Kirtiieowt
IHGEZONDEH.
Gemengde Berichten.
Land- en Tuinbouw.
H e c h. t z a k e n.
V i s s c h e r ij.
Koloniën.
Armenzorg.
orde van den dag. Ook in da steden werkt
de zucht naar landverhuizing; in Franeker
maken er zich een zestigtal eereed. Levert
het jaar 1889 voor den landbouwer geen voor
dreizen oogst, dan zal ongetwijfeld de ver
huizing een volgend jaar op nog grooter schaal
plaats hebben. Of het overal in Amerika goed
js? Eeo vriend te Le Mars, in Jowa, schreef
dezer dagen: Jwij zitten met 300 vette ossen,
zy schijnen niets waard te zijnboelgoeden
zijn aaa de orde van den dag. De room is er
h'ier af."
Gedurende het jaar 1888 heeft in de pro
vincie Gelderland het getal landverhuizers
bedragen 465 (met inbegrip der kinderen),
Professor J. A. Alberdingk Thgra is ernstig
ongesteld; hg ljjdt aan nierziekte. (Vad.)
Vrgdag jl. werd uit Boxtel gevankelijk naar
Den Bosch overgebracht de achttienjarige doch
ter van v. d. V.diein dienst zjjode in de
eenige dagen geleden afgebrande kapitale
boerderij te Haren, verdacht wordt dien brand
aangestoken te hebben.
Maandagmiddag is op den Delftschenweg
nabij ïKraayenbeek" door de stoomtram die
te 3 uur uit Delft vertrok, een man over
reden, die spoedig overleed. Het ljjk werd
naar het ziekenhuis te 's-Gravenhage over
gebracht.
Jong Holland, geïllustreerd weekblad voor
jongeluionder redactie van den zoo gunstig
bekenden schrijver voor de jeugd, de heer
Hendrik Van Balentrad onlangs zjjn twee
den' jaai gang in.
Vooi zeker is Jong Holland by uitstek ge
schikte ontspanningslectuur voor onze jongens.
De waarigk keurige iliustratiën verhoogen
bovendien de aantrekkelijkheid van het geheel.
De opname der rubriek »Wat kan ik wor
den", bevattende betrekkingen geschikt voor
jongelui benevens de verschillende examen
programma's, maakt het tevens aan ouders en
voogden gemakkelijk daar, waar een werkkring
voor hun zonen of pupillen moet gekozen
worden. De uitgevers, Btinkman Jb Van der
Meuten te Amsterdam, zenden gaarne) een
proefnotmner gratis toe.
Brielle.In het »Asyl voor oude Zeelieden"
alhier is een brutale diefstal met inbraak
gepleegd. Behalve eenige gouden of zilveren
voorwei pee* is ongeveer f1200 aan bank
papier en specie weggenomen.
Botterdam. Zondag kwam alhier aan
wal het stoomschip Pretoria van de Union
Steamship Company Limited bestemd voor de
vaart op Afrika.
Deze maatschappij heeft nl, bg wjjze van
proef een continental lijn geopend, welker
schepen geregeld iedere maand uit Hamburg
2Ullen vei trekken en alsdan Rotterdam en
Southampton zullen aandoen. Terwjji de passa
giers te Southampton 3 a 4 dagen op kosten der
maatschappij zullen gehuisvest worden, hetgeen
door velen op prys gesteld zal worden, wordt de
reis naar de Kaap io 22 a 23 dagen volbracht.
Het stoomschip Pretoria, dat Maandag voor
genoodigden te bezichtigen was, is 3199 gros
teg. tons groot, 350 Eng. voet lang, 40 breed
en 31 diep eo is eeu fraai gebouwd schip,
waarbg niets is nagelaten wat ten gerieve der
passagiers kan strekken, Het biedt, behalve een
aanzienlijke laadruimte, plaats voor 150 passa
giers eerste, 80 tweede en 250 derde klasse.
Alhier wordt p.ra. 500 ton lading inge
nomen, waaronder 3 locomotieven, 6 wagens
en een groote hoeveelheid materiaal voor den
Zuidatrikaanschen spoorweg bestemd.
