t\
Sertïiems.
317te Staatsloterij.
\liè
/3
iUdeHji K|tin
J
Gemengde Berichten,
A
De keuken in vroegeren tijd.
0 n d e r w ij s.
Armenzo r g.
V i s s c h e r ij.
EVIarktberïc hten.
■'■fq
Ki
■i
it I
if
s i
verlatenf f;,;
■5S|
en gelooft iV\
genomen*
Groningen'Zundnenvdml, is alhier eene
jjiet zwart geKleede damp spoorloos ver-
1 Hwenen tut de kiiug Inner familie. Men vreest
dat vij veidionkeo z«l njn.
woedt een
fax, welks
5 Februari
i zal doen t<
v i
t De Niet.
r
t in den
A". li. Cl,
et strand
en deze
li Uit de
laud ale
•tiokken,
van huis-
pgoeden,
nudereo*
t is toe*
ii r de ge*
teneinde
die van
oveige*
ii zetten,
-nier tot
tgen de
olgundff
ete boer
ke dame
nel een
:eg toen
zij dan
•r hund
ng vau
beurde*
pen eo
Hierop
jks, tot
ntving,
kon de
zich ia
inea lil
n°en als
eiigens
lebbeDf
en nu
>ud ge*
■t in de
sn hief
•i Ver*
?k- en
vierde
t nnjn
voiig'
ijg
inrtigö
Jat hij
is zoo
ijnlijkf
istoff,
ng ntf
;jong/
vota'
Victof
ij-ver*
Mlddelhnrg. De l"i'thngen van het
eymaasiuiis alhier buietilHn voor de -duchudleis
de> aardbevingen ui Spatje 121 bijeen
Do dag van de opening der internationalo
tentoonstelling te Antwerpen is nog niet vast
gesteld, ofschoon men vroeger, voorloopig, den
3 Mei hnd bepaald. Wat het gebouw dor ten
toonstelling betreft, dat is klaar, 7G.2I0 Hei
kante meteis zijn overdekt. De muziek/aai beeft
.8000 meteis oppervlakte. Belgie zal 25,000
vierkante meters oppervlakte bezetten; Ft ankrijk
20,000. Duitschland G50OItaliii 4000; Enge
land 3600Oostenrijk 3000de Vereenigdc
StateiRusland en Nedei land, elk 2000; Zweden
en Noorwegen 1300 Canada 1200; Luxembuig
600; Spanje on Zwitserland elk 500; Brazilië
en de staten van Ztiid-Amciika 200; San-Sal-
vador, llait. cn Tuikije 150; Portugal en het
vorstendom Monaco elk 100Sen ie 60 en Pa
raguay "150.
Men zegt dat ook de sliacli van Perziu in den
loop van den zomor de tentoonstelling zal be-
ïoeken.
Er is reeds mirn 11.000 fr. ingeschreven
voor het gedenkteeken van Edmotid About.
De commissie voor do wereld ton toonstelling
to Nevv-Oi leans heeft nog 500,000 dollars bij
het Congres to Washington nange-iaagd. Do
commissie is 3G0 000 dollnis schuldig en de
som is dus noodig om do tentoonstelling voor
mislukking te bcvvaicn.
In Januari weiden in Italië door do sneeuw
vallen 280 personen bedolven; 117 kvvaifien om,
10 worden nog vonnist, 159 weiden lovend ge
vonden. 107 huizen stortten in; de schade wordt
op 240.000 fis. geschat. Totbicrtoo is nog
slechts tuim 28,000 frs bijeengebracht door de
particuliere liefdadigheid.
Jlontofioro was in de vorige week weer minder
wel en men was zeer bezorgd. Dr. Woodman
bleof bij dag voortdurend bij hem on een paar
malen zelfs don geheelen narhl. Het waren vooral
hei haalde flauwten, die bezorgheid opwekten,
ook was do oude man zeer gediukt en zwak,
De laaf-te berichten zijn editor veel gunstiger.
Te Parijs zal in do Champs Elysécs eeno
intei nationale tentoonstelling worden gehouden
van alles wat op de meelfabricatio, broodbakker!],
en al do daninan vm honden takken van nijvei-
heid bctiekking heeft. Zij staat onder do hooge
bescherming van den minister van landbouw,
en onder leiding van de hoeren Louis Lockort,
ingemeiu-commissui is, en Van Karnebeek, admi-
nistiuteui', beiden ontwei pers van do tentoon
stelling, die 1 April a» s. wordt geopend en
drie maanden toegankelijk zal zijn.
.Onlangs stond ecri winkelier te Rome terecht,
omdat bij een meisje op straat had oven eden.
