I
1
f
A". 1888.
Maandag 16 Januari.
ill
III
1
N°. 6902 r
'11
S|
Eerste Blad.
m
I
I
Two e-e n-v© r t i g s t Jaargang.
ti
ill
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
uiterlijk op 16 Januari a. s.
Binnenlandsche Berichten.
M
m
l
I
II
1*
Is
a'é
Jg
•T,
$1
3%
oil
UITGEVER: jFoDÉ.
^Vij herinneren onzen abonné's, die
de door den -' uitgever toegezegde
premie wenselien te ontvangen, dat
de inzending van liet biljet van intee-
1 kening behoort te geschieden
Mïk
X*-1*-■.■it•;-v
•'V?
Abonnementsprijs, per kwartaal
franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAU: MARKT, E, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant
Iedere gewone regel meer.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
1.10.
.10.
■p' i
Schiedam. 14 Januari 1888.
De Russische Nieuwjaarsdag is gekomen eu
met hem is de hoop op den vrede versterkt.
Er is aan het hof te St.-Petersburg ten minste
by die gelegenheid niets vernomen, .wat een
oorlogzuchtige, stemming zou kunnen verwek
ken.— Die Russische Nieuwjaarsdag is en blyft
toch altijd een merkwaardig teeken van vasthou
dendheid aan het oude. 't Is lastig voor eenRus,
-die zaken met h,et buitenland heeft, altijd met
twee datums te moeten rekenen, en den 1 en
JanuafiTt^'%ch"ruven,'als de geheele beschaafde
■wereld reeds den der.tiendep rekent; doch van
-een poging óm den gróoten stap te doen, dien
':ïoaveel andere volken vroeger en later gewaagd
■hebben, is in -hét.Gzareorijk nog geen sprake
geweest. In 1582;. dus te midden van het
.oorlogsrumoer, werdin de Nederlanden de
nieuwe stijl iogevóerd. 'Naar paus Gregorius,
'die de verbetering in de tydrekeniog had doen
saanbreDgen, wordt' ze" ook wel de Gregoriaan-
-BCh'e genoemd. Misschien om'deze reden werd
ze in' Protestaotsche landen zooveel later dan
elders ingevoerd in Engeland eerst inl752, in
2wèidëo een jaar later. Dé Friezen'konden
zich ook van het oude niet losrukken én
■namen eerst in dé vorige eeuw de niéuwe
tydrekening aan, doch hebben van de oude
nog enkeleeigenaardigheden overgehouden,
-jóoaié het verhuizen op 12 Mèi en 12 November,
Nu,dan, de. Russische Nieuwjaarsdag is
'kalm voorbijgegaan, en alles teekent voor-
loopig vrede.. Als uu maar een oplossing wordt
■gevonden voor de Bulgaarsche quaestie; als
.de prins van poburg die toch waarlijk nog
■wel niet zal blakenvan liefde voor zjjnBul-
:garen, als die. maar. wilde .vertrekken,, dan
was de zaak een eind nader aan haar oplos
sing gekomen. Men tracht nu den sultan, als
leenheer, van dén. vorst,van Bulgarije, voor de
nffaire te spannen,. Deze.moet; den indringer
trachten over te halen,iweg-te gaan, eo nu.
de brievengeschiedenis- met. Bismarcktot eeo
oplossing is gèkomeo, schjjot de kanselier wel
met Ruslaud éeo lyo te willen trekkeo. Is
4itzoo,- dan waggelt de uit zijn aard toch
ïjai.qiet, vaste Bulgaarsche troon, en misschien
iè 't maar goed, als een onzijdig pèrsoon, maar
-die door alle mogendheden gewild is, te Sofia
j.tden staf gaat zwaaien.
prins beter wordt? Zou 't dan tóch niet de
smartelijke kwaal z|jn, waaraan hy lydt, die
langzaam maar gewis tot een sterfbed voert?
Hy zelf schijot goeden moed te hebben, ten
minste zyn brief aan den gemeenteraad te
Berljjn ademt niets dan hoop en vertrou-
wen op de toekomst. 't Zou een zegen zyn
voor Duitschland, als dat mocht gebeuren.
De oude keizer Wilhelm staat met den eenen
voet in het'graf; letterlijk is deze een, man
van een dag. Zyn kleinzoon, prins Wilhelm,
mag nog wel een tydlang een. onderge
schikte rol blijven spelen, om te leeren, hoe
men over een groot volk, met allerlei be
langen, allerlei wenschen, allerlei hartstochten
regeeren moet. Joog en ervaren zijn twee!
