Kerknieuws.
Koloniën.
Land- en Tuinbouw.
0 n d e r w ij s.
Armenzorg.
V i s s c h e r ij.
7\
-V -,K v
1 W t.
V 4
Betreffende het vreeselijke ongeluk, hetwelk
den 14en dezer op den Moskou-Brost-spoorweg
heeft plaats gehad, zijn thans nadere bijzonder
heden bekend geworden. Van het station Galit-
sino, niet ver van de oude hoofdstad, was een
trein vertrokken met 32 goedorenwagens en drie
waggons derde-klas passagiers, in de richting van
Moskou. Op een afstand van anderhalve werst
van gemeld station is een heuvel; juist toen de
trein boven op dien heuvel was, geraakten 29
wagens mot inbegrip van de passagierswaggons,
die zich achteraan bevonden, los en rolden met
vervaarlijke snelheid weder naar Galitsino. Aldaar
kwam juist een andore goederentrein van het
station Koebinka, in de richting van Moskou,
tegen welken de rollende wagens aanbotsten.
De schok moet verschtikkeiijk geweest zijn.
Twee der passagierswaggons drongdn in den der
den. In hot geheel zijn er dertien wagens ver
brijzeld. Het aantal gewonden is 52, dat der
dooden moet tneor dan twintig bedragen. De
passagiers behoordon allen tot den boerenstand
zij gingen naar Moskou om werk te zoeken.
Met i Juni zal de «Arcadia" worden gebruikt
voor de vaart van Londen naar Australia Dit
schip, het grootste na de «Great Eastern", werd
gebouwd te Belfast, moet G500 register ton met
een machine van 7000 paardenkracht, waardoor
het schip op rois van Belfast naar de Theems
een vaart maakte van 17'/s mijl per wacht.
Onder de benaming van eiectrische chambra
cbsure, hebben Blers Sc Middleton eene inlich
ting gemaakt, ten dienste van bankiers, maga
zijnen enz., om van verdachte personen een
portret te nemen. Hot objectief is zoodanig ge
richt, dat een persoon, vóór de bank staande,
scherp wordt afgeteekond, terwijl de kassier bij
ecnig kwaad vermoeden slechts op een knop be
hoeft te drukken om den toestel in werking te
brengen. Zoodra het beeld is genomen, wordt
©ene nieuwe plaat voorgebracht en staat alles
gereed voor eene tweede afbeelding.
Tevens worden datum en uur, wanneer de
plaat genomen is, automatisch geregistreerd.
Het «dwingt ze om in te gaan" wordt in Dene
marken thans omgozet in: «dringt ze om eruit
te blijven". Te Kopenhagen bestaat een zooge
naamde raiddornachts-vcreeniging, welke van
tien uren tot twee uren des nachts in de slecht
befaamde buurten de wacht houdt en de bezoe
kers terughoudt door woorden van ernst en
liefde, om aan hun voornemen gevolg te geven.
Goweld van do bezoekers wordt niet door geweld
beantwoord. Aan het hoofd dezer veeeeniging, die
reeds een veertigtal leden telt, staat een man
van aanzienlijke goboorto, de anderen bohooren
tot verschillende klassen der maatschappij. De heer
Roosmale Nepveu, die deze bijzonderheid uit
Denemarken's hoofdstad mededeelt, zegt dat do
vereeniging aan het doel beantwoordt.
Batavia, 18 April.
De Arabier Said Abduiliab, de vertrouwde van
ucA vorst van Lombok, die in alle politieke quaes-
tiën betreffende Lombok zulk eene hoogst belang
rijke rol spoeldo en door zijne intrigues en knoeie
rijen vaak de oorzaak was dat de meest redelijke
voorstellen der Ned.-Indische regeering afgeslagen
werden, is, volgens eene particuliere correspon
dentie, bij den vorst van dat eiland in ongenade
gevallen, omdat er in den laatstcn tijd op politiek
terrein zaken aan den dag zijr. gekomen, welke
hem in een zeer verdacht licht plaatsen.
Hem werd o. a. ten laste gelegd, dat hij zich
ten koste van zijn vorst zou verrijkt, en de vér-
rader zou gespeeld hebbenvoorts zou hij mis
bruik hebben gemaakt van zijne macht, door,
buiten medeweten van den vorst, brieven van
diens zegel te voorzien.
De overste Barthélémy heeft het monument
op het kerkhof van Kotta Radja onthuld, dat
gewijd is aan de nagedachtenis der 10 militairen
op 4 April van het vorige jaar gesneuveld en
dat op kosten van officieren en manschappen
van net 3e bataljon vervaardigd is.
