sïïïïïlFi^an
i-erlffiïffl
M¥.itMJlWr"Vir"
Land- en tuinbouw.
- K"o l o'n i &n.
ü-e o-htsz a <k n.
Inhoud van Tijdschriften.
Vis sc he rij.
ï'tox.
y
j?S{j;rn r
Hgwinaten; er zal cene qndece verhouding zijn
%1 tusschen kapitaal on \avbeid. Moot ik het 7.60
piet gelooven? 'De leiders, waar ze over algemeen
stemrecht spreken, gewagen immers telkens van
1 al deze dingen; algemeen stemrecht en algemeeno
welvaart zijn synoniem bij henaan1 hen do
schuld, ais ik mij bedrieg.
Voorwaar het schemert me voor do oogen,
sis" ik do theoriedn tracht to vatten der sociaal-
Vdeniocraten, zoqals die door de woordvoerders
worden uitgesproken. Mij of hun ont
glipt telkens het onderscheid tusschen sommige
der hedendaagsebe sociale toestanden. Een
voorbeeld
Stol, er is werkgebrek in de residentie. Hon
derdon loepen er leeg, die handen en lust om
te werken hebben. Een viecseiijke toestand
inderdaad. Geen werk, maar wel een gezin te
hebben. Tc moeten afhangen van de liefdadig
heid, Of zich te moeten vergenoegen met in do
duinen aan de afzanderij to werken, terwijl
jnen een vak verstaat. Maar aan wien do
schuld? Nog nimmer heb ik de leiders der
sociale partij een hoogst eenvoudig feit hooren
releveeren, dat toch bestaat. Er is opeenliooping
in de grooto steden, die jaarlijks nog toeneemt.
Weet men, hoevele miliciens, na afloop van
bunnen diensttijd, alle jaren lner blijven, omdat
ze hier een meisje gevonden hebben, of omdat
de residentie hun beter bevalt? Het getal is be
duidend. Weet men hoevele werklieden in den
goeden tijd der bouwerij van allo kanten hier
gekomen zijn, en hier blijven, terwijl toch hot
bouwen uit heeft? Wat is het gevolg? Moet
de spoeling niet dun worden, waar de varkens
zoovele zijn?
«Geen verbetering zonder algemeen stemrecht,"
Ook in dit opzicht, waarschijnlijk. Ik kan niet
aannemen, dat het volk zich zóo voor deze be
weging inteiesseeren zou, zonder bedoelingen
.van 'rnateVieelen aard. Zie'dien stoet: mannen,
'.vrouwen cn meisjes, jongens, nauwelijks den kinder- t
schoenen ontwassen, cn slechts ter illustratie
dienendeInderdaad, bedwing uwen glimlach
De zaak is ernstig! De roode vlag zot kracht
bij aim de eischen 1 Het is de laatste maal dat
een beroep .op de legeering wordt gedaan
Algemeen stemrecht of
Of revolutie. 'Het is openlijk gezegd. Er
wordt op het leger gewerkt. De volksgeest is
dreigend
De leiders verlangen algemeen stemrecht.
Het volk eischt meer, of althans verwacht
meer. Zal aan de eischen of de verwachtingen
voldaan worden door hot vorlnngen der woord
voerders in te-willigen?'Neen. Want de'uit-
komst zou bitter tegenvallen.1 Geen- Zuiderzee
'komt door algemeen stemrecht droog; geen
.vopeengehoopte bevolking woidt er door verdeeld
geen enkele der bestaande grieven weggenomen.
Het ecnige, wat er mee gewonnen wordt, zal
lijn, dat de liefdadigheid ophoudt werkzaam te
zijndat dubbele armoede geleden wordtdat
verbilteiing gezaaid en de revolutie geboren
wordt. Do revolutie, gevolg van het algemeen
"stemrecht
Maar hebben dun zij, die den vierden stand
uitmaken, in het.geheelj,gecne grieven,? O zekér.
En misschien hebben die te lang eon gesloten
oor gevonden. Al te dikwijls kloppen de besten
onder dien stand aanwens dooven deur.
