Juli zijn
rokkeu
Gemengde Berichten,
Post en Teiegraphie.
Koloniën.
l^Goh-tzakeii.
ïkoiDBU
ee zij 15
an dea
;nburg,
■enigen
is zoo
tjn ver-
ngelyli
- aldus
dogen,
recht"
dat er
g van
ie toe-
er lij ke
legen*
lanleg
eiden,
:t zou
mee-ie
'digeu
ïr van
legen-
i zeer
cteur,
e weg
ng te
elang
n, en
■iden,
t, eu
akter
•erea-
e tot
trden
oeten
t ge-
istols
heid,
inge-
be-
wor-
:heid
mge-
riokfc
ood-
t als
;her-
boek
oog*
Heen
aide»
v er
rs de
niet
verd
wat
arop
jrdt,
>eest
zoo
wordt toegepast, dat het onmogelijk is het
lichaams- en het zieleheil der gevangenen te
bevorderen en hen tot den terugkeer in de
maatschappij voor te bereiden.
De Oud-EatholieJs deelt in zijn jongste
nummer mede dat de heer J. Heykamp
namens het kapittel, en de heer rnr. S. Muller
Fr,, archivaris der rijksarchieven in Utrecht,
als gemachtigde van den minister van bin-
neolandsche zaken, eeue overeenkomst hebben
gesloten, waarbjj het middeleeuwsch archief,
eigendom vau het kapittel der bisschoppelijke
elerezy, tijdelijk ter bewaiing gesteld wordt
ia het rijksarchiefgebouw te Utrecht. Dit
geschiedde den 1 Juui 1887 en dientengevolge
zullen de bescheidentot heden bewaard in
de pastorie iu den Driehoek van St. Marie
te Utrecht, naar het rijksarchiefgebouw daar
ter stede worden overgebracht, om er aan
alle bezoekers, die dat verlangeu, in de lees
kamer ter inzage voorgelpgd te worden. Zjj
mogen zelfs, onder vastgestelde voorwaarden,
buiten de stad uitgeleeud worden, maar steeds
io eene openbare boekerij of een archief. De
staat verbindt zich bij die overeenkomst om,
uiterlijk vóór 1 Jan. '1913, die stukken be
hoorlijk te doen rangschikken en inventarisee
ren, op de wijze zooals dit met de rijksarchie
ven geschiedt; zy worden tevens gerangschikt
en genommerd volgens den op te makeu
inventaris, die, zoodra hjj zal gereed wezen,
op kosten van het kapittel wordt gedrukt.
Vóór 1 Jan. 1913 kunnen deze bescheiden
niet teruggevorderd worden. Zij zijn gestem
peld met het klein zege 'es kapittels, voor
stellende: St. Maarten te paard, zooais hij
zyn kleed deelt met den arme, voerende tot
randschrift: archief der oud-bisschoppelijke
elerezy, S. P. C. E. U.
Het archief, dat ingevolge deze verlichte
handelwijze van het kapittel voor het alge
meen toegankelijk wordt, bestaat lo. uit het
aartsbisschoppelijk archief en 2o. uit eene
verzameling middeleeuwsche bescheiden. De
eerstgenoemde verzameling is voor de geschie
denis der I^atholieke kerk na de hervorming
uitermate belangrijk en bestaat uit eigenhan
dige geschriften van de verschillende hoofden
der katholieken in Nederland. Het tweede
gedeelte is niet minder opmerkelijk; daaruit
hebben Van Heussen en Van Rjjn voor een
groot deel hun ^kerkelijke oudheden" geput.
De gezondheidstoestand van den heer XV,
Van Zuylen gaat, naar men meldt, goed vooruit.
Als er niets bij komt, vei laat hij 18 Juli
Carlsbad en zal tot de eerste dagen van
Augustus te Kleef verblijven. Daarna moet hij,
volgens voorschrift van deo geneesheer, de
zeebaden gebruiken.
Bij gelegenheid van het 50-jarig jubilé van
den paus, zai door de gezamenlijke koorzan
gers der R.-k. keiken te Utrecht een concert
worden gegeven, onder leiding van de heeren
M. J. Bnumau, W. P. C. Oosterbaan enW. A.P.
Haoau.
5
<4
»«lw.
Men leest in de Avondpost:
ïln strijd met berichten in andere bladen
kunnen wjj medetleelen, dat de uillevering
van de personen, van wier aanhouding te
Bordeaux melding is gemaakt, niet zal worden
aangevraagd. De diefstal toch, waarvan z'O
verdacht worden, is gepleegd ten nadeele van
hun moeder en bijgevolg stiafleloos."