Dr. C. Snouck Hurgronje heeft zich per
request tot de regeering gewend, met verzoek om
vergunning tot het verzamelen vati gegevens van
instellingen van den Islam, voor den tijd van 2
jaar,onder genot eener toelage van f700 's raaands.
De Ie luitenant der artillerie F., die voor een
raad van onderzoek heeft ierecht gestaan, is schul
dig bevonden en zal dus Zr. Ms. militairen dienst
moeten verlaten.
Batavia, 21 April.
Blijkens hei verslag der voornaamste gebeur
tenissen in het gouvernement Atjeh on onder-
hoorighedenloopendo van 19 tot on met 31
Maart jl.werden verschillende posten en blok
huizen op Groot-Atjeh nu en dan zwak, somtijds
iets heviger beschoten.
Een bewoner ,der kampong Lamith werd op
Sast van T. di Tirou vermoorJ, omdat het heette
dat hij de troepen, bij gelegenheid der tuchtiging
van Lampagger, tot gids gediend had.
Onderhoorigheden. Segli werd nog wel is waar
aanhoudenddoch in den laatstcn tijd zwak be
schoten.
Tussclien Passagan en Samalanga was do ver
houding nog altijd gespannen.De rust op de noord
en oostkust werd overigens niet verstoord.
Op onze versterking en op den passar te Melaboe
vielen nog nu en dan schoten. Den 22n Maart
werd het zich in den omtrek van Melaboe bevin
dend vijandig gezindo volk door de passarbevol-
king van Melaboe verdreven.
Toekoe Oemar hield zich nog altijd te Rigas
op de westkust op volgens ingekomen berichten
maakteTenom zich opnieuw gereed om hem aldaar
eerstdaags aan te tastenterwijl tegelijkertijd
Telok Kroet tegen Lagen en Telok lloempang
zou oprukken.
De weersgesteldheid was drukkend, warm en
droog, de gezondheidstoestand was ongunstig,
hot ziektecijfer was hooger, hot sterftecijfer lager
dan gedurende den vorigen verslagtijdterwijl
ook de stand der beri-beri weder ongunstiger was.
Uit Aljeh schrijft de correspondent van Do Loco
motief, dd. In April o.a.Te Melaboe of Analaboe
hoeft de vijand van zijn opgerichte versterking
in kampong Ronding de vlag geheschen. Van
daar deed hij strooptochten naar de omliggende
kampongs en liet niet na aanhoudend op den
passar en hevig op de benting te schieten.
Om den vijand een goede les te geven, rukte
do militaire commandant aldaar uit, met 34
bajonetten cn een paar Coehoorn-mortieren, tegen
's vijands benting. Bij de verschijning onzer troepen
werden zij ongeregeld uit die verstot king be
schoten, en na eenige worpen met het geschut
en eenige wel gerichte salvo's van onzen kant
gingen onze troepen tot den aanval over. Do
versterking werd toen stormenderhand genomen,
zoo ook de door den vijand verdedigde loopgraven.
In de linie liet hij een doode met wapenen en
eenigen mondvoorraad achter, terwijl in de hoofd-
versterking vele bloedsporen aanwezig waren. Hij
moet zeer aanzienlijke verliezen hebben gehad bij
deze gelegenheid, nl. wanneer men de ingekomen
spionnonberichten als vertrouwbaar mag aan
nemen.
Eenige dagen hierna beschoot de vijand de
kampong van Toekoe Hitam en deed ook weder
invallen op den passar. De passarbewoners rukten
toen tegen hem op en kregen bij die gelegenheid
twee gewonden.
De vijand is met groot verlies teruggetrokken.
De benting werd woder aanhoudend beschoten
en zóo juist, dat verscheidene projectielen in de
benting terecht kwamen.
De vijand schijnt het in de laatste dagen op
Slroen gemunt to hebben. Op den 22n Maart jl.
kwam weder een lillakogel, op korten afstand
geschoten, in de benting terecht en beschadigde
het soidaten-logiesook een aantal geweerkogels
(Beaumont) kwamen dagelijks in die versterking,
echter zonder gewonden te maken. Buiten, doch
in de nabijheid onzer postenlinie, is Tengkoe Di
Tiroe klaar met zijne bantings.
Met de gevechten van Toekoe Oemar schijnt
liet niet gunstig te zijn, want wederom heeft bij
aan Tengkoe di Tiroe verzocht hem met volk
en iwapenen te helpen. Ook Toekoe Qemar'secht-
genoote, genaanjd Tjot Dien, heeft in de IV en "VI
moekims een 60 gewapenden verzameld om haar
man te ondersteunen, terwijl HabibWahab, uit
Lagen, met 200 volgelingen naar de westkust
is getogon, ook om Oemar bij te staan. De Tenora-
mers hebben liet echter op zijn loven gemunt en,
zoo ik hoo., ml hij dien dans niet ontloopen.
