M
'"1
M'iiji..^ '.v": K'»1
Eerste Blad.
m
'mmmimmw.
n - v r t i g- s t
Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Binnenlandsche Berichten.
m
O.K
11.85
2.50.
- 0.10.
y>:$$
;.u xu&ï$m
u IT GEVER: J.VODÉ.
B R E AÜ! HARK «ji. B, JL 2A,
Schiedam 7 Juli 4888.
Onder den titel >Een Kamerlid in don
Vriendenkring" behandelde do Arnhemsche
fiourabt voor enkele dagen de rede, door
dr. Schaeptnan in het bisschoppelijk college te
Weert gehouden. Het blad meent, dat het nut-
4ig en noodig is, dat, wat te Weert gesproken
•werd,'nu ruimeren kring wordt bekendgemaakt.
«Niet omdat hetgeen partygenootèn elkander
meenen te moeten zeggen'en toevertrouwen
■over de' belangen, bedoelingen en voornemens
hunner partij altijd over do huizen zou moeien
.uitgeschreeuwd wordenmaar omdat elk
•woord vau uitlegging omtrent de bedoelingen
«ener! regeerenden party, door een bevoegd
persoon gegeven, behoort bekend te worden
in het gansche land, vooral wanneer de regëe-
ting zelve, minder door maatregelen daD door
•benoemingen, voet geeft aan de meening, dat
toch inderdaad niet veel heeft, dat haar onder
scheidt of een specifiek karakter geeft."
Het eerste der vyf punten, door den heer
Schaepman behandeld, was een geruststelling
•omtrent het samenwerken van katholieken
•met niet-katholieken (Lehman, Okma,Domela
Nieuwenbuis en consorten). Geen samenvloeiing
■wat den godsdienst betreft, werd beoogd,
.«Heen een tijdelijke opheffing der bestaande"
.godsdienstgeschillen ter gemeenschappelijke
bestrijding van het liberalisme, den jgemeen-
.schappeljjken vijand." »Met andere woorden,"
zegt de Arnhemsche Courant» noch het ultra-
naontaaosch isolement" wordt opgeheven, noch
■een bljj vend verbond met de ketters, al zjjn
't niet ongeloovige ketters, aangegaanalles
is maar tjjdelyk, en voor een dadelijk practisch
•nut. Isbet doel, de vernietiging van het
.liberalisme, bereikt, dan worden de bestaande
godsdienstige geschillen" weder in volle kracht
hersteld, en zal de tjjd-daar zijn otn de ge
wezen bondgenooten, deniet-katholieke ketters,
uit te roeien, mét wier hulp zooeven de »gé-
lheeu3chappelijkö vijaoden',' de liberalen, zgn
uitgeroeid." F F* 'FF V':fF;;
Den liberalen werd verder aangewreven,
4at zjj «gemoedsbezwaren hebben tegen de
vrije scholendoor de geloovigen uit eigen
F:,: beurs, opgericht. Eveneens tegen de inrichtin-
gen der Broeders en Zusterstegen de vrije
F; .giften en schenkingenwelke volstrekt, niet
uit de schatkist genomen, msar uit louter
liefde.en met edele bedoeliogou gegeven wer-,
4en." 'y.\
Dit beweren bewyst eenvoudig, vervolgt
de Arnhemmer dat de beer Schaepman te
.'Weert zich uitnemend bewust was, één zuiver;
politieke rede te houden en niet op >bet
.gestoelte der waarheid" te staan. Dit is niets
anders dan een klinkklare onwaarheid ,0ié
misschien de eerwaarde geestelijken van het
i gehoor kan hebben gesticht en gevleid, maar
dié, dunkt ons, tocb wel geen ingang kan
gevonden hebben bij de sgrootedelachtbare
heeren, leden der Gedeputeerde Staten van Lim
burg", noch by den afgevaardigde van Weert.
Het is hiermede evenals met de, ook al door
den heer Schaepman opgewarmde beschuldi
ging, dat de liberalen nde schatkist ten eigen
nutte ledigen". Dergelijke onware én verdraaide
voorstellingen mogen uitermate geschikt zgn
óm het gros der onontwikkelde kiezers Daar
de stembus tè dr'gvép, óm die onverdraagzame
enVt land bestelende libéralen te verdelgen
en|,uit te roeien; niettemin maakt het een
1; pijnlijken indruk dergelijke dingen te hooren
verkondigen door een spreker, die beter weet,
voor een gehoor, dat, door het geestelijk karak
ter van deo redenaar verblind, geen onderscheid
weet te maken tusschén prediking vao waar
heid en godsdienst eh een weinig conscien-
tieuse politieke polemiek.