Zou 't waar zyn, dat de Pruisische kroon-
In Frankrijk is dezer dagen weer duidelijk
aan den dag gekomen, tot welke rampzalige
gevolgen dynastieke partyen in een land aan
leiding kunnen geven. Niemand- ter wereld
zal: den handschoen opnemen voor den schoon
zoon van don'gewezen president Grévy, D'auiél
"Wilsodj "die van zijn hooge positie een'gebruik"
heeft gemaakt, dat hem een eerloosve'rkiaribg
zou kuoDen bezorgen.
Maar' dat eén rechter van instructie gaat
eten en goede sier maken met iemand, dien
hy daardoor aan bet klappen brengt, en dien
hy, als hij eens duchtig heeft uitgepakt, achter
slot éu grendel laat brengendat deze rechter
van de telèphoon misbruik maakt, én een
ander in den waan-brengt,- dat deze mét een
vertrouwde te doeo heeft, zie, dat zyn feiten,
welke de negentiende eeuw in Frankrijk
niet moest opleveren. Wanneer men er
zich toe gaat zetten, het feest der groote
omwenteling te vieren, dan moesten er geen
dingen gebeuren, alB we daar opnoemden.
Maar de rechter-commissaris Vigoeau, die
deze fraaie praktyken uitoefende,was Orleanist,
en de gelegenheid, om iq een der onwaardigste
republikeinen de republiek te treffen, schijot
dezen kleinzieligen partijganger te schoon te zyn
geweest, om haar niet te benuttigen I Hy is
afgezet, en dat is ten minste een. kleine vol
doening, aan de openbare meening geschon
ken. De nieuwe rechter-commissaris zal, -het
is voor Frankrijk te hopen, zijn zaken beter
behandelenvoor den schoonzoon van Grévy-
is met deze gebeurtenis geen beter dag aan
gebroken. - v 1
Van Noord tot Zuid, van Oost tot West
vergaderen de Nederlanders. Mogen niet alle,-
vele aanwezigen op deze vergaderingen zullen
gevoelen," dat met den aanvang'van dit jaar
een niéuw tjjdperk voor de Nederlanders is
aangebroken.
Dé hoofdstad weert zich dapper; in ïBur-
gerplicht" is men het eergisteren opeen druk
bezochte vergadering niet eens kunnen worden.
Men handelde' er over een nieuw programma
er wat en er, die den toestand, zóoals die door
de' nieuwe grondwet in het leven is geroepen,
wilden aanvaarden, zooals hij is; er waren
er; wier begeerten verder reikten. Libera
len van gistere» werden conservatieven van
héden genoemd. Niets is gemakkelijker dan
eeb programma met allerlei punten in het
leven 'te roepen. Of dit de weg van de ge
zonde pracljjk is, zal de toekomst leeren. Ook
dé groóte programmamaker dr. Kuyper zit
niet stil. Hy, die nog onlaDgs isolement, terug
trekking predikte, ziet met groote ougen uit,
-of er in het liberale kamp gepo bres te
schieten is. Reeds lonkt hü met de radicalen,
moreele radicalen noemt hy ze; met, hen zal hy
ten strjjdetrekkenmaar terwijl zijn trom
petten schallen, komt er uit St. Maartenyveste,
uit Utrecht, een kreet, dien hy zeker, niet
verwacht bad.'
-Mannen van verschillende richtÏDg, maar
mannen van naam, zoogoed als dr. Kuyper,
hebben zich 'vereeDigd om zjjn onzalig dryven
te stuiten. Wat. ze willen, hebben ze in groote
trekken neergelegd, niet in bijzonderheden
omschreven; dat- ie alvast een wjjze daad...
Een groot gedeelte vao Nederlands bevolking-
voelt, - als by instinct,, dat het uur van handelen
dddr is, dat ons vaderland voor- groote ram- -
pen moet, maar ook ban beveiligd worden.
Rome, Genève en de roode republiek is'een
combinatie, die alleen ia des doctors brein
kan opkomen.- Of het eerste er mee ingeoomen
is, als een lid - van dezeo bond beschouwd te
worden, is nog niet gebleken. Er bestaat zelfs
grond om er aan te twyfelen.
Wjj Nederlanders zijn een nuchter volk,
wars van avontuurlijke politiek. We zyn een
lydzaam' volk, dat veel-kan verdragen, maar'
waarmee toch niét al te veel moet wordén
gesold; want dan worden we boos/en hoe
spoediger nu maar In dit gevat dat oogen-
blik komt, hoe beter.'
