van den Islam, welks rechten evenwel eer
biediging eisehen.
De verkeerdelijk aan de Synode bezorgde
brief beoogde geen opwekking van gevoelig
heid, maar alleen behartiging vnn de belangen
der Protestantsche kerken iu Iudië. IIy is
voor handhaving van het opiumpachtsletsel,
jnaar zal een pi oef nemen met de regie.
Smokkelen is niet te weren. Al keurde hy
jsiet alies wat vroeger gebeurd is goed, zoo
kwam hij op tegen Nieuwenhuis' bewering,
dat onze schatkist met gestolen Indisch geld
verrykt is. Aan den gonverneur van Atjeh
wordt zooveel mogelijk vrijheid van handelen
gelaten, Hjj kan in- en uitvullen doen. De
imri-ver legde telegrammen over, waaruit
b'.eek, dat de onderhandelingen over onder
werping der hooiden op den goeden weg zijn.
De heer Van Nunen, zijne financieel»; be-
Bebouwingen volhoudende, betoogde dat in
Atjeh alléén heil te wachten is van blokkade
van alle havens ronder onderscheid en schor
sing van alle onderhandelingen tot pacificatie.
l»e heer Van Houten huldigde de toenade-
jringstucht van den minister en woordvoerders
der overzijde tot hervormingspolitiek, die is:
deu inlander zyn grond en vruchten zijns
erbeids te verzekeren. In zake koffiecultuur
wilde f jj geen renvooi van het enquête-rapport
naar Indië, maar behandeling der zaak in
Februari. In de Atjeh-quaestie is blokkade
niet mogelijk, omdat wij contracten hebben
met staatjes om onzesuzereiniteit te vestigen.
De beer Cremer achtte het ontvangen tele
gram van den minister bedroevend. Daaruit
bleek dat de zending tiaar Kemala mislukt is.
De heer Levyasohn Norman vroeg of de
overzijde op haar program bij de stembus van
1891 zal stellen de uiting van den heer De
Savornin Lobman, dal Nederland de Indische
tekorten moet dekken. Hij bleef bij zijne
beschouwingen.
Hedenavond voortzetting.
SCHIEDAM, 29 November 1889.
H-t telegram over Atjeh van den gouver
neur-genei aai, door den minister van koloniën
gisteren in de Tweede Kamer voorgelezen
luidt als volgt
Buitenzorg 28 Nov. '89, 8.30 vm.
Haag 8.nro.
Reis naar Ketnala van Toekoe Nei en an»
deiH hoofden is afgeloopen.
Volgens gouverneur geven de voorloopige
mededelingen nog niet (1) uitzicht op spoe
dige onderwerping maar bewijzen dat wjj op
deo goeden weg zijn. Grootste tegenstand
Pedir. Blokkadegebied noordkust wor dt daar
om eerlang door gouverneur uitgebreid.Vloot
aldaar wordt versterkt met drie schepen.
PlJNACKER.
(1) Geseind 3083 Nedcrlandsch; gelezen 3084
ZSS nog niot.
Het wetsontwerp, houdende nieuwe bepa
lingen omtrent de helfing der invoerrechten,
berust op de volgende beginselen:
Er wordt een officieele prijscourant vast
gesteld, waaraan de invoerders zich hebbt-n
te houden. Zij wordt om de drie maanden
herzien. De vaststellingen herziening geschiedt
op voordracht van eeo commies van waar
deer') og,
Het recht, van benadering blijft bestaan,
maar de bijslag, dien de ambtenaren hebben
te betaieo, van 10 tot 5 pCt. teruggebracht.
Commtssiëu vau beroep worden ingesteld, tot
bet doen van uitspraak in hooger beroep om
trent bezwaren tegen benaderingen en tot
bet beoordeeien van de aangegeven waarde
van niet in de prijscourant voorkomende
goederen.
De commissie van waardeering wordt be
last met het bepalen der waarde van goede
ren voor het opmakeo der statistiek.
De minister berekent van dit ontwerp een
«rootdeel van elf ton.
Onlangs deelden wij mede, dat tusschen
de Belgische en Duitsche regeeringen onder
handelingen waren aangeknoopt betreffende
de verdeeling van den uaburigen kleinen vrij
staat Moresnet.
