A". 1889.
N\ 7257.
er
Eerste Blad
Maandag 3 Juni.
Feuilleton.
Het geleerde Elsje.
Dr ie-en-veertigste Jaargang
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag*
tW
orn
ste
pte*
000
her
air
te
n
ch
UITGEVER: ,J. ODÉ.
BVBBAVi iAB K'fc» B, ll«,
Binnenlandsche Berichten.
TV
an
5|I<
Uctt
t*
set
ift,
it.
0|
a'»
is.
;e-
d#
te
ir-
od'
so
rd,
15,
we
«a
n,
to
80
de
w>.
G0ÜRANT.
ABONNKUBNTSraus, per kwartaal
franco per post, door bet geheels Kijk
AJftonderlyke noromers
/i.86
- 2.50.
- 0.10.
Advbbtbmyikpbus: v*n i—10 gewon» regel, met
inbegrip van eene Courantf ijlt,'
Iedere gewone regel meer .10.
Drïsmaau geplaatst wordt tegen twiswaat. berekend.
Sobisöam, 1 Juni 1889.
Ydor acht dagen was de aandacht van
gansch Nederland gevestigd op de herstem
mingen voor de Proviociftio Statendie op
Dinsdag 28 Mei zouden worden gehouden. Toec
de uitslag der verkiezingen op 14 Mei bekend
was geworden, toonden de organen van alle
partijen zich voldaan. De liberalen, omdat het
verlies, dat te hadden geleden, weinig betea-
Icendede verkonden anti-liberale» omdat
volgens ben het liberalisme door den uitslag
deter verkiezingen ten eanenmala veroordeeld
wasveroordeeld javoorgoed!
Vooral Da Standaard schetterde verschrik
kelijk. Ze was zeker van de overwinning op
528 Mei, als tnt valk maar opkwam. Wil men
jan staalmen leze wat het blad op 27 Mei
schreef
vHeereovuen in Friesland loopt stil after
wijl omgekeerd in het district Fraaeker de
groote worsteling tuaschen de twee bestand
delen van het Friesche volk staat gestreden
te worden
»VoorNoord-Holland loopt het inNieuwer-
Amstel, Enkhuizen en Hoorn, zoo onze vrien
den bun plicht begrijpen, vanzelf, maar wordt
het een bange worsteling in Haarlem.
sTerwgl eindelijk in Zuid-Holland Zoeter
meer een zoo overwegend anti-liberaal district
is, dat de verkiezing van den heer Blusié r
een onvergeeflijke fout zou zijn, eu er ctgenljjk
Alleen in .'s-Gravenbage man tegen man te
worstelen valt.
»Wat we van Zoetermeer zeiden, is niet
ie sterk gezegd.
^Nauwkeurige telling toch heeft tot de ken
nis geleid, dat op de 2800 kiezers van dit
district slechts 700 kiezers tot de liberale
partij behoorenterwijl de overige 2100 in
beginsel en uit overtuiging tegen het Libera
lisme overstaan.
»Dat de heer Biussd deanietUmin 952
stemmen bij eerste stemming kreeg, dankte
hij alleen aan bet fait, dat enkele Anti
revolutionairen en Roomschenhetzij ten
gevolge van pressie door landheeren en bur
gen '.esters uitgeoefend, niet anders dorsten;
hetzij door onnoozslbeid in de fnik liepen.
»Ate Zoetermeer zijn eere wil ophouden en
iconen wildat er weer kracht van overtui
ging werktmoet Mr. Blussé op 28 Mei dan
ook minstens honderd stemmen dalen in het
cijfer, en winnen mag bij niets.
aHet zou toch al te dwaas zyn, om id het
Kabinet en in de Staten-Generaal, en bael het
land door, bg de stembus den steun der Roora-
sche burgeri; voor den triomf zijner beginselen
te aanvaardenen nu in Zoetermeer zich, ta
laten ophitsen, om den Liberaal tegen den
Roomsche te gaan helpen.