Nadere berichten van de overstroomingen in
hot westen van Engeland melden treurige bij
zonderheden daaromtrent. 9e schade is buiten
gewoon groot. In den omtrek van Bath kwam,
op éen uitzondering na, in 150 jaren zulk een
noottottige overstrooming niet voor. Te Bristol
hebben de Avon en de Froom groote verwoesting
aangericht.
Te Bedminster werd een gezin met veel
moeite gered uit het venster van een slaapkamer,
door middel van ladders, en op vele andere
plaatsen ontkwamen anderen ter nauwernood
aan het gevaar van verdrinken.
Uit Leicester en Nortinghara wordt het ver
lies van verscheidene menschenlevens bericht.
Dezer dagen overleed te Bochum een rarmo"
vrouw, die van stadswege en van particulieren
onderstand genoot en een kapitaal van 8000
mark (f4800) nalaat. Het stedelijk armbestuur
eischt nu de aan deze vrouw betaaide gelden
van hare erfgenamen terug.
De Russische Adelsmaarschalk Tutscheff, lid
van een der aanzienlijkste familicn des lands,
heeft zich schuldig gemaakt aan verduistering
van geiden. De ontbrekende aanzianüjke sommen
zijn terstond door de familie gedekt en men
trachtte de zaak te sussen. Maar de czaar gelast
dat deze groote dief, zoogoed als de kleinere,
zal terecht staan.
Naar men uit Cheyennes, Nebraska (Vereen.
Staten), bericht, is een Fransch reisgezelschap,
waaronder twee vrouwen, door Indianen aange
vallen en vermoord.
Japan heeft, volgens de uilkomsten der jongste
volkstelling, 36,692.070 inwoners, waaronder
19.731,354 van het mannelijk geslacht en
14,692,448 gehuwde mannen en vrouwen.
Batavia, 9 Februari.
De minister van koloniën heeft bij de behande
ling van de Indische begrooting gezegd dat liij
over de concessie-aanvrage betreffende de haven
van Tandjong-Priok nog eens bet gevoelen der
regcering alhier zou inwinnen, en dit ook ge
daan. De Kamer van koophandel en nijverheid
heeft ook ditmaal geadviseerd tegen eene exploi
tatie van alle bestaande en nog te maken haven
inrichtingen, met inbegrip van do behandeling
der goederen door éene hand. Daar de minister
met de gevraagde concessie ook niet is inge
nomen, zal nu wel worden overgegaan tot het
maken op 'slandskosten van een reparatïewerf, die
dan door gegadigden zal worden geëxploiteerd,
tegelijk met het 100-tonsdok van Soerabaja, dat
door de regeering ter beschikking zal worden
gesteld. Dat dok is echter niet groot genoeg
voor de schepen van Nederland en Lloyd en
evenmin voor een deel der schepen van de N.-I.
stoomvaart-maatschappij, en voorloopig zal het
kapitaal wel niet te vinden zijn voor een dok
van voldoende afmetingen.
XI. -MSAi-l-'-S.lJ-l tJU11 .1'. Urj 1- 1.1 tUJIU._l.Mi
Door het bestuur der aldeeling i.Hoorn en
Omstreken" der nliollandscho Maatschappij van
Landbouw" wordt een proef genomen met in
entingen volgens de methode-Pasteur, als voor
behoedmiddel tegen de varkensziekte. De districts
veearts te Hoorn zal de kunstbewerking kosteloos
verrichten.
Volgens het Nieuwsbl. voor Isr. is te Amsterdam
een nieuwe liefdadige instelling, het «Fonds
Marcus Gerrit Tabak-Sticliting", tot stand ge
komen. Do heer M. G. Tabak, aldaar, beeft een
kapitaal, groot honderdduizend gulden,bestemd
voor het verplegen van invalide personen, be-
hoorende tot het Ned. Isr. kerkgenootschap.
De' vereeniging tot verbetering der kleine
kinderen-bewaarscholen te Amsterdam ontving
van wijlen den heer A. Lehmann een legaat
van flOOO; aan de maatschappij tot opvoeding
van weezen in 't huisgezin vermaakte hij
insgelijks f 1000.