Te Laboean liep gepasseerden Zaterdag binnen
de Cliineesche jonk liane Inij Liemet 05 koelies
uit het district Lootsióe, bestemd voor de onder
neming Rotterdam. Dit is do eerste koelie-emigratie
per directe scheepsgelegenheid van China naar
Deli.
De bekende suikerfabriek Alkmaar, in hot Ma-
langsche, van de erven Anthonijs, is onder den
hamer gebracht en voor 25 mille gegund aan
de Factorij der Ned. Handelmaatschappij, die hy
potheekhoudster was.
Op Mtdden-Java (te Ambarawa) is een proef
station voor de kolïie-cultuur in wording, waar
voor zich reeds een bestuur heeft geconstitueerd
en do statuten zijn vastgesteld.
Nog altijd komen gevallen van veepest voor op
het pniticuhcre land Tjampea en in de districten
Tjibinong en Tjibaroessa in de afd. Buitenzorg.
Om een denkbeeld te geven van don ontzag
lijken invoer van koelies uit Cliineesche lmvens in
Straits-Settlements diene het volgende: In den
morgon van 13 dezer landden alleen te Singapore
2347 Chineezen, Daarvan waren 7t>8 door een
Italiaansch schip, 386 door een Engels, h schip
aangebracht, terwijl do Ilollandsche stoointr Ce
lebes er 693 aanvoerde.
De prijs van het leverantiehooi in de Langstraat
wordt mot den dag hooger, de voorhanden voor
raad wordt dan-entegen klein, en wijl do loveran-
ciers van geperst hooi moeten zorgen dat zij op
tijd aan hunne verplichtingen en aan de gestelde
voorwaarden voldoen, wordt er, om strijd voor
de verschillende peisen, naar voorraad uitgezien.
Er werd deze week van f44 tot 46 per 1000
kg. hesleed en voor kleine partijen wordt door de
heiboeren zelfs f50 betaald, Yóor het gewas van
dit jaar leverbaar is, zal de prijs nu niet licht
minder worden, intussehen moet het hooigewas
daarvoor nog komen, want eerst sedert een paar
dagen kan men, nu het weder veranderd is, groei
waarnemen. Ook het stroo blijft di uk gevraagd,
doch is bijna niet te bekomen, doordat do ver-
koopers, met het oog op geen gunstige roggcoogst,
zeer vasthoudend blijven.
De Zw. Cl. verneemt, dat de jaarvergadering
der vereeniging voor hooger onderwijs op gerefor
meerden grondslag (de zoogen. Vrije Universiteits
dag) niet, gelijk aanvankelijk bepaald was, op 27
en 28 Juni, maar op 20 en ?1 Juni te Zwolle
gehouden wordt. Deze vervroeging moet in ver
band staan met het hervatten der Kamerzittingen
in de laatste week van Juni, waardoor anders
onderscheidene anti-revolutionnaire Kamerleden
in de onmogelijkheid zouden zijn bedoelde ver
gadering bij te wonen.
De verloting van voorworpen van kunst en
smaak, ten bato van het vaste fonds van het
ondersteuningsfonds, opgelicht door het «Neder-
landscli Onderwijzers-Genootschap", lieeftde zuivere
som van 1 30,015 opgebracht. Door deze aanzien
lijke bijdrage is bet vasto fonds van deze zoo
nuttige instelling tot verbetering van het lot van
minbedeelde onderwijzers of hunne betrekkingen
geklommen tot een bedrag van f64,875.85.
De kindervriend de heer A. Koene, te Rot
terdam, heeft wederom een jaarverslag verspreid
van zijn inrichting tot kostelooze spijsverschaf-
fmg aan behoeftige schoolkinderen.
In den langen en barren winter van dit jaar
ontvingen gedurende de maanden Nov,Febr.
in het lokaal Hovenierstraat 1326 kinderen van
•15 openb. scholen 9208 middagmalen, terwijl
aan circa 40 kinderen der havelooze school van
af 1 April '871 April '88, circa lQ.OOOpoi-
ties spijs op de school werden, uitgereikt. Ook
deze uitdeeling blijft steeds gedurende de zomer
maanden doorgaan.
