Daarentegen bestreed de heer De Savornin
Lohmon dezo enquête nis te ormnngrijk en als
niet zullende leiden tot oplossing van hot maat
schappelijk vraagstuk in het belang van den werk
man. "Veel wenschelijker ware het eene enquête
in te sicllen omtrent het onderwijs en de regle-
menteering der prostitutie.
Ziji-s inziens zal deze enquêto de klachten van
den weikman, die ook nauw samenhangen met
het belastingstolsel, niet tot haar recht brengen.
Dat zal beter geschieden door instelling van ar
beidskamers dio meer in vorband moeton komen
met de organisatie der maatschappij.
Do boer Goeman Uorgessius deed uitkomen, dat
de instelling van die kamers niet van de enquête
behoeft terug te houden. Vóór alles komt bet aan
op verzameling van feiten, noodig voor de konnis
van maatschappelijke toestanden. Dit deel van
het ontwerp juiclito hij too.
De lieer Ilintzun, die weinig van deze omvang
rijke echter niet door hem bestreden, enquêto
vei waciittemeende dat regeling van de verzeke
ring en andere fondsen veel urgenter was. Aan
den beer Goeman Borgosius, dio or op wees dat
bij de Rotlonlunische werkstuk.r«gen door do pa
troons misbruiken waren erkond, antwoordde de
hoer Hintzen, dat ontevredenheid over het geringe
loon veeleer dar. misbruikende oorzaak der
moeilijkheden waron.
De hoor Heemskerk ging vooral met den lieer
Lobman medein dun aandrang naar kamers
van arbeid, terwijl do beeron v. d. Borch en Van
Alpben de enquête aanbevalenmits do voidarboid
daarvan buitengesloten werd.
Tegen Dinsdag is de Indische begroeting aan
do orde gesteld.
Bij bet voortgezet onderzoek over de arboids-
enquete achtte do heer Smeenge het onderzoek
naar den toestand van den vecnarbeid zeer go-
wenscht.
De minister van justitio, het ontwerp als nood
zakelijk verdedigende, verklaarde dat de commissie
vrijheid hoeft den veldarbeid te onderzoeken
maar de regeering geen opdracht daartoe zal
geven. Het onderzoek naar de verkeersmiddelen,
in het bijzontiur do scheepvaartzal in de eerste
plaats de taak zijn van de commissie om te on
derzoeken. Do opneming van werklieden in de
commissie acht do ministor onnoodig. De enquête
znl juist kunnen strekken om hot overdreven der
voorstellingen over de ellende te logenstraffen.
De nrtt. 1 en 2 zijn goodgekenrd.
Bij art. 3 is een amendement van don heer
Veegensom de aan de leden der staatscom
missie opgelegde geheimhouding bij bezoek aan
fabrieken en wei kplaatsen te beperken tot die
bijzonderheden, waarvan de bekondmaking aan
de onderneming stoffolijk nadcol kan toebrengen
verworpen met 43 tegen 30 stemmen.
Met oonige wijzigingen en nadat de termijn
van don afkop dier enH UokO gesteld was op 1 Jan.
•1892, is het ontwerp aangenomen zonder hoof
delijke stemming.
Door de regeoring is een wetsontwerp inge
diend tot goedkeuring der op 15 Aug. II. te
Londen door Nederland en Groot-Brittanniê eo
Ierland gesloton additionceio overeenkomst tot
wijziging van art. 4 vat) het handels- en scheop-
vaartiructaal van 27 Oct. 1837.
Dezo wijziging van art. 4 scheen noodig, ten-
eindo do ontworpen regeling met betrekking tot
de waarde-berekening van ad valorem belaste
goederen algomeon te kunnen toepassen. Neder
land hooft daardoor de vrijheid tcruggokregen
om de heffing van invoerrechten nnnr de waarde
der goederen naar goedvinden te regelen. Het
gebrekkige bonnderingsstelsel wordt daardoor
niet langer gehandhaafd en wodorkeerig worden
de douane-formaliteiten door beide rijken gere
geld op den voet dor meest begunstigde vreemde
natie.
SCHIEDAM, 22 November 1880.
Tot secretaris der Kamer van koophandel
en fabrieken alhier is benoemd da heer
mr. A- Tak, in de plaats van den heerj P.