Te Zieriksee is bericht ontvangen dat op eene
badplaats io Thüringen op 61-jarigen leeftyd
is overleden jonkheer Johan Louis De Jonge,
oud-lid der Tweede Kamer, voorzitter van het
centraal bestuur van den polder Schouwen,
president van de Nederl. Vereeniging tot
afschaffing van sterken drank, ridder der orde
*8n den Nederlaodschen Leeuw enz.
De overledene bad door den ijver, waarmede
iiji zich van zjjne maatschappelijke betrekkin
gen kweet, door den ernst zijner overtuiging,
door zyn eerljjk karakter en door zjjne oprecht
godsdienstige denkwjjze, de acKting van zjjne
vrienden zoowel als van zijne tegenstanders
verworven.
Als een bijzonderheid vernemen w'jj dat
tijdens het spoorwegongeluk aan het station
Delftsche Poort al de klokken op tien minuten
vóór tweeën zyn blijven stilstaan. Wel een be
wijs dat da schok hevig moet geweest zyn.
(Z- ^-)
De heer A, D, Lutomirski, taalonderwijzer
te Rotterdam, moet een schrijf,leisel uitge
vonden hebben, waaraan hij den naain van
ïPasistenographie" geeft. Deze benaming
staat als titel op een Duitsche brochure, door
hem in in liet licht gegeven als leiddraad tot
een kortschrift, dat voor alle talen geschikt
zou zijn eu binnen eenige uren zou kunnen
wordeu aaugeieerd.
Opnieuw zyn eenige huisgezinnen op het
eiland Terschelling in diepen rouw gedompeld,
door het (hoogstwaarschijnlijk) vergaan vao
den vischkotter Vrouw Iluilertina. Naar
gissing en berekening heeft dit ongeluk plaats
gehad in den stoim van den 20 Mei jl.
Gezagvoerder was A. G. Bos; zijn beide zoons
en een neef voeren met hem.
Uit,den Rjjn bij Woerden is een lyk opge-
vischt, dat later herkend werd als van eene
'19-jarige dienstbode uit Kamerik, die Zondag
hare familie elders had bezocht en niet terug
is gekomen.
Als eene merkwaardigheid meldt men dat
te Oostzaaa een hond veertien jongen ter
wereld gebracht heeft, alle springlevend.
Maassluis. De heer 0. Uitdenbogaardt
heeft verzocht, niet meer in aanmerking te
komen bij de aansi. verkiezing voor den ge
meenteraad,
Delft. In de Woensdagavond gehouden
veigadering der Roomsch-kath. kiesvereeu.
sRecht voor Allen" zijn voor de vacature van
7 leden voor den gemeenteraad candidaten
gesteld de heeren G. Bakker, J. J. Bergansius,
A. Byl, A. A. Kuiler, H. H. Roes, J. J. Vlek
(allen aftr.) eu mr. P. A. Tukker.
Voor de vacatuie door het ovetlyden ,au
den heer Kouwenberg werd gept oclameerd de
heer L. A. Vreeburg.
Den Haag. Z. K. H. prins Albert vau
Piuisen bi acht deze week een bezoek aan het
eiland Marken en trad er eenige woningen
binnen, wier typische, karakteiistieke inrich
ting in hooge mate zijne belangstelling wekte.
Den Heldor. In den nacht vau Woensdag
op Douderdag hebben kwaadwilligen alhier
getracht de hou.zn schouwbutgteut van den
heer Van Lier, die alhier gedurende de
kermisvveek met zyn gezelschap eenige'voor
stellingen gaf, iu biand te steken. ܻor
voorbjjgaugeis weid het begin van "brand
ontdekt, zoodat men met behulp der buren
spoedig het vuur meester was. Onder den
vloer trof men zorgvuldig vei zamelde ki and-
bare stoften aan. D politie doet onderzoek.
"Ter cere van Fritz Reuter is dezer dagen een
marmoren gedenksteen geplaatst in den gerei van
het huis door hem te Tieptow, in Ponunercn,
indertijd bewoond. Men leest daarop de volgende
woorden»Dit huis bewoonde van 1840 tot 1851
Fritz Reuter, onderwijzer in de gymnastiek en de
teokenkunst. Uier heeft hij zijn eersteling Lapchcn
umi Runnels geschreven." Daar is door lam de
grondslag gelegd van don roem, dien hij latei heeft
verworven.
Pranzini, de beschuldigde van den drievoudi
ge n moord in do Ruo Mantagne te Parjs (op
oen dame galante Marie Regnault, hare iienst-
bodo en een 43-jarig nichtje van laatstgenofmde),
is door de gezworenen vnn liet Hof der^ Seine
schuldig bevonden en ter dood veroordeeld.
