v
-.M,
irt.'A&fit
irqndjljf
fff
r
O
Post en Telegraphie.
imrOni
lln8» ge-w
ainist*
libera!^
rzet d«r;
mer.'En:
gering»;
leveren^
(e wijzi.'
tien van
volgen»|?
uitsluit®
i maat.
tog niet-
gemèen:|
het ge-'f
poor, te-,"
Komt B
kkeling
ijd ,zal-3
istemi.if
ide dan
erstandj=|
crbete-
aand^l-
letgeen.'v
ien 'van'.ïf
ten op'.'i
•ral zoo
J •rJr.Yf'
t vüui~i§
andig- V-
om hetéy'
phchtr-
fifende;^
isciptfó^1
ivoerikM
c wor- M
iisatiè;Ë||
ilcchtiF^I
nahet-K
:plicht-Bv
egingr"
Ti J
100
an»:
Ien.
i hand
berust-
I8teri»-£|j
henr?;ï
:tziën,v^
rond-t^i
e ver-
volks-',.S=j?
itting
•eden,-;,v':-
lerso-
)nden
anti
twee
id in
i. En
oven-,'
•Wat'
e dat- |p
eheal
in zij?
irk te
die
(ken, ;.e.
■ilde,
iMa-
3 ter-^^
lebij-"
s ge-
e tot; :L;
''een';;
stcr$
vt;5rf"
fiog -kort geleden anarchisten, atheïsten én wat
ibiet al meer noemden. Spreker gaat de front
veranderingen van dr. Kuyper na. Het oude
bondgenootschap met do katholieken is thans,
niettegenstaande zijne vroegere verzekeringen,
hernieuwdmaar datmen de radicalen in het
•bondgenootschap zou opnemen, dat hadden wij
zeker niet kunnen denken. Men denke slechts aan
hetgeen dr. Kuyper op 2 December schreef! Hoe
vlei de anti-reyolutionnaire partij hetgeen zij thans
iS§lï'.doet: voor God kan verantwoorden, dat moeten
fljI^hWe leden verantwoorden voor zichzelf en voor:
God; maar voor de menschen kunnen zij het
niet verantwoorden, zoolang er eenig gezond
hegrip bestaat van politieke eerlijkheid en raora-
KfJ/ litéit 1 lobman valt de groep van Buytendijk ten
^•"hevigste aan, en nu zou men toch gedachtheb-
'iv. ben dat dezulken dichter staanbij de anti-revo-
liitionnaire partij dan de radicalen Het blijkt
anders té wezen; die partij schijnt het)dichtst
■ff., bij de radicalen te staan, het dichtst bij den
pj^manjv die Verkondigt dat bezit diefstal is en die
als motto bóven zijn blad schrijfttals er een
t-të God is, dan moet hij wórden [afgeschaft?'
Als men zulke dingen ziet gebeuren, dan is het
meer dan ooit plicht,' schouder aanschouder te.
staan tot verdediging van de liberale beginselen,
èl' - het den lande onder de werking van de
JfSèi liberale beginselen sedert de grondwet van i 848
niet yyèl gegaan Zeker ja vandaar dat er zoo
weinig: aandrang bij het volk was om haar te doen
wijzigen.
Ja, de gulden dagen van voorheen zijn er niet
ineer. Er wordt geklaagd, en terecht, en de anti-
ijl,:. revolutionnaire partij maakt daarvan gretig ge-
fi'-j bruik om er de schuld van aan de liberalen te
kr- geven. Maar hoe is het dan in het buitenland
Éi^; Bezoek eens het platteland, en ge zult getroffen
worden over de algemeene welvaart die hier nog
V'; altijd heerscht.
5Ï' ï-l Spreker brengt'al hetgeen de liberalen tot stand
ijl- brachten, in herinnering, o. a. de afschaffing van
de accijnzen op' turf, steenkolen en gemaalonze
zeevisscherijen zijn vrijgemaaktde gemeentelijke
accijnzen zijn verdwenen; de wet tot regeling
van de volksgezondheid, van het onderwijs, betref-
fende do rijkssjmarbank, tot regeling van dear-
menzorg en tot beteugeling van hetdrankverbruik,
de wet die vrijheid van coalitie schenkt en die
den kinderarbeid regelt, de gewestelijke en
gemeentewet enz.