Zie, als daar eenaantal wakkere mannen
willen zien, hóe gillers hunne vakken beoefend
worden, en aan-'ihet bestuur hunner stad een
betrekkelijk geringe bijdrage vragen om eeno
buitenlandscbo tentoonstelling ,tc bezoeken, en
pjninverzoek rzien - van dalhand gewezen, dan
Schaar ik mij aan hunne zijde, ais "zij bunno
/ontevredenheid uitspreken. Of, als zij zien,
boe do regeering'jdroeyig doof biijftvoor de ver-
toogens'pWor veiétdhdige) pers,,'en-slag op slag
allerlei leverantien aan vreemde mededingers
1 gunt, terwijl 'het eigen land, met geringschatting
zijner voortbrengende kracht, voorbijgezien wordt,
daaribegrijp 'ik "hun wantrouwen in'do goede
gezindheid 'der gestelde machten, al weet ikï dat
do fabrikanten evenzeerlijden als zij. En,
a's tij spreken van "verspilling van-gelden in
..takkenvan openbaar bestuur; van eonnmbtenaars-
jjctpersóneei .öp ,tü! weelderige schaal, welks'bestaan
slechts aan eénëf enkele stad" ten "góéde koint,
dan, vuilik hen sbij,,al .wensch, ik geen enkeleer
voorrechten voorbijte zien," die ook zij, tegelijk
///met de bezittende klassen, op .prijs behooien te
J stellen. 1
„jV En daarom, ..al vrees ik geen revolutie,
J', do isgeering neme kennis 'van wat haar pp
y .bezadigden toon, als giief, wordt voorgedragen.'"
jrj'Zi]' wijze niet hooghartig de nict-bezittenden'af.
A, Zij behoede ons voor algemeen stemrecht,
-inaar' sla do teekenen-des tijds niet inden wind.
j Hier, waar geen buitenlandscho verwikkolingen
"Ado aandacht afleiden, Goddank! make do sociale
*"ƒ- toestand een deel barer ernstige* belangstelling
■i- uit;-de.waarlijk, vrijzinnige,pers is,gereed,
%^en al lang gereed geweest, om haar kiachtig
t^yoor te; lichten,'ón'te steunen.
'j uAls een-paar duizend manifestanten zich om
,j\e(!n roodo vaanscharen, bewijst dat nog niet,
';r(dat do kern van liet volk inmenging in lands-
znken begeert, allerminst, dat men die met geweld
voor zich' veroveren zal.
Ik heb moeite gehad niet uitvoeriger te worden.
Mijn letterzetter gelSove zulks, waar hij mij
waarschijnlijk verwonderd aanziet en niet begrijpt,
hoe ik 'ooit op zijn stuk terugkomen kan.,Indien
hij is, waar ik hem voor iiotid,' een verstandig
man in zijn stand, zal hij inzien, dat Plox, zoo
noodig, bereid is, om ook op andere don tduebt-
hartigc" wijze over het doei der betooginguit
te weidon. Maar hij houde mij ten goede, dat
ik onderscheid maak tusschen dot doel en de
demonstratie zelve.
De letterzetter schijnt vooral boos te zijn
geworden over liet aangehaalde gedoelte, betref
fende schimmen en spoken. Best. Er zijn
cr toch meer, die de opmerking gemaakt hebben,
dat do indruk beter zou geweest zijn, als men
voor dezen optocht flinke, ferme mannon had
uitgekozen, al waien er dan tweehonderd in
plaats van tweeduizend geweest. Het gaat er
mee ais roet een adres, waarop duizenden hand
tekeningen voorkomendie een onderzoek
schuwen. De quantiteit overbluft; de qualitèit
bepaalt of verhoogt de waaide en den nadruk.v
Ik kan verzekeren, dat er om dien optocht laatst
leden Kondag hartelijk gelachen is, en dat wel
door lieden van allerlei leeftijd, rang en stand.
Do letterzetter is «dankbaar voor de positie,
die hij als werkman inneemt, en wei kt gaarne
voor vrouw en kinderen, roet wie hij gelukkig
is," schrijft hij. BravoHij is een trouw burger
dan en, voor zijn deel, het cement van'den
grondslag der muatschappij. Maar vals men hem
een lang wit hemd aantrok, zou hij er ook
uitzien als een spook," bekent hij verder. Welnu,
idan zou hij, had ik mijn zin, in een openbate
demonstratie met zulk een doel, ook niet op zijne
plaats zijn. Hij worde toch daarom niet bod's.
Aile dingen hebben hunne eischen.'Een Mag
past niet op een modderschuit. De deftige buret
met de ernstige toga »erhoogen den eerbied
voor de openbare rechtspleging.