Zyn wjj welingelicht, dan zjjn deze het
gevolg van bet overljjden van den aldaar ge-
vestigden Belgischen commissaris, deo heer
M. Cremer, welke betrekking da Belgische
regeering niet meer wenscht te doen vervul-,
len.
De onderhandelingen zyn reeds zoover ge
vorderd, dat men de verdeeling als een vol
dongen feit kan beschouwen, hetwelk nog
alleen de bekrachtiging behoeft van het Bel
gische gouvernement en van deu Duitschen
Rijksdag. (f/SI.)
De minister van oorlog heeft de aandacht
dacht der korpscommandanten van het leger ge
vestigd op eun kon. besluit van 3 Januari
1823 no. 89, waabjj is bepuald, dat aan een
militair, die op grund van art. 15 der rechts
pleging by de landmacht, wegens een hero
opgelegde straf eene klacht heeft ingediend
en door het hoog militair gerechtshof in het
geijjk is gesteld, nooit afschrift van de be
schikking van gemeld lechteilgk college mag
worden ter hand gesteld.
Door den minister van waterstaat enz. zjju
de verschillende spoorwegmaatschappijen uit-
genoodigd om haren ambtenaren aan te bevelen
het noodige te doeu, opdat de verzending der
pakketten gedurende het a. s. St.-Nicolaasfeest
zoo geregeld mogeljjk plaats hebbe.
Niet minder dan 107 spoorweg- ets stoom
bootmaatschappijen, uit Duitschlaod, Oosten
rijk, Frankrijk, België, Nederland, Zweden
en Noorwegen, Denemarken, Italië, Turkye,
Zwitserland en Servië, zijn uitgenoodigd om
deel te nemen aan de internationale zomer-
dienstregeling-coufereritie, welke 15 en 16
Januari a, s. te Rome zal geboudeo worden.
Bet Centrum schreef de revolutie in Brazili^
toe aan de vrjjraeiselarjj. De aartsbisschop
nochtans, die hoogstwaarschijnlijk geen vrij
metselaar is, heeft zyn zegeu aan het nieuwe
repubiikeinsche bewind geschonken en de paus
heeft den bisschoppen verzucht zich van elke
politieke manifestatie te onthouden.
De Standaard gaat oog iets verder en brengt
naar aunleiding van deze revolutie in herin
nering dat in de Zuidamerikaaosche staten,
die alle Roomsch-katholiek zyn, de revolutie
aan de orde van den dag is en blijft; dat de
Fransche revolutie by een Roomsch-katholiek
volk uitbrak; dat het Roomsch-katholiek Italië
geheel gerevoiutionneerd is, en dat in het
eveneens Roomsch-katholieke Spanje de bodem
op een vulkaan geljjkt.
Nu zat wet niemand beweren, dat juist het
katholicisme tot revolutie leidt, maar De Siaw
daard voert het ook slechts aau ter weerleg
ging, op grond van de ervaring, dat de refor
matie de oorzaak der revolutie zou wezen.
Aan De lijd wordt geschreven, dat de
regeling van de gienstcheidin'g Baarle-Nas-
sauBaarle-Heitog, waaromtrent onlangs
werd bericht, dat eerlaog eene ontwerp
overeenkomst kou worden tegemoet gezien,
by de naaste belanghebbenden, de bewoners
van het bedoeld gebied, veel bezwaar ont
moet. De Uhcotenaieu zouden Belgen en de
Baarle-Hertogenaars Neoerlanders worden,
wanneer de regeling tot stand kwam. Be
halve rial zjj van verandering van nationali
teit niet willea iiooreo, zou het tot stand
komen der regeling hun ook stofleljjk na
deel berokkenen zjj verkeeren namelyk se
dert jaren in de benijdenswaardige positie,
dat accjjnzen bjj hen onbekend zyn' zoodat
alle goederen, die elders aau accjjns onder
worpen zjju, daar niet san die belasting be
hoeven bjj te dragen.
