fA°. 18081 N°. 7145. Eerste Blad Maandag 24 december. n w e-e n-ve ertig-ste Jaargang. 'erschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag. UITGEYEE: J ODÉ. BURBA.tr: HABKV, B, 124. Binnenlandsche Berichten. Uithoofde van het Kerstfeest zal de •Courant Maandagavond in plaats van Dinsdagavond •verschijnenterwijl Woensdagavond (2a Kerstdag) geen Courant wordt ;uitgegeven. r fi JkB0NSEiiESTS»'R!i8per kwartaal1,35 franco per post, door het geheele Rijk- 2.50. Afzonderlijke nominerso.lO. Advertentieprijs: ven 110 gewone regels met inbegrip tan een» Courantf i Iedere gewone regel meer- ,10. Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend, Schiedam, 22 December 1888. <Voor achttien jaren vierde de Duitsche ■armee voor een groot gedeelte baar Kerstmis voor Parijs. Slagenals slechts hoogst zelden «en natie treffenkwamen over het arme Frankrykmaar met een buitengewone geest kracht is het die rampen te boven gekomen om tevreden te zijn met hetgeen de jaren in hun loop hebben medegevoerd? Mocht men nog een oogenblik in dien waan ver- I keeren, men leze de merkwaardige redevoe ring, door den oud-minister Challemel-Lacour deze week in den Senaat gehouden. Het was bjj de behandeling der begroeting. De heer •Chtllemel leidde die in met een hoog ernstig woord. "Veel tyd zou de Senaat wel met kun nen wyden aan de materieels quaestiën im mers er is iets anders aan de orde dan de -toekomst van Frankryks financiën de toe komst van Frankrjjk zelve eisuht aller aan dacht, Die toekomst is donker, en de oorzaak van den huldigen toestand zijn zydie Frank rijk zoo verre hebben gebracht, dat het op bet punt is zich door een nietswaardig man -te laten vertrappenhet zyn de radicalen die vóór een eeuw een vorstenhuis hebben verjaagd, waarvan de roem de gansche aarde had vervulden die n Frankrijk aan den rand van een afgrond hebben gebracht. De opzet van de redevoering, door den heer 'Challemel uitgesproken, was handig; ook waar? •waar tot in haar onderdeelen? Wie geen vreemdeling is in de historie, betreurt het -zeker, dat een Lodewijk den Veertiende zulk oen diep rampzalig lot moest treffen, een lot, dat hjj zeker niet verdiend had. Maar hij boette voor de zonden zijner vaderen, en die -zonden waren vele en schreiden ten hemel. 'En toen de dag der wraak aanbrak, bleek hjj een verschrkkeljjke dag te zjjn. Men kan gissen, waarom de heer Cnallemel de Bour bons een plaats, en een verheven plaats in -zjjn redevoering toekende. Hg pleitte voor een toenadering van de rechterzijde tot de republikeinen, om daardoor een dam op te werpen tegen de radicalen en hetgeeD zjj met Boulanger in hun schild mochten voeien. Deze redevoering maakte zulk een diepen .indruk, dat de oud-minister Leon Say voor stelde het stuk m alle gemeenten van Frankrijk te doen aanplakken, welk voorstel .evenwel niet in behandeling komen kon, daar er niet genoeg ieden tegenwoordig waren om besluiten te kunnen nemen. De minister loquet, die hierop het woord nam, ver mocht door zijn inderdaad zwakke repliek niet den indruk van bet gesprokene uit te wisscheD. Een paar huismiddelen om aan den tegen- woordigen toestand een einde te maken werden door hean genoemd. De arrotidisae- ments-verkiezingen wilde hjj weder in het leven roepen, als middel om de monarchalen te bestrijden. Wat aangaat een dictatuur van Boulanger, waarvan sommige redenaars hadden gespro ken, in 'stands wetteo zou hg naar middelen zoeken, om dit gevaar te keer te gaan. Zal de minister Floquet sterk genoeg zyn om de aanvallen op de republiek tekunuen bezweren? Men kan gerust