De directeur der weesinrichting te Neerbosch
heeft van den heer A. B. uit Amsterdam eene
gift, groot f2000, voor genoemd gesticht ont
vangen.
In do gisteren gehouden zitting der arrond.-
rechtbank te Rotterdam werden o. a. veroordeeld
W. C. J. v. d. V., sjouwer te Schiedam, wegens
diefstal van koperen doppen van de waterleiding
buizen, welke aan huizen bevestigd waren, tot
6 weken gevangenisstraf.
B. A., oud 15 jaar, te Vlaardingen, wegens
diefstal van koperen machine-deelen van de maat
schappij «Hollandia", tot 1 maand gevangenis
straf.
Als verdediger van den socialist Fortuijn, die
Donderdag a.s., als beschuldigd van beleediging
der regeering, voor de rechtbank te Heerenveen
zal terechtstaan, zal optreden mr. Paap, van
Arasterdam.
'PERMIS. Gisteren kwamen alhier 4 sloepen
binnen, gezamenlijk aanbrengende 1450 kabel
jauwen en 700 schelvisschen.
KRALINGSGHE VEER. -- Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerd 199 zalmen,
die voor f i .25 per Va kilo werden verkocht.
BRAKEL. De vorige week werden in het
vischwater alhier gevangen 45 zalmen.
1GORINCHEM. De vorige week zijn ten
vischmarkt alhier aangevoerd en verkocht 53 zal
men, welke verkocht werden voor fl.14 tot
11,40 per 1/2 kilo.
A.MMERSTOL. De vorige week zijn al
hier ter markt aangevoerd 31 zalmen prijs fl.20
a f1,35 per Va kilo.
HAHDINXVELD. Aan de vischmarkt alhier
zijn van 25 Februari tot 3 Maart aangevoerd
en verkocht 312 winterzalraen, prijs f 0.95 a 1.49
per t/3 kilo.
Ned. Ilerr. Kerk.
Beroepen: te Rouveen door ds. Gobius
du Sart, te Nieuw- en Sint-Jooslandte
Moerkapelle ds. J. W. F. Gobius du Sart, to
Nieuw- en St. Joosland.
Bedankt: voor Oosterland c. a. op Wie-
ringen door ds. A. W. Hotte, to Sittard
voor Eppenhuizen door ds. C. J. Bleeker, te
Oterdum; voor Gameren door ds. Hopman,
te Neerlangbroek; voor Schaarsbergen door
ds. J, Van den Bergen, to Gelselaar; voor
Apeldoorn ds. A. Renier, te IJselmuiden.
Het bericht, dat «vanwege de synode bezwaar
is gemaakt, dat het kerkgebouw der llerv. gcro.
te Anna-Parochie voor een politieke vergadering
wordt gebruikt", kan veilig tegengesproken wor
den. De synode is niet vergaderd en stelt zich niet
direct in betrekking met kerkvoogden eener ge
meente, die svrij beheer" heeft. (Vad.)
Hoe. den toestand onzer branderijen
te verbeteren?
lea rekensom.
Sedert jaren bestaat in Schiedam ds gewoonte
de werkzaamheden in de branderijen te beperken,
niet alleen in bijzondere omstandigheden, voor
korten tijd, maar meestal voortdurend. Die ge
woonte is vaak als verderfelijk betiteld, maar
blijkt door de meerderheid der branders als het
beste middel tegen overproductie te worden be
schouwd. Toch valt te betwijfelen of velen dit
middel op ziek zelf goed zullen noemen. Want
duidelijk is, dat het een zeer duur middel is, dat
het den kostprijs der producten verhoogt en ons
zwakker, minder «concurrenzfühig" maakt tegen
over onze binnon- en buitenlandsche mededingers.
Men grijpt het dan ook slechts aan bij gebreke
van beter en om een dadelijk kwaad te voorko
men, Want zeker is, dat het werken met veile
kracht een grooten overvloed van producten e»
een ontzettende daling in hun marktprijzen zoa
veroorzaken, die, ja, op den duur den ioestanï
gezonder maken zou, maar ook geweldige ver
liezen aan alio branders zou berokkenen ."Of
hetzelfde doel dan op minder schadelijke wijze
te bereiken zou zijn Ik bon ar van overtuigd
en geloof 'tte kunnen bewijzen.
