Kurnlem.
SieMijt fliem
tëfc'.
Post en Telegraphie.
Land- en Tuinbouw.
0 n d e r w ij s.
Rechtzaken.
V i s s c h e r ij.
'i
Armenzorg.
3-
ir
ir
If
s
1»
V
n
L
l.
O
»-
n
5
t
it
T'
r
t
i>
t-
offervnzen. Elite urn is van een hoedvormig
^'deksel voorzien en bevat overblijfsels van ver-
brande lijken, beenderen en asch zij zijn bijna
alle zeer schoon versierd. Het Lausitzer type
*an do in Silezië zeer zeldzaam voorkomende
Buchel-urncn is ook vertegenwoordigd. Die urnen
zijn in drogen toestand zeer hard.
De ollervazen die om de groote lijkurn stonden
zijn van verschillenden vorm -en versiering. Ook
bronzen toiletnaalden, ijzeren en bronzen hals
ringen en beschilderde potaardescherven werden
in menigte gevonden.
De gehoole schat zal naar het museum van
oudheden te Breslau worden overgebracht.
Te Berlijn worden thans proeven genomen
met het aanstellen van vrouwen bij den tele-
phoondienst. Sedert eenige maanden zijn bij den
dienst, welke in Duitschland in handen van den
staat is, een tiental meisjes aangesteld, en wel
omdat de ervaring heelt geleerd dat een hoog
stemgeluid door de telephoon 't duidelijkst wordt
overgebracht. Valt do proef mede, dan zullen
de mannelijke beambten eerst langzamerhand,
naarmate er open plaatsen komen, door vrouwen
worden vervangen.
Na lang er naar gestreefd te hebban den
rook van steenkolen weg te nemen door eone
wijziging in de inrichting der veibiandings-toe-
stellen, heeft men nu, naar het schijnt met goeden
uitslag, den rook weggenomen door inwerking
op de steenkool zelve. De Iron bevat een verslag
omtrent eene genomen proef mot steenkool, die
in een chemisch praeparaat gedompeld wns, waar
door die moleculen, wolke gewoonlijk door den
schoorsteen een uitweg zoeken zonder door het vuur
verteerd te worden, meer innig verbonden wor
den met het overige der brandstof en derhalve
daarmee verbranden. De proef vond plaats te
Willis's Looms. Saint James. Twee groote vui en
werden daar ontstoken in open haarden, hot eene
gevoed met gewone steenkool, het andere met
steenkool welke de bovenbedoelde chemische be-
weiking had ondergaan. La eerste haard leverde
het gewone kolenvuur, vlammen en rook; de
tweede gaf eene even heldere vlam te aanschou
wen, echter geheel zonder rook. Deze laatste
kaard werd gemakkelijk gevoed en brandende
'gehouden en gaf een groote warmlo.
Deze uitvinding wordt geëxploiteerd door een
maatschappij in Londen, 83 Queen Street Cheap-
side. Naar verzekerd wordt, kunnen de steenkolen-
koopers hun kolenvoorraad de gemelde chemische
bewerking doen ondergaan tegen den prijs van
30 cent per ton.
De muzikale aap. Dezer dagen werd te Mun-
chen een orang-oetang vertoond, die de ïCarna-
val de Yenise" speelde, Eiken avond was de
zaal stampvol en da Beiorsche dagbladen schreven
groote artikels over den vreemdsoortigen muzikant.
Doch verleden Dinsdag stak een onbescheiden
ioej"V>omver in de huid van den orang-oetang;
het dier scheon ongevoelig voor de pijn en ging
voort met spelen. Eensklaps greep de man met
het pennemes den staart van den aap en trok er
aan uit al zijne macht, tot eindelijk het apenvel
scheurde en afviel, zoodat de verbaasde toeschou
wers het aangezicht te zien kregen van den
vader van den apenbaas. Deze moest het geld
teruggeven en ontsnapte slechts met moeite aan
de handen der woedende Munchenaars.
De vertooning eindigde met een algemcene
kloppartij.
Het 200-jarig jubilé van den vingerhoed.
