P
'$èMËi
f
L
II Reis
Gemengde Berichten.
t'
f
!-«7<ïv,< t'h
HAAGSCHE SCHETSEN.
t'
I
m11011
i, hen al
1 It A 1 IS K
iJr®!:4 t
I?: De
en Ven
•p'kamp
ÈHet let
I;- Bij
IJselijk grappig, nietwaar? Ge moogt hot-
Sirs"
itx*iA PïS
%i:fï
ip*(
Se oorzaak wordt gezocht in het kort en
•klein slaan van ruiten, huisraad enz. in een
slecht bekend staand huis, waarna de buren
zich niet veilig wanende zyn begonnen
ie vuren. Tegen t de studenten moet reeds
proces-verbaal zijn opgemaakt.
itEeo vier-jarig kind van den arbeider J. Klok,
te Assen, is in een pot met kokend water ge
vallen en aan de brandwonden bezweken.
,9
ss Zekere J. H, te St.-Anna-Parochie is, ten
gevolge van misbruik van sterben drank, in
eene sloot geraakt. Hy wist er zich nog uit
te reddenmaar bleef op den weg liggen
waar men hem bewusteloos vond. Naar huis
gebracht, gaf hy spoedig den geest.
Te Nut (Limburg) is eeo zes-jarig knaapje in
eenen ketel met kokend water gevallen, met
het treurige gevolg, dat het nog denzelfden
nacht onder de hevigste smarten overleed.
Door lusschenkomst van mr. J. W. Staats
Evers, te Arnhem, ontving het gemeentemu
seum van oudheden aldaar ten geschenke
van mevrouw de weduwe Manschot te Aalten
een afscheidsbrief, den 21 a November 1799
geschreven door jonkvrouw Johanna Magdalena
Gfttharina Judith Van Dorth aan den burge
meester C. G. Stumpff, te Aalten, eenige uren
jf^or de aan haar te Wmterswyk voltrokken
doodstraf door den kogel, volgens vonnis van
dsn kr'ygraad dd. 2 Nov. 1799.
Deze brief luidt volgens het oorspronkelijke
medegedeeld in de Arnh. CL;
Mijn waarde vriend.
Ik bedank uw zeer voor alle vriendelijkheid
aan mijn bewezen in dit leven, ik schrijf deezo
om vier uuren (1) dus 7 nuren voordat mij het
door een kogel zal benomen worden, de reijs van
Groenlo enz. enz. is da oorzaak van mijn Dood,
ik vind in dezelve een verzoend God, troost mijn
ongelukkige Dropder (2) die mij tot in den dood
benauwd, woest zoo goed en zegt een Eeuwig
vaarwel aan alle mijn bekenden.
J. M. C, J. van Dortb.
(1) Des nachts. s
,(2) Reeds vroeger om zijn Oranjegezindl-id
uitgeweken.
flet misdrijf van -jonkvrouwe "Van Dorth
bestond in het op 5 September te voren,
tijdens eene reis van Groenlo naar Lichten
voorde, uiten van oproerige gezegden tegen
bet toenmalig bewind en de party der patri
otten, alsook in het ryden in een met oranje
versierd rijtuig en het uitsteken der oraoje-
ylag op haar kasteel Harreveld, ter gelegen
heid van den inval door August Robbert baron
van Heeckeren tot Suidras, uit Westfalen in
Gelderland gedaan, tot herstelling van het
Oranjegezag.
In de brochure van mr. J. W. Staats Evers
>D Geldersche Achterhoek in 1799" is eene
uitvoerige beschrijving van dit voorval te
vinden.
Uit Groenlo wordt aan de Arnh. Ct. gemeld
Enkele heeren worden hier tegenwoordig
op eene aardige wyze geëxploiteerd. Er heb
ben zich nl. in de afgelaopen week een paar
gevallen van den volgenden aard voorgedaan.
Wanneer het 's avonds donker begint te wor
den, sturen sommige menschen hunne jongens
op straat met den last om wanneer ze eeo
beer tegenkomen hem tegen het lijf te
loopen. De jongens doen dit, krygen eeu pak
slaag voor hun ongepaste brutaliteit, beginnen
dan eeu keel op te zetten, en vervoegen zich
met vader of moeder by den burgemeester,
jnet verzoek om tegen dien «meneer" proces
verbaal op te maken wegens mishandeling.
Den volgenden dag echter, wanneer de zaak
onderzocht wordt, geven de verbolgen ouders
ta kennen (bywyze van gunstdat ze de
zaak wel tegen eene billyke schadevergoeding
willen afmaken. De jongen moet beleefd voor
f deneer" zijn pet afnemen, en de zaak
jl in den doofpot.
