"KïrTiiTëiffs.
StsIcTijFffIè"iifI
Geveilde eu vertelde oiornnïe laeta.
Een vertiEimspestie.
Rechtzaken.
V i s s c h e r ij.
Marktberichten.
mat stokslagen terugdreven. Het was toen tijd
ookde trein kwam in volle vaart aanrijden, en
drie jongelieden, die niet tijdig van het spoor
konden komen, werden verpletterd.
Zonder het krachtig optreden van do spoor
weg-beambten zouden er zeker wel vijftig slacht
offers zijn geweest.
behoorlijk toezicht zoo lang open in hun nabijheid
te hebben.
De personen, die tot bijstand van het stem
bureau waren opgeroepen, zijn onmiskenbaar
daadwerkelijk bevoegd om stemmen te noteeren,
en de jongste stemopnemer kan evengoed als de
oudste het biljet nazien, dat door den voorzitter
is afgelezen. Er zou alleen twijfel aan de gel
digheid van hun werk kunnen zijn, als zij volgons
de wet niet vertrouwd mochten worden.
Mag of kan men hon niet vertrouwen in hot
opteekenen en nazien, dan mag en kan men hen
ook niet in de nabijheid der geopende briefjes
duiden. Want dezelfden, die den wettolijken waar
borg missen voor liet jt "st opteekenen en nalezen
van stembriefjes, leveren ook geen waarborg
tegen het verruilen of verminken van do biljetten.
lfet is niet uit tc maken hoeveel stemmen
er afgelezen en genoteerd zijn in afwezigheid
van don oudsten stemopnemer, en evengoed als
dit met slechts 10 kan bobben plaats gehad, is
het mogelijK dat de quaes'.ie over 100 en meer
loopt.
Is hier dus een vernietigende onwettigheid ge
pleegd, dan kon een revisie der stembriefjes niet
helpenzou da goheele verkiezing waardeloos
zijn en had geen der ingediende geloofsbrieven
aangenomen mogan geworden zijn.
Voor het gelijktijdig afwijzen van den heer S,
en toelaten der overigen bestond geen enkele
rationcele grond.
Evenmin is het zooals door don jrge-
meester in het licht werd gesteld ge\ tttigd,
tot een revisie over te gaan zonder aanwijzing
van eenige feitelijke fout. De rechtsregel, dat
eerst een behoorlijk gestaafde aanklacht moet
worden uitgebincht, vóór iemand kan verplicht
worden zijn onschuld to bewijzen, is ook hier van
toepassing.
Op de eerstgcstr Jo vraag of er weikelijk
een informaliteit is gepleegd, die grond oplevert
om de stemopneming ongeldig tc verklaien
geeft de lectuur op ue betrokken wet steeds een
zelfde antwoord, dat volkomen overeenstemt met
de welgevestigde en immer volgehouden overtui
ging van mr. Van Emdon, eon man, die door zijn
kennis van administratief recht hoog gezag heeft.
De regcoring scjreef bij do behandeling der
kieswet in haar memoiio van beantwoording;
»Het is volstickt noodig dat met do opening
der stembriofjes onafgebroken worde voortgegaan.
De ruimste gelegenheid tot het plegen van bedrog
stond anders open. Da bij art. 49 ingeval van
rustverstoring aan den voorzitter en het
bureau toegekende bevoegdheid (om de gewapende
macht in te roepen) moet buiten twijfel ook oij
de opening bestaan. Maar tot het bevelen der in
art. 50 bedoelde schorsing behoort het bureau
bij de opening niet bevoegd t e z ij n. Dit ware
in strijd met het beginsel, dat de opening onafge
broken moet voortgaan."
Wordt dus in hot lokaal de rust verstoord, dan
kan het stembureau de gewapende macht te hulp
roepen, maar >•-, moet zijn arbeid, zelfs tusschen
de bajonetten, voortzetten.
De wet heeft nergens voorgeschreven wat er
moet geschieden, als een der leden tijdelijk of
voorgoed in do onmogelijkheid is om zitting te
blijven houden, en ook nergens gezegd dat het
niet letterlijk opvolgen van art, 43 kw. (a)een
reden tot vernietiging der vei kiezing is.