beweren, dat een regeering, die in tjjden van malaise of nationale rampen aan het roer zit, gioot gevaar loopt zjjn populariteit te verliezen; bezit het die te voren reeds niet, dan wordt de toestand nog erger. En nu heeft een nationale lamp Frankrjjk getroffende Panama-maatschappij verkeert in geldeljjke moeilijkheden. De Franschen hebben er hun spaarpennin gen in gestoken, en meer dan vierhonderd duizend aandeelhouders zitten thans te turen op stukken, die misschien nimmer, in het gunstigste geval eeist na zeer langen tijd, eemg profijt zullen afwerpen. Over zoovelen verdeeld, zal nu misschien de schade wei niet zoo groot zijn, maar de kleine burgerstand, die er zijn overgespaarde penningen in stak, is uit zjjn humeur. "Veroordeelen kunnen we de onnoozelen echter niet, en vooral de Nederlanders, die tot nadeel hunner beurzen in de laatste v'yf en twiDtig jaren met allerlei aandeden hebben kennis gemaakt, missen het recht met de Fransche slachtoffers te spotten. Aan het hoofd der onderneming toch slaat een man, die door zjjn geestkracht een nieuwen wegnaar Indië tot stand bracht; staat Ferdinand de Lessepswie zou op hem bjj ondernemingen als deze met bouwen, als op een rots. Voor dezen grijzen held van den arbeid is de tegen spoed der Panama-maatschappij een buiten gewone ramp; doch hjj wanhoopt niet en blijft vertrouwen stellen in bet groote plan, welks uitvoering de kroon op zyn welbesteed leven zou hebben gezet. Alle Fransche banken van beieekems hebben haar medewerking toegezegd, ten einde te voorkomen, dat het groote werk uit Fransche in vreemde handen zou overgaan. Het Handelsblad, de vergadering der katho lieken te Utrecht besprekende, zegt daarvan o. a. het volgende: Gelijk wij verleden week opmerkten, hebben de katholieken volkomen het recht, om op ver gaderingen en in geschriften voor hun overtui ging uit te komen, dat de paus zijn geestelijk gezag over da geheele katholieke kerk niet kan uitoefenen, tenzij hij onafhankelijk zij in eigen gebied. Door tevens openlijk te getuigen, dat ze goedo Nederlandsche onderdanen zijn en blijven (welke denkbeelden ze ook mogen koesteren omtrent een weroldsch koninkrijk voor den paus) toonen de katholieken, dat de nationale eenheid in Nederland geen gevaar loopt. Zonder eenig wan trouwen of ongerustheid kan men dus lezen vrat door den heer Schaepman over het pauselijk gezag gezegd is namens de partij, van welke het tegenwoordig ministerie feitelijk af hangt. Er behoeft, gelooven wij, geen vrees te bestaan voor daden, die Nederland in verwikkelingen kon den brengen met den koning van Italië en zijn bondgenooten. Want niet van kabinetten en congressen verwacht de heer Schaepman tusschenkomst ten behoeve van den paus, maar hij hoopt op een wonder. Zijne wooiden luiden dus: Wat is ons protest Voor mij is de pauselijke souvereiniteit, het wonder Gods in haar oorsprong en geschiedenis, ook alleen door een wonder te herstellen. Men make zich geen illusies. Niet de kabinetten, niet de congressen zullen de pauselijke souvereiniteit herstellen. Van den Ilemel geko men, zal zij door den Hemel worden hersteld. Ons protest is een daad van geweldtusschen profane wanden staan wij vóór i 'i troon van God en zeggen «Kom, God van wonderen, wij deden wat wij konden, kom Gij, voltooi ons werk." Na vervolgens betoogd te hebben, dat, ais geen hulp van regeeringen ten behoeve van den paus kan worden verwacht, eene onder neming van vrijwilligers onmogelyk is, ver volgt het Handelsblad Wanneer wij in JIct Centrumhet blad van den beer Schaepman, het verslag van do bijeenkomst