I
Heclitzaken.
Inhoud var. Tijdschriften.
11
Land- en Tuinbouw.
Armenzorg.
0 n d e r w ij s.
<iJ*-«i
f »t.r
aVs, v
Binnen den'tijd van een eeuw is de bevolking
tan Europa van 144,501,000 tot 341,489,000
gestegen. Voegt men bier de ontwikkeling bij,
die liet Europeosclie ras ook buiten Europa ge
nomen heeft, dan blijkt dat het sedert 1788 van
■J50 tot 240 millioen gestegen is.
Zooals men weet, zijn er talloos veel middelen
tegen de jicht, en ieder, die mot deze verschrik
kelijke pijn geplaagd wordt, weet een beter mid
del dan zijn lotgenoot, ofschoon hij zelf het levende
bewijs is, dat hot middel niet helpt. Zeer wetens
waardig is echter het geval van een Beierschen
bierbrouwer, die een wereldberoemd geneesheer
jn Munchen opzocht. Menig jichtlijder kan daaruit
jets leeren, als hij wil. De stevige brouwer lijdt,
evenals zoo menig bierdrinker op hoogeren leef
tijd, aan jicht. Ilij gaat daarom naar Munchon,
paar professor N., dien hij nog kont uit don tijd,
toon beiden in het leger bij hetzelfde regiment
dienden. Daar ontspint zich nu het volgende ge
sprek.
Professor, een echte Beier van den ouden
stem pol:
«Wel, mijn waarde! wat scheelt or aan, hè7"
«O, ik heb hot zoo in de beenen."
«Zoo, laat zien, in de beenen. Als je het boven
do knie hebt, dan is bot jicht, maar wanneer
je het aan de teenon hebt, dan is 't het pootje."
«Nu, professor, ik heb het in de kniccn."
«Zoo, ja, laat zien.Juist, dat is jicht."
uNu, en wat kan ik daaraan doen professor
«Hoor eens, mijn waarde! denk er eens over
pa, en als je een goed middel vindt, zeg het me
dan dan zijn we beiden binnen een jaar mil-
lionnairs."
Nu, en verder 2"
«Vorder drink je altijd zoo weinig mogelijk
en houdt don voet warm en gestrekt."
«Dank u zeer, professor? Wat ben ik schuldig?"
«'t Kost niets, mijn waarde 1 maar 't helpt ook
niemendal."
JBrand ln liet I£uvhaus te Scheveningen.
Eene zware ramp heeft gistervoormiddag do
badplaats Scheveningen gotroffen. Het fraaie
Kurhaus; verleden jaarpas voltooid en door land
genoot en vreemdeling geroemd, is eene prooi
der vlammen geworden.
De brand is te 9 uur ontstaan in een der
logeerkamers no. 88, op de eerste verdieping,
boven den hoofdingang van het hotel aan de
landzijde, waarschijnlijk door 't omvallen van een
spirituslamp. De dienstbode, in 't vertrok aanwezig,
liep verschrikt weg, in plaats van terstond alle
pogingen tot blusschen aan te wenden, en de heer
die de kamer bewoondo, bevond zich toevallig
in oen aangrenzende slaapkamer. In ongelooflijk
korten tijd breidde de vlam zich uit, daar de
kamer, waar do brand ontstond, naast de lift
gelegen was en door die lift de vlammen onmid
dellijk naar alle verdiepingen werden overge
bracht,
Aldra had de brand zulk een aanzien, dat aan
blusschen met de middelen van het hotel niet te
denken viel, en het personeel slechts op het waar
schuwen van de logeergasten en,het redden van eenige
bagage bedacht moest zijn, een taak, waarvan, vol
gens getuigenis van verscheidene iogês, men zich
over het algemeen goed kweet.
Ondertusschen woekerden de vlammen steeds
voort De vuurzee, die de koepel te aanschouwen
gaf, werd eon oogcnblik en ook maar éen
oogenblik bedwongen, toen het lioogegevaarte met
donderend geraas inviel, even een half uur na het
ontstaan van don brand.
