'Ü52lr'
I
1
Eerste Blad.
POLITIK.
mê
Maandag 7 November.
i
msmmm
IB e n-e n-v e r t i g-'s t Jaargang-.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
m
Binnenlandsche Berichten.
m
m
fr-
m
e- e .-
UITGEVER: J. ODÉ
BUREAU: HAKKT, B, 12 4.
bok. -V., ■.77/..V. J
m
0J
Mi
■:k4
■:0Ï
00!
V*ZQ£:#>;v?S-}'. *&r*
v:-;-4 fv.A%
^w8«
•"a®i
-iits
S&fft ABONNEMENTSPRIJS,
per kwarual
franco,per post, door hot geliuele Rijk
Afzonderlijke nommers
f f.85
- 2.50.
- 0.10.
Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels met
inbegrip van eene Courantf 1,10.
Iedere gewone regel meer- 0,40.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
Aan het commissariaat van politie zyn als
op straat gevonden aangegeven een rozen
krans, een muilkorf, eec pet, een jon
gensjasje, een zilveren vfngerlioed, een
sleutel, een gr ijsbonte geit èn een witte
Schiedam, 5 November 1887.
Welhaast zap het twee eeuwen geleden zyn,
dat de Russische czaar Peter I zich aangordde
om van zyn Russen menschen te maken. Dat;
deze keizer, de Groote bjjgeuaamd, by zyn
reusachtige werkzaamheid en zyn Ijzeren wil
echter vele eigenschappen miste, die -den
waarachtigen hervormer vao maatschappelijke
["'-toestanden moeten kenmerken, is sedert lang
geen geheim meer; maar dat hij grondslagen.
even onbetwist. Rusland heeft sedert dien tyd
éeo plaats onder de groote mogendheden van:
Wt';; Europa ingenomen, dat is waar; het heeft
-oorlogen gevoerd tegen "de machtigsten onder
de machtigenhet heeft stranden veroverd,
van welker bezit het vroeger niet heeft kunnen
•droomén; maar toch, 't is een ongelukkig
land gebleven, en waarscbynljjk thans in veel
.ongunstiger omstandigheden dan voor [een
v halve eeuw.
Waarom dit juist nu in herinnering wordt
gebracht? Er is aanleiding genoeg toe, wanneer
men ia een particuliere correspondentie uit
Petersburg van 28 October jl. een tafereel
vindt onthuld,dat eigenlijk niet minder dan
afschuw in boezemt. Een V particuliere corres
pondentie, zal misschien deze of gene schouder
ophalend' zeggen, nu ja, daar weet ik alles
van. Mijn - waarde heer, - daar weet ge niets
van,' dan dat dergelijke 'particuliere corres-
pondentiëri dikwyls meer vertrouwen ver
dienen dan olficieele' rapporten met officieeie
waarheden die meermalen blijken dezen
i' achooneo naam volstrekt niet te verdienen.
En vooral wanneer particuliere correspon-
dsntiön 'minder beschouwingen bevatten, dac
i 'een yêririelding van feiten, zy n ze niet geriDg
te schatten. Ed zulk eene is die,waarop we'
thana hét'.öög hebben, en die aldus aanvangt :r
^'iIpdieQ >ik|iu een getrouwe schets moest geven
J-f'.V^nv'jdé';Valgéatééóe..-8tèmmrog,?;'die';ih«bs' in
•'l-Rüslau(ihéèrscht,.dan zóuik in den waren
J.zin'^een klaagliedmoeten aanheffen.'; Het is
Volstrekt geen overdrijving, als', mén het be-
staande régëènugsstelsel 'deyvbeerschappyjder
^duisteimis-'K-nbemt^^'wan^ ^indêrdaad^'-vbor
7Rusland zyn donkere tijden aangebroken. V'
- Een van de 'oorzaken dezer ongerustheid is
in Ïïiftfi vAnrVv'hr» rrpv amp d li a v mnandn
1
in het algemeen geopend. In. de bekende,
circulaire van den ^minister van volksbescha
ving", zoo noemt men in Rusland den
minister van onderwijs die sedert dooreen
reeks geheime circulaires gevolgd is, wordt
den schoolopzieners eo directeuren van gym
nasia gelast te zorgeu, dat de deuren van de
gymnasia en de middelbare scholen niet meer
voor alle. klassen der bevolking openstaan.
Tot dusverre waren deze inrichtingen voor
ieder toegankelijk, maar in de verordening, door
den minister uitgevaardigd, leest men woor-
dolyk: »dat kinderen van den geringeo bur-
gerstaud, zooals zonen van ambachtslieden,
koetsiers, waschvrouwen en keukenmeiden, niet
noodig hebben het gymnasium te bezoeken."
