fi'
fc
fe
ft'
p
tl'
F
W
|f;
Binneniandsche Berichten.
rt-
'0w
WM"
uw
5#*.
U?A
>1
t'SJSp. Ba Europeesche handelaars hebben de
<»*yk genomen naar Omoerman.
8P1KJE.
De Kanoer van afgevaardigden beeft nog,
vóórdat zy uiteenging, de volledige vryheid
goedgekeurd van 26000 negers op Cuba, dia
nog onderworpen waren aan bet patronaat
Jfy, hunner oude meesters.
Biermedo zijn de laatste sporen der slaverny
in Spaojes bezittingen afgeschaft.
tau- --ssyr
SL
md
W?"}
tts
SCHIEDAM,^29 Jnlf 1886.
By de op heden, door burgemeester en
wethouders ten raadhuize gehouden aanbeste
ding van het vernieuwen der exercitieschuur,
waren de volgende biljetten ingekomen
1. De heer H. Wienhoven alhier voor
fSiOO.2. De heer W. Scheurkogel alhier
voor f8585,— 3, De heer W. P. Van der
Laan te Rotterdam voor f8679,en 4, De
heeren Wouterlood Berkelaar alhier voor
f9895.-.
Het werk is aan den laagsten inschrijver
den heer H. Wienhoven alhier gegund.
fïr-
Ét'
%-
Naar men verneemt, zal de gewone verga
dering der Staten-Generaalin September
a.s., van 's konings wege worden geopend door
eejae commissie van ministers.
De nfdeelingen \an de Tweede Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over de
voorstellen tot verandering der grondwet:
4e. groep, de heeren Borgesim, Van Delden,
Van der Linden, De Bruya Kops en W. Van
Dedem;
2e. groep, de heeren Verniers van der Loeff,
Buys, Van der Sle'yden, De Bruyo Kops en
W. Van Dodem
3e, groep, de heeren Van der Feltz, Van
J3aar, Kielstra, Van Osenbruggen en deMejjier-
Heden is de huishoudelijke begrooting der
JKamer in de afdeelingen onderzocht.
Jfhr. mr. R. De Marees van Swinderen te
Groningen is benoen/d tot attaché aan het
/ministerie van buitenlandsche zaken.
Te 's-Grnvenhnge is overladen, in 81-jarigen
ouderdom,jhr. mr. W. G. Hovy, buitengewoon
hamerheer des konings. voormalig raadsman
van wyien prins Fiederik.
Naar men verneemt, is de stempeling van
de aan het zegelrecht oudei worpen effecten
zoo goed als geëindigd en bedraagt de ont-
vaogst ongeveer f450,000.
dan1 weB-da ióorzaak/-pe'rwarèyoomak',!ag''
dieper en wel in de langdurige en stelselma
tige ophitsing van sociaal-democratische zyde
van het volk tegen de politie.' Vroeger was
geen volkje ordelievender dan da Jordaan-
bewoners. Ja, die oidelievendheid stond by de
politie zelve in zoo boog aanzien, dat deze
meermalen betuigde, dat de Jordaan-bewoners
geen politietoezicht van noode hadden. Het
zaad van het socialisme werd er echter met
kwistige haud gestrooid. Wel viel dit .zaad
niet direct in vruchtbaren bodem, doch aan
houdende bewerking bracht daarin verande
ring en thans heette het: »W(j zyn onze
eigen politie."
Dut fiere bewustzijn, onder den invloed
van een Zondagsborrel nog verlevendigd, bleek
zoo spoedig gekrenkt te zijn, dat men dade
lijk een steen opnam om zyne redeneeriog
kracht by te zetten.
Sinds dat noodlottig oogenblik deden mis
leiding en zelfopwinding het overige, en wel,
ongelooflijk genoeg, in die mate dat menscheo,
die drie straten verder woonden en zelfs geen
agent gezien hadden, op gezag van kwade
jongens of halfbeschonken buren, de agenten
voor moordenaars uitmaakten en woedend te
hoop liepen. Toen heette het dat de socialisten
gelijk hadden, en rustige burgers werdén
mishandelddat de rijkelui wel wedrennen
mochten houden en een arme drommel zelfs
geen paling mocht trekken maar dat palinkje
zou een staartje hebben. «Toe Jongens, gooi
maar raak, dominee Kuyper slaat er ook wel
op;" »Leve de socialeo," zoo riepen lieden
elkander na, dié vermoedelijk zoomin van
het socialisme als van den kerkelykeu strjjd
iets begrjjpen.