In het kiesdistrict; waar dr. Schaepman
- het woord voerde, en waar zélfs de gunstigste
schildering dér libéralen geen.enkelen kiezer
zou kunnen bewegen, hun steno op een liberaal
uitfë'brengen, juist da'ar had hij zich de weelde
van' een weinig onpartijdigheid en waarheid
kunnen veroorlovenjuist daarom had hg
zonder gevaar voor zgne eigen politieke zaak,
daar, te midden vau dien vertrouwden kring,
knopen zeggen, dat het verschil tusschén
liberalen en uiet-liberalen alleen een quaestie
is van wereldschen aard, van levensbeschou
wing in het algemeeD, waarby godsdiensten
zedelijkheid niet betrokken zy o. Spreker en
hoorders hadden dan niet beleedigd behoeven
te zijn door kleingeestige en onware voor
stellingen, die misschien passen in den mond
van verkiezings-agenten van laag gehalte, maar
beneden de waardigheid zgn van een zich
invloed toekennend lid der Kamer van Honderd.
Van het onderwijs sprekende, deelde
dr. Schaepman" zyD hoorders het vol
gende roedeDe hoogere burgerscholen
zullen niet worden gesloopt, ofschoon de
F, gebouwen om 'bloot aesthetische redenen
wel onder den voet gehaald mochten worden
natuurlijk, zegt de Arnhemmer, want ze zgn
niet opgetrokken in den Roermondschen bouw-
stijl. En als de heer Schaepman zegt, dat de
schoolstrijd zal ophouden en de schoolvrede in
ons gelukzalig land voorgoed gevestigd zal z'gn,
wanneer de rechterzijde gezorgd heeft, dat de
inrichting van de examens van de scholen, en-
vooral van die der armen, aan de eischen der
rechtvaardigheid voldoen, teekent de Arnhem
mer hierbij aanDit ziet er betrekkelijk on-
schuldig, en zelfs schoon, uit.wiezal niét
gaarne medewerken om de wetgeving op den
groudslag der rechtvaardighëid .verder, op te
bouwen J Maar voor misverslaód:en;.v£rkeerd
begrypen is de tyd voorbij;;;: we wéten-dat de F
heer ^Schaepman en de zgn eb streven naar,;
op het daar sterk verlaagd 'peil. Door dezen
Btrgd zaj de onderwys-quaesttshimmer van de
baan:. geraken^ zal de naam ^ap. schoolvrede
denote verkrijgen staat san verdooving en
verdrukking, en zal bet geen weldenkende
liberaal: of niet-liberaal die het wel meent
metde toekomst van het land, in de gedachten
komèn, den heilstaat en de gelukzaligheid van
het aldus tot schoolvrede gebracht land te
prijzen, j
{Slot in het volgend nummer.)
SCHIEDAM, 7 Jnli 1888.
Uit Apeldoorn wordt aan de N. JR. Ot.
Gisternamiddag omstreeks 5 uren zgn de
paarden, waarmede de koningin en het prin
sesje baren gewonen rjjtoer maakten, in de
dorpsstraat op hol geraakt. Gelukkig, strui
kelde en viel een der paarden, waardoor de
koningin en de prinses gelegenheid hadden
uilr te' stappen. Na éenige' oogènbiikken bg
een der ingezetenen ..vertoefd te hebben, zgn
H. M. en H. K. H. wandelende naar het
paleis teruggekeerd.
legbaar goed recht der. duizenden die titan?
nog angstvailig da toekomst verbeiden, .v
(Arnh. Oif.)
Met zekerheid verneemt bet'-JST. v. d. H. dat
het nieuwe contract'voor de Ned.-Indische
pakketvaart Woensdag in lodiö is geteekentf,
Vanwege den waterstaat is men thans bezig
met peilen en meten der rivier vao Rotterdam
naar zee, ten einde met juistheid te weteoéF'FFF^M^
of en waar er verondiepiog of stroom verlegging;
heeft plaats gehad. (2V. JS. Ct.).