Hij bleef tot het laatst toe zijn schuld ontken
nen, en weersprak, vooral in den aanvang, met
gi'octe kalmte, de verklaringen der getuigen, die
steeJs meer bewijzen voor zijn schuld aan het
licht brachten. Verscheidene getuigen verhaalden
dat Pranzini hun den moord in bijzonderheden
had verteld, vóór die nog !o Parijs bekend, of door
de bladen medegedeeld was: een messenmaker
herkende hem als kooper van een slachtersmes,
dal hom voor den moord gediend heeft, een kap
per verklaarde dat de beschuldigde valsche bakke
baarden bij hom had willen koopen enz,
Zooals mon weet, werden ook verscheidene
kostbaarheden van Marie Regnault in zijn bezit
gevonden.
Aandoenlijk was het verhoor van Pranzini's
minnares, Mme SabiUior. Deze had, aanvankelijk
om hem te redden, getuigd dat hij den nacht
waarin de moord gepleegd weid, bij haar door
bracht (zij geloofde zijn verhaal dat hij, in een
kast opgesloten, toevalllig getuige was geweest
van den moord, en vreesde in de zaak betrokken
to worden.) Maar later nam zij die verklaring
terug, en bekende, dat Pranzini dien nacht niet
bij haar was geweest. Zij' smeekt voor hot gerecht,
onder strnomen van tranen, den beschuldigde,
zijn misdaad toch te bekennen. Maar Pranzini
verklaarde, dat zij loog, en bleef onbewogen. Al
leen toen er, bij tiet voorlezen van het verslag,
van een verboor, melding gemaakt werd van zijn
moeder, boog hij liet hoofd en het scheen dat hij
schreide.
Pranzini is een welgemaakt man en heeft, in
zijn zeer avontuurlijk leven, wat men noemt rge
luk" gehad bij ulieiloi soort van datnes.
Hij moet de misdaad gepleegd hebben, om zich
geld te verschaflei), teneinde zich naai een min
nares van hem te begeven, die zich iu Ameiika be
vindt.
Toen de rechter hem ten slotte vroeg of hij
nog iets had in te brongen, riep hij luid, met een
trotsche houding; »De dood of do vrijheid! Ik
ben onschuldig!"
Een wreede en bijna ongeloofeüjke daad is te
Estrada, in de Spaanscbe provincie I'ontevedra
voorgekomen.
'Een kleine jongen doodde bij bet naar school
gaan een vogel van gei inge waarde, die aan den
onderwijzer van do school toebehoonle, Dezo
wérd zeer boos en dreigde het kind te dooden,
dat verschrikt naar huis vluchtte. De vader meng
de 2ich in de zank en de onderwijzer zeide dat
alles maar een grap was en hij alles reeds vergo
ten was.
Hel kind kwam den volgenden dag weder op
school en eensklaps greep hij het kind aan. begon
het io schoppen en te slaan en wierp het ten
laatste een touw om den hals, waarmede hij liet
verworgde.
De andere kinderen vluchtten vcrsclnikt naar
buiten en waarschuwden den vndor vnn het kind.
Deze was radeloos van smart, nam een tevolver
en doodde den ondei wijzer. Onderwijl was de
moeder van het kind ook naar de school gegaan
en de man, die haar in de duisternis oor de vrouw
van den onderwijzer hield, schoot ha.tr een kogol
door de hoist, waarna hij zich -zohen oji dezelfde
wijze ian het leven beroofde.
Maandag is in volle zee de machine gebroken
van' de pakketboot, die met passagiers en goederen
"s ochtends 10 uur Ostoiule, met bestemming
naar Dover, vei laten had. Een visschersschuit
heeft het bericht te Kieuwpoort aangebrachtal
daar is terstond naar Ostende geseind, van waar
eene amlei c boot vertrokken is, welke passagiers
en bagage heeft overgenomen. De boot, aan welke
de ramp is wedervaren, is nog wel eene der
nieuwe, de Vi/fe do Douwcs.
Da vice-consul voor Honolulu te Liverpool
schrijft aan de Daily-News, dat van de vei schrik
kelijke geschiedenissen van eon aardbeving aldaar
geen woord waar is. In 't begin van het jaar zijn
nu en dan schokken gevoeld, doch zonder verlies
van eigendommen of mcnschenlevens.
Door den minister vau waieistaal. handel
en nijvnheid is bepaald, dm onze sla.(genoot
mejuffiouw M. W. C. De Konii g. commies
der posterijen 4e klasse, hare functie 2al
uitoefenen ten pnslkiuitmn te Doesburg.
Batavia IX Juni.
Aan het verslag der voornaamste gebeurte
nissen in het gouvernement Atjeh en Onderhoo-
righeden, loopende van 11 toten met 24 Mei jl,
wordt hot volgende ontleend:
Groot-Atjch. Gedurende den verslagtijd wer
den onze versterkingen Lambaroo, Siroen, Latn-
peneroet, Kota Pohama, Ketapang dooa en de
blokhuizen Latnara, Sabang en Pagani nu meer
dan minder hevig beschoten. Verliezen werden ons
daardoor niet berokkend.