Trouwens, de grond zijner boosheid ligt dieper,
en concentreert zich op de uitdrukking «uit
spatting". Welnu, hij ,.hebbe geduid. Hij bl'jvo
de 'lla'agscho sciietso'n lézen'; Spoedig zal ik'hera
daarovdr,"zij' het"indirect*te wooidstaan;-De'uit
spatting onder zekere klassen van arbeiders,1
van ongehuwde arbeiders, is ontzettend groot;
dit zij ,hem 'vpor,ditmaal genoeg, én, hij /rêljéno
het niet^gozegd ten' laVto'van'do goedpa.
En'ten '"brótto," acte'nemende'van' mij no ver
klaring, dati ik ernstige zaken, gaaine ernstig'
behandeld zie, vergun no hij mij tevens mij
vroolijk te maken over alle' contrastén''in 'uit
voering en doel, hetzij deze door tweo/'of'doör.
tweeduizend -.mijner, métibmejischen j worden ge
vormd,"én-gelét>Vc jfiij, 'tiat' ik zijrio' vrijmoedige,
openhartigheid op prijs stel.
N.B. Tèngevéige doze'r repliek blijft' liét slot
van 21 Sept. cene week uitgesteld.
Niet alleen Denemarken heeft hot er gebracht
in de boterbereiding en uitvoer, maar Frankrijk
heeft ir. dit opzicht ook niet stil gezeten. In i 833
voerde dat rijk'1,000,000-KG. boter uit, terwijl
dit cijfer nu gestegen is tot 32 a 35 millioen
KG. uitvoer. Meer dan 80 millioen frances ont-
f r
vangt dat. land in ruil voor zijne uitgevoerde
botor. Alleen liet departement La Manche neemt
voor meer dan een derde aan tden uitvoer deel.
Batavia, 22 Augustas-
Uit Atjeli wordt van 5 Augustus aan Ve
Locomotief geschreven
sin den laatstcn tijd zijn wedei om allerlei be
richten van verontrustenden aard tot ons goko--
jnonde vijand moot het plan hebben om, evenals*
"Habiit 'Abdoél .Uachimin in" 1878, door een bver-
machtigcn1"'aanval "'"tins "zware" verheven "Hoé te
brengen.
>üe vijand belet den Atjehers'om van buiten
.naar .binnen in,tle linie te komen, en zelfs een
vrouw,5 die zich dam bij vorzétt'e, zeker omdat zij'
hier moest wezen, werd door den vijand ver-
mooid. Een lióop volk heeft zich onder zekeren
Panglima Prang MooJa verzameld cn staat tegen
over'Lamtih 'en Lamdjamoe dus diW, waar
vroeger ons Pqkan Badnk heeft gestaan. Ook
tegenover onze oostelijke stelling is gisting waar
ta nemen en woidt volgens spiunnehbetich-
ten een aanval op Kota-Alam verwacht,
waar het 15o bataljon is golegeid, onder den
majoor Van den Dioek, Onze viiend Tockoe
Rambo/snofc (of Kanzonnet?) zal daar nu zeker
'Wat hebben in te brengen, en wij veronderstellen,
dat hij die bende de noodige gegevens zal hebben
verstrekt, dat "zij zoo aan het wei ken is tegen
over Tjot Iti.
»In den morgen van 3 Aug. werd een klewang-
aanval "verwacht* op den morgentrein, die naar
Landjamoe gaat. Het 14e bataljon 'is daar'toen
's morgens vroeg heen gezonden, om ingeval do
aanval plaatsvond "de noodige hulp to verieenen.
»Te Blang, waar* de aanval werd verwacht,
werd evenwel (geen enkel schot gelost. Dat'er iets
Op til is, is zeker, maar waar en wanneer eon
aanval ra! plaats hebben, moeten wij afwachten.
ulntusschen gaat men steeds voort met het
Jeggen van hinderpalen," zeer tot genoegen der
militairen. Wij vinden den maatregel uitstekend,
doch wij meenon tevens dat men grooter dienst
aan het garnizoen en aan hen, die in hinderlaag
moeten liggen, zou bewijzen, zoo deze laatsten
eepst *'s avonds in hot donker werdén uitgezonden
en dan op de aangewezen plaats bleven tot half
zes van don volgenden morgen. De dienst zou dan
wel zwaarder worden, maar hij zou stellig meer
nut afwerpen dan nu, als da manschappen na
twee uurtjes te hebben gelegen, wederom moeten
iniukken, want daarna slaat de slimmo vijand
pas zijn slag. En'zoo zal liet stellig eens gebeu
ren, dat, trots allo hinderlagen, die dan natuui lijk
reeds zijn ingerukt, er een aanval zal plaats
hebben, die raak zal zijn."