De staten van Gelderland (b) beslisten dal art.
43 kieswet een voorschrift van oide is en dat,
wanneer het stembureau door noodzakelijke om
standigheden niet overeenkomstig dat art. is
ingericht, daarom de keuze niet nietig is.
Ook de commissie, die over de geloofsbrieven
van een lid der 2e Kamer rapport moest uit
brengen, zeide:
«De bepalingen der kieswet zijri orderhalvc ge
schreven en aan het verzuim van geen dier for
maliteiten is de nietigverklaring der stemming
verbonden."
De raad van Apeldoorn had geloofsbrieven piot
goedgekeurd, daar hij moende dot art. 43 der
kieswet was geschondenomdat het nazien en
opteekenen der stembriefjes niet door den bij de
wet aangewezen stemopnemer was geschied. De
Gedep. Staten van Gelderland vernietigden liet
raadsbesluit. De raad kwam bij den koning in
beroep. liet daarop gevallen koninklijk besluit
van 30 Dec. -1877 handhaafde het besluit van
Gedep. Staten op grond
lo. dat art. 43 der kieswet, waarin de samen
stelling van hot bureau zoowel voor inlevering
als voor opening der stembriefjes wordt voorge
schreven, aan genoemd bureau de bevoegdheid
geeft om zich door den secretaris of andere
beambten van do secretarie te doen bijstaan;
2o. dat ditalgemecuo vooi schrift, waarbij geen
voorbehoud is gesteldook geacht moet worden
toepasselijk te zijn oj> die werkzaamheden, welke
aan bepaalde leden van het stembureau zijn op-
fa) Art. 43. Het bureau van stemopneming bestaat,
behalve uit den voorzitter, uit twee leden van den
gein. raad, door dezen te vei kiezen. Het kan zich
door den Secretaris en mulei e beambten derSecie-
tarie van de gemeente doen bijstaan.
(b) Weekbl. D A. -N. 120.
gedragen, daar do bijzondere taak van die leden
ook te beschouwen is als deel van de werkzaam
heden van het stembureau;
3o. dat derhalve de bijstand, door den ge
meente-secretaris en den ambtenaar ter secretarie
oan don oudsten stemopnemer verleend, volgens
de wet alleszins veroorloofd is, zoodat'de stem
opneming niet kan gezegd worden op eene met
de wet strijdende wijze te hebben plaats
gehad.
In -!85-J word te Nijmegen een lid van het
stembureau ongesteld en vervangen door oen
beambte ter secretarie. Ook deze verkiezing word
geldig verklaard.
In 1857 bad do raad van Gouda een lid toe
gelaten, bij wiens verkiezing het stembureau zijne
bevoegdheid om zich in zijn werk te doen bij
staan, naar hot oordcel van Gedep. Staten van
Zuid-ilolland, wat te ruim had opgevat.
De beslissing van Gedep. Staten werd onmid
dellijk fel bestreden rn bij koninklijk besluit van
31 October 1857 ver.iietigu.
Zijn er onder mijn lezers, wier belangstelling
in deze zaak een meer uitgewerkt betoog zou
wettigen, voor de overigen ben ik misschien reeds
te uitvoerig geweest Ik heb echter van mijn
beperkte ruimte zoo.eet mogelijk partij getrokken,
om de overtuiging te geven, dat steeds in
hoogste instantie is beslist dat het
voorschrift, in art. 43 der kieswet gegeven, alleen
daar staat als maatregel van oide, om aan te
wijzen wie tot de verschillende we-kzaamheden
verplicht zijn, zonder anderen onbevoegd te ver
klaren, om ingeval van noodzakelijkheid de ver
schillende daarin genoemde werkzaamheden over
te nemen.
De God. Staten van Z.-H., wier iusschenkomst
is ingeroepen, teneinde "not besluit van den Sehie-
danischen raad vernietigd tc krijgen, kunnen dan
ook niet anders doen, dan het op hen gedane be
roep ongegtond verklaren.
Met den meest ioyalon eerbied voor ieders eer
lijke overtuiging, kan ik toch moeilijk een woord
van afkeuring weerhouden over het opponeeren
tegen de toolaiing van mr. S.