De hoop, dat de noordervleugel gespaard zou
■kunnen"blijven, werd weldra teleurgesteld, want
kamer voor kamér zag mon een prooi der vlammen
worden. Op een dergelijk ongeluk scheen men
niot bedacht to zijn, althans do politie kon slechts
eenigo slangen op de waterleiding aanbrengen,
een bluschrnidde! dat, hoe flink do agenten en do
jn nabijheid zijnde soldaten zich ook weerden,
niets kon uitweiken. Een stoomspuit, die wellicht
iets had kunnen doen, ontbrak op onze badplaats,
en eerst lang nadut wij per tram te Scheve-
ningch aangekomen waren, verscheen de stoom-
v spuit uit Den Haag op liet terrein. Een paar
officieren van do at tillorie belastten zich met da
J -v5 >*l" -
leiding van dit bluschmiddel en aan hun zorgen
was het te danken, dat ruim anderhalf uur na
het uitbreken van den brand de stoomspuit met
ten minste éen slang kon werken l
Alle pogingen werden in hot werk gesteld om
het zuid-westelijk gedeelte van het oude badhuis
te bchoudon, en daarin slaagde men in zoover,
dat slechts het lage gebouw, dat de Club de
Schéveningtte met het Kurhaus verbond, sclmde
bekwam. De Club zelve kon bijna geheel ontruimd
worden. Een zeldzaam verwarden aanblik gaf
het terrein te aanschouwenhier een hoop ge
redde meubelen enz., daar een massa slangen,
op de vreemdste wijze dooreengedraaid, zoodat
men herhaaldelijk in de war was. De politie,
voor zoover niet met blusschen bezig, zette, ge
holpen door militairen en marechaussees het
terrein af, daar, vooral nadat de treurmare per
bulletin in de stad bekend was geworden, de
menschenmassa ontzettend was, die met ont
steltenis het diep bedroevende, maar toch indt uk-
wekkende schouwspel gadesloeg. Hoog sloegen
de vlammen uit alle vensters, terwijl do gloeiende
zomerzon do omhoog stijgende rookwolken tintte en
kleurde. De windrichting was zuidelijk, zoodat
gelukkig de aangrenzende gebouwen en de «Gale
ries" geengevaar liepen, terwijl de open ruimte aan
voor- en achterzijde het brandende gebouw
voldoende afsloten toch werd het Hó tel Garni"
met zeilen bedekt, die, evenais de «Galerie", nat
werden gehouden.
Allerlei autoriteiten kwamen met spoed op het
terrein, hetgeen nu juist niet bijbracht om het
blusclt- en vooral het reddingswerk te bespoedi
gen, want, evenals bij den brand op den Kneuter
dijk, klonken uit alle monden de meest tegen
strijdige bevelen. Een bijzonder gunstigen indruk
maakte echter de houding van den eerste luitenant
der artillerie, Boonzajer, aan wiens beleid het
behoud van de «Club'" te danken is, en die zich
met eenige agenten en militairen slechts door
een overhaaste vlucht kon redden, toen de zijmuur
instortte. Ook de heeron jhr. "Van der Wijck van
de jagers en do luit. v. Exter der cavalerie, leidden
met kalmte do beweging der soldaten van alle
wapens, die in de meest verschillende uniformen
arbeidden,
Terwijl dit aan don zuidervleugel voorviel,
breidtlo de brand zich aan de noordzijde uit, en
werd ook de oude, noordelijke vleugel bedreigd
daar aan de zuidzijde de brand toen zoo goed
als uit was bij gebreke van iets, dat brand
baar was, kon men toen een aantal water-*
stralen op dit gedeelte richten, doch niet zoo
spoedig, of ook een gedeelte van het oude ge
bouw de bureaux der directie enz. werden
verwoest. Juist toen do vlam ook de kleine theater
zaal aantastte, werd de brand bed wongen.'Onder
tusschen waren reeds maatregelen genomen om
de eerste villa voorbij het Kurhaus te behouden.
Van het nieuwe gebouw is niets over, behalve
de geheele gevel aan de landzijde en een gedeelte
van de zijgevels en die aan de zeezijde.
Het gebouw was met meubilairvoor fl.200.000
verzekerd bij de Union Beige, die bij zeven andere
maatschappijen herverzekeringen van verschillende
bedragen sloot. De grootste dezer herverzekerin
gen bedraagt f150.000.
Mcnschenlevens zijn niet te betreuren, terwijl
ook geen gekwetsten voorkwamen.
Voor een belangrijk deel is dit te danken aan
de directie en het personeel van 't badhuis, even
als aan den commissaris van politie, den hoer Vernéo,
die liet geheele gebouw doorliep, om te onder
zoeken of er soms nog personen in de vertrekken
waren achtergebleven, terwijl een inspecteur
eenige personen redde, die de gelegenheid schoon
vonden om met den inhoud van eenige flesschon
kennis te maken en bijna omgekomen waren.
De bevelvoerende majoor der artillerie had een
ambulance-wagen doen aanrukken ea den officier
van gezondheid ter beschikking gesteld, een voor
zorg, die gelukkig nutteloos "oleek.