»Jkr, P. M. G, von Fisenne beeft daarom in
Zoetermeer aanspraak op kracbtigen steun
onzerzijdsen het mag tot eere van onze
vrienden jnzegd, die in Zoetermeer de zaken
leidendat elk hunner dit inzie,
zTegen de Roomsche htUjdtnit blijft elk
Gereformeerd belijder prot'esteeren; tegen da
Roomsche kerk mag de Gereformeerde kerk
de wapenen nooit afleggen; maar met de Raóm-
ecbe burgerij op staatkundig gebied de door
werking der Revolutie te bestrijden, in bet
spoor door Groen van Bhnsterer zelf ons aan
gewezen, wordt slechts door ben afgekeurd,
lie als heele of halve Arminiaoen op h;gebied
dar Belijdenis juist aan Rome's kerk dthand'
reiken.
Zoetermeer matt dus good loopen; want
een district dat 'met 2800 tegen 700 kiezers
niet triomfeeren konzou zelfs geen deernis
wekken door z|jo nederlaag."
Vermakelijk is het balacceeren - in dit
artikel, om allen te voldoen. Daar staan de
katholiek es de aoti-revolutionnair.tegenover
elkander; broederlijk geven ze elkaar de lin
kerhand, symbool van de broederlijke overeen-
stemming op etaatkundig gebied; maar de
rechter houdt een zwaard omklemd, waarmee
ze elkander met maar vandaag of morgen,
aeen, voor altijd zullen bevechten; want
immers mag de Gereformeerde kerk nooit de
wapeDs tegen de Roomsche afleggen. Zouden
ook da aangezichten der vrienden en vyanden
tegelgk half lachen, half toornen?
Men kan, ais bekwaam leider, veel met-een
massa uitrichtenmaar de toegediende kost
kaa ook zoo «noeilgk te verduwen zijn, dat
ze walging verwekt, en zien we-wel, dan is
een groot deel van het Nederlandsche volk
aan het walgen geraakt van de onnatuurlijk
heid, de opgeblazenheid der bombast, die men
het in de afgeloopeu heerlijke Meimaand heeft
.voorgezet.
Verslagen, over de geheele linie, z'gn de
pati-liberalen, en het 'moet ieder eerlijk hart
goeddoen, dat het zoo is gegaan; want niets,
zelfs met de laagste verdachtmaking is gespaard.
Wil men alweder sen voorbeeid? Te Gouda,
waar de veldheer zelf in het vuur kwam, te
Gouda, waar de liberale partij in de laatste
jaren slechts het woord verlieten kende, werd
door tien, sa hevigen atryd, de zege behaald.
De Standaard ia woedend en schrijft:
>Ya» onderscheidene kasten wordt de
wenich geuit, dat dn te Gouda gehoudens
stemopneming gecontroleerd moge worden.
Ei loudao uitgebracht z'gn 4010 stemmen
m de be s en Van HouweningUe en Blok
besten gekozen met 2008 stemmendat is
sieehts twee boven de meerderheid.
Doch nu verluidt, dat 19 briefje* van on
waarde zoudea verklaard zyn, zoodat metter
daad door de baoordeeliag van deze briefjes
de meerderheid beheerscnt wordt.
\yare »c alles to den einde rustig toe
gegaan, zoo kon men hierin berusten.
ir nu bet in Gouda zoo bar en boos
Hiep,> m dé liberale pers zelve verklaard»,
dat het gedrang reeds op het stadhuis begon,
nog twee uren alvorens de stemopneming
was %fgel*opm, ryst de vraag, of de nood
zakelijks.contrMe, die het publiek van beide
^.partijen by de stemopneming behoort uit te
oefenen, metterdaad kan plaat* grijpen,
Thans heerscht er bg velen in het district
Gobda zekere bezorgdheid, of alles wei pluis
was, en reed* dit doet kwaad.
Toch zal bet Gouda weinig keipen, of meu
napleU, tenzij er in bet proces-verbaal eenige
aanteekentng geschied zij.