Het Alg.Dbltl, verneemt, dat per Fransche mail
alhier een bericht van 'den'minister van koloniën
ontvangen is, om den koffleoogst van dit jaar,
met uitzondering van de aan de maatschappij
Nederland contractueel ter overvoer toegezegde
hoeveelheden, nog niet naar Holland over te
voeren. Er zijn in Nederland nog voorraden ge
noeg voor de veiligen, die daarenboven bij de
slechte prijzen niet behoeven uitgebreid te wor
den. Ook hoopt men vooral door langer beleg
gen alhier do koffie in qualitèit te doen winnen.
Men zegt ons zelfs, dat als de mail aangokomen
was vóór de inschrijving dor Factorij, ook "die
40,000 pikóls niet" voor vervoer bestemd zouden
zijn gworden.
Men begrijpt hoe hier deze tijding, dat nu ook
het gouvernements-vervoer ophoudt, ontvangen
is door de talrijke gezagvoerders van do talrijke
Nedeilandsche schepen, welke hier inlndiènaur
lading, zelfs tegen verlies gevende vracht, ver
geefs liggen te hunkeren.
Uit Chenbon verneemt Da Locomotief:
«Het dóet "mij gen'oégon U een vrij geruststel
lend bericht tc kunnen mcdedeelcn, dat niet
weinig afbieuk doet aan de reputatie van erfe
lijkheid. die de sereh-ziekte zich bij velen verwor
ven heeft.
sO(j~de ondernemingen Ardjowinnngon en Gem-
pol is bibit, van zwaar sereh-ziëk riet gesneden,
tot gezond, riet' opgegroeid. De gevolgtrekking
mogcii'dó' planters"voor "zichzelf maken."
De resident van Sumatra's Oostkust deelt
mede, dat den lston dezer, dos avonds te onge
veer 8 uur, voorde monding'van soengei'Si
Pnró (nfdcéling Asalian) een sampan, waarin zich
behalve de bemanning ook eenigo Iniandsche
passagiers1 bevonden, 'door eéiAGbiiléésche zee-
rooveréprau'w is "aangévólleh.i-Eèn gedeelte dor
opvarenden van da .sampan wist te ontvluchten
de overigen schijnen' te zijn' omgekomen.
Iii den nacht'van don 2don op den 3den d. a. v.
hebben vei móedelijk* dezelfde Chineescbo zeeroo-
vers een aanval gedaan op Batoebralia, speciaal
op bét huis'van' dén1 Datoe aldsVaa. 'De Datoeis
licht "gewónd 'geraakt, terwijl hem*pl. m. 100 dol
lars,ontroofd zijn.
J.De jafinéallefs. lieten. 3 dooden .op. de.plaats,
achter''en hioetfen oék nog een' aantai'goé'dnUen
hebben bekomen.
Een dievegge van de ergste soort, een meisje
van 17 jai en, stond Dinsdag voor de rechtbank
te Assen terécht," ondér" beschuldiging van'*diéf-
stal van cenige zilveren voorwerpen tennadeeie
van'iemand, die haar-uit medelijden had opge-
.iioméh. ;De/o zwe^i vehnge, "vróegér ook reeds
wegens landloöpéi ij "veroerdeêld én thans voor
i jaar in'hechtenis te Montfooit voor eon be
langrijken -diefstal dn dienstbaarheid onder
Winschoten gepleegdhad ^reedshoe jong
ook,"'een',zeer ongunstig verleden, zoowel op
het /gebied.' .der .zedelijkheidals op datder
oneorlijkiicid.
Het kwam den officier van justitie, rur.
Moens, voor, ook in haar eigen belang, eeno
straf tegen dit moisje te moeten vragen, die
haar nog geruimentijd uit de maatschappij
zoude verwijden! houden waarin zij het
rechte pad niet bewandeld had'zijn requisitoir
strekte tot voroordeeüng tot een half jaar-ge-
vaiigemsstrnl.
W. Van der Putten, die to Haarlem terecht
stond wegens het werpen van steenen bij' do
opstootjes aldaar, is door do rechtbank veroor
deeld tot 3 maanden celstraf en f25 boeto of
3 dagen cel.
Tegenj 1 A. Van Waverenis do eisch f5
boete of 3 dagen, terwijl niet bewezen is de
verbreking van afsluiting, alleen het steenen
werpen.