Erger is het verlies aan roerende goederen.
In do eeista plaats bijna alle instrumenten en
do muziek van Mannstiidts kapel, een verlies dat
op zichzelf een tamp genoemd kan worden gered
zijn eenige bassen, bij welke redding zich o. n. de
pas anngestoldo adelborst v. Ilek king Colonbran-
der en een oud lieer zich verdienstelijk maakten.
a*-* i,-—T-, ~^zr: Kt,
- V- A - 1"
De kapel zal overleggen wat te doen en blijft
in elk geval tot morgen hier. Ook de firma
Spoor en Voorneveld alhier verloor 4 kostbare
pianino's, aan de kapel en eenige badgasten ver
huurd.
Ook de badgasten verloren bijna alles men
zegt dat een dame haar geheele vermogen, een
paar ton, in een koffer bij zich had, cn dat, on
danks een hooge belooning, die zij uitloofde, alles
verbrandde. Meer dan een on-dit is dit echter
niet.
Het personeel is er mede erg aan toe, het
verloor letterlijk alles. Gered is zoo goed als
alles uit de Club de Schéveninguoin de aller
eerste plaatsspeeltafel, roulet en toebehooren,
terwijl de wijnkolder en het linnenmagazijn in
het sousterrnin behouden bleven. De geborgen
goederen werden eerst onder toezicht der politie
op den weg opgestapeld, en later naar de bad-
kapol gebracht. Ook het telegraafkantoor is tijdig
ontruimd en de toestellen geredde beambten
gingen naar het hoofdkantoor in de Keizerstraat,
waar natuurlijk overstelpende drukte heerschto,
daar de meeste logés hun behoud aan familie in
het buitenland gingen seinen.
Mede werden alle winkels in do galerie van
het Kurhaus voor een groot gedeelte ontruimd
de laaggelegen winkels zijn gespaard.
Do groothertog van Saksen-Weimar, wiens
adjudant den brand van nabij gadesloeg, bleef
in het «Ilótel Garni"' en had alleen last gegeven
zijn reiskoffers te pakkon, tot vervoer waarvan
fouragewagens uit 's konings stallen gereed ston
den, door do zorgen van Zr. Ms. stalmeoster,
baron Van Heemstra.
Zooals wij reeds zeiden, was de verwarring
groot, te meer daar het den belanghebbenden aan
terreinkennis onlbiak. In den aanvang werd aan
een officier der artillerie verzekerd dat de gaskra
nen dieltt waten; toch vond itij er nog eenige ge
opend, die hij sloot. Togen diie uren waron in
den noordervleugol nog een paar groote gasvlam
men zichtbaar; daar men mot do ligging der
pijpen niet bekend was, kreeg eerst een detache
ment soldaten bevol, graszoden op het voorplein
te steken, om de vlam te bodwingondaar dit
.-.niet hielp, werden eindelijk do pijpen opgegraven,
cn aldus grooter ongelukken voorkomen.
Toestellen om muren om tc halen, hoe go-
wenseht ook, ontbrakeneerst tegen drie uur
kreeg men éen haak. Evenzoo kwamen telkens
lekken in de slangen voor, doordien men geen
houten ellebogen had, of niet gebruikte, en do
slangen dus telkens op de scherpe kanten der
dakgoton lagen.
De directie van het Zeebad, hoewel diep ge-
trollen, is echter niet verslagen: leeds nu is men
bezig met plannen om de exploitatie zoo spoedig
mogelijk te hervatten.
Nader vernemen wij dat bij den brand op het
Kurhaus de kas en de boeken van de maatschappij
«Zeebad" door den bureaulist zijn gered. Trou
wens die vleugel van het gebouw werd eerst't
laatst door het vuur aangetast. Van overheidswege
werd aan de directie van de maatschappij op
advies der brandmeesters voorgesteld het overschot
van het gebouw omver te schieten, om 't gevaar
voor de omgeving geheel te doen ophouden. De
directie schijnt echter overwegende redenen gehad
te hebben, om daartegen bezwaar te opperen.
De militaire wachten werden hot eerst op het
terrein geroepen om de orde te bewarenlater
werden zij door 50 man van do troepen, die aan
de manoeuvres bij Monster hadden deelgenomen,
en door de schutterij gesteund; tot zelfs na drie
uur kwamen schutters te voet of per train op de
plaats des onheils.
De orde om hot terrein werd voorbeeldig ge
handhaafd, vooral door de goede zorgen van den
heer Vernéo en vela inspecteurs.