Vemer, die, wegens zijne beunemiog tot no
taris te Groenlo, op zyn verzoek eervol was
ontslagen.
Voor de vereeniging «Paufus" trad gister
avond op de heer dr. J. A. Bejjerman, van
Leiden, met een rede over den strjjd tusschen
veelgodendom en éengodendom.
In den aanvang zijner rede maakte spreker
door een dichterlijke voorstelling der natuur
duidelyk, hoe de menschheid in hare kinds
heid noodzakelijk moest komen tot de aan
bidding veler goden. Vervolgpns schetste spre
ker den strijd, die het by verschillende volken
heeft gekost om te komen lot de vereeiing
vau een God, waarbjj niet onopgemerkt bleef
het taaie bestaan dier godheden, die, onder
den oorspronkelyken vorm en naam outtroood,
in den menscheljjken geest bleven voortbe
staan onder andere vormen en namen.
Ten slotte wees spreker, zijn gehoor waar
schuwend, op de vele altaren, die nog altijd
in het menscheljjk hart blij ven opgericht, voor
zoovele afgoden van onmatigheid, eigenbelang,
haat, hebzucht en zoovele anderen, die den
mensch beletten te leveti voor Gurl, wien alle
eer alleen toekomt.
Gisteravond had in de zaal der Officieren-
Vereeoiging het aangekondigde «Spectacle
Concert" plaats, dat in aile opzichten goed
van stapel liep. Zoowel de ceupletzangeressen
als do acrobaten, de kuordedanseres, de muzi
kale neger en de scherpschietster, alsmede
de ventriloquist en de heer De Haas, mochten
by hei haling de toejuichingen van hel publiek
verwerven. Een zeer goed bezette zaal was
voor den heer De Koe een bewijs, dat zjjrt
onderneming in den geest van liet publiek
viel.
De aandacht van belanghebbenden wordt
gevesticd op de in de bijvoegsels der St.-Ct.
No. 275 opgenomen pi jjfcouraut vour de aan
gifte gedurende het 4e k wat taal '1889 van
de waarde der dairio vei melde goederen,
ter heiekening van het in- en uitvoerrecht
in het tolgebied van Ned. Iodië te heffen.
Het verslag der staatscommissie voor het
vraagstuk der koffie in Nedeil. Indië is ver
schenen. Het is 01 bladzijden groot, behalve
de ijjvige bijdiagen.
Het komt tot de volgende slotsom
Do inkoopsprijs per pikol worde gebracht op 20,
met handhaving der verplichte levering!
tot opheffing der gedwongen cultuur worde
in beginsel besloten, in toepassing te brengen
vijfjaren na het afkondigen eener dosbetreffende
regeling;
gedurende die 5 jaren wordon voorbereidende
maatregelen gonotnen; o. a. worde aan de bevol
king, die uit eigen beweging in 't gebergte
koffie gaat planten, in verschillende opzichten
vrijdom of verlichting van lasten toegekend;
worden do planters al aanstonds vrijgelaten in
de keuze van het terrein en in de wijze van
grondbeworking en aanplantdieno van stonde
aan op den voorgrond te staan, dat gevolg worde
gegeven aan art. 50 6 Rr.
Dit alles, wat betreft do cultuur op Java en
in Menado. Voor Sumatra's Westkust wordt eon
eenigszins andero regeling aanbevolen, nl. ver-
booging van don inkoopsprijs tot f 25, met eene
handhaving der verplichte cultuur, doch met vrije
keuzo, wat betreft de gronden en de wijze van
aanplant; verder invoering van ecne hoofde-
lijko belasting, als equivalent van den hoogeren
prijs.
Nog wordt aanbevolen op Java opheffing der
betrekking van inspecteur der koffiecultuur, her-
bossching van vele streken, oprichting zoo noodig
van gouvernements-ondernemingen in betaalden
arbeid, als voorbeeld en aanmoediging.
Een afzonderlijk verslag van hot lid Wessels
besluit tot onmiddellijke vrijverklaring der cultuur
met vrije beschikking der bevolking over de
koffie en tot het drijven dor staatscultures in
vrijen arbeid.
