Stdelijt Nienw.
Land- en Tuinbouw.
Armenzorg.
IR e o li t z ak en.
I
I V i s s c h e r ij.
M ark t b e r i c h t e n.
msm.
wm
- :V
even
vsk
•any
P4^?'--Batavia, 17 September.
|gE?Pa Deli Ct. ontving dd. 12 September uit
flj^Penarig het vólgende bericht
Den 11 den is de benting te Edi door een 30-tal
Atjebers aangevallen. Deze waren afkomstig van
j^'IIerdah en Pcdir.
Door de tegenwoordigheid van gèost van don
korporaal der wacht, die de poort opende, doch
joon hij zag dat men besprongen werd, de deur
hweer dicht wierp, bleof men voor groote onhei-
jïleri bewaard.
i&; De Atjehers verloren 12 dooden, on men weet
niet hoeveel gekwetsten. 9 bloveri dood voor de
poort liggen, en drie lijken worden later nog in
v het struikgewas govonden.
S.',- De Jav. Ct. bevat het verslag der voornaam
ste gebeurtenissen in Atjeli van 17 tot 31 Aug.
In de XXVI mookims verzamelde zich veel vijan
dig gezind volk, naar het gerucht liep, om een
inval binnen de linie te doen maar daartoe
kwam het niet; de bonden gingen uiteen zonder
iets te hebben gedaan. Eenige der vijandelijke
"hoofden reisdon nogal heen en Weer, maar vijan
delijkheden pleegden zij niet. Wel richtten
r- kwaadwilligen eenige schade nun op liet Euro-
- peesch kerkhof tc Petjoet. Verder kwam er veel
verbetering in de verhouding tusschen Samalanga
en Passanganwaar de voornaamste hoofden
het gerezen geschil zonder oorlog wenschten te
beslechten. Do stond van do beri-beri was weer
ongunstiger, vooral op Poeloe Bras, doch het
sterftecijfer bleef gelijk. Voor het overige was de
gezondheidstoestand gunstig.
De vijf jaren iri Oost-Indiö gedetacheord ge
weest zijnde -luitenant Hubnér is thans voor drie
jaren naar de West gezonden om daar op te
treden als adjudant van den gouverneur van
Curasao.
Genoomdc officier wil zich zijn verblijf in beide
werelddeelen ten nutte maken om eene verge-
lijkendo studie van den' dienst in Oost- en West-
Indië te maken waarin 'vooral'gewezen* zal
worden op vele in Azië bestaande gewoonten en-
gebruiken, die ook inWest-Indië, zeer ten gerieve
vnn do goede zaak en hetgemak van het leger,
i zoridèr eehig bezwaar'en onkosten, zouden kun
nen worden ingevoerd.
Uit Batavia zijn thans voorstellen naar 'Hol-
'land gezonden, betreffende de stappen in Engelsch-
Indië to doen in, zake het sluiten eener conventie
aldaar voor het cmigreeron van Klin'geneezen
naar Sumatra. De Indischo regeering stolt voor,
den consul-generaal 'te Singapore,' den heerLavino,
te zenden, en hem een controleur van deOost-
kust toe te voegen. De kosten dier zending zou
den komen ton laste der Ned. financiën.
rxVSr:X
'Uit het noorden van ons land wordt gemeld:
Als een bewijs hoe de schapen in waarde ge-'
■daald zijn, dient, dat vóór ilrie jaar 22 25 ct.
per pond betaald werd, en thans 15 tot 18 ets.
vjV Er zijn dan ook vele van ouds groote schapon-
houders, die zich langzamerhand van deze vee-
'soort ontdoen. De varkensteelt wordt intusschen
Igemeonar.
Uit Naaldwijk schrijft men dat het daar Za-
ardagnacht, voor dezen tijd van het jaar, zoo
sterk heeft gevroren als wellicht niemand heugt,
Swwaardoor o. a. de druiven veel schade hebben
geleden de oogst der druiven aan den kouden
É|Kptitir is hopeloos hoogstwaarschijnlijk zal daar
van niet veëi' terecht komen.
r i j Do handel in aardappelen begint thans in do
Hookscbe Waard levendiger te worden, zoodat de
jomzet grooter wordt., Men -.besteedt thans tot
'f 2.15 ,voor de H. L. Bij'gunstig weder zal het
delven weldra gedaan zijn. -
fe-'i';-00r ^ên commissaris' déskonings in Liraburg
fetér,kennis van de gemeentebesturen iri dié
J 'provincie gebracht dat, luidens mededeeling van
;öen koninklijken Landrath van Kempén, delorig-
''"ktc' is uitgebroken i in de stallon eener hofstede
Neersdommérmühle (Pruisen).