Amsterdam. Uit een raam der derde
verdieping van het directiegebouw der marine
alhier viel Woensdag jl. een dienstbode op de
binnenplaats. Twee officieren van gezondheid
der marine waren byua onmiddeüyk by de
hand om de vreeselyk aan het hoofd ge
kwetste hulp te bieden, doch kort na den val
overleed zy.
-
Zwolle. Op Se' Woensdagavond alhier
gehouden voormarkt der jaarlyksche vette
ganzenmaikl waren 890 stuks aangevoerd;
naar gelang der zwaarte en qualiteit varieer
den de prijzen van f2 tot f4.50 per stuk.
Donderdag werden aangevoerd 376 stuks,
die van f2 tot f 4 nagenoeg alle verkocht
werden.
Yalkenbnrg. Naar men verneemt, is
eene BmsseLche maatschappij voornemens,
hier villa's te laten bouwen om die in den
zomer aan familtën te verhuren. Reeds zouden
onderhandelingen met het gemeentebestuur zyn
aangeknoopt over den afstand van terreinen.
In het Royal Aquarium te London geeft nu
de Scheeikampiocn Teddy Wiek openbare voor
stellingen. Maandag hield hij daar op het tooneel
een wedstrijd met Markey. In vijf minuten werden
daar 20 mannen geschoren, en wel 11 door Wiek
en 9 door Markey.
Wiek schoor daarna, ah toegift, met een blind
doek voor de oogen nog drie personen, zonder hun
eon schram te geven.
Om toeschouwers te vinden voor zulke voor
stellingen, moet men te Londen zijn.
In de laatstö zitting van het letterzetters-congres,
te "Venetië gehouden, is besloten in 4889 te Parijs
den grondslag vaneen Europeeschen letterzetters
bond ta leggen.
Door het het hof van assises te Luccra,in Italië,
zijn 4 misdadigers ter dood veroordeeld, die in den
nacht van 15 Maart jl. eene geheele familie, uit
man vrouw en drie kinderen bestaande, om het
leven brachten en daarna de lijken in brand staken,
om daarmede elk spoor der vreefiijke daad te
doen verdwijnen. Het lijk van den man verbrandde
echter slechts gedeeltelijkjukt de wond welke hem
was toegebracht bleef zichtbaar, hetgeen tot de
ontdekking van het drama leidde,
Gravina, zoo heette de man, had met hen een
aanslag op een ander gepleegd, waarbij hy word
gewond, en de vrees nu, dat dit hen zou kunnen
verraden, schijnt de aanleiding tot de misdaad te
zijn geweest.
Ziektegevallen na het gebruik van worst hebben
de justitie in Frankrijk op het spoor gebracht
van een v orstfabriek by Rijssel, waar van bedor-
ven vleesch groote hoeveelheden woist werden i
gemaakt, en wel 25,000 kilo in België werden van
de hand gezet. De daders zijn tot eenige maanden
gevangenisstraf veroordeeld.
Rome zal eerstdaags de eer hebben de grootste
vrouw der wereld binnen zijne muren te ont
vangen. Ditmaal is onder deze benaming echter
geene op kermissen en markten tentoongestelde
reuzendame te verstaan, maar eene zeer achtens-'
waardige vrouw, die evenwel al deze reuzinnen
in grootte verre overtreft. Hot is de moeder-eb-^
dis van het klooster St.-Meinrad in Zwitserland,
die niet minder dan negen voet meet en daarbij
van zulk een omvang is, dat zij in hare wijde
bruine kloosterkleederen er werkelijk bovenmen-'
schelijk uitziet. Da abdis komt als vrome dochter,,
der kerk in de neeuwige" stad om paus Leo XIII
bij zijn jubileum hare hulde te bewijzen, en de
heilige vader heeft, toen hij van haar voornemen
hoorde, heel openhartig verklaard dat hij zcer^
nieuwsgierig was kennis met de waardige dame
te maken. (III. Zeil wig.)
Wij vinden de weinig bekende bijzonderheid
medegedeeld dat de monnikorden, althans ink
Parijs, eeuwen achtereen den dienst van brand
weer hebben verricht. De Cisterzijnen voerden de
eerste brandspuit en in de Capucijnen onderscheid-i
den zich nog in de 17de eeuw door hun onverschrok
kenheid als spuitgasten. Eerst onder Lodewijk
XIV werd do eigenlijke brandweer, het stedelijk
korps pompiers, ingesteld. (Hbl.)