Het spreekt wel vanzelf, dat de eigenlijke
beweegredenen van al 's volks wanordelijk
heden dieper ligt dan in het feit der versto
ring van het «paling-trekken." Dit was meer
de aanleiding tot het springen van de mijn,
Terw'yl de ernstige eu hoogst treurige ge
beurtenissen in Amsterdam by allen een diepen
indruk teweegbrachten, is Da Standaard van
oordeel, dat dit eigeulijk maar jkindeispel"
was in vergelyking met hetgeen te Leiderdorp
is voorgevallen. Wy kunueu althans geen an
dere verklaring geven van hetgeen /y
schiijft
«Leeft er by ons volk nog gevoel voor recht
en billijkheid (en de dag vau heden heeft ons
getoond dat dit gpvoe! nog niet geheel Ja
uitgestorven), dan zal een kreet vau veront
waardiging opgaan over hetgeen men hier
op dezen dag lieeft durven besloaa, en waarbij
hetgeen bjjv. te Amsterdam is geschied, nog
maar kinderspel w»"."
Toch getuigt hetzelfde blad er van: «Zoo
brachten wjj hier den rustdag door. En tocb,
het was een goede dag. Daar was gevoel van
eenheid, daar was liefde, daar was moed voer
de toekomst."
Men vergelyko hiermede hetgeen ds.Wilde-
boer in de N. 2t. Ct. mededeelt, dat men hem
toeriep«Kom van den pi eekstoel 1 Snijdt hem
den kop van den rompl"
Wan'een 'treurige' plechtigheid zarAmster-
dam morgen getuige zyn. Alsdan zullen"* de
slachtoffers van de ongeregeldheden worden
ter aarde besteld, Yoor die gelegenheid zullen
bijzondere maatregelen worden genomen. Een
sterk garnizoen zal marscb vaardig staan, zoo
wel voet- als paardenvolk, en de spoorweg
maatschappijen zijn aangeschreven zoodanig
materieel gereed te houden, als noodig is voor
snel en oogenblikkelyk vervoer.
Het hoofdbestuur van den «Ned. bond voor
Algem. Kies- en Stemrecht" heeft een manifest
gericht aan de Nederl. mannen en vrouwen,
.waarin het schrjjft: t
»W'y willen algem. kies-en stemrecht, omdat
allen, zonder eenige uitzonde
ring, belang hebben bij een goede re-
geering, en een regeering alleen goed zyn
kan, wanneer allen door hun stem daar
aan medewerken.
Wij willen g e ljj k h e i d voor de wetten
voor allen.
ïW'y willen een rechtvaardig belastingstelsel
en wel als éenige goede een inkomstenbelasting
in opklimmende iceks.
«Wij willen scheiding tusschen kerkenstaat.
«Wij willen persoonlijken dienstplicht, dus
afschaffing der plaatsvervanging.
»Wjj willen eeu arbeiderswetgeving, opdat
de arbeider niet langer op genade of ongenade
overgeleverd zij aau den fabrikant en mdus-
trieel.
»Wy willen eeD normalen arbeidsdag, opdat
ook de arbeider van het schoon der natuur,
van kunst en wetenschap kan genieten.
«Wy willen beperking van vrouwen- en
kinderarbeid in de fabrieken, etc.
«Wy willen in een woord, dat allen, die
leven, kunnen arbeiden, en dat allen, die ar
beiden, als mensch kunuec bestaan.
«Leve het algem. kies-en stemrecht! Leve
de volkswil!"
Op het verzoek van het bestuur der Neder-
landsche vereeniging tot bevordering van
Zondagsrust, om blieven, gedrukte stukken
enz., waarop aau de achterzijde op duidelijke
en in het oog loopende wijze de wensch is
uitgedrukt om die stukken niet des Zondags
te bestellen, op dien dag ook uiet te doen
bestellen, of wel om voor bestelling op den
Zondag een cent poit meer te heffen, en daar
toe een bijzooderen postzegel in te voereu, heeft
de minister van %v., h. en n. aanadiessanten
te kennen gegeven, dat aan liet verzoek-om
blieven en verdere stukken des Zondags niet
te doen bestellen, indien de afzender van zyn
verlangen daaromtrent op duidelijke en in
bet oog loopende wyzeoplietadresdierstukken
beeft doen blijken, zal worden voldaan,
doch dat aan het verzoek, om voor de be
stelling op Zondag een hooger port ts heffen,
op grond der bestaande wettelijke bepalingen
enr qpk.,iuit"het'/oogpun^vanrpracli6chefrulf»|
voerbaarheid niét'kan worden vóldaaoJKJt
Naar aanleiding van deze beschikking heeft
het hoofdbestuur der vereeniging .voornoemd
de aandacht gevpstigd op de wenschelykheid
om ia elke gemeente by éen of meer boek
handelaren enveloppen verkrijgbaar te stellen,
met het duidelijke opschrift: «Niet bestellen
cp Zondag."