Heeft de liberale partij dan geen fouten be-
'V gaan 7 Zeker, zoolang de liberalen menschen zijn,
fJ'V'-j moeten zij vatbaar geacht jwordén fouten te
kunnen begaan, maar indien ér fouten bedreven
vX' jzijn, dan zijn er in ruime mate verzachtende
omstandigheden aanwezig. Hij wijst daaromtrent
op het opstel van prof. Buys in het Januari-
nommer van de. Gids. Er kwam voorts verdeeld-
heid in eigen boezem, die zooveel onheil stichtte,
-... dat men heden met de ondervinding der laatste
- jaren' we! te rade mag gaan 1 Vooral verdient
1 in aanmerking te worden genomen de verlam-
i, mende invloed, dien de oppositie der onvrijzin-
nigen uitoefende. De school was en bleef hunne
leus. Vraagt men spreker, of hij alles in het
schoolwezen goedkeurt, dewijze van restitutie aan
■jjV.'de gemeenten en hier en daar de toepassing van
da- schoolwet'dan antwoordt hij ;onikennend;
maar. dié; twee punten uitgezonderd, is hij voor--,
'Stander 'van' de bestaande schoolvyetregeling, en
dat zelfs anti-libera ien hist, daarin met hem eens
zijn, bewijst hijdoor'enkele citaten.De anti-
yga; revolutiunn'airen hebben den strijd aangebonden
i-Sy;;,.ten 'onrechte omdat' meny als zij bet; gewild
^hadden, hei openbaar onderwijs had kunnen doen
a:i beantwoorden, aan de behoefte van .het geheele
^isïfcyójk. Maar menw i 1de dat niétmen^misbruikte
schóól als eene politieke leus. H ij beroept zich'
Ép^dwrisij óp liet'ingezonden stuk vari prof.Valeton
Igij. in dë Utr. Courant. W'are de anti-revölutionnairc
^^?partjj derzeifde overtuiging loëgédiian gewéést als
dié' professor, ons .land zou voor veel rampen en
^ixéllénde gespaurd' zijn gebleven. Het is'een onware
fl^ 'béwering, dat onze openbare schóól godsdienstloos
^|zou'zijh;'het oridcrwijs.mng voorzekerniotkrenken
WÊtyï geloof van andersdénkenden, roaar dé school-'-
^yylókaleri stonden ^open'voörAe godsddónstonderwij-
door hen niet. in die ruime mate
I men dén liberalen-voorts 'niet: verwijten dat zij
jV zijn tegen dè bijzondere schooldeze was vroeger
niet vrij, en de libéralen hebben haar vrij gemaakt;
Neen, ware er eene formule te vinden om aan dén
schoolstrijd een einde te. maken, 'men zou de
liberalen bereid vinden, gelijk men hen bij de
grondwetsherziening bereid heeft gevonden.
Maar de tegenpartij wilde het nietzij had te
veel behoefte aan eene strijdleusZonder aan
nemelijke formule kunnen de liberalen niet toe
geven; daar zij niet tegen hun beginsel kunnen \-
hnndelen en bovendien, den strijd opgevende, hun
eigen graf zouden gravenwant geef heden de
school prijsy en morgen zullen: de ónvrijzinnigen
bunnen aanval evén fel op een ander punt richten;
Het onderwijs, boven geloofsverdeeldheid, 'dat is
voor de toekomst onzer kinderen noodzakelijk.
Laat ons daaraan vasthouden 1 r
Indien de Tweede Kamer voor het: eerst
weder bijeenkomt, dan zal het ook noodig zijn
dat terstond het reglement van orde ter. hand:
worde genomen, dat'te veel verouderd is. Voorts
de regeling van bet kiesrecht, de vaststelling
van de kieswet en de herziening van ons be
lastingstelsel. Ten aanzien van dit laatste gelooft
spreker niet dat het mogelijk zal worden be
vonden veel te bezuinigen. Er is dus geid noodig,
te vinden door herziening van ons belastingstelsel.