Volgens de boterwet, die met 1 Januari
a. s. in werking zal tredenis het verboden
sen surrogaat van boter te leveren of het in
een w'mkel ui op eenige andere openbare ver
koopplaats voorhanden te hebben, indien niet
op de verpakking of bij gebreke daarvan op
de waar zelve, het woord margarine, of, is
de waar uit oleo-margarine bereid, het woord
surrogaat in duidelijke letters voorkomt. De
afmeting van de letters en de wjjze waarop
die moeten worden aaogebrachl, moeten door
deu minister van waterstaat worden bepaald.
Dientengevolge heeft thans de minister goed
gekeurd te bepalen
De letters zyn goed leesbare, kapitale druk
letters ten minste hoog twee centimeter (0.02
M.)dik drie millimeter (0.003 M.).
Is de buitenste verpakking vau hout, zoo zyn
de letters daarm gebrand of daarop geschilderd,
Is zij van eeu andere stof, als aardewerk,
glas of metaal, zoo zyn de letters daarin ge
bakken of daarop geschilderd, in beide gevallen
met een van die der verpakking afstekende kleur.
Is zy een zoodanige, als byv. een maud
waarop de letters niet of zeer moeilijk op da
boveubepaalde wyze kunnen worden aange
bracht, zoo ziju aau de verpakking stevig
bevestigd houten of inetaleo stronken, waarin
de letters zijn gebrand of waarop zy met een
van die der stronken afstekende kleur zyn
geschilderd.
De letters komen voor en de slrooken zyn
bevestigd op de buitenzijde van het deksel
van den buiiein en van de zijde of van een
der zijden van de verpakking.
Is papier als buitenste verpakking gebezigd,
zoo zijn de letters op de buitenzijde ten minste
tweemaal a'gediukt.
Is de waar onverpakt, zoo zyn de letters
boven op de waar zelve duidelyk leesbaar
aangebrachthetzij door middel van een vorin
of van een stempel, met ter diepte van een
eo een hal ven millimeter (0.0015 M.) inge
sneden letters. De middellijn van hetgrundvlak
van den stempel bedraagt niet minder dan zes
centimeter (0.00 M
Is papier als buitenste verpakking gebezigd
of is de waar onverpakt, zoo zyn de letters
ten minste hoog een en een halve millimeter
(0.0015 M,), dik een eu een halve millimeter
(0 0015 M).
De letters eu do stempel zyn i aar de voor
geschreven grootte in de Staatscourant van den
14n dezer afgedrukt.
Dezer dagen deelden wy mede wat in de
Limburger Koerier de heer Thyssen, pastoer
te Amstenrade, over de gevolgen schreef, die
eeue heiziening der schoolwet, als by het ont-
werp-Mackay wordt voorgesteld, hebben moet.
Ons dunkt, de wooiden van den pastoor wa
ren vour geeu tweeëi lei uitleg vatbaar. Thans
echter verklaart hjj in het genoemde blad,
nommer van 20 November, dat wy ons in de
woorden en ia den zin van zijn aitikel «bij
zonder onderwys regel, openbaar onderwijs
aanvulling" hebben vergist, eo hij niet legen
de gewijzigde schoolwet is gekant.
Het is mogel'yk, dat de heer Thyssen zyne
goede ledeneu heeft om ia te trekken wat hij
vroeger schreef, en thans zich by hetontwerp-
Mackuy neer te leggen. Maar dit neemt niet weg,
dat hjj in eeu vorig opstel nadrukkelijk verklaard
heeft, geen «Judaspenningen" (subsidie) te wil
len, en in het belang van rust en vrede in de
kleine gemeenten, ook geen bijzondere school
naast de openbare; ja, zelfs de noodlottige
gevolgen der clericale schoolwet in België
zijnen landgenooten als een afschrikkend voor
beeld heeft voor oogen gehouden.
(2V. JR. Ct
Door een twintigtal naamlooze vennoot
schappen in Nederlaud gevestigd, maar die
haar bedrjjf in ludië uitoefenen, is voor
1887/88 aan patent betaald te zamen f209.951.
Meer dan de helft, nl. i 114,330, kwam uit
de winsten der Deli-maatschappy.
