1
A0. ,1883.
Woensdag 14 November.
»V- 5830.
Zeven en Dertigste Jaargang
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Buitenlandsche Berichten.
Binnenlandsche Berichten.
OUfiANT.
iBONNKMKNTSi'Rua, per fcwaitaal
-/'Si
franco per post, door het geheele' 'Rijk
Afwndarlijke noinmers
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAVi 91 A. R K T JE, 134.
Advertentieprijs van 110 gewone regel» met
inbegrip van eene Courantf 1.10.'
iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
DUITSCHLAND.
Berichten uit Berlijn van 10 dezer luiden:
Geheel Berlijo is ouder den indruk van
bet Lutherfcest dat op grootsche wijze ge
vierd wordt. De kerken zijn prachtig versierd
gelegenheid der godsdienstplechtigheid
soar de gezamenlijke schooljeugd. De leden
van den gemeenteraad gingen in optocht
van het Stadhuis naar de oudste kerk van
Berlijn, de St. Nicolai-kerk, waar de Keizer,
da Kroonprins, Prins en Prinses Wilhelm en
Prins Fiederik Karei de godsdienstoefening
bijwoonden.
In dezen stoet van gemeenteraadsleden ont
braken alleen de Katholieke eerste burge
meester, de heer Von Forckeubeck en de
IsraPHetische president Strassmanc. Onder
de godsdienstoefening in de Mariakerk viel
een groote ijzeren haak uit het plafond en
doodde een vrouw.
Bes moigens weid de gezamenlijke school
jeugd in 53 groepen kerkwaarts geleid.
De geheele stad is rijk met vlaggen ver
sierd; uit alle deelen van Duitschland komen
telegrammen aan, melding makende van
groote leesten, die overal gevierd worden.
•Te Eisleben heeft heden de onthulling
vao het groote Luther-standbeeld plaatsgehad.
Op den beroemden Waitburg bii Eisenach,
waar Luther in 't verborgen verblijf hield, vindt
een zeer groote optocht van studenten plaats.
Algemeen vindt het denkbeeld instem
ming om aan het 400jarig Lutherfeest eene
blijvende herinneiing te schenken. Waar
schijnlijk zal dit bestaan in de restauratie
der Sloiketk te "Wittenberg, voor welk denk
beeld ook de Krooapiins zijne sympathie
heeft uitgesproken. Uit Berlijn wordt te dien
aanzien reeds geschreven dat de Begeering
bij den Pruisïschen Landdag voor dat doel
een krediet van M. 600,000 zal aanvragen.
Het hoofdorgaau der uitiamoatanen de
Germania, mei kt ten anpzien van dit plan
op dat geen penning mag worden toegestaan,
indien daarmede bedoeld woidt een gedenk-
teeken der Henormmg ie stichten, waartoe
men zeer zeker niet zou kunnen verlangen
dat Katholieke burgers zouden bijdragen.
Maar is het doel alleen om een' belangrijk
historisch gebouw te herstellen en in stand
te houden, dan heeft het blad geen bezwaar
tegen zulk een plan.
Zelfs vau Katholieke zijde schijnt derhalve
geen tegenstand tegen dit denkbeeld verwacht
te moeten wordentot de voltooiing van den
Oom van Keulen hebben,ti au wens de Regeering
en de protostantsche bevolking van Pruisen
ook belangiijke sommen bijgediagen.
Het is thans bepaald, dat de Kroon
prins Donderdag over Munchen naar Genua
vertrekt, alwaar hjj zich den 17 dezer naar
Barcelona zal inschepen.
De National-Zeit. deelt mede, dat baron
Von Giers, de Russische Miuister van Buiten-
landsche Zaken, zich Woensdag aanst. naar
Friedrichsruhe zal begeven, om aan den Rijks
kanselier Von Bismarck een bezoek te brengen.
ENGELAND.
De heer Gladstone heeft de commissie
van de Transvaal uilgenoodigd hem heden
namiddag ia Downing Street te bezoeken.
De Trausvaalsche deputatie hoopt vóór
of op Zaterdag a. s. Md Derby de stukken
ts kunnen overleggen betreffende de grieven
der Transvaal.