Het departement Rotterdam der Ned. maat
schappij tot bevordering der pharmacie heeft
het hoofdbestuur van die maatschappij ver
zocht aan den minister van binnenlandsche
zaken te verzoeken eeu nieuw koninklijk
besluit te willen uitlokken, waarin nader zal
worden bepanld, dat er een overgangstijdperk
van 10 jaar wordt vastgesteld voor de invoe
ring van da veranderde benamingen van de
derde uitgave der Ned, Pharmacopee.
Naar wjj vernemen, zal morgen in de ver
gadering der ïLiberale Unie", tegenover het
voornemen van het bestuur om de beraad
slagingen in comité-generaal te houden, door
een aantal afgevaardigden het voorstel wor
den gedaan, het aau de orde gesteld punt in
het openbaar te behandeleu.
Voor buitenlandsch eere-lid der Vlaamsche
academie zyn voorgedragen de heeren Fruin
en Buigersdjjk. De benoeming zal 20 Dec.
plaats hebben.
De maatschappij Zeebad Loosduinen stelt
2 en 3 December a. s. de inschrijving open
op een 4'/® pCt. Ilypoth. obligaheleening,
groot f200.000.
Voor de uitbreiding van hotel, den
aankoop der gronden enz., besloten de aandeel
houders in hun algerneeue vergadering van
23 Oct. II., tot het aangaan dezer leeniog,
verdeeld in tweehonderd obligatiën, elk van
f 1000, Volgens het prospectus wordt de
betaling der rente over de eerste vjjf jaar
verzekerd door een waarborgfonds, ten bedrage
van f45,000, gedeponeerd in solide fondsen
bjj de Kasvereeniging te Amsterdam en onder
het beheer staande van een notaris.
Tot waarborg dezer leening worden als
eerste hypotheek verbonden alle onroerende
eigendommen der maatschappij, terwyl daartoe
tevens verbonden zjjn ai haar andere bezit
tingen en inkomsten.
De prjjs van uitgifte is 98% pCt.
Aan de heeren gebrs. Stork Co., machine-
fabriknnten te Hengelo (O.), is de levering
opgedragen van 5 compound-machines en 8
ketels voor bagger- en persvaartuigen. De
machines zullen een totaal vermogen van 1140
indicateur paardekrachten eu de ketels een
totaal verwarmend oppervlak van 550 MJ
verkrjjgen.
De vaartuigen worden gebouwd door de
>Werf Conrad" te Haarlem, en zjjn aange
kocht door de stad Bremen, ter verbetering van
het vaarwater der benedenrivier de Weser.
Men schrijft aan de Prcv. Qron. Cl.De
gevolgen van het opvoeren der loonen door
werkstaking bljjven niet uit. Reeds a te
Rotterdam en Amsterdam eene toestrooming
merkbaar uit andere deelen van het land,
waar in menig flink arbeidersgezin een schok
is gevoeld by het vernemen welke werkloo-
neo in de groote steden worden verdiend, Eene
vergelijking van een 7 k 8 tot hoogstens 10
gulden weekgeld, dat in menig bedrijf door
den besten wetkman niet kan worden over
schreden, geeft dan ook wel aanleiding om
te watertanden bjj het lezen van cjjfers als
16 tot 20 gulden en hooger weekloon, voor
arbeid waartoe alleen een paar krachtige ar
men noodig zyn. Het laat zich aanzien, dat
met den winter voor de deur, waardoor me
nig bedrjjf in het binnenland vrij wel stil
staat, de buvenbedoelde neigiDg tot verhui
zing naar de havenplaatsen nog zal toenemen.
Hetzelfde geldt eene beweging van matrozen,
stokers en tremmers, waarvan thans sprake
schjjnt. Indien vele schippersknechts en sto
kers van de binnenvaart hunne loonen ver
gelijken met de bestaande en in den laatsten
tjjd opnieuw verbeterde gages der schepelin
gen in de havenplaatsen, dan kan het geen
verbazing wekkea, dat elke ferme Hollandsche
jongen van de binnenvaart overloopt naar de
groote vaait, waar hjj weldra beter op zyne
plaats zal zjjo dan de menig verkopen sujet,
dat daar thans eea loon ontvangt ver boven
de waarde van den arbeid door hem geleverd»
Lotsverbetering te verkrjjgen was het doel'
der vergadering van omstreeks 400 bakkers
gezellen te Amsterdam, die Zondagmiddag in
ïo café ïNieuw Yliedzorg" werd gehouden
Verschillende sprekers voerden, allen op-
zeer gematigden toon, het woord. Allen waren
het eens, dat de werktjjd der bakkersgezellen-
dringend beperking eischt, maar tevens erkende
men dat de eisehen niet te hoog moeten-
worden gesteld, omdat dan in 't geheel nists
zou worden verkregen. Twaalf werkuren per
dag en 18 op Zaterdag, met geheele afschaf
fing van Zundagsarbeid, was wat da meeste»
wenschten.