Een slimonadebron," moet onlangs in de na-
hijheid van de stad Meridian (Missouri) ontdekt
zijn. Het water van die bron, dat naar citroen
zuur smaakt* met een kleinen bijsmaak van ijzer,
moet, met bijvoeging van suiker, een zeer goede
limonade zijn. Zoo althans verhaalt het New-
Yorksche blad The Sun.
Te New-York zal een protestantsche hoofdkerk
of dom worden gebouwd, die de schoonsto van
Amerika zal worden en naar het model van de
St.-Picterskerk te Rome zal worden opgetrokken.
Do piek gronds, die daarvoor is uitgekozen, aan
straat 440 in de Tenth Avenue, moet 850,000
doll, (f2,125.000) kosten.
Een koopman, die te Barberton (Transvaal)
zaken had gedaan, vorderde daar het hem toe
komende geld in, tot op een kleine som na, reed
naar een riviertje bij de stad, en zond vandaar
zijn zoontje, een knnap van 8 a 10 jaren, terug
naar Barberton, om het overige geld op te halen.
De knaap was weldra met het ontvangen
geld op den terugweg naar den wagen van zijn
vader. Onderweg kwam hij een man te paard
tegen. Deze stelde zich aan hem voor als een
vriend zijns vaders en bood aan, hem mee te laten
rijden op zyn paard. De jongen voldeed aan dia
uitnoodigingmaar toen zij een eindweegs voort
gereden waren, dreigde de man hem to zullen
dooden, als hij niet al het geld gaf, dat hij bij
zich had, De knaap haalde zonder bedenken het
geld te vooi schijn, maar liet, bij het overreiken
bet zakje vallen. Hij wilde het gaan oprapen
maar de man sprong van het paard, om het zelf
te doen. Dat had de kloeke jongen wel gedacht
en hij iced nu met het paard in vollen draf beeu
naar zijn vader, die zoo voor den diefstal van
zijn geld ruimschoots schadeloos gesteld werd.
Onder het opschrift Quitte Rekening vertelt
de Locomotief het volgende: Zaterdagmorgen,
omstreeks acht uren, meldde zich, onder een vree
set ijk misbaar, bij den locrah van de kampong
Gang Tengah in het Chineesche kamp, de Ghinees
Ong IC ie, met zijn linkeroor, als corpus delicti, op
een stukje papier. Negen maanden geleden had hij
zich geabonneerd bij den Chineeschen barbier
Tjing Sieng, mede in Gang Tengah woonachtig.
Negen maanden lang hnd hij trouw om den
anderen dag zich laten scheren en negen maanden
lang had hij even trouw den barbier op zijn geld
laten wachten. Zondagmorgen weder onder het
mes zijnde, sneed de barbier hem fluks het linker
oor van het hoofd, stopte hem dit in de hand on
fluisterde hem in het rechteroortJe bent me
niets meer schuldig, we zijn quitte." De barbier
heeft zich uit de voeten gemaakt.
Nog eens weer de critiek.
'k Had al eenigen tijd een woord dienaangaande
in de pen, maar andere dingen, niet het minst
de Novembermaand en de naderende feesten, die
wel een schets waard zijndrongen het terug.
Het geval wil echter dat moeder Natuur uiterst
zuinig is met mooie dagen, dit jaar- deHaag-
sche straten lokken waarlijk niet uit tot de
beschouwing van wat er schoons en kostbaars te
zien valthet is er alle dagen een geloop en
gevlieg, tot groote bemoddering van menschen
en dieren en tot teleurstelling van het schetsen-
schrijvend geslacht, dat in een ommezientje uit
gepraat heeft. In afwachting dus ot de natuur
medelijden gaan krijgen en ons in staat stellen
zal onze schoone aanstaande feesten behoorlijk
voor te bereiden ditmaal nog eens de critiek.
Na de lezing van het jongstverschenen nom-
mer van Dc Lantaarn kan ik minder dan vroeger
mijn wrevel inhouden. De wijze, waarop in dat
nummer een bundel gedichten: «Liederen en
Liedekens" van J. R.Yan der Lans, verschenen
bij den uitgever Roetants te Schiedamop een
vriendschappelijke (1) manier afgebroken wordt,
is zoo onbillijk mogelijk. Verscheidene anderen,
onder wie een paar letterkundigenmaar voor
't overige lieden van smaak, die zich echter den
titel van beoordeelaar niet aanmatigenzijn
eveneens onaangenaam getroffen. En wat mij
betreftik zie kans op de critiek van Vcrax
critiek te oefenen, zonder het bundeltje van
den heer Van der Lans te kennen.