Togen do glazen-invyerpers to Groningen, R, G.
en G. J., is eeno celstraf van 9 maanden en
f25 boete en 183 dagen ren f50 boete gebischt.
De Economist. Slept.
Versterking dor Indische middelen. Door den
heer A. Pruys van der Hoeven. Voor Munt
en Penningverzamelaars. Door den heer A. J.
Servaas van Rooijen. Stoomvaart in N.-Indié.
(Correspondentie.) Door den heer H. H. La Cha-
pello. Da omvang en de verdeeüng van het
stoffelijk vermogen in Nederland, Door den heer
G. M. Boissevain. - Spourbankzaken, Mededee-
lingen uit binnen- en buitenland. Door den heer
Armand Sassen. Prijsvraag. Rijks-Postspaar
bank.
VLAARDINGEN. De aanvoeren van haring
blijven kolossaal. In de laatste dagen arriveerden
wo! 30 loggers met 20 tot 28 last. De prijzen
liepen dan ook terug; er werd gisteren in
pubiickon afslag bostoed voor volle haring f 10.25
afll.ijle haring f8.per ton; bijsoorten
in verhouding minder. Van Pernis was oen sloep
zoutevisch hier ter markt. Er werd besteed voor
zoutevisch f39 a f42, long f25 a f 26, kibbelen
f 16.25, kelen cn lippen f52, bot f21, alles
per ton. De aanvoeren der sloepen mot viscli
zijn niet groot.
VLAARD1NGEN. Sedert onze laatste opgaaf
zijn van de haringvisscherij binnengekomen 18
schepen, gezamenlijk aanbrengende 362 iast
haring.
MAASSLUIS. - Donderdag zijn van de 3e reis
alhier aangekomen 5 schepen, gezamenlijk aan
brengende 1344 ton pekelharing en 14000 stuks
stourharing.
KItALINGEN. Gisterochtend werden nan
da markt alhier aangevoerd 27 zalmende
prijs liep van fl.30 tot fl.60 per Va kilo.
Ned. Horv, Kerk.
Beroepen': te 'slleéronhoek de heer J.
Willemsen Hz., cand. te Oost- en West-Souburg
te Wanneperveen de cand. S. J. Verhoeffto
DoutichBm te Schiermonnikoog ds. A. S, van
Eerde," pred. tc Morra en Liosenste Stel
lendam ds. Fr. Van Spall, to Leimuidente
Dokkum ds. "VV. Van Doorn, te Drachtento
Hoogvliet do hoer C, F. L. Van Schelven Az.,
cand. te Beverwijkte Friesland (N.-Amerika)
ds. Keizer, prod, te Landsmeer; te Nijmegen
de ileêr'J. J.~ Koop mans-cand. te Steenwijk.
Toezogging; van beroep naar,St. Laurens
on Brigdamitie dé heer C.'L. F. Vari Sbbelven Az.,
cand. te Beverwijk.
Bedankt: voor het beroep naar Nieuw-
Bron'gérga door ds. D..W, L. Offerhaiis Hz., pred.
te SchaDum naar Grandliaven (N.-Amerika)
door'ds. K. Loman, pred. toZuilicherahaar
Halle door den hoer J, W. Gunning Ir.,x cand.
te Amsterdamnaar Eikerzee door ds. G. J.
Van 'dór Hoeve, te Spanbroek en Opmeer.
A'aVge nomen/ hét beroep naar Nootdorp
döór'lds. W.Willeins, predi'teLopikeikapcl c. a.
"Aangenomen*, de toezegging van beroep
naar Dahrle' door ds.' C.' F. S.' Rutgers- pred; te
Wagenborgen.
If
Clir. Her. Kork.'
Beroepen: te Garrelsweer ds. K. Kuiper,
pred. te For werd.
Vrije "Genfeonte.
Beroepen:' Ie Helder "ds. D. Versteeg, te
Diikslahd.' -
GALATZ. 20 Sept. Vertrokken, Cairo (st.) n,
Schiedam.
ALTONA. 23 Sept. Vertrokken, Gesiena Geerdina,
-kn. Schiedam.
B U R Gl E R LII K E"S TAN D. -
Overleden: Johannes Middendorp,'oml
i f jaar, Zijlstraat. Margaretha Johat.. a
Plbnip, oud 5 inaaudeni' ^Spoorstraat.
I I I I* u
s 1^1 X1 tv W t V C f V r i 1/* tj