De mindere man betaalt thans te veel in ver
houding tot; den rneer gegoede, en het roerend
vermogen is onbelast. Daarin moet worden voor
zien. De patentwet past niet meer in onzen tijd.
Dé accijnzen op zeep en zout moeten vervallen.
Ook verscheidene industriën, de kaasmakerij b. v.,
zullen door de afschaffing VUn-,den accijns op
het zout terecht bevoordeeld worden, Oók de
mutatie-rechten eischen wijziging. Er zal dan ten
slotte niets anders overblijven dan het roerend
vermogen te treffen. Een inkomstenbelasting
heeft geen bezwaar, maar de hoegrootheid der
heffing dan te bepalen bij het afsluiten van de
'begrooting de inkomstenbelasting alzoo als
sluitpost. Dat zal 'dan tevens een prikkel tot
zuinigheid zijn voor de Tweede Kamer. De in
komstenbelasting zal voorts niet moeten treffen
onderwerpen, die reeds belast zijn en evenmin
de zeer kleine revenuen; 1
Wat de zoogenaamde sociale qimestie aanbe
langt, zul men zeer voorzichtig moeten zijn. De
individuen kunnen tot oplossing van dat vraag
stuk meer. doen dan de staat. De hoogere helle
den lagere tot zich op en doe n! het mogelijke
om staatstusschenkomst ohnoodig te nmken. Wat
de sociaal-democratie wil, is verwerpelijk en on
houdbaar. De wetgevende macht zal harerzijds
in den eersten-tijd hebben te zorgen voor uit
breiding van de wet 'van' Van Houten; Lobman
beweerde te Groningen dat de anti-revolutionnai-
ren met de arbeiders-quaestie zijn begonnen. Be
doelde hij daarmede in het program van dr.
Kuyper het weiboek van den arbeid Maar toen
Van Houten zijne wet indiende',werd zij door dr.
Kuyper verdedigd, doch toen het op stemmen
aankwam,-stemde hij er tegen Men coqueitèert
heden ten dage met dé werklieden, maar het komt
aan-op daden, niet op w."orden. Totdaden
nu zijn de libéralen bereid. Oe vrouw en de in-
valide werkman moeten worden beschermd en
verzorgd. Naar leerplicht jmoet ons 'streven zijn
in dien zin, dat het kind niet van liet veld en
do'werkplaats op straat worde gezetl Er zijn nog
80,000 kinderen zonder onderwijs. Daarin moet
worden 'voorzien.
Te Vlaardiiigen zeide een deranti-revolution-
naire leideis dat de 'anti-'revolutionnaiién' de
eenigen zijn dievasthouden 'aan God; Nederland
en Oranje. Wij verdenken ken niet, zégt spreker,
dat zij, daaraan minder gehecht zijn dan wij,
maar als zij het yoér zich alleen yindicéeren, dan
zegt dit niéts, óf het is eene verdachtmaking.
Vrome mannen zijn dan ook daartegen reeds in
verzet gekomen. Een waar- liberaal is van
zelf godsdienstig, en' een waar godsdienstig üian
is van zelf liberaal. Voor ons land; voelen wij
evenveelals de nnii-revolutionnair. Een hunner
zeide eens, (I a td e'a tl t i- re vü 1 u t ion n ai re partij haren '?j
zin moest krijgen, al moest het vader
land ten--;gro nd é-'ga a n. Zóo iots is nooit
door een liberaal gezegd. Liefde voor Oranje,be-
.«.in. - den NederlandpchenwcotnponistïiVerheyi- te'i-S^wl
Rotterdam ongevoeid. De tëkat^'is^ih^hét'vglgsgSÏ
Duitpch ffpRchreven Hnorfl«n hflftr
dêrè' -mate,^ dan "dit mét deAriti-rëyolutiohnairën';
r hét''gevalis. Die leus in voor ons allen dezelfde.