Nadat verschillende voorstellen gedaan
waren, werd besloten reeds staande de ver
gadering eisehen op te stellen, die door het-
bestuur ter kennis van de werkgevers zouden
worden gebracht roet 2 weken bedenkljjd.-
Deze eisehen zjjn:
lo. Een werktjjd vbd 78 uur in de week.
2o. Vaststelling van het loon op f 15.60 per
week voor meesterknecht, voorman of uvenist;"-
113.60 voor gewoon knecht; f 11 voor halfwas,
3o. Instelling van een algemeenen rustdag,
voor de Chiisten-bakkers op Zondag, voor de
Israëlieten op Sabbath, doch geen wilkkeu-
rigen rustdag in de week.
4o. Een minste loon voor overwerk van
20 cis. in 't uur, met percentsgewijze even
redige) verhooging voor hoogere beambten,
Van Paramaribo wordt gemeld, dat in de-
eerstvolgende vergadering van aandeelhouders
in de >Naamlooze vennootschap lot ontginning-
van goudvelden in Suriname", door directeu
ren en commissarissen een voorstel zal worden
gedaan tot ontbinding der vennootschap.
Ongunstige uitkomsten by hare exploitation,
in verband met een te klein bedrijfskapitaal
om de zaak voort te zetten, hebben geleid-
tot deo achteruitgang dezer onderneming,
weike aanvankelijk een zeer winstgevende-
zaak beloofde te zullen worden.
Uit Curapao vernemen wjj dat daar in de
laatste dagen van October en de eerste van
November flinke regens zijn gevallen. Nu is
er zeer weinig plantzaad op het eiiand, en
daarom heeft het gouvernement voor de-
f1000, door H. M. de Koningin geschonken,
ptantzaad gekocht en over de drie eilanden
Curtiyao, Bonaire en Aruba verdeeld. Moge
de verwachting, Hat het gezaaide een goeden
oogst zal opleveren, niet beschaamd worden f
(Maaebode.)
Te 's-Gravenmoer is zekere S., komende
met zjjn paard en kar van Raamsdonk, door
het schrikken vao zjjn paard van de kar
gesprongen en met het hoofd onder de wielen
geraakt, zoodat hjj terstond bezweek.
De waterschout te Maassluis heeft proces
verbaal opgemaakt van een zelden voorko^
menden diefstal op zee. In den nacht van
4 op 5 November werd van de uitstaande
vleet van het visschersvaartuig 11, A, 55,
schipper J. v. Ingen, een reep van 100 M«
lengte gestolen, vermoedelijk door de beman
ning van een Belgisch vaat tuig, dut dien nacht
in de nabjjheid van de vleet vischte.
Te Norg is Dinsdagmiddag b'y een zwaar
onweder de korenmolen van de wed. Stevens
van kap en roeden beroofd. Persoonlijke
ongelukken hadden er niet bij plaats.
Het groote werk van wjjlen prof. Rau-
wenhoff: »De wijsbegeerte van den gods
dienst" is thans, in het Duitsch vertaald'
door dr. Hanne, door de firma Schwetske
te Brunswyk in het licht gegeven. Ju zyn
voorrede roemt dr. Hanne de hulp, die hjj
van prof. Kuenen, den oudsten vriend vau
den ontslapen schrjjver, bjj de bevvetking
ontvangen beeft.
Den Ha*£- Mevrouw Schuurman alhier
(Noordeinde No. 85) heeft zich bereid ver--
ktaaro, ona op bet voetspoor van mevrouvf"
