inhoud van Tijdschriften.
R e c li t z a k e n.
w
i^ggr
V i s s c h e r ij.
'bé€.&} feu
tSn
zijn,
roep'
i en
ling
nar-
elij-
cen
•ge-
leze
de
•eid
ran
'ijls
ilik
te
ig-
rdt
mt
en
jzo
en
let
18-
'r
te
k,
ig
is
J.
ie
e
5.
0
it
r
r
t
n a* V-,
H \«Si
f A ^fjV *ƒ*- 'S f V;
i>tA 3
j**?* +V
I'®
sprekende ornementatiesmaar streng en*
fschoon van bouw. De malle consoles, die een
"•-centenaarsvracht zouden kunnen dragen en stee-
sast aan de goedkoope mantels in de speculatie-
huizen gevonden worden, ontbreken hier meestal
bij een paar zijp ze aanwezigmaar dan ook
zoodanig gevormd en zoo op de juiste plaats aan
gebracht, dat ze onmogelijk gemist kunnen
worden en werkelijk aan bet doel beantwoorden.
"Verder op in deze galerij staan nog twee schoor
steenmantelsrijk bewerkt, éen in dof en
glimmend zwart. Het zijn twee fraaie stukken
werk, maar de palm komt toe aan de zeven
genoemde, die 'toog niet vermoeien en toon
beelden van goeden, ontwikkelden smaak zijn.
Eten bij de laatstgenoemde twee mantels blij
vende, zien we een bij deze inzending behoorende
waschtafel, gelijk elk gewoon meubelmagazijn
ze in voorraad heeft. Jammer van de plaats
die dit ding inneemt!
Terugkeerende, zien we boven de zeven man
tels aan den wand eene inzending van decoratief
Bcbilderwerk van Egtnond te Enkhuizen. De
lijnwaadbeschildering (diervormen) is zeer ver
dienstelijk. De kleine fries, blijkbaar voor een
keuken bestemdis daarentegen verre van fijn
bewerkt; de daarnaast hangende kinderfiguren
zijn misteekend. De gobelin-navolging is weer
uiterst fraaide levensgroote vrouwenfiguren
tan welke er een op een harp speelt, zijn gelukkig
geslaagd.
Keurig mooi is het relief no. 33, van v. Zijp
alhiermooi ontworpen zijn ook de beide spiegels,
waartusschen dit relief hangt. De hjsten zijn
tan den gunstig bekenden fabrikant v. d. Ende.
Aandacht verdient een hiertegenover geplaatste
inzending uit de 5de groeptegels en aarde
werk, oud-Delftsch nagevolgd, uit Harlingen. De
kleine voorwerpen tot gebruikde kandelaars
borden, pullen, zijn werkelijk fraai; minder
goed gelukt zijn de portretton van Ostade en
Rembrandt De tegels dezer fabriek sluiten niet
zoo juist aaneen als die van de Detftsche fabriek
de kleuren-combinaties zijn evenwel ongemeen
fraai.
De geveiversiering no. 10, is goed ontworpen
do kinderfiguren echter hebben oude-mannetjes-
gezichten, een bijzonderheid, die bij meer derge
lijke figuren in friezen wordt aangetroffen. Het
beeldje no. 15 leeft niet
Verder gaande, hebben we in no. 108 een
schoorsteenstukden boezem eens schoorsteens
voorstellende, waarin een blauwe pul. De per
spectief is verre van bedrieglijk, de pul dood
gewoon. Hiernaast hangt een fraaie proef van
v hoatr cn marroerschiideringno. 102, ingezon
den door Gugelot te 's-Hage. De nummers 117
en 118, twoo bouten schoorsteenmantels, éen
rococo, éen Louis XVI, zijn wonderfraai mar
mer-geschilderd het vlakke paneel tusschen
deze, een nabootsing van Brêche-gris-marmer, is
hoogst bedrieglijk. Jammer, dat de mantels zelve
zoo leelijk zijn. Tegenover deze inzending hangt
echter de allerschoonste proeve van hout- en
marmerschilderingno. 122, een lijst met stalen
van Wiardi to Groningen. Dit marmer is in de
hoogste mate bedrieglijk onwillekeurig wil men
door aanraking te weten bomen of men hier wol
met nabootsing to doen heeft. In de keus der
marmersoorten heeft do schilder het zich waarlijk
met gemakkelijk gemaakt. De inzending no. 129,
van v. d. Burgh to Schiedam, is veel minder. Do
vier houtstalen worden door de andere genoemde
overtroffende tegels zijn in natura niet zoo
effenhet beeldje op het linker tegeltableau is
misteekend. Do smalle omlijsting,,nabootsing van
marmer, is daarentegen zeer verdienstelijk. De
minste inzending op dit gebied is no. 119, zes
stalen van houtgelijk men alle dagen deuren
gedaan ziet.
