gaan rechtsgelijkheid doch ongelijke bevoor
deeling en vrüheid voor 't bijzonder onderwijs.
Bij zag in deze regeling het stelsel van leeg
pompen" en een verplaatsing van den finan-
cieelen druk van de meer naar de minder
gegoedendia nu zouden bijdragen tot de
subsidieering van het byzonder onderwjjs,
waarvan zy geen gebruik maken.
De heer Schsepman verklaarde dat do meer
derheid der C. v.V. tegen het amendement is.
Hö had voornamelijk bezwaar tegen de bepa
ling dat schoolgeld Tcan worden geheven. Spr.
was een voorstander van schnolgeldheifiog
een plicht der ouders, want oaderwys is een
zaak des volks; dat beginsel verzaakte hy niet.
De heer Greeve duchtte van de scbooigeld-
hefling groot schoolverzuim, omdat vele ouders
oumachtig zullen zyn zelfs een gering school
geld te betalen. Hy verdedigde het behoud van
het woord han zooals het amendement wil.
De heer Veegens zag ook in deze regeling
een onbillijke bevoordeeliog van het bijzonder
ouderwijs; hy achtte schoolgeld te betalen voor
velen onmogelijk en aanleiding gevend tot
schoolverzuim. IIij wilde de vrijheid der ge
meenten tot facultatieve schoolgeldhelfing
behouden en achtte 't een gevaar voor de
gemeentendat de toepassing dezer regeling
van den minister afhing. Hij meende dat de
minister door de gemeentewet de gemeenten
piet tot heffing, of tot huns inziens billijke
heffingzou kunnen dwingen.
Ook bestreed de heer Veegens schending van
de autonomie der gemeentebesturen in zake
plaatselyko belastingen als ongrondwettig.
De heer Smeenge bestreed artikel 46 even
eens en ontkende dat liberale gemeenteraden
scboolgeldheffing misbruiken om byzonder on
derwijs te beoadeelen.
De heer Van Velzen verdedigde het art. 46
uit eeo billykheids-oogpunt legeDover het by
zonder onderwijs. Het amendement zou rechts
ongelijkheid veroorzaken.
De heer De Savornin Lohmau noemde de
verplichte schoolgeldheffing den proefsteen van
het geheela systeem der wet om de ouders in
de eerste plaats voor het onderwijs te laten
betalen.
De heer Rutgers bestieed het artikel als
volkomen onaannemelijk. Dwang tot school
geldhelfing ware verraad aan de liberale begin
selen.
De minister Mackay hield vast aan school
geldheffing, welke de autonomie der gemeenten
niet belemmert. Billijk schoolgeld beteekent
piet te lang, ook niet zoo hoog, dat het 't
schoolgaan belemmert. Het araendement was
geh"el onaannemelijk.
Morgen voortzetting.
Bij de Kamer is ingediend een ooteigeniogs-
ontwerp ten behoeve vau den bouw van een
nieuw spoorwegstation te 's-IIertogenboscb,
de dientengevolge noodige verlegging der
Verschillende aan dat station aansluitende
spoorwegen en der brug over de Dieze, be
nevens verdere werken.
Verbetering «Ier rivier de Waal.
n het voorloopig verslag betreffende het
WPtsontwprp tot verbooging van het ÏXe
hoofdstuk der staatsbegroting over 1889, ia
verband met de verbetering der rivier da
Waal, weid door de commissie van rappor-
tetus de wensch uitgesproken, dat het aan
de centrale Rynvaartcommissie in te zenden
bericht over de uitkomsten van het onderzoek
omtrent de mogelijkheid van bet verkrijgen
der gewenschte vaardiepte op de "Waal aan
de Kamer zou worden medegedeeld. Aan
gazien door de regeering is geantwoord dat
eeoe desbetreffende nota niet kan worden over
gelegd, dringt de commissie er op aan dat,
vóór de behandeling van het wetsontwerp,
aan do Kamer worden overgelegd de proto
collen, door de Hynvaarcommissie omtrent
deze zaak in hare laatste zoowel als in hare
vroegere vergaderingen vastgesteld, of byaldien
deze nog niet mochten zyn vervangen, reeds
voorloopig de instructie door de Nederlandscbe
regeering aan haren commissaris ter gelegen
heid dier byeenkorost verstrekt. De commissie
acht het van veel gewicht dan juisten inhoud
van bovenbedoelde mededeeling te kennen.