Koning lliunbeit, die toevallig alles had gezien,
kwam getuigenis afleggen ten gunsto van don
'beschuldigde, wiens paard op hol was gegaan.
P
f ïLot er vooral op, mijn jongen", zeiüe oon
L'/practischo moeder tot haar huwbaren zoon,
swelko lievelingscomponisten do jonge meisjes-
I kobben waarmede je in aanraking komt.
jf ïDvvoept eone jonge damo mot Lis/.t, dan is
zij eerzuchtig cn aanmatigend; met Beethoven,
p dan is zij onpractischroet Offenbach, dun is
jpzijdommet Strausz, dan is zij oppervlakkig
ion lichtzinnigmet Verdi, dan is zij sentimen-
lyteelmet Gounod, dnn is zij behaagziek; met
'i'^Chopiri, dan is zij hartstochtelijk en wispelturig;
'jt-raet Flotovv, dan is zij onbeteekenend, enz. enz.
■ï.Vindt ge echter een moisjo dat, zonder conige
^norliefde voor ccn bepaalden componist tehob-
'eri, do Pluio des perles, Piière d'uno Vierge,
.Cloches du tnonastèio en dergelijke zaken op de
ipiano trommelt, dan kan je cr bijna zeker van
v zijn, dat zij in huishouding en keuken recht goed
op baar plaats is, en wel met- overdreven ver
standig en geestig zul zijn, maar juist goed ge
schikt zal wezen om eone ferme huisvrouw te
worden".
Zij begiut met de uitvinding van het vuur
en met het begin der kookkunst begint ook het
kruiden der spijzen en de bereiding van dran
ken. Atheneus herinnert ons in zijne schilde-
i ingaan den rijkelijkets vleesch kost der Homeri
sche heiden, die ossen- en !ainsvlee«ch aten en
het luitspel en gezang als opluistering vao den
maaltijd prezen. De oude Egyptenaren aten
ryst, peulvruchten, gioenten, wortelen, visch
en kamfelenvleesch en den ourieu Romeinen
diende brij van rogge-, tarwe- en havermeel tot
voedsel.
De fijnere kookkunst gaat van Azië uit. De
Grieken leeiden haar van de Peizeu, vau dezen
de Romeinen. De weelde der Romeinsche
tafel was zeer gioot. De Romeinen, die van de
Grieken het broodbakken leerden, hadden zes
sootlen van brood en due schotels (eieren,
oesters en eindelijk dessert uit ooft en gebak).
Lucullus kostte éen maaltijd 18000 gld. en de
oude Caio verwonderde z.ich er over, dat een
visch duuider was dan een o«. Vkeilius, door
Tacitus het keizeilijke zwjjo genoemd, verslond
in zeven maanden met minder dan 75 miliioen
gulden. Keizer Lucius Vat us betaalde voor een
snupei van '12 peisonen 450,000 gulden.
Heleogabaius verbond aan een maaltijd een
loteiij, waardoor iedeiengnst tien pond goud,
tien kameelen, beren o! struisvogels te beurt
vielen en bedolf zijne gasten onder zulk een
menigte vau de zeldzaamste eu kostbaarste
bloemen, dat een aantal van hen weikelyker
ondet verstikte. De gewone prijzen besioudeu
toen uit de heisenen vao flamingo's, uit
pauwen- en papegaaicutongen, uit visscheu
van alle zeeon, vogels cn oesters
De Galliërs aten in'teeist gehakte ktuiden,
die in houten nappen op een ossenhuid werden
opgediagen, melkkoeien van verschillende
korensoorten en op kolen geroosterd vleesch,
later een weinig biood, veel vleesch (gekookt
en gebraden) en visch, gekruid met azijn en
zout. Later werd de kookkunst uit Italië naar
Frankrijk overgebracht, vanwaar zjj met den
tijdgeest van Lodewyk XIV over geheel weste
lijk Europa werd verspreid. Ten tijde der
Franscke koningen had de keuken epn
Romeinsch karakter. j?
1. Groente, lauw of als salade, wijn eu
eieren.
2. Vleeschspijzen in pyramidalen voun opge-
diseht. Yarkeusvleesch had den voorrang.
3. Dessert; Gebak, ooft.
Na Plinius en Tacitus aten onze Gennaan-
sche voorouders haveibrij, wilde appelen en
zuie melk (de stammen in Zwitsei land, Zwabeu
en Beieien). Wat later ateu ze vleesch vau
wilde ossen, rendieren eu wuteihouudeis,
ooievaais en zwanen waren hun hevelings-
spijzen.De Duitscheis namen doo: het gestadige
vet keer met de Romeinen ook hunne keuken
over.
Kniel de Groote beval tuinviuchten en
groenten te verbouwen. Tot de veer tiende teu w
waren de spijzen nog lauw.