Weder even teruggaande, hebben we de groote
no. 32: muurtegels in allerlei kleuren-
randen enz.gevat in een groote
monumentale, maar afschuwelijk geschilderde lijst,
ww tegels kunnen den toets met andeie expo
sities niet doorstaan. In dezen omtrek hangen
twee magnifieke bas-reliefs in eikenhouten lijsten
"*anBauduin te Maastricht, voorstellende do
Sabijnsche maagdenroof, en de verdrijving der
Calhürs uit Rome. Moeilijk kan van deze twee
werkstukken te veel goeds worden gezegd: het
zijn meesterstukken. Een schrille tegenstelling
hiermee vormt de leelijke inzending no. 14 van
v. d. Geld te "s-Hertogenbosch, voorstellingen uit
Jezus' lijden. Die afschuwelijke poppen bebooren
niet op dezo tentoonstelling thuis. Maar wat te
zeggen van no. 31, elf gepolychromeerde sbeeld-
- homvwerken", ik geloof haast den geheelen Kruis
weg voorstellendeHoe kakelbont, hoe foei-leelijk!
Even leelijk is ook »de historie van Genoveva",
in twaalf haut-reüef-groepen, van De Leeuw te
Wijchen.
Fraai is de terra-cotta-inzending no. 12, vooral
de twee dierenkoppen leven. Allerbelangrijkst is de
verzameling gipsafgietsels van penningen uit het
koninklijk kabinet van den heer H. J. Muider.
Zuiver van vorm, edel bewerkt zijn de vijf scha
len van terra-cotta, no. 17. Leelijk is het paneel
no. 70. No. 113, decoratiewerkis ook al niet
mooievenmin ais de geschilderde schoorsteen
mantel no, 139. Magnifiek daarentegen noem ik
de plafondschildering van Reuzer en Ïïadlaner
alhier. Het ovale medaillon m 't midden stelt
onverbetei lijk een licht bewolkte lucht voor. Zulk
werk doet watertanden. De fries van Schotel uit
Dordt is krachtig, ferm, mannelijk gedaan. Maar
de kroon voor decoratief schilderwerk komt toe
aan de wandversiering van Amiabel, no. 107
vooral de donkere met zwarte paneelen is mees
terlijk. Kunstenaars, die zóo hun vak verstaan,
behoeven niet bang te zijn voor malaisezulk
werk vindt altijd beminnaars.
Als ik nu nog even de marmeren piëdestals
no 34 noem, die uitnemend fraai gevormd zijn,
en de bezienswaardige verzameling gipsvoorwer-
pen no. 37 aanstip (veel mooier dan de dito ver
zameling no. 13)dan kunnen we een groote
schrede vooruit doen en tot de afdeeiing photo
graphic naderen.
Veel wensch ik hierover niet te zeggen. De
kinderportretten van Caron alhier zijn uitmuntend
geslaagd. Met eere stelt v. Diggelen uit Schiedam
zijn keurig werk ten toondeze photograaf is
het gelukkigst geslaagd met portretten van vol
wassenen de kinderfiguren komen mij voor min
der te voldoen. Het grootste phutographische
werkstuk, dat ik in mijn leven zag, is dat van
H. M. koningin Emma, levensgroot, ten voeten uit,
van Zimmerman.
Onmiddellijk voor de pbotographieén hangt een
verzameling spiegels, die door ai het goud en de
omementatie letterlijk verblinden. De andere
dergelijke inzending, no. 92, aan de overzijde,
hoewel eveneens zwaar van het verguldsel, vol
doet meer; zeer verdienstelijk zijn de naboot
singen van antieke lijsten. Laat ik vooral niet
verzuimen de vitrine met modellen van lijsten
te vermelden, no. 71, in 't midden der zaal,
waarin zich ongemeen fraaie fragmenten bevin
den. De drie spiegels no. 48 onderscheiden zich
door niets.
Eerbied voor den knappen vervaardiger van
het kolossale uurwerk m 't midden der galerij,
die niet minder fraai uitgevoerde onderdeelen van
uurweiken teil toon stelt. Eerbied ook voor de
inzending no. 274kunstig ivoorwerk. Een
garnituur van drie stuks is geprijsd voor slechts
f 2000 j een vrouwenbeeldjedat niet het best
geslaagd is, kost f250.
Ik spring nu over op het smeedwerk, na de
rijtuigen en andeie vervoermiddelen te hebben
laten rusten.
Allereerst zien we een blank gesmeed ijzeren
grafmonument van den heer Sanders te Deventer.