Ieder, die geen voorliefde heeft voor troebel
water, zal toegeven dat de zoo dikwijls kunst
matige opwinding, mm de verkiezing verbon
den, een te betreuren aanhangsel is van ons
stelsel van zclfrogeoring. Daarom is het vooral
af te keuren dat over een afgeioopen, volkomen
wettige verkiezing de gemocdeicn nutteloos op
gezet worden. De opgeworpen quaestie was geen
quacsliu en is reeds vroeger voldoende uitgemaakt.
Dat kenden en moesten onze raadsleden weton.
Het opwerpen van nutteiooze chicanes is te minder
aan te bevolen, nu bij de te verwachten groote
uitbreiding van stemrecht een les in goede manie
ren aan ons nieuw kiezerspersoneel tc geven mis
schien boog noodig zal blijken en in ieder geval
niet anders dan nuttig kon werken.
Als een bewijs, dot do landlonperij in Noord-
Brabant op omustburende wijze toeneemt, kan
dienen dat heden niet minder dan 16 personen
voor do ummdissctnenis-reclitbank te Breda te
recht stonden, die wegens genoemd feit aldaar zijn
gedetineerd.
KRALINGSCHI5 VEER. Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerd 182 zalmen,
die voor f 1,4 0 per Vs kilo werden verkocht.
Noorwegen, dat tot dusver de haringvangst als
kustvisscherij uitoefende, heeft dezen zomer den
viscli ook in volle zee opgezocht, en wel met
tweo naar Nederlandsch model gebouwde kotters.
Do uitslag was zóo goed, dat de poging zeker
navolging zal vinden. Do prijzen van den haring
zijn echter ook daar dit jaar niet hoog.
Ncd, Ilcrv. Kerk.
Beroepen; te Hasselt ds. J. Kok, te Goude
rak; te Dutten ds. II. Waardonburg, te Kol
derveen; te Opende ds. W. II. Snethlage, te
Surhuizum; te Aagtekeike ds. W, 11. J. Baart
de la Faille, to Amstelveen; te Diesen en
Hoogemierden ds, T. Poortman, to Zwolle.
Bedankt; voor liet beroep naar Wieringer-
waavd door ds. Kovvezce, te Noord-Zijpe.
Chr. Ger. Kerk.
Beroopon: to Arum en te Aalden do heer
IC. M. R. Veldman, ennd. te Bednm.
A n g o n o m c nhot beroep naar Enkliuizen
door ds. A. v. d. Sluis, te Frnneker.
Ned. Geref. Kerk (doleorend).
De collecte, welke Zondag jl. bij do doleerende
gemeente te Utieclit na afloop van de godsdienst-
oe'euing gehouden weid, heeft ongeveer f3000
opgebracht. Dozo som is bestemd voor den bouw
eencr kerk.
Fon onbekende heeft voor ditzelfde doel f 1000
geschonken.
Te Tienhoven (Utr.) is de doleerende partij in
onderhandeling ovsr den aan'van oen stuk
grond voor den houw van eene kerk. in óu gods
dienstoefening, door meerendeels onbemiddelde
lieden, werd voor dit doel reeds meer dan f 1150
bijeengebracht.
Te Barnevold is eene doleerende gemeente ge
vormd. In eene vergadering, onder leiding van
dr. Van den Bergh uit Voorthuizen, zijn reeds
ouderlingen en diakenen bcnoorad.
Te Wageningcn hebben de pogingen der dolee-
renden, om in bet bezit te geraken van een lokaal
voor godsdienstoefeningen, opnieuw een ongun-
stigen uitslag gehad.
Roomsch-kathollefee Kerk.
Verleden week is het 150-jarig bestaan der Til-
burgsche processie naar Kevclaar gevierd. Uit de
omstreken en de plaats zelve vertrokken 1500
personen daat-hcon.
BURGER L IJ KESTA.ND.
Overleden25 Augustus. Maria Petronella
Theodora Wouterloodoud 13 maanden
Westvesl. 20. Een levenloos aangegeven
zoon van G, G. Van Kleeft eu C. M. J.
Ileijmans, Hoogstraat.
Ondertrouwd: 25 Augustus, d. Knol ea
C, De Goederen. J. Ilosman en J. A.