In onze dagen van jubilé-vieringen is het niet
oneigenaardig onzen lezeressen mede te deelon,
dat nu juist tweehonderd jaar geleden de eerste
tingerboed verscheen althans, indien de Chi
nezen dien voor twee of drie duizend jaren niet
feeds hebben uitgevonden Zooveel is zeker, dat in
bet jaar 1689 Nicolaas van Benschoten, de walbe-
tende goudsmid in de goede stad van Amsterdam,
den eerslen Europeeschen vingerhoed vervaaidigd
beeft en iiïj dit eerste exemplaar van eene even
doelmatig, als later algemeen in gebruik genomen
«rtikel aan zijn nicht, mejuffrouw Van Rensselaer,
beeft doen toekomen, te gelijk met een brief, die
nog bewaard wordt. De vervaardiging op gronter
|jlaa begon in Engeland. De vingerhoed werd
eerst aan den duim gedragen vandaar de Engel-
sche naam thimble; een samentrekking van
de woorden thumb (duim) en bell (klok).
De minister van waterstaat, handel en nijver
heid brengt ter algeroeene kennis, dat overeen
komstig art. 37 van het rijkstelegraafroglement,
goedgekeurd bij kon. besluit van 29 Juni 1886
Slanf'iil no. 114), op den aanstaanden Nieuw-
jaarsd gelegenheid zal bestaan tot overbren
ging par telegi oaf van Nieuwjaarskaarten in het
onderling verkeer der Nederlandsche rijkstelo-
graafkantoren.
Formulieren voor dezo nieuwjaarskaarten, voor
zien Yan een stempelafdruk van het kantoor van
aigifto, zijn. te rekenen van 15 December, bij alle
rijkstolegranfkantoren verkrijgbaar tegen den prijs
van lien cent. De op deze formulieren geschre
ven nieuwjaarskaarten kunnen zonder verdere
betaling of frankeering op 31 December 1889
en op 1 Januari 1890 bij alle rijkstelegraafkan-
toren ter overseining worden aangebodon naar
plaatsen, waar Nederlandsche rijkstelegraaf- of
telephoonkantoren zijn gevestigd. Elke nieuw
jaarskaart mag ten hoogste tien woorden be
vatten, De naam der plaats van afzending wordt
ambtshalve medegoseind. De aflevering ter plaatse
van bestemming; ook van.de op 31 December
aangeboden kaarten geschiedt, indien eenigszins
mogelijk, op 1 Januarizonder omslag en
zonder ontvangbewijs te vorderen. Bezorging
buiten den gewonen bestelkving der kantoren
vindt niet plaats.
Omtrent de vlas-campagne wordt uit Zuidland,
op 't eiland Putten, bet volgende gemeld
Niettegenstaande de groote hoeveelhoid vlas
en zaad, welke dit jaar geoogst is, ziet hot er
echter voor de vlassers nog niet zeer rooskleurig
uit. Enkele stukken vlas uitgezonderd, valt het
zoowel in qualiteit als in hoeveelheid tegen en
wordt het meeste vei kocht beneden 40 stuiver
per steen. Nu eerst kan men zien hoeveel schade
de regen aan het vlas heeft toegebracht. Door de
lage prijzen van het zaad, kaf en lokken zijn er
boeren, die 1400 a 1500 gld. minder zullen ont
vangen, dan zij berekend hadden. Enkele stukken
vlas geven nog boven 300 steen per IJA., waarvan
verkocht is voor 57 stuiver per steen. Gelukkig
zijn do verdiensten voor den werkman ruimer dan
het vorige jaar.
Men schrijft uit de BetuweIn deze streken
zijn bij de tabaksplanters plus minus 30,000
halve KG. van het !889er tabaksgewas opge
kocht, het aard- en zandgoed tot f 24 en het
bestgoed met uitschot tot f 14 per 50 liG. Te
Randwijk en Driel is tevergeefs f20 por KG.
geboden.
De boterproductie is in »de Langstraat" tegen
woordig bijzonder groot. Dewijl in deze streek
geen kaas gemaakt wordt en bet aankoopen
van stalvee dit jaar op een brsede schaal ge-
svbV.t.de, worden de verschillends botermarkten
tlu'sa overladen. Bij het veelvuldig knollenvoe-
Gte Jaw ó'o qualiteit intusschen vee! te wenschen
over en zijn de prijzen naar de verschillende
qualiteiten dan ook zeer uiteenloopend.
De handel in varkens in Groningen is tegen
woordig zeer levendig. Voor biggen wordt f 1.25
tot f 1.40 per week, voor loopvarkens van f 12
tot f30, voor drachtige varkens van f35 tot
f50 besteed. Varkens, geschikt voor ex-laport-
slachierij, kosten 2021 cents, vette van 23 tot
24 cent, Hamburgers van 19—20 ets. per l/s
KG. Voor geslachte varkens wordt van f50.
f58 per 100 Kg. betaald. Het slachtvee geldt
van 2830 ets. por Vs Kg., vette schapen van
f20— f23.