Want wei kunnen de Staten van Zuid-
Hollaod de zaak bij de geloofsbrieven onder
zoeken, maar zal dit?
Wenscbelijk ware bet ongetwijfeld, te meer
daar er bij een zoo sterk betwiste verkiezing
zelden op derden gestemd wordt, en hier toch
4010 biljetten worden aangegeven, die 12030'
namen konden behelzen, terwijl de opgegeven
cijfers slechts 11826 namen aanduidden. Een
tekort alzoo van 204 namen
Ea nu is bet wel waar, dat enkelen slechts
Ǥe* naam of twee namen konden ingevuld
hebben, maar waar het tioezetel* geldt, die
beide met slechts 2 stemmen meerderheid
gehaald z'gn, ware het toch wscscheljjk ge
weest, zoo op beide verschijnselen eenig nadqf
licht wierd geworpen.
Op vertrtutusn mag niemand zich hier be
roepen. Een vergiteing blijft by den besta
mogelijk.
Eu bovendien de wet eischt waarborg van
zekerheid voor de kiezers van ueihe partij ook,
Wat ia nu de ganscbe strekking? Dt Stan*
daard zegt het niet, maar menig eenvoudige
trekt conclustën, die nu juist geen geloof is
de vertrouwbaarheid van het stembureau
verradeo. Doch dat ïb nu eenmaal aoti-revo»
lutionnaire politiek, en juist om deze en andere
manoeuvres is ze veroordeeld, en zal ze onder
vinden. dat da kentering, waarvan 28 Mei
1889 de duidelijkste bewijsen heeft gegeven,
voor haar het begin van het einde is geweest,
WMmwsw■imv-uuiw—w0ÊÊÊti
SGIHEDA.II1 Juil 1889.
Zoo is het dan buiten werking gesteld, out
oud, onaaniienlgk barakje, dia staen des aan
stoots voor tal ran reizigers, 'Volka onze goede
veste voorbjjatoomdaii. Wat al gesprekken zyö
er gevoerd in waggons eerste, tweede en derdt
klasse, als een trein voor Schiedam stilstond
of voorbjjgiagover dat leelyke station Wat
al vetlagen zijn er geleverd over het onaan
zienlijks molentje, dat een beteren stations-
bouw in den weg stond i Wat al legenden
opgedischt over hoofdige boeren, die van d«
HollaodscbeIJzeren-Spoorwegmaatschappij eed
stoommaebioe konden krijgen, indien gezegds
maatschappij slechts tot een hoogte near ba-
lieven mocht bouwen, en die toch niet toe
gaven, omdat ze er ten eeuwigen dage nog
do steenkolen, tot voeding dezer machin#
bestemd, bg wilden hebben 1 Uit'zal het
weldra z'gn mat al deze gesprekken; de hoofdig#
boeren zullen met vrede worden gelatenwant
het zooveel besproken station is, reeds ge
deeltelijk afgebroken, hedennacht te twaalf
uur bmtso werking gesteld.
Er waren wonderen verteld van honder
den arbeiders, die in dezen nacht aan het
werk zouden tijgen zooveel bleken er ech
ter niet ooodig; want de werkzaamheden
waren met zooveel beleid geregeld, dat een
honderdtal voldoende was om de sporen zoo
Novelle van E. Falk.
27.
Lang niet meer zoo dikwijls als vroeger riep
de professor bij zijne studiën de hulp in van
jsijBe oudste dochter. Daaraan had Hubert schuld.
vZij mag bare kostelijke oogen niet langer be
dorven, oompje," had hij gezegd, smet dat turen
op uwe oude manuscripten, tabellen en aantee-
keningen. Al meer dan goed voor haar was, heeft
zij tijd en kracht en jeugd v«or u voor ons
allen opgeofferd; dat mogen wij niet langer
toelaten" Verbied gij bet haar; voor «ij wil
zij bet niet laten."