Het Adder-monument op de begraafplaats
te Huisduinen is Donderdag, den gedenkdag
van bet vergaan der rammonitor, zeer druk
door familieleden van de verongelukte inao'
schappen en belangstellenden bezocht.De onder*
De schouwburg was gisteravond niet zoo
druk bezocht als de vorige maal, hetgeen
wellicht daaraan moet worden toegeschreven,
dat het groote publiek bg gelegenheid der
'kermis geen »Donkere dagen" wil aanschou
wen. Niettemin hebben zg, die er anders over
dachten, genoten getuige het veelvuldig
applaus. Het drama, bewerkt door Ch. de
ia Mar, werd over 't algemeen vrij goed,
gespeelden met gespannen verwachting
werd de ontknooping der iDteressaote geschie
denis verbeid. Vooral de dames Van Biene en
de la Mar, en de heeren Malherbe, de la Mar
en Verhagen bleken ten volle voer hunne taak,
berekend. Jam mer slechts, dat de souffleur nu
en dan, wat verheffing van stem aangaat, de
rol der acteurs scheen over te nemen.
naar eene, inrichting .van het ^volksonderwijs meer 'op zich
De Haagsche correspondent van de Zutph.
Ot. maakt de opmerkiDg, daf de buitengewone
gezant, die aan ons hof de troonsbestijging van
den -keizer vap Duitschland kwam mededéeleo,
benoemd wei^|totFgrootkruis van de órde van
dén Nedérlandschëh Leeuw, terwijl blykbaar
die orde të hoógVwerd bevonden voor pro
fessor Donders, die véortig jaar Neerland's
roem heeft verhoogd. -^
Naar wy vernemea, zal het hoogste pensioen
vohr.; weduwenF van burgerlijke ambtenaren,
volgeüs^dë thans in wording zij ode d ie uwe
FF wét'Fópld f 600 bedragau. Te
F hopen is het dat de.'indienicg dezer wet, die f
tót schande voor Nederland reeds zoovéél'
jaren van de baan werd. geschoven, niet lang
late wachten'; 't is het oriweér-
de Ruiter" vervuldehaar jaarlijbschen plicht
door een nieuw nationaal lint aan dén doof
haar op het graf gelégdeo krans te bevestf*
gen, terwyl de president der vereeniging,'d*
sergeant-majoor J. H. Schr'gver, in gevoel volta
woorden de ómgekomeo kameraden herdacht
en daarbg de plechtige gelofte aflegde, dat è0M
hunne nagedachtenis in eere zal wordeiï
gehóuden, zoolang de Nederlandsche zeemacht
zal bestaan.': F F'.- -F-VFF;;^
De hoofdcommissaris vao politie te 's Gra-
venhage waarschuwt by herhaling, dat roert
op zgne hoede zg bg het aanknoopen vao
handels-relatiëo met H. F. J. Schumacher^
L. Timmermans, F. D. Bastet, W. J. Geer*
vliet, J. Greoaaten J. H. Bekker, die schrgved -i V:r
op advertentiëu waarin iets te koop of teC >F-
overneming wordt aangeboden.
De heer E. Kiderlen heeft zich werkelgfc
voor de tricycle-races te Scheveningen lateo
in8chryveD. Ofschoon nog niet geheel hersteld,
wil hij toch trachten (waarschijnlijk met deo F
heer Scheltema) don nieuwen EngolecheO
kampioen, den heer Edge, te overwinnen. - F\?
Bg deu wielerwedstrijd te Leipzig op t-'ï'-f.-
Juli jl. beeft de heer W. F. H, Van Leeuwen^
lid der Arnhemsche wielrgders-vereenigiogf
1 eerstee (rover) eo 2 tweede prijzen (tricycle)
behaald op machines der zRudge-Cycle-Com*
pany. F 'F:F::,-
De hëerF v. G.laatstelijk ontvanger der F F;
belastingen te Amsterdam, is te Valkenburg 'F
door een noodlottig toeval van een trap geval*
len, met het treurig gevolg dat hg oomiddellijlc
een .1 |jk was.
In den «Feestbundel prof. Donders" is ee»
eigenaardige bydrage opgenomen vau de3 iM
Utrechtschen' hoogleeraar prof. A. A. "W. Ho*
brecht. Hg geeft namelijk eene beschrijving
van :dé' Vüondersia féstiva", één klein week- .F-F"F?|M
dier, violëfklédrig,': eu door proL'Hubrecittl«fe||^^^
liet zoölogisch slation aan de golf van Napelsf F'.'V
m ^fp!
^«-7.» •v *.WW« rrsf ,v "W-.
'^F:'(-:■!: W
wr'i
- ■A*rC-^,\;
Abonhementsprhs per kwartaal
franco per, post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
-'l'.V
- -v 'VÏ%
-'IvrtiêMTi
f. -. ..-. .v;
AD78BTR|iriRPRiïS: van 1—10 gewone regels mat
inbegrip van eene Oour»ntf HO,
Iedere gewone regel meer- 010.
Driemaal geplaatst wordt tegen t weemaal berekend. T-S^
nu
aan
'V
V"'-/