Ten tyde vaa Koniug Jan zonder land at men
zeehonden, ten tijde der Ttoubadouis walvis-
schen eu eerst in de twaalfde eeuw werden
haringen uit Nor-mandie bekend.
In Engeland at men ten tijde van 11 endi ik
VII in drie zomeis geen versch vleesch eu
onder Koningin Elizabeth bestond het ontbijt
der hofdames uit pekeLleesch en een fuuik
bier. Onder Karei V, op hel einde der 10de
eeuw, at de adel maanden lang geen versoh
vleesch behalve wild en visch.
Met de kruistochten begon een nieuw tijd
perk voor de keuken, üit het Oosten biacht
men heerlijke vruchten, als kersen, pruimen,
perziken en Indische specerijen mee. Dy de
Romeinen werd het kostbare, by de Duit-
schets het vele boven het smakelijke
voorgetrokken. Laat dit tot eeu voor
beeld strekken. Bij de bruiloft van eeu
hertog van Landshut met een Poolsche prinses
ten tijde van keizer Frederik III werden in
acht dagen 3000 Hongaar«ehe ossen, 62000
hoender?! 5000 ganzen, 75000 kreefteu, 170
vaten Landsliuteren270 talon vreemden wijn
gebi uikt. Dat kostte meer dan 7000 dukaten.
Hierby kwamen nog de toongerechten en par
tijen, waai uit dweigen en lianswoisten te
voorschijn tradenkunstig opgebouwd in
den vorm van kei keD en torens met muzikanten
gevuld, mimische spelen, zangen van Trouba
dours, algewisseld door bonden- en apen kome
dies. Da is de smakelijke romantiek dei
middeneeuwen.
Ten tijde dei Ilomeiische helden zat men
op ruwe banken om de gemeenschappelijke
tafel. Door de Perzen weid de gewoonte
overgebiacht om den maaltijd holliggend te
nuttigen. De gasten lagen met de ruggen naar
elkander gekeerd op de linkerzijde, het hoofd
naar de tafel, de voeten naar buiten gewend
en met de rechterhand voor ziel) heen reikend
om de spijzen tot zich te 'nemen Dit gebruik
hebben de Romeinen van de Giieken, en van
eerstgenoemdeu de Duitschcrs overgenomen,
die daai toe op bosseD stroo aan een lage tafel
zaten. Ten tijde vau Theodosius den Groote
iag men aan halvemaanvormige tafels. Onder
de eerste Frankische koningen, werden de
houten stoelen ingevoerd. In dezeu tijd ont
stond voor het eeist het gebruik, otn mannelijke
en vrouwelijke gasten aan een tafel te plaatsen
met een gemeenschappelijken schotel en drink
schaal. De tafel was in 't eeist ongedekt, doch
weid spoedig met lederen kleeden bedekt,
waai voor in de 16e eeuw tafellakens in de
plaats kwamen. Servetten bracht ieder ten
ty He der Romeiuen met zich, om de bijzonder
smakelijke spij/en, daarin gewikkeld, mee naai
huis te nemen. Teu tijde van keizer Karei
den Vyfde waren de servetten zeer kostbaar,
zoodat men ze keizers en koaingeu ten ge
schenke gaf. Lepels kenden siechts de bryetende
volkeren, messen voerden do Galliërs het
eerst in; volken zyu eerst van later dag-
teekening.
Dij een gastmaal van Philips den Schoone
sprak men het eerst van messen eu vorken
de heer had het mes, de naast hem zittende
dame de vork. In Engeland en Duitschland
vindt men ze veel later. Maiia Stuart bediende
zich van haie vingers. Borden waren eeist
sneedjes brood, Sater houten schyven, daarop
volgden aarden, geverniste en eindelijk meta
len en porseleinen borden.
.Middageten is een gebruik van den nieu
wer en tijd. De ouden, Romeinen en Grieken,
hadden slechts avondmaaltijden. In de 14e
eeuw at men om 8 uur in den namiddag. Eeist
ten tijde van Lodewijk XIV zette men zich
om 11 uur aan den dtsch en onder Elizabeth
van Engelaud ging men op «hl uur aan den
maaltyd. In Je eeuw der Revolutie stelde
men den maaltijd op 2 eu 3 en tegenwoordig
in Parijs op 6 uur. In Engeland gebruikt
men to 10 uur 's avonds liet middagmaal.
{De JKed. Drankwet.)
Do pastoor dor nieuw opgerichte parochie
Vinkcl heeft zich bij Gedep. Staton beklaagd over
de sluiting der openbare school te Kaathovon,
gemeente Berlikum, waardoor een aantal kindoren
van onderwijs zijn verstoken. Hij verzoekt dat
'hierinworde voorzien.