In de N. It. Ct. van gisteren lezen wy het
volgende onder die ingezonden stukken:
De kerkelijke twist te Leiderdorp,
Mijnheer do Radacteur!
Wèl veimoedenda dat door Standaard en
andeio organen der kerkelijk-revolutionaiie partij
het op jl. Zondag voorgevallene te Leiderdorp in
zulk een eigenaardig licht zal worden geplaatst,
dat de eenvoudige, gemoedelijke le/er in de mea
ning wordt gebracht dat do broederen om des
geloofs wille vervolgd zijn, verzoek ik beleefd
eeno plaats in uw veelgelezen blad voor onder
staande regelen, waaiin ik slechts feiten zal noe
men, feiten, die door de justitie, althans wat
de hoofdzaak aangaat, in processen-verbaal vermeld
zijn, zooals later'bij de openbare rechtszitting
blijken zal.
Door don ring Alfen, waartoe ik behoor, aan
gewezen als derdo consulent voor de gemeente
Leiderdorp, rustte op mij do verplichting om
in de te L. ontstane vacature den predikdienst
op 25 Juli v. m. waar te nemen.
De cersto consulent was ongesteld, gelijk hij
bericht bad aan den scriba van den ring. De
tweede consulent, die ovorigens als eerste consu
lent zal optreden, was beslist niet in de
mogelijkheid om de eerste preekbeurt te vervullen
waardoor het noodig was, vooral met hot oog
op den bijzonderen toestand, waarin de gemeente
Leiderdorp thans verkeert, dat een tertius con
sulent werd benoemd. Door do negon stemge
rechtigde leden van den ring word ik daartoe
gekozen. Niet zonder vreoze nam ik die taak op
mij, on niet dan na biddend overleg gevoelde
ik, dat plicht mij gebood ta doen, wat mij was
opgelegd 1
Wat toch is het geval? De beer Vlug, voor
malig predikant van de Hcrv. gem. te Leider
dorp, bad zich met eenige Joden van zijnen ker-
keraad finaal onttrokken aan liet synodaal ver
band, en had dus door woord en daad getoond
zich van onze kerk af te scheiden. Derhalve werd
die gemeente volgens synodaal besluit van 22
Juli jl. votkloaid «vacant te zijn." De president-
kei k voogd dr. v. Rhijn verklaarde bereid te zijn,
zorg te dragen dat het kerkgebouw in behoor
lijken staat was voor den dienst, welke op Zon
dag 25 Juli door mij moest worden waargenomen.
Zóo bevond ik mij des morgens ten 8i/3 ure
ten huize vnn den piesident-kcrkvoogd, en tegon
9 uur begaf ik mij onder geleide vnn twee rijks
veldwachters, in politiek, vergezeld van den presi
dent-kerkvoogd en van mr, Ducmus, ais lid
ouderling van het classicaal bestuur van Leiden,
naar het kerkgebouw.
Reeds op het kerkplein begon de menigte
tumult te maken,-en posteeide eeno masnizich
vóór den ingang der keikdcur, ora mij den toe
gang te beletten, onder uitroepen alsrOnze
vaderen hebben hun bloed over gehad voor deze
kerk nu wij ook 1 Bloed zal er vloeien 1"
etc. etc. Do politie wist het voik uit den weg
te ruimen, en zeker zou de menigte tot kalmte
gekomen zijn, ware het niet, dat de heer Vlug
in pontificaal was gekomen onder het volk, niet
tegenstaande de burgemeester hem des Zaterdags-
De jonge rechtsgeleerde deelde niet in de blijd
schap van juffrouw Thorcsn. Ilij keek donker.
»Ik heb geen recht, u torug to houden," raerkto
hij op, »en wil daartoe ook gecne pogingen meer
aanwenden. Ik zie, gij hebt uw besluit genomen....
doch," vervolgde hij vragend, en op zijn gelaat
stond eenigo spanning te lezen, rgij'zult mij
toch wel het genoegen willen doen, mij van tijd
tot tijd kennis to geven van uw verblijf?"