Ik ken dien bundel inderdaad niet. Maar is
het niet aardig, dat de door Verax aangehaalde
gedeelten den lust tot kennismaking opwekken,
terwijl ZEd. er aanleiding tot een afkeurend
oordeel in vindt?
Hoewel het mijn voornemen niet is, lang bij
De Lantaarn van 1 November stil te staan
moet ik toch een paar citaten overnemen. De
heer Van der Lans dicht
'tls lente 'tis lente
In dreven en gaard
en dan zegtVerax daarvan, heel geestig: «Wel
zeker, als het lente is, dan is het ook lente in
dreven en gaard, dat spreekt vanzelf, maar wij
weten dit al lang." Aardig, vindt ge niet, mijn
lezer? Het zal waarachtig zaak worden oen
woordenboek te gaan aanleggen van uitdrukkin
gen, die niet meer mogen gebruikt wordenop
straffe van het met de critiek te kwaad te krij
gen. De heer Van der Lans dicht elders
sDo jonge moeder zit aan 't raam
Met d'eerst ling op haar sohoot,
Lacht, lonkt, herhaalt den lieven naam
En kust de koontjes rood."
Dit coupletje kan den heer Verax niet beha
gen evenmin het tweede
s'tOog straalt vaa weelde en liefdegloed,
Nu 't op hot wichtje rust.
De hemel daalt in 't blij gemoed,
Nu zij het koost en kust."
De criticus valt voornamelijk over de omstan
digheid, dat in dit coupletje het woord shernel"
voorkomt, nadat het reeds in het versje, getiteld
sLente" dienst gedaan haden vraagtof die
herhaling niet van groote, vanovergroote
armoede getuigt? (Ikspatieer). Och God, neen,
meneer Verax, dat kan ik maar niet vinden. Zonder
uwe citaten uit het werk van Van der Lan»
poëzie te achten om voor te knielen (gelijk gij/
ze verlangtmoet ik toch zeggen dat ik ze
van dien aard vind, dat ik voor ra'n Sinterklaaa
heel graag de «Liederen en Liedekens" van m'n
vrouw cadeau wil krijgen. Dankbaar ben ik u
bovenal, dat ge het gedichtje «Rococo" in
zijn geheel afgeschreven hebt, somdat het dit
verdient," zegt gij. Er is dus nog wel wat goedf
in des dichters werk, sal komt hot ook eerst op
bldz. 89 1"
'?t I
K
tf
«K
De collega van Verax ook dit no£ even heeft
bij zijne recensiesdia als 't ware zoo maar
terloops gegevn wordenhet voordeel van de-
lachers op zijn hand te hebben. Ik bedoel
mijnheer Janus Dlanus. Toch zal een enkele aan
haling voldoende zijn, ook zijn grappig talent
van beoordeelen op den waren prijs te doen
schatten.
Mevrouw Zubli—v. d. Borch van Heemstede
is schilderes en dichteres; het laatste bij voor
keur in de Franscbe taal. In een der nommers
van De Leeswijzer kwam oen versje van hare
band voorwaarop niet óone aanmerking te
maken valt.1 Ik schrijf het hier af, met de op
merkingen van Janus Bianus er bij
»En automne, l'on voit la forèt dónudée,
Janus Bianus: Kom, 't is toch niet waar? 1
»Les ills de grains tout blancs sur Jesarbres
(roussisj
De p&los tristes fleurs dont la terre est jonchée
Janus Bianus: God, waar zou dat wezen
In La Uaye, zooals er onder staat Dan moet-
ik in 'tHaagsche Bosch toch eens gaan kijken.
»Elle en garde longterops des arömes exquis,
Janue Bianus: Nou ja, behalve als het waaitl
vBientöt Thiver arrive avoc son blunc linceul,-
Ses crista ux éclatants, sa parure de neige;
Alors Ie vent murmure, et nous fait Mui soul,
Des promesses d'été de bonheurah 1 que
D
aan
als
Eng
Ik
was,
ik n
V\
ven
gaat
somt
meer
gespi
beeft
mees
zekei
lig v
ze ir
dat i
het i
buite
Maar
waar
gevet
uitko
bloot
quaes
ondet
keerd
wordi
mee
Van
Daari
beoor
kens
citeert
kin gei
men 1
't zijn
althan
van ei
De Oi
versch
Ind<
residci
een w
dommi
te zeti
onuitp
enkele
hart i
wat a
taalvei
wonen
~'j jeuken
ff uitstekt
Janus Bianus: Ja, madame, als u 't niet weet,
dan weet ik 't ook niet.