SCHIEDAM, 12 September 188».
Do vergadering van de Staten-Generaal
wordt aanstaanden Zaterdag, des namiddags
3 ure, in den naam des Konings, door den
minister van binnenland3che zaken gesloten,
Reeds dadelyk nadat de omvang der ramp
te Antwerpen bekend was zyn by den Belgi
schen minister te 's-Gravenhage verschillende
giften ingekomen voor do nagelateo betrek
kingen der slachtoffers.
Baron d'Anethan verklaart zich volgaarne
bereid ook verdere giften in ontvangst te
nemen en die over te maken aan de autori
teiten der geteisterde stad. In verschillende
voorname hotels te 's-Gravenhage en Scheve-
ningen zyu Lijsten neergelegd, waarop men
voor elk beding ten bate van de ongeiukkigen
kan inteekeneu.
Wy ontvingen van het bestuur der jHol-
landscbe Club" te Aotwerpeo onderstaande
circulaire:
Oproeping aan bot ffederiaudscho Tolkt
Zandgenooten
Een noodkreet stijgt op van de Schelde-
boorden t Die kreethij is een angstige
dringende bede om hulp en erbarmen
Eene kruitontploffing, die Antwerpen op
zjjna grondvesten deed schudden, herschiep
onze dokken, aan vreedzame wetkzaambeid en
handel gawyd, in eenen vuurspuwenden, dood
en verderf aanbrengenden kruterTal van
lyken, in stukken vaoeengereten, bedekten
dea bodemhonderden gezinnen van man,
vrouw, zoon of dochter beioofd, zyn aan de
grootste ellende ten prooi; kleine kinderen
slaan troosteloos bij de rockende puinhoopen,
die vader, moeder, broeder en zuster bedol
ven en die de arme kleinen in éene seconde
tyds tot weezen maaktenvrouwen staao,
van alles beroofd, in wanhoop voor de treu
rige overblijfselen van wat haar eens eene
geluk en tevredenheid ademende woonstede
was, of loopen in vertwijfeling rood om onder
de zakken vol overblijfselen van medemen-
schen, naar iels te zoeken waaraan ze man
of kmd zoudeu kunnen herkennenman
nen, vrouwen en kinderen, nog gisteren krach
tig en gezond zwoegende om een schamel
stukje brood te verdienen, liggen met de
afgrijselijkste wonden overdekt en vreeselyk
verminkt in de overvolle gasthuizen en smee-
kea kermend om hulp voor hunne van alles
beroofde betrekkingen 1
Zandgenooten
Klein is Noord-Nederland, klein is Zuid-
Nederland '.aar groot is de solidariteit
tusechen de kinderen van denzelfden Neder-
laudschen stamEn groot vooral daar, waar
bet geldt Hielpen in nood" I
Dat toonde Vloandeien steeds wa"ar over-
strooming of ramp ons vaderland of de koloniën
teisterde Dau bestonden er voor het Vlaam-
sche land nooit grenzen tusschen België en
Nedeiland; goud stroomde dan steeds vau
de Schelde naar de Maas- en Rjjnboorden
goud, met milde hand gegeven om den Neder-
laodschen broeder ter hulpe te komen. Vóór
aan stond daarbij dan Antwerpen met de
"Vlaamsche steden en dorpen van het aloude
Zuid-Nederland I
Vooruit dan Nederlanders, groot en klein,
rijk en arm l Vooruit in dichte drommen 1
De engel der weldadigheid wenkt u van uit
onze Scheldestad I Ze i oept u op tot het
vervullen van den heiligen broederplicht der
erkentelijkheid ze roept u op tot weldoen
aan broeders en zusters die, waar het er op
aankwam wel te doen, nooit jegeris u te kott
schoten 1 Vooruit, ter bestrjjdiog van den
nijpenden nood, diar, waar zooveel ellende
te verzachten iel
Aan u, Nederlandscbe pers, de taak om
onze roepstem te doen hooren in stad en land,
by groot en kleinen uwe kolommen voor
inschrijvingen te openen l
Burgemeesters en overheden van Neder
landscbe gemeenten, vereenigmgen van wel
dadigheid, mannen van goeden wil in den
lande, vormt commissiën, teneinde de zwaar
beproefde zusterstad ter hulpe te snellen 1
Dat groot en klein, arm en ryk, een ieder
naar zyne krachten bjjdrage om hulp te
bieden waar die zoo dringend noodig is!