De weiderij van kalf- en vette koeien heeft in
de Langstraat gedurende het jnar 1889 goede
uitkomsten opgeleverd. Meerendcels is van f70
tot f120 per stuk verdiend, een winst, die heel
wat beteekenen zou, indien de uitgaven voor
stalvee niet in dezelfde verhouding stonden,doch
daar deze ook van f40 lot f60 per stuk meer
bedragen, is de winst altijd maar betrekkelijk.
Ook de mesterij van varkens was vrij wat
voordceliger dan in do laatste jaren, daar nu
van f25 tot f30 per stuk vrij geld verdiend
werd. Do handel in vette varkens is dan ook
tegenwoordig zeer belangrijkniet alleen do
slagers en burgers koopen ze op, maar ook voor
Tilburg, Breda enz. worden groote partijen af
geleverd.
In een bijeenkomst van het onderwijzers-gezel
schap in 't arrondissement Middelburg hield de
heer J. F. Hondius, leeraai- in het teekenen n*n
de burgeravondschool te Vlissingen, een roet bij
zondere belangstelling gevolgde bespreking over
uHandenarbeid als opvoedingsmiddel".
In de tot dusver gevolgde methode van on
derwijs op do lagere scholen ontbreekt het on
derricht in practische kennis.
De sproker zette uiteen wnt dr. Otto Salomon,
directeur van het Slójd-Laxiire-samimiriumop
Naiis, bij Gothenburg, met zijn onderwijs beoogt.
In die inrichting worden honderden onderwijzers
opgeleid en uitgezonden naar de meeste landen
van Europa, om in do gewenschtc richting werk
zaam te zijn en van alle oorden der wereld
worden rioor regeering of maatschappij onder
wijzers afgevaardigd naar Zweden, om daar dit
onderwijs te bestudeeren,
De hear II.die zelf gedurende zeven weken
een cursus van dit Slöjd-onderwijs in Zweden
had gevolgd bracht ook eenigo modellen van
voorwerpen mededoor leerlingen van twaalf
tot veertien jarigen leeftijd vervaardigd. Algemeen
kreeg men de overtuiging, dat hier eon nieuw
arbeidsveld ter ontginning lag en dnt het Slöjd-
onderwijs een zeer gewenschte toevoeging was
voor de lagere school.
Voor zijn belangrijke roedodeolingen werd den
lieer Hondius bijzondere dank betuigd.
Men schrijft aan de N. II. Cl.
De bepaling in de gewijzigde onderwijswet be
treffende de verplichte schoolgeldheffing geeft hier
en daar ten plattelande aanleiding tot misverstand,
daar men gelooft, dat ook de onvermogende ouders
schoolgeld zullen moeten betalen. Waarschijnlijk
werkt het streven naar oprichting eener veroeni-
ging ter ondei steuning van onvermogende ouders
voor de betaling van het schoolgeld dezo meoning
in de hand. Het zal daarom niet overbodig zijn te
herinneren, dat de schoolgeldheffing alleen voor
do meer vermogenden verplichtend is geworden.
Ged. Staten van Groningen hebben ter kennis
van de onderwijzers gebracht, dat zonder dispen
satie van Gedep. Staten een openbaar onder
wijzer de kerkelijke betrekking van diaken niet
mag waarnemen.
De commissie van weldadigheid van H.M. M.M.
den Koning en de Koningin in de gemeente
Suest opgericht in 1818 door wijlen H. M.
do Koningin Anna Paulowna, toen nog prinses
van Oranje had wederom het voorrecht, na
mens de vorstelijke weldoeners hare gewone
jaarlijksche uitdeeiing te volbrengen. Zij neemt
gedurende het geheole jaar de genees- en heel
kundige behandeling van alle zieken onder de
gemeenteharen voor bare rekening en verschaft
de verloskundige hulp, benevens een luiermand,
aan ongeveer 25 kraamvrouwen. Zij ondersteunt,
gedurende de eerste zes maanden van elk jaar,
wekelijks iOO gezinnen of eenlonpende personen
met brood of gort. Zij onderhoudt eene eigene
naai- en breischool met ruim 60 leerlingen. Zij
deelde ook nu, evenals elk jaar, aan 125 leer
lingen van de openbare scholentot belooning
voor getrouw schoolbezoek, een hemd, een paar
kousen en een paar klompen uit en schonk daar
enboven 40 dekens en 167 mans- cn vrouwen
hemden aan hare bedeelden.