De inspecteur van het voet wezen, de heer Do
Jeng, maakte zich mede zeer verdienstelijk, daar
hot voor een belangrijk deel aan zijn leiding to
danken is, dat de kleine theaterzaal gespaard bloef.
Door do zorgen van den commissaris van politie
Vernée, ontvingen zoowel politie, militairen als
brandweer van tijd tot tijd to drinken en lator
brood tnet worst.
Te twee men werd het hulpbnree] dor poste
rijen en telegrafie, dat in het achtergedeelte van
i
s'j-2 '^-%ï
het Kurhaus was gevestigd, tijdelijk ovorgebracht
naar villa Jeannette, terwijl te half drie burg.
en weth. met den hoofd-commissaris van politie,
den gemeente-architect en den opperbrandmeester
vergadering hielden op villa Insulindc, om over
verdere maatregelen te overleggen.
De officier van justitie, mr. Van der Kemp, en
de substituut-officier van justitie, rar. Ilulsholf,
waren met den substituut-griffier, mr. Polak
Daniöls, op het terrein aanwezig.
Ook vernomen wij nog dat de muziek enz.
voor f 33.000 was verzekerd. De verzekering
van het Kurhaus was gesloten door tusschenkomst
van den heer Van Prehn te 's-IIago, terwijl, in
verband met het contract, de polis ten stadhuize
berust.
Den geheolen middag stroomden duizenden
van Den Haag naar Scheveningen ook van elders
komen tallooze nieuwsgierigen aan, terwijl te
half drie ook een prachtig, van Amsterdam komend,
stoomjacht zich in zee, voor de badplaats, ver
toonde.
Dadelijk na het uitbreken van den brand hield
ook het baden opeerst na den middag, zag
men enkelen in do zee.
Te Emden (Oost-Friesland) is do varkensziekte
(Rothhaut) op groote schaal onder do vaikens
uitgebroken cn richt aldaar groote vorwoestingen
aan.
Voor do weesinrichting te Neerbosch is over
het afgeloopen boekjaar, tot 31 Mei '1886, ont
vangen f 112,93I.22Vi. waaronder f 20,396.42Va
uit Amsterdam en f5,155.71^/2 uit Den Ilaag.
Do uitgavon hebben bedragen f 133,000.43Vs,
waaronder f 30,670.301/, voor den bouw van hot
nieuwe weeshuis. Het nadeeig saldo over het af
geloopen jaar bedraagt f7,243.57 '/j. Van 1 April
tot 30 Juni jl. werd ontvangen f 19,331.40%
Voor druk- en bindwerk word gedurendo dien
tijd ontvangen f 10,987.50, terwijl het voordeelig
saldo voor do drukkerij en binderij ovor het ge
heele boekjaar beliep 112,825.63%.
t —TS—"gr-gSSSfWSB
De 4de lijst van de 8ste janrcollecto voor de
scholen met den bijbel geeft als totaal van 100
locale cornité's f 18,949.79t/s.
In de zitting der arrondissements-rechtbank te
Rotterdam van Dinsdag werden do volgende
peiboncn veroordeeld:
C. I. d, L,, sjouwer te Schiedam, beklaagd
van diefstal van 2 konijnen, tot 45 dagen celstraf.
A. v. S.arbeider te Vlaardingenbeklaagd
van zekeren Weerheim aldaar verwond to hebben,
tot 3 dagen celstraf.
II. d. H., beklaagd van openbare dronkenschap
2e herhaling en rebellie, te Vlaardingen gepleegd,
tot 14-dagen celstraf.
Op 15 September zal het gerechtshof te Am
sterdam behandelen do zaak tegen Geel, beschul
digd van poging tot moord op don politie-com-
missaris Stork.
i
Naar gemeld wordt, zal ds. Vlug, vnn Leider
dorp, zich niot alleen voor de rechtbank te ver
antwoorden hebben wegens verstoring van de or
de bij eene godsdienstoefening, maar ook wegens
het bezigen van ongepaste uitdrukkingen over
de justitie.
De dlds, September.
Prof. Jl. J. De Goeje, De Arabische nachtver
tellingen Lodewijk Mulder, Emilia van Nassau'
(slot) Mr. Joan Bold, Dante's betrokking tot
HomerusS. E. Ilarthoorn, Het zeegebied van
den Indischen oceaan; Mr. II. Viotta, Fanz^
Liszt; Mario Boddaert, In de woningen dor
sttoeuw; dr, E. D. Pijzei, Politiok Overzicht;
Letterkundige Kroniek, Leopold Oud en Nieuw.
Pierre Loti (Pèchour d'Islando.)
f,