Ten einde nu het aantal schoolgaande leer
lingen aanmerkelijk te verminderen, heelt-de;
minister aan de schoolbestyen de volgende
gedragslijn'voorgeschreven: Wil een jongen
ophet gy mnasium toegelaten worden, dan -
moet eerst onderzocht'.worden of, zjjnouders
bemiddeld genoeg zyn, hem diti onderwijs te
dóènf gen iëté n/ !óf 1 h ij jó idé o uder I y kewon ing
éeo afzónderlijke kamer heeft, en of zyn ouders
zedelijk en stoffelijk in staat zijn neen waak
zaam oog te houden" over de opvoeding van
hun zoon. 'Deze en dergelijke voorschriften,
o. a. dat de leerling en zyn ouders aan een
toezicht onderworpen moeten zyn, hetgeeu
bijna eeu politietoezicht geuoernd kan worden,
lateri de schoolbestureu volkomen vr'ye hand
een groot .gedeelte der jongelieden, die zich
aanmelden, weg te jagen, of, zooals het in de
olficieeje 'taal heet, juit te sluiten". Deze
uitsluitiogen hebben reeds ten gevolge gehad,
dat overal in het Russische ryk zeer veel
jongelui,om zoo te zeggen, op straat zijn
gezet. Iq menig gymnasium werd een derde
van het getal leerlingen weggejaagd, en het
is een feit, vour welks waarheid ik insta,
dat de rector,vau een gymnasium ia eeu der
groote sleden, die de nieuwe, strenge bepa-
libgeu wat zachter had toegepast, van zijn
inspecteurs een strenge berisping ontving,
mei de vraag, hoe het toch eigenlyk kwutn,
dat uit iiet aan zyu zoig toevertrouwde
gymnasium tót- dusverre zoo weinig leerlingen
vêrwyderd worden. De inspecteurs gaan zelfs
bij vele ouders aauhuis om huiitlenjgoeden
ranu". te gevea bun zonen hot gymnasium niet
'méer te laten bezoeken, daar. zy anders toch
weggezonden zuilen worden. Bovendien is
het bedrag van het schoolgeld aaumerkélyk
verhoogd "en mag de betaiiog niet bij gedeelten
geschieden. v
Vele vaders zyn wanhopig, nu zij niet
weten, ;.,wat zy met hun zoons moeten aan-
vangen; De;/toestand is te eiger, daar men,
-by iden. thans ook in Rusland iogevoerrten
algemeenëo dienstplicht/ minstens de eerste
S -vier klassèa- yapfeeii gymnasium moet hebben
bezócht,1 om in den militairen dienst op eeoig
/'.- voorrecht aanspraak te hebben. Anders móet'
iedere boer vyf volle jaren of laoger als gewoon
soldaat dienen. Wat dit voor menschen uit
den burgerstand te beteekenen heeft, kan men
."zich licht voorstellen. Een der getroffen vaders
zeide mij dezer dagenaGeloof my, onder de
tegenwoordige omstandigheden zou ik liever
vyf dochters dan éeD zoon hebben." Basta
met de particuliere correspondentie! Ze spreekt
niet van maatregelen om ook het lager onder
wijs in omvang en werking te besnoeien;
trouwens, die behoeven ook niet genomon te
'worden. De toestaud van dien tak van onder-
wys is zoo geweDScht, als de Russische
minister van volksbeschaving maar weoschen
kan, dat is zoo ellendig mogelyk.
Peter de Groote was eeD ruw heer; maar
hy moet zich omdraaien in zijn graf, als hy
de circulaires van dezen mioister leest. Kou
V hy terugkomen, om gericht te houden over
hen; die de sheerschappy der duistemis"- in
Rusland hebben ingevoerd, hy begon met den
.minister van 'volksbeschaving den kop .voor
;y de voeten te leggen, zooals hy het in zyn lyd
^jmet grooie 'bëhendighéid'den Strelitzen dëêd.'ft'
Minister van Volksbeschaving! gy kunt'
den adelaar niet verhinderen, de vleugelen -
uit te slaan eo zich klapwiekend in de lucht
te verheffen, al is tiet nest, waarin by is uit
gebroed, takje voor takje bijeengebracht door.
een arme keukenmeid,' die in het zweet van;
haar lichaam eo 'in het zweet van baar ziel
werkt, om haar wakkeren kuaap, die naar
kennis dorst, vooruit te helpen 1 Peter de
Grriote heeft, in Zoaodaoi, in Amsterdam en
overal elders in ons land aan de wakkere
kerels met knappeu kop niet gevraagd, of
hun vader koetsier of ambachtsman was. Hjj
preste ze om mee te gaan, eo beloonde'ze.
voratel'yk, als ze toonden werkkrachten kennis
te bézitten.