Maar wij liberalen strijden bovendien voor vrede,
die: niet bewaard zal kunnen blijven tusschen
Home,. Dordt en de Commune, wanneer de coalitie
zegevierde; wij strijden voorts voor voor
uitga rig én vof?r v r ij h ei d, vrijheid voor
allen, zonder onderscheid van geloof, met vrij
heid echter ook' voor den staat, om niet door
de kerk te'worden geregeerd, gelijk dat door
Thorbecke zoo nadrukkelijk in 1857 werd ver
klaard. ■-
Spreker besluit' met eene opwekking aan de.
.oude en 'nieuwe kiezers om op 6 Maart ter
stembus op'te gaan. De Grondwet schonk hun
kiesrecht; daarnaast staat evenwel kiesplicht.
Men zorge hem te yervullenl Men werke een
drachtig samen, zette kleine verschillen op zijde
en houde uitsluitend het belang des vaderlands
'in het oog!
De spreker werd herhaaldelijk door toejuichin
gen in de rede gevallen. Aan liet slot zijner
improvisatie werd bij nogmaals aanhoudend en
•levendig toegejuicht.
J De voorzitter gaf alsriu gelegenheid tot debat,
waarvan evenwel door niemand gebruik werd
gemaakt, en daaropbetuigde hij hartelijken dank
aan den inleider, voor de uitnemende wijze
waarop hij zich van zijne taak kweet.
Jhr; inr.; .de Savornin Lolinian heeft te Ber-
guin als, volgt de vraag br-antwoorii, waaiom
auti-ieyolüiionnaiieu en radicaleu by de ver-
kiezingeu samen kuunen gaan.
ïEen radicaal js:onie»ièdea op de liberalen
4 eu dat zyn de-auti-revoluiiuunairenook, dus;
zyu ze één 1"
De heer Savornin vetgeet dat eenheid wel
de viuchl kanzyu eerier deugd: liefde, vriend
schap, vadeilandslielde, toewijding aan een
zelfden plicht, een zeilde wetenschap of kunst,
maar.'nooit van eene ondeugd. Haat is een
cement dat niet houdt: lift doet de ineuscheu
sorns samengaan,; maar v-bindt tien niet.
{Arnh, Ot.)
V - Een lid'van het bestuur der,centrale kies-
vereeniging ^Nederland en Oranjn". zond aan
het hoold der gemeente Zevenhuizen den
:y volgenden brief (letlerlyk Weergegeven):
Zevenhuizen, 25 Febru 1888.
WEd. actitbai en met deze moet ik u bekend
maken dat vnor zal gaau^'den' Edl. aciibaren
heer J. labiéus lit der tweede kamer in de
Kolfbaan by den heer Key ten eiude tebespreke
Nederland eu Oranje, verzoekende u Edl om
bescherming wegens kwaadwilhgheit dingsdag
avout te Zeveuliuizen. (Handteekeniog.)
Door de kiesvereeniging ïArnhem", te
Arnhem,is Dinsdagavond "met algemeene stem-
uien, na ven debat, waai uit duidelyk bleek
'dat de beiloeliiig om nBurgerplichl" tekreDben
in het minst met by Ai uhem" heeft bestaan,
de volgende moliê aangenomen
De libeiale ktesveieenigtng ïArnhem",
gehooid het tapport van de commissie,
benoemd in de vfeigaderirig vau 23 Febr. jl.,
zich geheel vereen igende met het door ge
noemde commissie namens de vergadering ver-
'•richts en .haar-'dank betuigende,
vei klaart ;ten .allen, overvloede nog; dat in
het nalaten van het makeu van eène voor-
ioopige:. candidateolyst voor dé aanstaande
verkieziog der Staten-Geneiaal ten onrechte
door de kiezeisvèi'eeiugipg sBurgérplicht" de
bedoeling is gelezen haar te krenken of on-
beleetd te behandelen.
Besluit deze motie ter ennis te brengen van
de kiesveieeoigiug aBurgetplicht".
Moge hiervau nu hel gevolg wezen, dat de
heer Moli zich terugtiekt. -
Van 19'tot eu met 25 Februari yjjn laDgs
;den. Nieuwen Waterweg binnengekomen: 68
ktoomschepen vertrokken72 stoom- eh 15
zeilschepen.