Het bestuur der sllollandsche Club" te
Antwerpen dat tjjdens de overstroomingen in
Holland, en vooral by de verschrikkelijke ramp
van ICiakatau, van de Antwerpsche bevolking
zoo'n hartelijke en krachtdadige medewerking
ondervond, stelt zich ter beschikking van zyne
landgeuooten tot het in ontvangst nemen van
gelden waarvan in de dagbladen geregeld
melding zal worden gemaakt.
Op I Nederlanders, dia het hart op de rechte
plaats hebtdat de sommen in het vaderland
bijeengebracht een bljjveod gedenkteeken van
broederschap stichten in het Vlaamsche land 1
Dat een ieder daartoe zjja steentje bijdrage I
Stuurt uwe giften of toezeggingen, groot en
klein, naar den eerstondergeteekende, om ons
in staat te stellen, door samenwerking van
allen op het altaar der weldadigheid, namens
Nederland, een flink offer neer te leggen, ons
vaderland waardig.
Het bestuurder ïHollandscheGlub" te Ant
werpen S. Reymlers Bisdom, Voorzitter,
(Adres: Stadswaag, 4 Antwerpen; G. J.
Kortman, Vice-Voorzitter; P. Zwartendijk,
SecretarisJ. A. van den Bergh, Penning
meester; J. H. Sobeltema, Commissaris.
In een Dinsdagavond te Rotterdam gehou
den vergadering van veehandelaars is besioten,
nieuwe stoombooten in de vaart te brengen
tusschen die stad eu Londen, het veevervoer
voor eigen rekening te nemenen zich dus
niet te onderwerpen *an de verhoogde vracht
prijzen door de maatschappijen ingevoerd.
{N. I?. CL)
In de te Amsterdam gehouden twaalfde
algemeene vergadering van den Nederl. uit
geversbond is tot lid van het bestuurter
vervanging van den heer H. D. Tjeenk Wil
link die aan de beurt van aftreding wa3
gekozen de heer H. A. M. Roelants.
Aan ds. C. van Koetsveld C. Ez., te Ooster
hout, ia namens Z. M. den Koning, II. M»
de Koningin en H. K. H. Prinses Wilhelmina
een vriendelijke dankbetuiging toegezonden
voor zijn feestlied, op 31 Augustus uitgegeven
by den heer Milborn te Nijmegen, en op
muziek gezet door den heer G. B, van Krieken.
H. M. koningin Elisabeth van Rcmenië
schreef uit Domburg aan een barer vrien
dinnen te Parijs dat zij hoopt weidra Parijs te
bezoeken waar zij incognito zal vertoeven
alvorens naar Bucharest terug te keeren. De
kleine badplaats, die aan dr. Mezger haar re
nommee verschuldigd is, schijnt haar uit
nemend te bevallen. De dichterlijke vorstin
vindt er gelegenheid geheel overeenkomstig
haar smaak te leven. Haar ochtenden zyn ge
wijd aan de poëzie, daarna ondergaat zij de
massage-kuurvervolgens komt het zeebad,
en het overige wordt besteed aau uitstapjes.
Zij heeft slechts weinig personen in haar ge
volg, dat overigens door de hof-etiquette niet
gebonden is.