Als op de vernuftige wyze van voornoem-
den minister Rusland voor de plaag dér
nihilisten, moet, bewaard blyvendan kan
i geprofeteerd worden dat, vóór deze eeuw
ten einde is, Ruslaod legioenen van dyna-
,i mietmanuen zal telleoen wie zal dau
iden eersten steen op deze misdadigers
werpen? Wij Hollanders zeker niet, al tellen
i we ómier onze iuboorlingeo ook nog tamelyk
wat vertegenwoordigers van het i as van Rus-
i; sische ministers vau volksbeschaving, die den
j kuappéu ,- keukenineidszoon niet voorname
hooghartigheid vooibjjgaau, al heeft die meer
talent in zyn pink dan bedoeld vertegenwoor
diger vao genoemd ras iu zyn geheele lichaam."
Werpt men ons tegen dat'keukenmeiden
in oris, land geen zonen plegen te bezitten,
dan bekeuiïen we gaarne, onze oukunde op
..dit stiik maar voor de Vertegenwoordigers;
van het ras van Russische ministers van volks
beschaving 'darveu we wel instaan. Tb eik
gevalHolland is een goed land. Hier lacht
- Man óna'n' miniélni' lYlfini
OffloleeloMededoollugen.
By kon. besl. is, als blyk vau Zr. Ms. goed
keuring en tevredenheid, 'de bronzen medaillfl
en een loffelijk fgetuigschrift toegekend aan
G, Van Petteo, gepens. ryksveldwachler,
A. Schmitt, kantoorbediende, G.P. Van Gelder,
brandwacht 2e kl. enL. Mens, (onze bekende
uit de Willemstraal), broeder der orde vail
den Ned. Leeuw, allen te Amsterdam, wegend
het met levensgevaar redden van drenkelingen»
DEN HAAG, 6 Sovotnhor 1887.
Z. D. H. de prins von Wied' keert heden
naar Duitschlaud terug. G-isteren nam de priofl
nog deel aan eene jachtparty op Raaphorst,
Groot Hasebroek en het Wassenaarsche duin»
:$iis
SCIIIEDAM, 5 November 1887.
Dónderdagavónd trad voor. de vereeniging
j>Paulus" als spreker op de heer dr. Jobs.
Dyserinck van Rotterdam, met een'interessants,
caüVerio".^vë^kuo8t;:'Vwelke'met^'/onVerdéïida^S
aandacht door zijti talryk gehoor werd gevolgd»
Eene uitmuntende verzameling staalgravures '--'S-JS
photographieëo naar schilderstukken van ouda h
7*3
#45
;i:'a
roen zoo'n minister
1 gehoorzamen!
uitdóar móet mén hem
afzonderlijk en in vereeniging met de ver-
«gaderden liederen uit den bundel van den
protestantenbond.
De „heer Dyserinck, die op deze wijze by
zyn hoorders gevoel voor kunst heeft trach
ten op te wekkeu en aan te kweeken, heeft
daarmede een goed werk verricht, waarvoor
zy hem zeker dankbaar zullen zyn.
De bode der maatschappij »Let op uw einde",
"W. C. Wasman alhier, herdacht den 3n dezef
den dag, woarop hy deze betrekking gedurende
25jaren vervult. Ten blyke vau iletevredenheid
over de ijverige nauwgezette plichtsvervulling
van den jubilaris vereerde het bestuur vau
genoemde maatschappij hem eeu fraai geschenk
in zilver.
De waterleidirig-maatschappij te Vlaardiégen
is gedurende haar ruim twee-jarig bestaan zóo
vooruitgegaan, dat zij over 1888 de garaotiö
der gemeente, éen gulden per inwoner, niet
meer noodig heeft.
Meermalen wordt er geklaagd over 'de
weinige moeite, 'die het departement van ko-/./v-'w&id
looiën zich getroost, om het overlijden van'/;
ïminderen" by het O.-I. leger tijdig aan de .-p
familiebetrekkingen in Nederland te berichten.
Soms blyft een dergelijk bericht geheel ach-
terwege. M
Thans blijkt'uit eene advertentie in éen dat1
IlViilDAh n'lvlnrlftn r)nf Anlr U AA-'' Lé«. aL Ak L'.'A
le Soerabaya op 20 Sept.,
'••"'Vó
y-'-M