Hulsmuu. H, Schmidt en G. P. M. Van
Dongen- J. H. Van Eijk en M. Boer.
Geveild; te Overschie, 24Augustus.
Notarismr. II. M. C. Poortman.
Een tuin, ingericht voor bloemisterij, benevens
tweo bloemenkassen, verwarmingstoestellen en
twee houten loodsen en erven, staande onder de
gemeente Overschie. in den polder Zestienboven,
kad. sectie B, no. 1C46, f1510.
SCHIEDAM, 26 AugUStUS.
Kogge en Ocrat zonder handel.
Moutwijn! nuteeiing der makelaars f8,
Jenever Amsterd. pi oei f 12 per hectol,
Ct. vonder fust en zonder belasting,
lüpaelliigbcurs i f 150 per ketel.
Bij de Schiedamsrhe Spoeling-Vereeni
f 1.40 per ketel.
PcnrT, 25 Augustus.
lieden averil ter Graanmnikt, bij weinig prijs-
vorandering, do Tarwo lager vei kocht.
SVestlanilscho Tarwe f 7.50 a f8.50, Zoouw-
sclie f8.—r- a f9,25. Westl. Rogge fö.OO a
('5.75, Zeeuwscho f5.50 a G.00. Nieuwo
"Wintergerst f4.25 a f5, Chevalier GerstfS.OO
a f5.75, Westl. Zomc •- f 4.00 a f5.25,
Korte Haver f3.5l> a t'4.25, Lange f2.00 a
f 3.75, Duivenboonen 7.00 a f 7.50. Paar-
denbooneti f C.00 a f 0.75. Bruine Boenen
f 10.00 a f 12.00. Groene Erwten f9.00 a
f 10.00. Witte Erwten f a f6.50. Koolzaad
f8.25 a f 9.
Aan de stadswaag gewogen van 19 tot 25
Augustus: 791 achtsten en 89 zestienden vnten
Boter, wegende te zanien 16710 kilogrammen,
Trijs f54 a f 00 hot vim-de, f 1."5 a f 1.50 het kg.
Vette koeien le kwal. van f180 tot f220,
2e kwal. van f-135 tot f155; kalfkoeien le
kwal. van f-165 tot f210, 2e kwal. van f120
tot f140; vaarkocicn le kwal, van f140 tot
f165, 2e kwal. van f80 tot f110; vette kal
veren le kwal. van f48 tot f58, 2ekwal.van
f23 tot f30; vette schapen le kwal. van f 10
tot f23, 2e kwal. van f 1-1 tot f 17lamscliapen
lo kwal. van ftot f2e kwal. van f
tot fvite lammeren van 112 tot f17;
weilammeren van f tot f magere varkens
van f'13 tot f25; biggen van f3.tot f 10;
nuchtoio kalveren van f4 tot f14, paarden van
f30 tot f-120 stieren van f 40 tot f105; ossen
van ftot f
Rundvleescli 52 a 58 a 62 ctn.vet kalfs-
vleosch 55 a 60 a 70 ets.; Schapcnvleeseh 48
a 56 ets alles por kg.
Gouda, 25 Augustus.
Nieuwo ZecuwscliG rogge f5.30 a f5.60, nieuwo
wintergerst f4.10 a f4.90, niouwo zomergorst
f 4.-— a 4.40.
Vette varkens 19 a 21 c. per Va kg., biggen
voor Londen -17'/» a 181/2 ct. per i/s kg., magere
In het Alg. Wbl. v. a. Standen Wen wij
het volgende
Dikwijls" is het burgerlijk bestuur voorgesteld,
als te zitten in een glazen huiswaarin ieder
voorbijganger kan zien, wat daarbinnen voorvalt.
Op elke vergelijking is wat af to dingenen
misschien is er wel iemand te vinden, die durft
zeggen dat hij ook de aangehaalde wel eens heeft
zien trekkebeenen of mank gaan.
Voor mij is er in het beeld te veel aantrek
kelijks om liet niot over te nemen.
Het bestuur van staat, provincie en gemeente
moet niet in een donker hoekje gaan werken.