^iln het noorden' van Friesland is de aardappel-
oogstbuitengewoon groot, ongeveer 600 H. Li
por 'H. A. Do hoedanigheid is uitstekend. Ten-
gevolge van den grooten aanvoer zijn de prijzen
laag, zoodat de vérkoop' zeer langzaam gaat;
Op een akker, onder de heerlijkheid Moylandi
bij .-.Clove, zijn een aantal aardappelen gewonnen,
welke ieder 750 a 875 gram wegen éen bracht
het zelfs tot 1,1 kilogram. Allo zijn gaaf en smaken
goed. Het soort is van de zoogenoemde harde
gele. De akker is gemest geweest met niets
anders dan koeicmnest.
Door kooplieden uit Noord-Brabant en België
worden in 'het oosten van Zuid-Beveland de
Zeeuwscbe blauwe aardappelen opgekocht tegen
f 1.35 per h.' 1. "VVaggonladingen werden reeds
naar het: buitenland vervoerd.
In België blijft de besmettelijke longziekte
onder het rundvee heerschen, In de maand Sep
tember werdén daar 39 runderen door dié ziekte
aangetast, waaraan 13 in Brabant, 7. in Ant
werpen, 5 in Limburg, 5 in Namen, 4 in de
beide Vlaanderen, 4 in Henegouwen en 1 in
Luxemburg.
Het aantal door die ziekte aangetaste gemeen
ten bedroeg 28-
Op liet nut der veelalgesmade mollen als
insectendooders kan niet genoeg gewozen wor
den zegt een Duitsch landbouwblad. Vele
boeren maken ijverig jacht op deze dieren, om
ze te verdelgen. Het nadeel daarvan heeft men
meermalen ondervonden, onlangs nog in Bohemen,
waar door een anders onschadelijken kever op
de aardappelvelden groote schade is aangericht.
Men begint thans moer en meer bet nut van
de mollen in te zien. In een landbouw-tijdschrift
werden onlangs zelfs levende mollen te koop
gevraagd, door een landeigenaar, die ze in zijne
gronden wilde laten leven en voortplanten.
Op de door de commissie van armenzorg te
Alblasse.'lam rondgezonden biljelton is voor een
bedrag vim f2100'getcekend..
Door wijlen den heer jhr. mr. G. C. Junius
Van Ilemert, lid van Gedep. Staten van Over-
ijsel, overledente Dedemsvaart, is aan de maat
schappij van weldadigheid te Frederiksoord ge-
legateerd eene som van honderd gulden, vrij van
successierecht.
De commissie voor de werkverschaffing te
Dokkunódie iri den vorigen winter haar werk
met zulk een goeden uitslag zag beloond, is ook
thans weer bijeengekomen, mot het voornomen
dezen winter op dezelfde wijze werkzaam te
zijn. Om haar daartoe in staat te stellen, zijn
reeds door' vele ingezetenen aandeèlen k f25
genomen.
In de Heldring-gestichten te Zetten waren op
4 Oct. jl. 307 meisjes en kinderen geplaatst, nl.
op Steenbeek 42, Mugdalena-huis 23, Bethel 51,
Talitha Kumi 138, opleidingsbuizen 23 en nor-,
{naaischool 30. Sedert de oprichting van deze
gestichten tot heden zijn daarin reeds 3772
meisjes en kinderën verpleegd geworden, als op
Steenbeek 4328, Magdaleiia-huis 194, Bethel 770,
Talitha Kumi 1124, opleidingshuizen 52 en nor
maalschool 304. Slechts 34 plaatsen zijn nog
beschikbaar, terwijl weder 13 aanvragen tot plaat
sing zijn ontvangen.
Zaterdag jl.' werden voor de rechtbank te
Leeuwarden, kamer van strafzaken, de vechtpar-
tijen, welke den 16 Juli jl. te Wons in en bij de
kerk en op het kerkhof hebben plaats gehad tus
schen de zich noemende dóleerenden on, de zich
noemende synodalen, naar chronologische volgorde
in 12 strafzaken behandeld. -
Als stukken van overtuiging waren aanwezig
oeno sabel en eene'groote biji, als stomme ge
tuigen, waartoe het zou zijn gekomen of misschien
reeds gekomen is, omdat zij op het kerkhof zijn
in beslag genomen; maar-in geene der behan
delde strafzaken is gebleken, dut ze'.werkelijk ge
bruikt' zijn. De strijd is begonnen in de kerk.