En de vader had bet haar verboden, ernstig
m nadrukkelijk.
»Gb' maar hetnde anderen hebben naar u
gevraagd,zeide hij, wanneer Elsje nu en dan
nog hare diensten bij een moeilijk onderzoek
aanbood. En wel ging die vermaning van een
nauw verholen zucht vergezeld, doch Elsje was
reeds weg en zocht »do anderen" op, wier ge
zelschap haar zoo lief, zoo boven alle» lief was
geworden.
't Is een heele opfrissching voor u, van dat
eeuwig zitten aan die harde schrijftafel ontslagen
te zijn," sprak Hubert meermalen, wanneer hij,
met haar aan het open venster gereten, met innig
genoegen in haar gelaat staarde, waarop defrisccbe
rozen der jeugd weer begonnen door to blinken.
Elsje waagde het dan niet op te kijken, uit vrees
dat hare oogen zouden verraden, dat ook haar
hart in den Isatsten tijd heelemaal was opgo-
frischt
Als Kaatje bij zoo'n gelegenheid het stille
paar stond te bespieden, dan schudde zich telkens
dat beweeglijke kopje, niet om eenige afkeuring,
maar om verwondering uit te drukken. Zij wilde
dan zeggen»Ik begrijp niet, waarom die beiden
elkander toch zoo plagen. Waarom elkaar niet
rood en eerlijk opgebiecht, dat zij schrikkelijk veel
van elkaar houden
Met baar en Edgar, meende zij, was dit geheel
wat anders; hij durfde zich nog niet verklaren
en zij kon toch niet zoggen, dat zij zoo veel
met hem ophad.
Zij wilde zich niet voor de tweede maal het
verwijt op den hals halen, dat zij zoo kinderachtig
was. Hoe had zij toen ook zoo dwaas kunnen
wezen, hem zoo maar zonder omslag te kus
sen. De herinnering daaraan alleen joeg haar nu
ten blos op 't gelaat.
.Waarom kleurt gij zoo, Kaatje Waar denkt
gij wel over?" fluisterde haar patiënt, die haar
bespied had en haar nu bet boek, waaruit zij
hem voorgelezen had, uit de hand nam.
»St!" waarschuwde Kaatje en lei hem den
vinger op den mond.
»Qeb, gekheid, kleine. Meent gij dan dat de
Trappistenrol, die gij mij eeuwig speten laat, mij
niet veel zenuwachtiger maakt dan dat beetje
praten? Moet ik dan maar al door zoo stom
als een visch tegenover u zitten, en zal het
mij geen enksle maal zelfs vergund zijn u mijn
hartelijke» dank te betuigen voor uwe trouwe
ea liefderijke verpleging?".
vBeeld u nu niet in," zei Kaatje, ouder ge»
waonte bij den boogsten ernst gekscherende,
»dat ik mij om uwentwil heb opgeofferd 1
Louter eigenbelang was hotmijnheer da
doctor, of liever nog koel overleg; want hoe
had ik het ooit voor do mensehen kunnen ver
antwoorden, een zoo schitterend licht te laten
uitgaan om den wille van een klein onnoozsl
ding, dat reeds veel te veel geharrewar in de
wereld heeft gebracht?"
»Q»t zij dit gedaan heeft, geef ik toe, Kaatje
maar ik weet ook, dat zij bet niet meer doen
zal", antwoordde Edgar, terwijl hij de handjes,
die hij gevat had, nog dichter naar zich toe trok
rwant nu weet ze immers, dat ik zou moeten boeten
voor alle dolle streken, die zij verder zou willen
uithalen. Dat weet het dwaasboofdje zeer goed,
en nu stel ik zooveel vertrouwen in het edel-
moedige hartje van dit kleine ding, dat ik
daar zoo snel voel kloppen" hij had onder
't spreken den arm om haar middel geslagen
en kon werkelijk de onrustige bewegingen van
des hijgenden boezem voelen raat ik het
als mijn trouwe bondgenoot beschouw togen