Sir H. Robertson, zal met in Engeland
blijven om tegenwoordig t<a zjjn bij de confe-
ïentiëu met de deputatie, maar hij zal lord
Derby bijstaan in de oudei handelingen.
De deputatie heeft een adres vastgesteld
aan de anti-slavery Society en aan de Abori
gines protection Society. In dat adres woi den
de beschuldigingen tegen de Traosvaalsche
Regeering beti effende hare behandeling der
inboorlingen wedeilegd.
liet feest van Sir Moses Moutefiore, den
bekenden ineaschenviiend, den dag, waarop
hjj volgens den Joodschen kalender zijn
honderdste jaar intrad, is Dondeidag te Rams-
gate, waar de jubilaris woont, met opge
wektheid gevleid. De stad was fraai veisierd.
Een optocht van veitegenwoordigers van
al lei lei slaudeuoveiheidspersonun, hande
laars, werklieden, schoolkinderen, brandweer,
enz, trok langs zijn venster om hem hulde
le brengen; een deputatie van de inwoners
bood hem een adies aan en de Koningin eu
de Hei tog vau Rdinbuig zonden telegiaromen
van gelukwenselnng. Met illuminatie, en een
vumwerlt werd de dag besloten.
üe Londensche bladen bevatten den vol
genden brief:
Mag ik bet voorrecht verzoeken, om in uwe
kolommen mijo haiteiyken dank te betuigen
aaa het zeer gioot aautal vrienden en open
bare lichamen, die mjj hunne gelukwenscheii
hebben aangeboden ter gelegenheid van den
aanvang van het honderdste jaar mijns levens?
Erkenlelyk aan de Voorzienigheid voor de
genadige bescherming, mij gedurende een zoo
lang leven verleend, verheug ik mij bij de ge
dachte, dat de zwakke pogtngeo, welke ik ter
bevordering van de welvaart myner uatuurge-
nooten heb aangewend, zoo welwillend be
oordeeld worden. Met een vurig gebed voor
de gezondheid en het lang leven onzer lief
derijke Koningin, wier weldadige Regeeiing
over dit groote en vrjje land zooveel geluk'
ouder alle klassen van hare onderdanen ge
bracht heeft, en onder herhaling van mijn
daukbetuiging aan mijn tahjjke vrienden,
ry'. erkenning tevens van uwe welwillende en
vleiende beschou wingen, heb ik de eer te zijn.
uw toegenegen
>East Cliff Lodge, Mozes Monteffore."
Ramsgale, 8 Chesvvau 5644
Uit' Londen wordt weer een groot faillisse
ment j bericht, en wel van Eduard C. Mad-
dison, effectenhandelaar en ondernemer van
spoorwegen. Hei passief moet 200,000 pd. st.
(f 2,400,000) bedragen.
Volgens bericht uit Tamatave van 6 dezer
zou er een revolutie zyn uitgebroken te Anta-
narivo, waarbjj de eerste Minister verinoord
en de onlangs uit Europa teruggekeerde ge
zanten van Madagascar gewurgd moeten zjjn.
De Fr'anscheu maken toebereidselen om de
vijandelijkheden te hervatten.
De markies Tseng heeft aan den corres
pondent van den Standard verklaard, dat üe
onderhandelingen tusschen China en Franki jjk
zyn geschetst, tot dat laatsgenoeinde mogend
heid zal hebben geantwoord op de nota van
5 dezer. De oorlog zou uilbaisten indien de
Fransche troepen op Bac-Ninh aanrukten;
alsdan zou de veiligheid der vreemdelingen
in gevaar veikeeren.
fBASEK IJ K.
De Kamer van Afgevaardigden heeft met
365 stemmen tegen 101 het wetsoulweip
tot afschaffing van het monopolie der Kerk
ter bezorging van liet begrafenis-matei leei.
in zjjn geheel aangenomen.
- De heer Gordon Bennet, eigenaar vaa de
New-York Heraldzal, te beginnen met 1
December te Paiijs een Fransch blad uitgeven.
Het zal getedigeerd worden op de wijze als
het New-Yoi ksche blad. Bennet heeft er
een kapitaal vaa drie millioen beschikbaar voor
gesteld.