«Gaarne, mijnheer, zeer gaarne zelfs, voor
al als ik u vertolion mag, dat het mij goed gaat,"
sprak Theresa, stond op, en eikto den advocaat,
,dio eveneens was opgestaan, de hand tot afscheid.
Deze biaciit de Kleine, doch krachtige en vollo
Jinnd der dierontemsler, in weerwil vnn haar
tegenstreven, aan zijne lippen cn hield haar lan
ger in do zijiio als met de algemeen gebruikelijke
manieren overeenkomt.
sik wensch u dan uit den grond mijns harten
den meest mogeiijken vom spoed op uwen weg,"
sprak de jonkman en vei liet, na nog een innigen
Hik op het meisje te hebben geworpen, het
yprtrek.
TWEEDE HOOFDSTUK.
Weinige schreden verwijderd van den huize
Móllenhof en slechts door oen smnllen landweg
daarvan goscboiden, lngon de bezittingen, huis
en hof van Hendrik Bórsum, den vader desad-
vocaats. Hendrik Bórsum, of de oude Hendrik,
zooals bij op Oostfiieschc manier in den omgang
werd gonoemd, ter onderscheiding van zijn zoon,
die ook Hendrik heotto, was scheepskapitein in
ruste. Dio rust was echter geen geheel vrij
willige.
"Veel vroeger dan zich de zeeman gewoonlijk
terugtiokt uit het zwalkende leven op het trouwe
loos element, om in zijn vroodznatn tehuis op
het vaste land moeiten cn gevaren te vergeten,
had kapitein Bórsum zijn bedrijf laten varen.
Men had hem wegens verrognando overtreding
tegen de havenwetten, smokkelarij of iets der
gelijks, zijn aanstelling als gezagvoerder ontnomen,
en sedoi t was de gewezen kapitein als agent of
tusschenpcrsoon opgetreden in alle mogelijke
zaken.
Zijn naam had onder eon en andor echter vrij
wat geleden en niet altijd waren het solide zaken,
waarvoor men zijne tusschonkomst inriep. Dit
nam niet weg dat zijn klein fortuin al doende
aanwies en zelfs vrij aanzienlijk werd. Ilij kocht
huizon in de stad, kocht land, bosch, schepen on
stond weldra bekend a's een rijk man, wien men,
zij het dan geen achting, toch ontzag moest too-
dragon.
Ilenu-ik Bdrsum de oude had dezelfde lengte
ongeveer air zijn zoon, maar was veel breeder van
schouders, had dezelfde regelmatige trekken, maar
om zijn mond oen spotachtigen glimlach, terwijl
zijne scherp uiWiendo adolaarsblikken een onaange-
namen indruk maakten. In weerwil van zijne
zeventig jaren droeg hij nog kortgeknipt, dik,
zwart haar, cn op zijn breed voorhoofd waren nog
maar weinig rimpels to ontdekken.
Des ouden Bórsums voornaamste bedrijf -ts
geldhandel, en dit had hem ook iri betrekking ge
bracht met don jongen MöUonhof. Hij haderal
spoedig'work van gemaakt den jongen, rijken erf
genaam tot zich te lokken; hij had hem bekend
gemaakt met het hazardspel en hem het gold er
too voorgeschoten.
Toen Wolfgang Möllonhof naar Australië gezon
den was, meldde hij zich op een goedon dag met
zijne schuldvordering bij de weduwe aan. 'tWas
om en bij een bedrag van zestig duizend mark,
't wolk het zoontje van tijd tot tijd bij bom opge
nomen had. Ook hij word, evenals alle scliuld-
eischcrs, verwezen naar het adres van den schul
denaar te Adelaide.
De oude had op zijne gowona beleefde wijzo
eeno buiging gomaakt en den wissel mot een hate
lijk lachje in den zak gestoken van zijn pastoralen
rok. Hij had geen wooid vcidur over de,zaak
verspild en beleefd afscheid genomen. Z
Niet lang echter hierna was in den tuin van
den lieer Bórsum eeno hoogte opgeworpen, nage
noeg gelijk aan die, voor het huis Móllenhof. Van
den top kon men do omgeving van dit laatste en
ook het inwendige van eene zijdo /.eer goed over
zien.
{Wordt vervolgd
4
n
1 A S r jt