Als onbetwistbaar stel ik voorop, dat een
dag stilstaan voor een gewone branderij kost
pi. m. flO.
Dezelfde hoeveelheid producten, die nu 3Wj
branderijen leveren, vijf dagen per week wer
kende, kan en moe! geleverd worden door 3Of)
branderijen, zes dagen stokende. Dit zou per week
een hesparing geven van 300 x fiO f3000.
De andere zestig branderijen moeten worden
gesloopt. Bij de tegenwoordige marktwaarde kan
dit weinig kostenlaat ons stellen f 1000 ptr
branderijtotaal f 00.000, welke uitgave dus ia
twintig weken gedekt is door bovenstaande bei
sparing. Na dien tijd komt de geheele f3000 per
week schoo.n ten voordeele der branders, dat is'
per jaar f 1SB.OOO.
Dat is het beginsel. Nu da wijze van uitvoering.
De stokerij worde vrij. Voor eiken bak, die per
week boven de twintig beslagen wordt, moet men
f 2.50 betalen voor de aigemeene kas. Met diï
geld worden geleidelijk branderijen gekocht erf
gesloopt, bij voorkeur natuurlijk de slechtste;
heeft men een betere gekochtdan rulle me»
die zooveel mogelijk en tegen behoorlijke vergoe
ding voor een minder goede. Men sloope zoo Jang
tot de overblijvende met volle kracht kunne*
werken zonder te verliezen. Dan is de operatie
afgeloopen, een der ziekten, die sedert jaren aaa
onze nijverheid knaagt, uitgeroeid en een jaar-
lijksche besparing verkregen van f156.000.
De bijkomende voordeelen van deze wijze vaa
uitvoering even eenvoudig als rationeel
zijn in het oog vallend
lo. Niemand verliest zijn vrijheid van stoken
ze ondervindt alleen een heilzame beperking. Bij
algeheels vrijheid is er pas reden tot stilstaan,
als de exploitatie een verlies oplevert van meer
dan f10 per dag, want dit bedrag wordt bij
stilstaan toch ook verloren. Moet men echter
voor éen dag meer stoken flO storten, dan zal
men reeds stilstaan zoodra iets, hoe weinig ook,
verloren wordt.
2o. Wordt er iets gewonnen, dan zal men wat
meer stokendit voorkomt 't gevnar, dat meu
door te groote schaarsclite en te hoogen prijs
der producten mededinging van bestaande of
nieuwe fabrieken uitlokt. Dat dit gevaar niet
denkbeeldig is, bewijst de laatste 20 jaar. Vrij
algemeen is men 't er over eens, dat wij al
te goedig door ons stilstaan 't terrein voor
onze mededingers hebben vrijgelaten en hun bloei
in de hand gewerkt.
3o. Niemand wordt verplicht iets te betalen.
Doet hij het, dan is 't uit vrije beweging en
krijgt hij waarde voor zijn geld, namelijk't recht
om meer te stoken.
4o. Komt soms met f2.50 per bak te weinig
geld in kas, dan kan men dit bedrag verminde
ren tot f 2.25, f 2 enz., zoo lang tot geld begint
toe te vloeien,
5o. Men zal als bezwaar wellicht aanvoeren,
dat 't optreden der aigemeene kas alskooperde
panden zal doen rijzen en dus 't sloopen duurder
maken. Maar wat nood? Dan moet de operatie
maar iets langer duren, en als do branderijen in
waarde stijgen, dan komt dit toch ook sliep
branders ter goede. Is 't doel bereikt en kan ttiem
in de overgebleven fabrieken meer producee-
ren dan nu, dan zal ook de marktwaai de min
stens gest®gen z'ini waarschijnlijk nog veel
meer, daar men f 520 per jaar voordeeiiger wer
ken zal, wat de rente van een kapitaal van
f13.000 vertegenwoordigt. Een niet te versmaden
voordeel
De operatie behoeft niet juist in 20 weken te
zijn afgeloopen. Men kan alles geleidelijk en voor
zichtig doen en slechts koopen als men billijk
slagen kan.