Als niet groote belangen geheimhouding van dit
of dat gebieden, moot iedei kunnen zien wat er
voorvalt. Dat geeft bij de bi'tuurden vei trouwen
in de eerlijkheid en rechtvaardigheid van het
gezagdat is een prikkel voor de bestuurders
om waar en waardig te zijn.
Hoezeer ik als algemeene stelling de open
baarheid in regeei'ingszakcn goedkeur, kan ik er
niet toe komen om stelselmatig voor het glazen
huis op schildwacht te gaan staan. Al heb ik
het recht om in te kijken, ik acht me niet ge
roepen om al wat daarbinnen voorvalt af te
loeren en -geïllustreerd met mijn op- en aan
merkingen aan de groote klok tc hangen.
Dikwijls is wat binnenshuis voorvalt dood
eenvoudig en ontleent liet zijn belangrijkheid
alleen aan de wijze, waarop liet wordt medege
deeld. Betweterij en valsch vernuft worden zoo
dikwijls te baat genomenom don lezer van
raarts- en andere verslagen den slaap uit de oogen
te houden, dat men m. i. over meer dan gewone
talenten moot kunnen beschikken, ora leesbare
verslagen te leveren, zonder in de bovengenoemde
zonden te vervallen. Ziedaar oen hoofdoorzaak,
waarom ik in het weekblad in den regel heb
gezwegen over de handelingen van de patres
conscripti van de stad mijner inwoning. In de
vorige vergadering is er echter een zaak aan de
orde geweest, waarvan de behandeling mij aan
leiding geeft, ze met mijn lezers te besproken.
Als men mij vraagt; «wat reden valt hieruit te
delven dan verwijs ik naar liet slot van mijn
opstel.
In het kort is de zaak dezebij de verkiezing
voor den gemeenteraad op den 19/20 Juli jl.
werden gekozen de hoeren J. B. Nolet mot 612,
JE. Elzevier Dom mot 552, J Loopuyt met 551, J.
Tok met 521 en mr. H. J. Schuurman met 339
stemmen, en moest herstemming plaats hebben
tusschen de hoeren 3. J G. Nolet met 329, C.
Bergsma met 323 en II. R. SI. A. van Gent en
J. II. Houtman ieder met 314 stemmen.
Bij de herstemming werden gekozen de beeren
Houtman en Bergsma.
Bij bet indienen der geloofsbrieven verscheen
ook een adres van hot raadslid H., waai bij deze
bezwaar maakt tegen de toelating van mr. S.
en vi aagt «om eerst over te gaan tot eene revisie
der niet alle behoorlijk gecontroleerde stembil
jetten der verkiezing van 19 Juli jl."
Met 10 tegen 4 stemmen weid het verzoek om
revisie verworpen en werden de gekozen raads
leden toegelaten écn met algemeene stemmen
vóór, vier met éen stem en een met tweo stem
men tegen.
De aanleiding tot bet adres was, dat bij de
opening der stembriefjes de stommen waren opge-
teekend door twee beambten van do gemeente
secretarie, en do oudste stemopnemer eenmaal
even de zaal had verlaten voor een zeer natuurlijke,
maar daarom niet minder dringende commissie ,en
eenmaal zich van de tafel naar do deur had bege
ven, om daar een paar woorden te wisselen.
De vragen, die zich in dezen voordoen, zijn
Is werkelijk het bovengemelde een informaliteit,
die grond oplevort om de stemopneming ongeldig
te verklaren, en zoo ja, wat behoort er dan to
geschieden
De laatste vraag het Dorst beantwoordende, zou
ik zeggen: Zoo bij dezo verriezing eon onwettig
heid heeft plaats gehad, kan een revisie der
stembriefjes niet baten.
Zijn do aanieekeningen, door de gemeente-
beambten gedaan, niet geldig, en heeft bij de
stemopneming het wettig trezicht ontbroken, dan
zijn ook de stembriefjes wjardeloos geworden en
zou dus de geheele verkiezing onwettig verklaard
moeten zijn.
Het noteeren van sternum en nalezen van
namen konden de beambten evengoed als dc raads
leden. Mag rncn ann hen, dio hot nu deden, echter,
mot do wet in do hand, niet het vertrouwen
schonken, dat noodig is, dan moet men hun ook
het vertrouwen ontzeggen, do stembriefjes zonder