Aan 462 kinderen werden oen paar klompen
uitgereikt en aanzienlijke giften van petten en
mutsen, kloederen enz. kwamen in dank in,
waarmede do arme kleinen ten zeerste verrast
werden. Aan verschillende giften enz. werden
ontvangon f 1715,35Vs, zoodat met het baldo
van verleden jaar liet cijfer uer ontvangsten
stijgt tot 1905,38. Na aftrak der kosten van
een gedeelto der kostelooze voeding en andere
kosten ad f 1005,13i/2, blijft alzoo over het ge
ringe saldo van f0.25.
De resultaten van deze philanthropisclie inrich
ting blijven even gunstig als vorige jaren, zooals
trouwens door alle hoofden der scholen wordt
erkend.
De heer P. Van Wijk Jr., predikant bijdoEv.
Luthersclie gemeente te Rottordum, ontving van
iemand, die onbekend wenschte te blijven, de aan
zienlijke gift van f5000, voor het lidmatenhuis
der Ev. Lutherscha gemeente aldaar.
De directeur der weesinrichting te Neerbosch
hoeft over het eerste kwartaal van dit jaar, behalve
veel levensmiddelen en honderden kledingstuk
ken, aan giften eri legaten ontvangen de som van
f27,739.52.
In de Held ring- gestichten te Zetten waren op
1 Mei jl. reeds 338 moisjes en kindei en geplaatst,
als op Stconbeek 47, Magdulenahuis 37, Bethel
45, Talitha Itunii 151, opleidingsUuizcn 23,
normaalschool 35. Sedeit de oprichting tot heden
zijn daarin reeds 3874 meisjes en kindoren ge
plaatst geweest, alsop Steenbeek 1346, Magda-
lenahuis 221, Bethel 787, Talitha ICumi 1147,
opleidingshuuen 58, normaalschool 315. Slechts
19 plaatsen zijn thans nog beschikbaar, waarvoor
wodor 14 aanvragen tot jdaatsing zijn ontvungen.
KRALINGSCI1E VEER. Gedurende de elft
vangst van dit jaar werden aan de markt alhier
aangevoerd en verkocht: 145,929elften; in het
zelfde tijdvak van liet vorige jaar bedroeg dit
gotnl 178,604 elften. Ook met de steurvissclierij
is het, dit jaar minder gunstig gesteld; in hot
vorige jaar waren er reeds 31 aangevoerd, en
dit jaar tot heden slechts 0.
De vorige week werden alhier ter mai kt 'aan
gevoerd cn verkocht1369 zalmen, 12280
elften cn 6 steuren.
Gisterochtend werden aan de markt alhier aan
gevoerd: 198 zalmen, die voor f 1.25 per i/s kilo
werden verkocht Nog werden aangevoerd 940
elften, die 85 ct, per stuk opbrachten, en 1 steur.
Ned, llerr. Kerk.
Beroepen: te Goertruidenberg ds. J. A.
Schults, te Krommenie; te Koksdorp ds. J. W.
Niessink, te Kaag; te Noordeloos ds. S. Slees-
wijk Visser, te Rijsoordte Haarlem ds. J.
Knottenbelt, te Schaarsborgen te Aagtekerke
de heer B. Van Eijselsteijn, cand. te Utrecht
te Hall de heer P. Couvret, cand.
Toezegging: van beroep naar Woerden
aan ds. J. G. Klomp, te 's-Gravelandnaar
Diever aan ds. Jolles, te Denekamp..
Aangenomen: het beroep naar Groningen
door ds. B. Lütge, te Raamsdonk; naar
Surhuisterveen door dr. II. Thoden van Velzen,
te Jena, die bedankt heeft voor Horsten.
Bedankt: voor het beroep naar Uitwijk en
Waardhuizen door ds. J. A. Van Wijk, te Ooster-
wijknaar Renkum door ds. W. De Lange,
te Bruchem en Kerkwijk; naar Groocebroek
door ds. J. Kutsch Lojenga, te Enkhuizen
naar Renesse en Noordwelle door ds. J. Visser,,
te Venhuizen.
Dr. W. Francken Az., rustend predikant ta
Rotterdam, heeft Zondagavond in de Groote kerk
een afscheidswoord tot do gemeente gericht,
waarin hij tot nog too verhinderd was geweest,
doordien hij na zijno aanvrage om emeritaat
overvallen was door eene zware ziekte, waaruit
hij eerst thans genoeg was hersteld om gevolg
te kunnen geven aan den wensch zijns harten,
de gemeente ten afscheid toe te spreken. Dit te
kunnen doen, achtte hij te meer een voorrecht,
nu er in de laatste vijf jaren vier leeraren zijn
-Mi
-MS
ik