Terwijl de landbouwer M. W. Tilstra, dé. win
kelier F. Algra on de koemelker II. Elzinga, zich
in de kerk bevonden om de klok op te winden,
kwam de hooier J. Dijkstra, in dienst van AIAV.
Tilstra,zijne tabakdoos, die hij vergeten had,
'terug vragen. Hij trad binnen, en men liet de kerk
deuren openstaan. Hiervan maakten Jurjen Rein-
srha, landbouwer te Wons, Karst Reinsma, lnnd-
bouwer te Gaast, en Jan Faber, boerenknecht te
Piaam, gebruik om ook de kerk binnen ta gaan.
Tilstra verzocht hun driemalen de kork te verla
ten,: en toen hieraan niet voldaan werd, duvyde
hij Karst tegen den schouder om hem te verwij
deren. "Daarop greep Jurjen met beide handen
Tilstra van achteren aantoen Algra en Elzinga
dit zagen wilden zij Tilstra to hulp komen, doch
nu greep Jurjen zoo in de onderlip van Algra, dat
het bloed er uilliep, terwijl hij hem met een klomp
tegen den buik schopte. Zij geraakten buiten de
deur, de een viel op den ander Elzinga wilde
Jan Faber er aftrekken, maar Jurjen pakte hem
beet, rukte hem een stuk uitzijn baard en schopte
hem tegen de beenan. Het raadslid D. De Jong,
landbouwer te Makkum, kwam uit de raadsver
gadering te Witmarsum in vliegenden galop op
eene sjees aanrijden, sprong er af, drong door do
aangroeiende menigto op bet kerkepad been naar
H. Tilstra, wien hij hij de keel greep en met zijn
vuist sloeg. Een der zoons ontzette zijn vaderen
nu vloog De Jong in galop naar Makkum, van
waar hij met een hooiwagen vol arbeiders terug
keerde; doch toen was de burgemeester op het
terrein aanwezig. Do strijd met messen en knup
pels enz., was echter ann den gang en ging zoover,
dat zwager tegen zwager vocht; schoonvaderen
schoonzoon elkaar mishandelden.
"Zoowel de 'subst.-officier als do. verdedigers
van de beklaagden keurden sterk af, dat men in
den tegenwoordigeu tijd in ons iand om verschil
in godsdienstige meeningen zoo tegen elkaar
OpStaat. t
Do eisch van het 0.11. is tegen allen gevange
nisstraf: tegen Jurjen Reinsma 3 maandentegen
- Karst:Reinsma en J. Faber. ieder 2 maanden
tegen D. De Jong 6 wekentegen J. Postema,
timmermansknecht, 1 maandtegen diens vader,
j H. J. Postema, 6 wekentegén den gewezen
kweekeling A. 0; Floor 1; maand tegen II. Kar-
sten 44 dagen; tegen den hooier J. Dijkstra
van Sexbierum 2 maandentegen W. II. Tilstra
4 - maandtegen da vrouw van H. Postema 3
weken, tegen II. Tilstra 6 weken en tegen S.
.- Dijkstra 1 maand.
De uitspraak werd bepaald over 8 dagen.
Doör de arrond. rechtbank te Breda is rechts
ingang verleend, met bovel tot gevangenhouding
en verwijzing naar de openbare correc.tionncele
terechtzitting, .tegen J. 'A. Dé G., 48 j. oud,ge-
agreëerd klerk aan het postkantoor téAVilIomstad,
wegens verduistering van gelden.
Dinsdag heeft het gerechtshof te 's-Bosch, uit
spraak doende in de zaak van J. H. B., oud 56
jaar, postdirecteur, geboren te VHertogenbosch,
wonende te Waalwijk, appellant van een vonnis
der. rechtbank alhier, beklaagde op beide pun
ten van aanklacht ontslagen van allo rechtsver
volging.
L li. .jaggaasanm
{MAASSLUIS. Gisteren zijn alhier van do
hèringvisscherij binnengekomen 6 schepen, ge
zamenlijk aanbrengende 4298 ton pekel- en 60
ton steurharing. Een dezer schepen had schade
aan de; netten bekomen.