De minister vau koloniën is niet ingeno
men met de bestaande regeling, volgens welke
die in Indië behaalde winsten geheel in de
Nederlandsche schatkist vloeien. Hy is met
den minister van financiën en de Indische
regeering over dit onderwerp in overleg
getreden.
Door een Engelsche maatschappij, waarvan
de zetel is gevestigd te Demarara, is aan hét-
koloniaal gouvernement van Suriname aan
vrage gedaan om concessie van gronden aan-
de boven-Saramacca, het zoeken naar goud»
en andere mineralen;
De Amsterdamsche beurs moet by het
vergaan van de Thorbeeke II die by Anjer
gestrand is, een aanzienlijk verlies hebben
geleden ten bedrage van ongeveerlVa millioen.-
De Nederlandsche Handelmy. moet daarbjj
voor f 500,000 betrokken zijn.
Woensdag was pas de assurantie op het
schip gesloten, terwijl Donderdag het bericht
van het vergaan ter beurze kwam.
Domela Nieuwenhuis deelde op de bijeen
komst met het kiescomilé in Schoterland
o. nn. mede, dat hjj wegens keelontsteking
dit jaar niet voor de kiezers zou kunnen op
treden om rekenschap te geven van zijn gedrag
als lid der Tweede Karner, doch wel weer
aan de discussiëu in de Kamer zou gaan
deelnemen.
Dezer dagen zyn, onder leiding van den
directeur der artillerie-inrichtingen te Delft,-
springproeven genomen met granaten, gevuld-
met sbelliet". Door verschillende andere
proeven met beiliet wordt onderzocht in hoe-
vei re dit sptingmiddel voor militaire doel
einden geschikt is,
De oud-kolonel der genie van het O.-I. leger
Van Zuvlen, hd van de door den liquidateur
in de Panama zaak benoemde internationale
commissie van voorlichting, is voor eenige
dagen in Nederland terug om te corifereeren
met den heer.l. G. van Hatlum, uit Sliedrecht,
en met de Nederland-<che ingenieuis, die ge
werkt hebben aan de doorgraving van den Cu-
lebra pas, het moeilijkste deel van het kanaal.-
De terreinen van de vooimalige floilandsche
gasfabriek te Amsterdam, welke O November
jl. bij afzonderlijk opbod en af-lng 1922 000
golden, zijn Dondprdag, by afslag, opgehouden
voor f1100000. Na afloop van de veiling is
er echter f 1 000 000 voor geboden.
De gelden, welke ingezameld waren voor
de noodlijdenden door den hagelslag van Mei
jl. in het oostelijk gedeelte van Noord-Bra
bant, zijn thans verdeeld. De geheele col
lecte voor de geteisterd gemeenten Schaik,
Heesch, Mistelrode e. a. bedroeg f2892.17,
waarvan Heesch als meest geteisterde gemeente-
f 1926 43 ontving, Schaik f 870.35 en de overige
naar verhouding minder. Men was algemeen
met de uitkeeiing tevreden.
De stoomboot Onderneming, die gisteren,-
door dikken misleid, tusscbeo Pernis en Vlaar-
dingen aan den grond geraakte, is weder vlot
gekomen en heeft de reis voortgezet.
Dezer dagen is ten postkantore te Rotter
dam een valsehe postwissel aangeboden e»
uitbetaald, hetgeen door een toeval eerst gis
teren werd ontdekt.
Zondagochtend werd te Rotterdam ont
dekt, dat een gevangene uit de cellulaire
gevangenis trachtte te ontvluchten, door
zich langs een touw uit zyn cel, die op de
bovenste verdieping was gelegen, ueer te-
laten. Hij werd echter nog intijds bemerkt
en naar eene andere cel overgebracht, waar
hjj thans bijzonder scherp wordt bewaakt.-
De man was een halljaar geleden in
de gevangenis gekomen, orn daar achttien
maanden te verbijjven. De bezigheid die hem
werd opgedragen was het stoeleumatten. Het-
blijkt thaos, dat hy sedert lang een gedeelte
van zijn tijd besteed heeft aan het wegkrabben
der kalk tusschen de sleenen vao deu dikken-
buitenmuur zycer cel. Met ongelooflijke in
spanning heeft hy daarin met behulp der
els, die hem als gereedschap voor zjjn-
ambachiswerk was vei strekt, een gat uit-
