenga sprak de heer
O. Van Rees toe eu wees op de dringende
noodzakelijkheid van de kiesrechthervorming,
volgende uit ot gepaard met grondwetsher
ziening en op dooi tastende en aas. het
Nederlandsche volk in den tegenwoordigen
toestand passende belastinghervorming.
De Kamer besloot de troonrede met een
adres te beantwoorden.
Morgen indiening van de Staatsbegrooting
des namiddags te 3i/g uur.
Waarde Heer IDO1
Neen, dat zijn niet do vruchten van hot on
derwijs op de School met den Bijbel,
Het wordt hoog tijd voor U, dat ge evenals
zoo monig beoordeelaar en veroordeelaar der
«Scholen met den Bijbel" eens van nabij kennis
met haar maakt. Ik wed, dat eon of meer be
zoeken aan zoo'n sehooJ, waarvan er in Uwo
gemeente thans tweo zijn, U niet zou tegen
vallen. Ik kan er U wol voor instaan tegelijk,
dat de hoofdonderwijzer dier scholen liberaal
genoeg zijn om U, al schijnt go nog zoo'n
fanatiek liater hunner beginselen on school
toegang te verieenen.
Maar om op die vruchten terug te komen.
Scherm toch zoo niet mot de woorden «leugen
en bedrog." Fatsoenlijke monsclien mochten eens
gaan denken, dat, wie deze woei den zoo telkens
in den mond heeft, zich aan de daardoor uit
gedrukte zaken maar ai te zeer schuldig maakt.
En dat zoudt go immers niet willen?
Moet ik dan hei halen, wat ik reeds in het
nummer van '19 Juli schreef?
Er is immers onderscheid tusschen verschil
van inzicht bij verschillende personen en het
elkander voorliegen en bedriegen?
Welnu, bewaar dan die leelijke woorden, tot
ge zo beslist noodig hebt, In alle gevallen ver
raadt het weinig humaniteit, als men andoren
zoo bij voorkeur dergelijke woorden naar het
hoofd slingert.
Maar genoeg hiervan.
Redenen, die het mij niet vrij staat hier mede
te deelen, schijnen den door mij bedoelden per
soon genoopt te bobben, zoo lang te wachten
met do inzonding van zijn stuk. Laat mij U
intusschen verzekeren, dat ik de copio reeds 3
weken geleden (ik liog niet) gelezen heb, 't Spijt
mij evenwel zelf ook, dat de kwestie niot wat
eerder behandeld is. Ze wordt zoo oudbakken.
Zeg nu niet: Zoo, net als ik gedacht heb:
geduld maar! -
Bedwing Uw strijdlust nog een poosje. Maak
intusschen maar een goed plan de campagno.
Des te zekerder zijt go van de overwinning.
Maar breng niet andermaal, zooais bij hoi
voorpostengevecht, de Turco's in 'tvuur. Dat
keurt de beschaafde wereld af.
Een Lui deranli-rcvol. Kiesvcrecniging
vNederland en Oranje."
r/J.Js *-» Se