'PERNIS. De zcgenzalmvisschcrij «Prins
Htndrik" liéeft de werkzaamheden hervat; de
»0ranje Nassau" begint niet yóor Januari.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wor
den 'aan de markt alhier aangevoerd 79 zomer-
zaimen, die voor fi.per Va kilo werden ver-
kocht Nog werden aangevoerd 15 wintemlmen,
die voor f2.20 per Vs kilo van de hond werden
gejaan.
Dezen winter zullen uit Maassluis 20 loggers
ter schelvischvangst uitgaan en geregeld te Rot-
tenlam binnenkomen, om aldaar de vangst aan
do markt to verkoopen, zoodat daar dan voldoende
voorraad visch zal zijn. Daar in het ongunstigste
geval een scholvischvangor 10 dagen uitblijft, zijn
er dus minstens dagelijks tweo aan do markt.
Ned. Herv. Kerft.
Too zeg ging: van beroep naar Benthuizen
aan ds. J. Krull Az., to Spanrium cn Edons.
Beroepen: te Willemsoord ds. J. Dommisse
Cz., to Gapinga.
Aangenomen: do toezegging van beroop
naar Ellokom door dr. A. J. Th. Jonker, te Rot
terdam.
Bedankt: voor het boroep naar Westmaas
door ds. J. W. II. Kalkman, to Monsternaar
Leusden door den heer J. Van Dijk, cand. to
Vlaardingen.
Zestal te Vlaardingen do heoron A. B. Ter
Haar Romenij, tc Dedemsvaart; II. Ton Kato,to
WapcnveldeJ. Bouvin, te AlkmaarA. II.
Roozo, te Woudsend L .11. F. A. Fuure H.Ez., te
WoudenbergA. J. Ruijs Az., te Scherponzeel.
Chr. Gor. Kerk.
Bedankt; voor hot beroep naar Ilaulerwijk
door ds. T. Bouma, to Langorak boz. de Lok.
Ned. Gcrof. Kerk (doleorend).
To Barneveld heeft men voor oono to bouwen
dolccrendo kerk ann vrijwtlligo giften ruim f9000
bijeengebracht. Reods licoft men voor oone te,
stichten kerk met pastorie geschikt bouwterrein
gevondon do tocstomming tot bouwen aldaar is
echter nog niet vorleend.
Door een vijftal doleeronden to Meppol is dozen
zomer voor de godsdienstoefeningen der partij oen
kerkgebouw gesticht, .dut thans is afgewerkt. Een
hunner kon zich echter met de richting niqt moor
vereenigen en heeft daarvan roeds een paar malen
in de Mcppdcr Courant blijk gegeven. Thans
heeft hij bij dcurwaardors-oxploit het in gebruik
nemen van het niouwe gebouw verboden en zal;
dit, naar men wil, publiek moeten wordon ver
kocht.
Itoomsch'katholieke Kork.
Door pastoor J. W. Brouwers is, voor do viering
van 's pausen jubiló; in do maand December, een
concert op touw, gezet, waarvoor door bekonde
letterkundigen cantaten zijn geschrovon, die ge-
daeltelijk reeds met goeden uitslag in studio zijn.
gonomen. De violoncellist Jos. Hollraan zal met-,
eene nieuwe, voor deze gelegenheid geschreven
compositie optreden, on de foestrede allernaar-,
schijnlïjkst gehouden worden door den beroemden.
Parijschen kanselredenaar Pcre Felix.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: 20 October. Anna Maria Theo
dora, dochter van F. C. Göclde en C. J.
Brökljng, Zijlstraat. Cornelia Catharina,'
dochter van .J. Trouwborst en J. Vredenbregt,
Westmolenstraat.
Overleden: 20 October. Alida Helena
Koendermao, oud 3 maanden, Hoofdstraat. -—
Levenloos aangegeven zoon van D, Hoogen-'
boezem eo P. Sieliog, Dammelaan.
Ondertrouwd: 20 October'. W. II. Mais-
san en J. Niernan. "W. S. Weuink en
E. D. Van Kempen.
Schiedam, 21 October.
®ófcge en Gerst ;zonder! handel.
Nodtw||n: noteering der makelaars f 7Vz.
JeneverAinsterd.'proef fllVs perhectöl.
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoéllngbeursfl.50 per ketel.
Bij de Schiedamsche Spoeliog-Vereeniging
f 1.50 per ketel.