De heer Thomas, bisschop van la
Rochelle, is benoemd tot aartsbisschop van
Rouaan ter vervanging van vvjjlen den kar
dinaal de Bonnechose.
Do heer Thomas heeft op het Vaticaansch
concilie met de inmdeiheid gestemd tegen
het leeistuk van 's Pausen oufei'baasheid,
EGYPT
Hel officieele in de Arabische taal ge
schreven blad Wakaieeintinye maakt twee
dépêches van Duea bekend, waarin hetiapport
omtrent de overwinning van Hicks-pacha op
dpn Mahdi bevestigd wordt.
Ter opheldeiing van bet stilzwijgen van
den genetaal wordt thans verzekerd, dat hij
vóór zjjn vertrek aan de Egyptische Regeering
geschreven heeft om haar te berichten, dat
het hem niet mogelyk zou zyn tijdingen te
zenden omtrent zjjne bewegingen.
TWEEDE KAMER DERSTATEN-GENERAAL,
Zitting van 12 November.
In deze zitting heeft de heer Huber zijne
geloofsbrieven ingezonden. De suppletoire be-
grootiug van Binnenlandsche Zaken is aange
nomen, na verwerping der voorgestelde
verhooging van het tracteinent van den
hoogleeraar in de graveerkunst, aan de rjjks-
akadomie te Arasterdam. De Minister ver
zekerde voorts, dat buiten het spoelingdistrict
sedert maanden geene longziekte heerschten
de onjuiste berichten der buitenlandsche pers
daaromtrent by de buitenlandsche Regeeringen
zyn tegengesproken.
Nog werd aangenomen het onteigenings-
ontwerp tan behoeve van den lokaalspoorweg
WinterswijkZe ven aar, naaanaemingvan een
amendement der commissie van tapporteurs,
om de oude spelling voor plaatsnamen 'te
behouden tot na latere wettelijke voorziening.
Ook het onteigeningsontvverp voor de verdie
ping van het Scheur is aangenomen met 42
tegen 5 stemmen.
Officieele Mededeollugon.
De gewone audientiën van da Ministers van
Oorlog en van Financiën zullen op Donderdag
den 15 dezer en die van den Minister van
Marine op "Vrijdag den 16 dezer niet plaats
hebben.
SCHIEDAM, 18 November 1838.
De Evangelisch Luthersche gemeente alhier
herdacht Zoodag jl. op feestelijke wjjze, den
vierhonderdsten gedenkdag van Luther's ge
boorte. In het kerkgebouw prijkten de meer
dan levensgroots portretten en wapens vaa
Luther eu Mclauchton, geteekend door de
heeren J. C. U. Legner van Venioo en O.
Gips Az. alhier. In de morgengodsdienstoefe
ning. waai in de heer C. A. De Mejjere optrad,'
voerde o. a. een kinderkoor onder leiding
van den heer J. Van Rhjjn Gz. op verdien
stelijke wjjze eenige liederen uit. Des avonds
ti ad, de heer J. C. Manssen, Evang. Luth.
predikant te 's Gravenhage, als eerste spreker
op, en schetste in een belangwekkende rede
Luther als kerkhervormer en als huisvader»
De heer C. A. De Meijere sprak over de ba-
teekenis vaa het feest ook met het oog op
de toekomst.
Een zangkoor uit 's Gravenhage, onder
directie van den heer Vollmar luisterde door da
opvoering van Luther-Fest-Motette, muziek
van Richard Blumenberg; Motett aeapeila
Op. 29 no. 2 van Brahms en de Kerkelijke
Cantate van Daniel de Lange, de feestelijke
bijeenkomst op.
Bij beide godsdienstoefeningen vulde een
talrjjke schare het kerkgebouw.
Des morgens trad in het lokaal Paulus,
voor een buitengewoon talrjjke schare Ds.
Haverschmidt op.
Daar werd de herinneringsdag gevierd
met het houden eener schoone voordracht
over Luther als Vrijheidsheld, als Hervormer,
als Huisvader.
Bjj deze gelegenheid werden voor de eerste
maal door een talrjjk zangkoor, eenige lie
dereu uit deu bundel van den Protestanten
bond voorgedragen. Dit vierstemmig gezang
voldeed algemeen.