Den Nederlandschen ingenieurs te Parijs
wordt door hun Fransche collega's een diner op
den Eiffeltoren aangeboden. De heeren zijn in
8taalaan tafel even de groeten naar huis te zen
den, want het telegraafbureau op den top van
den toren (3e verdieping) is thaus geopend. Er
wordt natuurlijk druk gebruik van gemaakt,
evenals van de gelegenheid daar briefkaarten
op de post te doen. Per dag worden er 10
A 12 duizend verzonden 1
De koninklijke Utrechtsche fabriek vau
zilverwerken is op de Sporttentoonstellingte
Keulen bekroond mat eene gouden medaille
voor hare inzending van eerepenuingen.
Voor den goedkoopen trein naar Parjjs,
welke beden van Utrecht vertrok, zyn uit
gegeven 260 plaatskaarten 2e kiasse, eu 165
plaatskaartea 3e klasse, zoodat door 425 rei
zigers van den trein werd gebruik gemankt.
Het plan bestaat, spoedig een tweeden
goedkoopen trein te laten loopen.
Door de Noord- en Zuidhollandsche red-
diogmaatschappy is aan den heer T. A. Ruyg,
gezagvoerder van het Nederl. schip A.Z.Falck,
eene beloociog van f200 toegekend, voorde
op 3 Nov, 1888 met levensgevaar volbrachte
redding der schepelingen van het in de Noord
zee verlaten Nederl. barkschip -Iwee Zusters,
kapt. F, K, Harding.
De Twontsehe Ct. schrijft:
iDe Duitscher J. B. Ross heeft thans, in
gevolge noinisterieele beslissing, aan den bur
gemeester van Hengelo ter hand gesteld eea
vanwege de Duitscbe regeering te Lingen
afgegeven en door den consuiairen agent by
de Nederlandscbe regeering te Konden, be
hoorlijk geviseerd buitedandsch paspoort,
zoodat hy zich thans als in Nederland
to< gelaten kan beschouwen.
slntusschen is de zaak daarmede nog tiet
uit de wereld.
vTegen de drie hoeren Stork, aan wier
tusschenkomst Ross liet heeft te danken, dat
hij niet met huisgezin en goedeien over da-
grenzen is gezet, is by de rechtbank alhier
eene instructie geopend, als zjjnde verdacht van
zich by die gelegenheid te hebben schuldig ge
maakt aan opruiing in het openbaar toteenig
strafbaar feit en beleediging van een ambtenaar
gedurende of ter zake van de rechtmatige uit
oefening zyner bediening, door hen tezamen
en in vereeniging gepieegd, voorts, wat
een hunner betreft, opzettelijke belemmering
van eenige handeling door een ambtenaar on
dernomen ter uitvoering van eenig wettelyk
voorschrift.
®Eindelyk vernemen wij, dat genoemde
Ross eene civiele actie heeft ingesteld tegen
den burgemeester van Hengelo, tot vergoe
ding der schade door hem geleden, wegens
onrechtmatige daad, daarin bestaande, dat
Z.E.A., zonder dat eenige wet of verordening
hem daartoe de bevoegdheid verleent^ dien?
goederen uit zyn woning heeft doen balen en
naar elders heeft doen vervoeren."
Naar uit Deventer wordt gemeld, moet de-
huzaar v. T., die onlangs zonder oor in de
kazerne kwam en zeide dat dit het gevolg
was van eene vechtpartij met een kameraad,
thans bekend hebben, dat hy zich zelf aldus
heeft verminkt. De man was scheerbaas by
het eskadron en had dus de middelen tot de
daad b\j de band.
Maandagavond zyn door den trein die 8.34-
uit Amersfoort naar Hilversum vertrekt, een
viertal koeien overreden. De dieren waren
door het liek, dat niet voldoende gesloten
geweest is, op den spoorweg gekomen. Twee
er van zijn geheel vermorzeld; de derde is
wel gedood, maar nog zeer goed tot gebruik
geschikt, terwijl de vierde een poot werd afge
reden. De trein was genoodzaakt testop
pen. Ock de volgende trein moest aan het
wachtershuis by de Meina eenigen lyrt stilstaan-
Te Asten is ter gelegenheid van een feest,
door een fabrikant aan zyne arbeiders gegeven,
twist ontstaan, waarby zekere L. vau Heugten
een slag met een stoel tegen den buik ontving,-