Een bewonderenswaaidig stuk werk is dit. Het
schijnt of het metaal voor den bewerker geen
tegenstand had. Eiken bezoeker zij een aandach-
tigo beschouwing van dit meesterstuk, no. 169,
dringend aanbevolen. De vervaardiger is een
kunstenaar.
Voorts trekken onze aandacht een aantal uit-
steekijzers. No. 171 is met veel geduld bewerkt.
No. 164, een kolossaal uitlmngijzer, zal misschien
in een breede straat op voldoende hoogte een
goed figuur maken; hier. lijkt het al te groot en
daarbij niet bijzonder kunstig. Dat van den
llaagschen smid Berendes is veel meer bewerkt
en ook naar een botere teckening gemaakt. Een
meesterstuk van smeedkunst is het daarop volgende,
geheel dof zwarte. J. Snellen stelt een luchter
ten toon, die getuigenis aflegt van groote tech
nische bedrevenheid. No. 177, een vuurscherm,
is magnifiek; no. 186, een omementraam, een
voudig, solide en goed geproportioneerd. No. 173,
een scheltrekker, is aardig knutselwerk. No. 181,
een lichtkroon, is erg stijf; no. 170, een lantaarn
arm, mot koperen lantaarn, is met zorg bewerkt,
maar heeft wat al te veel krullen. Over het
algemeen, hoezeer de Hollandsche smeedkunst met*
eere herleeft, schijnt de voorname aantrekkelijk
heid in overvloed van krullen gezocht te worden.
Glansrijk houdt het drijfwerk van Schotel te Dordt
den nationalen roem ten deze op. Eindelijk past
het hier de zinkwerken der Delftsche firma Braat
te noemen: knappe teekenaars moet deze fabrikant
bezitten
De hier en daar verspreid staande meubelen
kunnen, juist door deze verspreidingonmogelijk
alle een plaatsje in mijne schetsen erlangen. Bij
de wandeling langs de geïmproviseerde salons zal
het? meubelvak genoegzaam besproken kunnen
wdrderT. ""Toch wensch ik aan te stippen no, 52,
een wieg. Deze is een mooi stuk snijwerkjammer,
dot de vorm niet van een practischen blik getuigt.
Dan no. 55, een buffet van Haag te Amsterdam,
met fraai gesneden kolommen. De vijf leeuwen
kopjes van boven en de drie van onder hebben
een familietrek van huiferigheid die vermeden
had moeten worden. Gladde lijsten waren meer
in overeenstemming met den geheelen bouw van
het meubel geweest.
Terr, gaande, naar den uitgang, om het er
voor ditmaal bij te laten, treft ons nog do inzen
ding no. 5 uit de eerste gi oep. De vervaardiger
dezer terra-cotta-voorvverpen zal wel doen, zich
voornamelijk toe te leggen op zijne vazen, van
welke er vele uiterst gelukkig gevormd zijn. Zijne
beeldjes zijn in een woord afschuwelijk en met
f5.per paar veel te duur betaald. Eene
inzending, die buiten mijne bevoegdheid gaatis
het groote carton-pierre-model van een koorbank
in gothischen stijl. Ik ben geen minnaar van het
gothieke, en deze koekebak laat me volmaakt koud.
No. 451plafondschildering, raag ik niet on
vermeld latende kinderfiguren zijn hier niet
misteekend en de grond, een luchtis onverbeter
lijk. Bij den uitgang treffen ons nog twee
meubelenwaarvan het snijwerk vpn een fijnen
smaak getuigt. Het zijn de nommsrs 79a en b\
een salonkastje, kunstig gebeeldhouwd, en een
dames-schrijftafeleven fraai wat het snijwerk
betreft, maar niet zoo piactisch van model.En
na dezen laatsten blik verlaten we het gebouw,
natuurlijk onder een stortregen, in de hoop er
de volgende week te kunnen terugkeeren.
Pi.ox.
De Gids. Augustus.
Een en ander over Suriname, door dr. H. F.
O. Ten Kate Jr. Shakespeare en de Meimngers,
door H, L. F. Pisuisse. liet notariaat, door
A. Knottenbelt. Parsifal-Perceval, door prof.
A. G. Van Hamel. De Kennemer avonturier,
door W, J. Hofdijk. Piactische menschen,
Kloostertuin, Zomernacht, door Hélène Swartb.
Letterkundige kroniek. Ifolland-VJaanderen, twee-
maandelijksch tijdschrift. Dr. Jan Ten Brink,
geschiedenis der Noord-Nederl. letteren in de
XlXe eeuw, le deel. Handelingen van het XXo
Taal- en Lettel kundig CongresWoordenboek der
•Nederlandsehe taal, 3e reeks, 12e aflevering.
Vragen des Tjjds. Aug.
De provinciale inkomstenbelasting, door mr. T.
H. De Meester. De staatsbemoeiing met de
levering van geneesmiddelen, door dr. P. A. Vos.