Dat zulk een dag een feestdag is voor hen
die ontvingen, behoeft nauwelijks gezegd te wor
den voor hen, die mochten uitdeden, voorzeker
niet minder,
De rechtbank te Leiden beeft den 16n dezor
J. de Z. aldaar, die terechtstond omdat hij een
op afbetaling ontvangen naaimachine verkocht
had, niettegenstaande do machine volgens contract
eerst zijn eigendom zou worden nadat ze geheel
door door hem afbetaald zou zijn, wegens ver
duistering tot een jaar eenzame opsluiting ver
oordeeld.
Door het O. M. bij do arrond.-rechtbank te
Breda is tegen den beer J. F. do Booy, fabrikant cn
lid van don gemeenteraad aldaar, ter zake van
smaad en laster tegen den inspecteur van politie
te Breda, gedischt een maand gevangenisstraf.
Do beschuldiging luidt, dat hij in een kennis-
nacht aan agenten van politin op den openbaren
weg do woorden heeft toegevoegd waar gaat
de inspecteur bezopen; als jullie je plicht doet,
dan moet jo den inspecteur callangeeren, want
hij is liederlijk dronken", en »hij is lazerus zat".
In de plaatselijke bladen van Aalsmeer mn
29 October jl. werd melding gemaakt vnn oen
ernstig misdrijf. In den avond van 27 Octobor
hadden vier jongens een fatsoenlijk dienstmeisje
op den openbaren weg gewelddadig aangerand
en getracht onzedelijke handelingen met haar
te bedrijven, en in tal van ingezonden stukkon
werd op do vervolging dezer zaak aangedrongen.
Dit laatste was niet noodig geweest, want toen
de officier van justitie te Haarlem had vernomen
wat er was voorgevallen, was dadelijk oen onder
zoek ingesteld, en nis een gevolg daarvan stonden
Donderdagochtend K. Bij, G. Schouten, J. do Boer
en G. Bergman voor do rechtbank te Haarlem,
om zich over het door hen bedrovene te verant
woorden.
Jaapje de Vries, het mishandelde meisje, gaf
de noodige inlichtingen, en al ontkenden nu alle
beklaagden sommige rieelen van hot misdrijf te
hebben bedreven, toch hield de officier zich over
tuigd dat het misdrijf naar den eisch der wet
wettig en overtuigend was bewezen, om welke
reden hij dan ook wegens aanranding der open
bare oerbaarheid voor ieder der boklaagdo een
maand gevangenisstraf eischte.
Janna de Ruinen, beschuldigd van opzettelijke
brandstichting in de boerderij van R. v. Wage-
ningen, onder Echten, waarbij de hofstede, al
het vee en do gehoele oogst een prooi der vlam
men werden, is door da rechtbank te Assen tot
1 Va jaar hechtenis veroordeeld. De eisch was
2 Va jaat".
VLAARDINGEN, In de laatste 8 dagen is
er niets aangevoerd en zijn de prijzen dus nog
dezelfde als de vorige week. Volgende week wordt
er weder nieuwe beugvisch verwacht.
KRALINGSCilE VEER. Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerdlS zalmen, die
voor f2.40 tot 2.60 per Va kilo werden vei kocht.
Ned. Herr. Kerk.
Beroepen: te Zuidzande ds. J. II, Tijl.te
Terheiden (Noord-Brabant); te Heiningen
ds. R. W. J. Rudolph, te lleinenoord; te
Menaldum ds. 11. W. M. Ilupkes, te Garreïsweer.
Bedankt: voor Katwijk-aan-Zee door ds.
IJ. Bootsma, te Zoetermeer c. a.voor Venen-
daal door ds. II. Feykes, te Hoogeveen.
Chr. Gor. kerk.
Beroepen; te Oldekerk ds. II. Siertsema,
te Hijken c. a.
BURG EK LU K li STAND.
Geboren: 19 December. Cornelia Adri-
ana Maria, dochter van H, Schouten en C.
Snel, Dammelaan. 20. Corneiia, dochter
van C. H. de Keijs eu C. Vtrmeule, "Broers-
veld.
s