Do JVG. C. vernoemt, dat den hooglearaar
nu', II. L. Drucker de/er dagen een leei stoel is
aangeboden in de faculteit der rechtsgeleerdheid
aan do universiteit to Utieeht. (lij heeft echter
dit aanbod afgeslagen, en blijft dus aan de Gro
ninger universiteit vet bonden.
Door het bestuur der R. K. ziekenverpleging
ie 'Amsterdam zijn van anoniemen ontvangen
oen gift van f 1000 en een van f 2000,
Aan het R, K. armbestuur te Nijmegen is
door wijlen den lieer B. Laak een legaat be
sproken, bestaande in een huis en erf in do St.
Jorisstraat aldaar, .bonevens eene som van f5000.
MAASSLUIS. Gisteren is alhier een schip
van de eerste beugreis aangekomen met 30 ton
visch, 2 ton leng, 28 ton scheivisch en een par
tijtje visch.
PERNIS. Dinsdag jl. kwam alhier een
sloep binnen met 400 kabeljauwen en lengen en
eeno partij scheivisch.
Van de beugvisscherij kwam binnen een sloep
met 350 levende en 400 doodo kabeljauwen en
iongen, 4 heilbotten en 2000 schelvisscben. De
prijs van levende visch was f i.85, doode f 0.G0
a fO.90, heilbot f 13, scheivisch f7. Netto be
somming f 1200.
VLAARDINGEN. Van do beugvisscherij
zijn Dinsdag jl. binnengekomen 5 schepen ge
zamenlijk aanbrengende 144 ton visch.
Ned. Hen*. Kerk.
Boroopon: te Medcmblik ds. W. Haverkamp,
to Veonhuizcn te Willemsoord (O.) ds. J.
v. (1. Veente Rossum te Zuid/nndo ds. S, G.
Gecrtsema Beclioringh to Ooster/eo en Echten
te Rockanje, cl. Biielle, de heer D. A. Brinke-
rink, cand. te Ilellcvoetsluis; (toezegging) te
Westervoort ds, VV. N. Wolterink, te 's Grave-
moor.
Bedankt voor het beroep naar Zandeweor door
ds. B. J. Riedel, te Stadskanaal; naar Op-
vvieida door ds. M. van Iloijningen Nanninga
to Ten Boer; naar Hoevelaken door ds, G.
ïtingnalda Sr., te Oldebroek.
N
Doopsgez, Gemeente.
Bedankt; voor het beroep naar Vlissingen,
door ds. P. Feenstra Jr.te Nijmegennaar
Midwolda door don cand. J. Schorponhuis.
l'njsen en Pi mini van f IOU en daarhaten^
Ve. Kr,. 11 do Trokk., 12 Febr. No. 14G7
f 100000. No. 1115, 5547 en 1G403 ieder
f1000. Nos. 427, 1028, 0917, 8346, 10652,
11594, 14447, on 17669 iecloi f400. Nos.
1683, 2319, 5312, 8005, 9595. 12192, 14814
20693 ieder f200. Nos. 3694, 5111,5189,
5580, 6423, 0595, 7939, 8620, 8974, 9745,
11009, 12915, J3222, 14831, 15512, 16097
cn 20503 ieder f 100,
Op oonige afdrukken der 10de lijst komt voor
No. 5330 als uitgeloot met f70: dit moet zijn
f 100.
BURGERLIJKE STAND.
4Scborcn10 Febr. Abraham zoou van
J, V.ui Difjen en G. Van Geil, Spinhuispad.
11. llcudiika Lamberdina. dochter vau T. II.
IJickendorfT en W. G. Van der Poort, Baan.
Overleden10 Febr. Anna Catharina
Schoeman, oud 93 jaar en 8 maanden, weduwe
if*
vau A. Felder, Qruttersteeg. 'lil Josina
Van den Broek, oud 3 jaar en 3 maanden,
Brinsensteeg. 12. Johanna Tas, weduwe
van P. Van der Helm, oud 66 jaar, Eort-
landstraat. Agatha Johanna Maria Meijer,
echtgenoot van S. J. Engeriug, oud 57 j»3r
en 11 maanden, Korte Kerkstraat.
Gehuwd12 Febr. A. Steenland en
A. M. Prmseuburg. W. Vooibnch en
E. Brent. II. Van den Eeiaart an E. Van
der Zwet.
>i 1
V 1
Schiedam 12 Februari.
Kogge: per 2LOO kilo Domein f '180 6/w.
Gerst zonder handel.
*4% vj
i'
«Etw' f
V tl t'v
^LSie
'\y-4v
- A.
p t v3v P r*t '•t v