Munt- en bankbiljetten, door Jacob De Haas Jr,
Album der Matuur. All. ÏO.
Dr. H. Van Capelle Jr., over fossielen, be
schouwd als middelen ter bepaling van de natuur
kundige gesteldheid onzer planeet in vroegere
tijden. R. E. De Haan, Kjökken-Möddinger.
Wetenschappelijke Bladen. Aug.
Maatschappelijke en staatkundige toestand van
Rusland. De physiologio en de geneeskunde, door
Ch. Richet. De ouderdom der sterren, door
prof. Janssen. De Balearen. Wat weten wij
tot heden van de baeieën. De studie der
wijsbegeerte, door Ed. von Hartmann. v
School en Studie. Mo. 8.
F. G. Kunst, Iets naar aanleiding van dr.
Schaepman's Napoleon. F. Fleischer, Da
jongste bundel van een oud dichter. W. H. M.
Bartels, Een paar kleinigheden met 3 figuren.
W. Van Roekei, Een bekende definitie. II. D.,
Een merkwaardige eigenschap uit de rekenkunde.
H. Van Hoof, Lijnen in en aan eon trapezium.
Correspondentie.
Vragen van den Dag. Ail. 8.
Dr. J. E. Alberts. Kunst, wetenschap en samen
leving. Kimberley en de diamantmijnen in
Zuid-Afrika. Dr. F, Halma. De groei van den
mensch. De kina en middelen om haar te ver
vangen, Stanley in Afrika. Vraagbus..
Geschiedenis van de maand. Buitenland en Neder
land. H. Tillema, Iets over de Heidens.
Wfeuwe Gids. Augustus.
In memoriam mr. C. Vosmaer. De nacht
cactus II, door Jac. v, Looij. Kindervreugd.
In de bewaarschooldoor Willem Van Ooveren.
De opleiding van tooneelspelers, door F. v. d.
Goes. - BoekbeoordeehngenIlugonholtz, zede
lijke ReligiePiersons—Istaels. Jan Luikons
menselijk bedrijf. Schimmels, de vooravond
der revolutie, W. M. Hunts Fa'.ks on art etc.
KunstI. Nederlandsehe Etsclubdoor Ver-
berehemII. J. Meijer de Haandoor J. W.
Stemming; III. Impressies, door J. Staphorst.
De verhouding van den in- en uitvoer, in
verband met de theorie van den vrijen handel
door dr. D. G. Jelgersma, Zes sonnetten, door
Hélène Swarth. Nederlandsehe Politiek.
Indrukken van den Dag, door P. L. Tak. Lite
raire Kroniek,
in de Gids).
Varia (dr. Swart Abrahamsz.
Vrouw Louter, te Hoon, die verdacht werd
haren man door loodwit te hebben vergiftigd, is
niet alleen op last van de rechtbank te Dordrecht
uit hare voorloopige hechtenis, maar geheel van
rechtsvervolging ontslagen.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerd178 zalmen,
die de groote voor f 1.10 en de kleine voor
90 ets. per Va kilo werden verkocht. Nog weiden
aangevoerd 363 St.-Jacobszalmpjes.
Ned. Horr. Kerk.
Beroepen: te Leerdamds. C.Ilattink J.Pz.,
te Apeldoornte Tul en 't-Waal ds. Wis-
sink, te Niekerk; te Gasse!teinij\een ds. Van
Eijk van Hesselinga, te ICollumerzwaagte
Zundert dr. G. J. Brutel delaRivière, teZuider-
woude; te Naaldwijk ds. B. VV. Colenbrander,
te Herwen; te Renswoude ds. W. Gerntsen,
te Wiorden.
Toezegging: van beroep naar Oegstgeest
aan ds. A. J. Ruijs Az., te Scherpenzeel.
Aangenomen: het beroep naar Diemen
c. a, door ds. C. Verhangen, te Koevorden.
Bedankt: voor het beroep naar Rouveen
door ds. W. R. Kalshoven, te Eedonaar
Wijckel door ds. J. Vonk, te Oldebroek.
Clir. Ger. Kerk.
Beroepen: te Zuidvvolde de heerW.Bat
tels, cand, te Nieuwe-Pekelate Westbroek
de heer P. De Groot, cand. te Nes, te Wie
rum ds. W. Foikers, te Rouveente Hoofd
dorp de heer W. Breukelaar, cand. te Aalten.
Bedankt: voor het beroep naar Rode door
ds. Vrieling, te Stiens; naar Karopeiland
door ds. Wessels, te Zieriksee.
Ned. Geref. kerk. (doléereud).
Bedankt: voor het beroep naar Charlois
door don heer J. P. Hama, cand. bij de vrije
universiteit.
K
A
ÏVt
•8