Den 10 dier maand werd een dwangaibeider,
dio do tinmbaan tusscben Lninpcneroet on Lam-
rong inspecteerde, door een vijandelijk schot
zwaar gewond.
Den '19 en 20 Mei worden Kola Knrang en
Kota Denong, in de IX Moekims, waar zich vrij
veol vijandiggezind volk ophield, op verzonk van
den hooloebalang dier Moekims, Toekoe Nja Mo
hamad, mot grnnantvuur getuchtigd.
Tockoe Nja Mohamad, die had aangenomen om
het begroeide terrein buiten onze postenlinie te
laten openkappen, werd daarin veihinderd door
Toekoe di Tirou, die zich te Kota Denong bevond.
In den nacht van 49 op 20 Mei wisten eenige
met donderbussen gewapende Atjeheraden pagger
van het Ghineesche kamp te Penajoeng te naderen
en twee zich daar bevindende hutton in brand to
steken. Toen do Chinezen liet reeds smeulende vuur
wilden blusschen, werd op hen geschoten, waardoor
éen Chinees gedood en tweo verwond werden.
De aanvallers lieten op liet terrein twee gespron
gen dondei bussen achter, en volgens ingekomen
berichten waren tweo hunner doodehjk gewond.
Onderlioorigheden. Ter Westkust bleef de poli
tieke toestand onveranderd.
De vijandelijke kampongs en verstei kingen
werden nu en dan met grumiatvuur getuchtigd.
liegen en droogto wisselden alkander af.
De gezondheidstoestand was gunstiger, het ziek-
tecijfei' lager, terwijl het sterftecijfer stutionnair
bleef.
Oostkust van Sumatra. De politieke toestand
was bevredigend.
Do llaja-bataks hielden zich rustig.
Een van don gouverneur van Colebes en onder
lioorigheden via Soerabaija ontvangen telegram,
gcdagtcekend Makassar ft de/er, meldt, dat de
politieke toestand gunstig, en do gezondheidstoe
stand naar vronsch was.
Men schrijft uit Deli, dat Zr. Ms. stoomschip
Macasser, dat gedirigeerd k naar Tioemon en
zich nu nog aldaar bevindt, op verzoek van dat
gewest, hulp verleent om den vijand, die zich aan
den rechteroever der rivier had genuslold en ver
stel kt, van daar te verdrijven. De vijand heeft
op den 27 Mei jl. zware verliezen geleden, door
het aanhoudend geschut- on geweervuur van ge
noemd schip. Het aantal zijnur dooden bedroeg
op dien dag 20 en vele gewonden waaronder
de beruchte Hassan Sebudie De vijand heeft zich
tot aan B.ikoengan terug getrokkennadere be
richten worden ingewacht.
Op economisch gebied valt de opt ichting lo ver
melden te Samaiang van eene Indo-Europeesche
Inndbouwmaatscliappij. die zich ten doel stelt de
bestrijding van armoede onder de afstammelingen
van Enmpeanen in NT, I. geboren, door ben
op to leiden en te vormen tot bekwame
landbouwers en lmn de gelegenheid te openen
om doormiddel van het landbouwbedrijf in hun
onderhoud te voor/ien en zon mogelijk tot wel
vaart te geraken. Het plan is in het algemeen
onder zeer strenge tucht staande hiiidbomvko-
lorsién op te richten, maar liet nondige kapitaal
is nog niet bijeen en feitelijk i- rnen nog niet
verder gekomen dan tot het kiezen van een be
stuur en van een raad van toezicht.
De Javu'lioila verneemt, dat de afgetreden
directeur de lieer de Roo, het door hem uitge
werkt voorstol tot opheffing van de belasting op
de tabak heeft doorgezonden.
»Ik legateer aan don beer R., te wiens huize
ik woonachtig ben, als kwijtschelding van hetgeen
hij mij schuldig is, de som van twee duizend vijf-
hondeid gulden" enz., hqo luidde het testament
vnn eon onlangs te Amsterdam oveileden heer.
Het bleek dat de legataris aan den ei flater de som
van f310 schuldig was en hij vorderde nu Innrhtens
dat legaat van de erven f 2190 j de erven daaren
tegen beweerden dat hun de plicht was opgelegd
om kwijt to schelden, niet om lo betalen.
De rechtbank te Amsterdam vereonigdo zich
met hot gcvoelon van den eischerzij overwoog
dat zoowel de bedoeling bad bestaan bij den erflater
om aan den legatie is een liberaliteit te bewijzen,
als wel dat naar do opvatting van de gedaagde
erven de woorden: »do som van f2500" geheel
uit het legaat konden gemist worden. De erven
werden dus veroordeeld om de govorderde f 2190
ir.et rente en kosten aan den eischer to betalen.