en het gesprokene te Utrecht lezen, dan treft ons zeker gebrek aan eenvoud en be zadigdheid. Wij lezen: «Eindelijk, eindelijk is de groote en langver wachte dag aangebroken en heeft al ivat in Neder land nog wandelt in het licht der katholieke kerk zich vereenigd rond den voet van St. Wille- brord's zetel! «Uit alle streken des lands, uit het kloeke Noorden en liet warme Zuiden, kwamen ze op en als allen wilden spreken in hun eigen tongval, zou men de grootst mogelijke verscheidenheid van klank ontwa-en in al die kinderen van het zelfde bloed." Indien Nederland zoo groot ware als Amerika, zouden deze woorden meer treffen Maar in ons kleine land te spreken van vhet warme Zuiden" (d. i. Noord-Brabant) in "tegenoverstelling van het ijzige Noorden (d. i. Noord-Holland), is wel wat overdreven. Het is, alsof men zoowel ons land als de taal op stelten liet gaan, om toch maar grandioos en klinkend te kunnen spreken. Ook wel wat overdreven schijnen ons de vol gende woorden van dr. S c h a e p m a n, dia wij uit zijn eigen blad aanhalen om bem geert onrecht aan te doen zMet de souvereiniteit des Pausen slaat, valt de kerk, staat of valt God zelf." Dit schijnt ons, met allen eerbied gezegd, eert niet volkomen godsdienstige en waardige bewe ring. Van wonderen gesproken, zou het ons eert wonder schijnen, indien nadenkende katholieken zeiven deze woorden wijze woorden achtten, Voor de anti-revolutionnairon, die Calvijn irt al zijn gestrengheid oeren en volgen, is het op treden der katholieken voor de rechten van dert paus niet het meest gewenschte besluit van het voor hen zoo rijk gezegende jaar 1888. De Standaard moet daarom kleur bekennen) want onder de afgescheidenen vooral heersebt groote bekommering over Rome's optreden. Daarom verklaart het blad ofschoon de quacstie volstrekt niet aan da orde is dat Nederland geen «ambassadeur" moet zonden aait den paus. Het blad zegt: »A1 wie toch den «Gevangene van het Vat!» caan" metterdaad voor stedehouder Christi houdt, moet wel ijveren voor het herstel van zijn macht) Maar ook, al wie oordeelt, dat deze «Gevangene" zich wel zoo noemt, maar het niet is, die moet wel te dezer oorzake, zoodra zulk een eisch ge stold wordt, dubbel scherp toezien. «Naar onze overtuiging mag dan ook de regee ring van Nederland zich bij deze Europeescbd beweging nimmer aansluiten, zoolang niet elk# schijn zelf gemeden is, dat de Koning van Neder land door dezen stap ui kerhehjken zin partij zou kiezen. «We leven zonder concordaat; voor ons geldt dus met het motief van Frankrijk. En evenmirt tellen we mee in de hooge politiek van Europa; zoodat ons niet bewegen kan, wat Duitsehland tot hot zenden van een ambassadeur noopte." De Standaard zal zeker wel redenen hebbent gehad om deze woorden nn te spreken tot zijfl katholieke landgenooten. Zijn eisch, door het blad zelf gecursiveerd, dat men dubbel scherp moet toezien, daar i>de gevangene zich dus wel noemt; maar het niet is," heeft waarschijnlijk ten doel, het ministerie een wenk te geven. Alleen krach tig plichtbesef kan dr. K u y p e r dus doen spre ken en wij geven voor deze moedige woorden hem dus gaarne de eer die hem toekomt Want bij verkiezingen kunnen deze woorden betreffende «den gevangene die het niet is" liem geen goed doen in de katholieke districten van het «warme zuiden" van ons land. fnrr-iTccasrr-r—r—i—ii i i j„ 1: - Officieels Mededeellngen. De gewone audiëntie van den minister van justitie zal op Dinsdag 25 December aanstaande met plaats hebben.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1888 | | pagina 1