Er zijn teekenen genoeg, die'de nadermg
er van aankondigen.
STATEN -GEN ER A A. L.)
Aan het afdeelings-onderzoek in de Eerste
Kamer vao het wetsvoorstel van den heer
Reekers tot opheffing vao het verbod tot het-
visschen met den wonderkuil, nameo 32 leden
deel, wier gevoelens verre uiteenliepen.
Een groot aantal achtte, de opheffiog van,
het verbod n i e t gerechtvaardigd. De.tyd,
van proefneming is in werkelijkheid mqg niet,
afgeloopen, en nieuwe argumenten tot.onder-
steuning van het vernieuwde wetsvoorstel zyn
niet bjjgebracht. Daarbjj was.de opbrengst
der visschery gedurende de weiking van f(et
verbod groolei- dan te .voren. Daar, de proef-
tijd in plaats van drie nog geen,anderhalf
jaar heeft geduurd, ware het inconsequent van
deze Kamer, in 4888 een voorstel goed te
keuren, dat zjj in 1885 verworpen heeft. Zy
f&ML
-.'fisi
achten de percentage van ondermaatsvisch by
proefvisscherijen met den wonderkuil een
onjuisten maatstaf ter beoordeeling van de
hoedanigheid der gevangen visch; veeleer
moest op het getal der met den wonderkuil
gevangeu visschen worden gelet. Voorts was
het oogenblik tot opheffiog van het verbod
ongelukkig gekozen, nu juist een wetenschap*
peljjke adviseur zal worden aangesteld, wiens
taak ook zal zyn te onderzoeken welke soort
van nest van visschen door 't gebruik van den
wonderkuil vernield wordt. De klachten der
Volendammer visschers achtten zij niet vrjj
van overdrijving: wel verre dat Volendam zou
zijn len ondergegaan, vischt men daar steeds
voort met andere vischiuigen, en het aantal
booten vermeerdert. Daarbij is 't gebruik vau
den wonderkuil een hinderpaal voor 't bedrjjf
van visscher8 die met andere werktuigen vis»
schen. Met nadruk beriep men zich ook op
't jongste advies vau 't college voor de zee»
visscheryen. J
Een minstens even groot aantal leden,
:waaronder enkele die vrqegeri.tegen_.de
heffing hadden gestemd,verèenigden zich
met het. ontwerp.. De invoering der beperking
van. de vryheid der zeevisscheryen is eene
dwaling geweest, getuige het verschil van
gevoelen tusschen uitstekeude deskundigen
nu nog, na zes jaren, of 't verbod we! noodig ,f
ie. De nalatigheid-der regeering by de toe» ;-
passing'van bet verbód mag niet tot uitstel
der opheffiog leiden. Het onderzoek door den'
adviseur kon toch geschieden; bleék daaruit
de noodzakelijkheid van het verboddan'
kon 't later worden uitgevaardigd. De bé»
zwaren van andere visschers tegen deh w'ön»
derkuii schreef men aan een niet onna»
tuurlyken' nay ver tóe eo aan 't gevóélen
van het college voor zeevisscherjj hechtte
men slechts betrekkelykë waardej omdat in da
gevoelens van dat lichaam eenige weifeling
valt op te mérkeD. Deze leden hechtten
daarentegen veel aan betgevoelen der ver- !f".:
eeniging ter be vordering van de Nederlandscha
Visschery,waarvan - de groóte meerderheid
tegen de handhaving van het verbod was
gestemd. Ook waarschuwden zy tegen het
uitstrekken der 'staatsbemoeiing in zaken vau
ny verheid .verder dan volstrekt noodig. is.
Een derde groep leden stelde zich op't stand-
puutdat,,.de .wet ..voorschréef, dat vóór. 1
Januari ,1888 de vraag zou worden overwogen
of de,roet het hoofdbeginsel der visschery wet-
strjjdige .verbodsbepaling, wegens redenen aan
het,algemeen belaag der zeevisscheryen ont
leend,- behoorde te worden bestendigd. Bij
verwerping van bet voorstel zoü ait, 8 def
wet blyven bestaaD, de geeischte herziening
achterwege, blyven en eene voorwaardelijke
verbodsbepaling voor onbepaailden tyd blyven
bestendigd. Ofschoon niet vóór de opheffing,
helden deze leden er toe over voor't ontwerp
té stemmen, tenzjj de regeering het stelligs
y 'l -■ 'Wr '"v v '~T1 v - v y l v