Zaterdag is de opera nKöoig Arpad" van
'.V.-.V, '.^Vv?3?
ontleend aan Van Lennëp'p^ïDe V
inhoud is
Huonenborg'
In dit verhaal speelt de lioofdrol dé heiden^
koning Arpad, die liefde heeft opgevat voor
een aangenomen kind, Reyoa, de biuid van
den zoon des pachters Others. Io de eerste
akte valt de btuiloll leeds in duigen, doordat
de heldin Liska voorspelt dat het huwelyk'
tusschen Eeyna en Sieptian nooit zal plaats''
hebben. Io de 2e akte schym dit werkelyk-
het geval te voorden, waul Reyna, die ook
liefde heeft opgevat voor koning Arpad, wordt
uit het ouderlijke huis gedreveo en bewuste
loos in het zigeunerkamp gebracht, alwaar
de heldin aan een diamanten ring herkent
dat Reyna eigeulftk Othilde is, de dochter van
graaf Buldeiik van Kleef, welk bind zy vroeger
gestolen heeft. De slotsom der histone is, dat'
iu de 3e akte de profetie van de heldin ver
vuld wordt en Reyna de vrouw Wordt van
den zigeuner, koning Arpad.
In de nieuwe opera van Verhey is de roD
veideeliig als volgt: König Arpad, Basch;
graaf Badeiik, Kieglitz; Olbers, Tuchauer;
Stephan, Giüniug; Liska, Jaïde; Reyna,
WeiserBnrta, Frank Anna, Bodenius.
In de gistemamiddag te Almelo gehouden
vergadering, door de heeieu Vuu Marken eu
Post bijeengeroepen, werd medegedeeld ÏIAt
de firma's Scholten genegen waren eenige
wijzigingen te brengen iu het looutuncf ten
gunste der arbeiders.
Voorts willen zy het ziekenfonds overdra
gen aan eene wettig benoemde werklieden-
commissie eu voor den winkel eene commissie
uit aandeelhouders en nolabelen gekozen.
Omtrent de wyzigingen iu hel loonlarief
verklaarden de hh. Vau Marken en Post zich
onbevoegd een oordeel uit te spreken en
moésten zy strikt onzydig blijven. Bij stem-
aring verklaarden aile aanwezige werklieden,"
ten getale van 250, de wei kstukiug te willen
volhouden.
Een welgesteld man te Emblicheiro (Pruisen),,
die Zondagavond thuis kwam eo veel jenever
gedronken had, vond eene flesch gevuld met
karbolzuur op de tafel staan. Denkende dat
ook daar j-mever in was, maakte 'lijj er een
goed gebruik van. Hy stortte dood neder.
O
en or is
Onbestelbare brieven.
Staat vau brieveu, geadresseerd aan onbe
kenden, gedurende de le - helft der maand
Februari 1888 door het postkautoor te Schie
dam vet zouden geweest aao
Mej. W. De Vries Amsteidam.
A. C. Simon 'Aruhein, v;:
G. Geilen Gorii.cliein.
Briefkaarten.
Mej. Carrière 's-Hage. ,j
A. W. v. Druoick
Verlengde Biuuenweg 35, Rotterdam.>11-': -.V;
Ten gevolge van gemis van aansluiting.1té/.--vV'!
Parijs op den mailtrcin van Calais naar Brindisi
zijn de op .3 Februari jl. met den trein van 4.8
a. uit Amsterdam naar Antwerpen verzonden
suppletoirs dépêches voor Nederlandsch Oost-Indiè*
niet1 kunnen- wórden ingescheept aanboord van li;
de op' 6 Februari -van' Drindisi vertrokken 'En-
gelscbe pakketboot! -'•' fi.7"
De bedoélde.dépêches zijn mitsdien vórzóndon vj-
als volgt: die voor Batavia, Samarnngen Soera-
baija 'dén '9den Februari met 'dé' Nedórla'ndschë ivl
'pakketboót via Marseille';' die'voor Singapore^ .-: vi;
den 12den Februari''niét de Franschë 'pakketboot-'lv^;
via Marseille,' en 'die' voor 'Penang den 18den
Februari 'II. met doiEngelsche'pakkctboot-via'^''j;jrl
Brindisi. -2^
iseïtsa
