i
Tel
- - -r-m
P
Gemengde Berichten.
Op
mm
heijuéf
mm
f
♦eld open, nog 200 oneindig groot, dat het
eena dwaasheid zou zyn, haar tegeowoordig
streven als donnut" te beatempe!jn, of wel,
aan haar leven geen recht van beslaan meer
toe te kennen.
Zooals we reeds opmerkten, beeft die ge
dachte bjj bet groote deel van onze nutsleden
gelukkig nog geen wortel geschoten, an lokte
dan ook het bekende voorstel, dat volgens
velen de hartader van het departement raakt,
langdurige discussie uit. Vooraf echter bracht
het bestuur daaromtrent zjjn preadvies bi;
monde van den voorzitter de heer dr. C. J.
VaiUant, nit, in hoofdzaak van den volgenden
inhoud:
>Het bestuur, ofschoon niet instemmende
«met de motieven tot-het voorstel, omdat het
«meent dat die op illusiëo steunen die by
«grondig onderzoek zullen bljjken niet te be
reiken te zjjn, heeft gemeend geen vrijheid
«Ie hebben het vooratal, tot benoeming eener
«commissie, te ontraden
>lo. Omdat dit aanleiding kan geven tot
•meerdere, innige belangstelling in den bloei
>vpti het departement."
»2o. Omdat de namen der ouderteebenaars
van het voorstel waarborg geven, dat de
•belangen van de maatschappij in bet alge-
>meen, die van het departement in het bjj-
•tonder niet zullen geschaad worden.
De heer O. B. van de Wal daarop het
Woord verkrijgende, verklaarde niet te bunnen
pjeegaan met het voorstel van adressaoten,
daar hjj vreest dat vermindering van het aan
tal lezingen daarvan het gevolg zal zijn, het
geen gepaaid zal gaan met verlies van vele
leden. Het denkbeeld, door sommigen reeds
vroeger uitgesproken, om de nutslezmgen door
eigen brachten te doen vervullen, acht hij ook
minder gewenscht. Daardoor zou weder een
toestand in het loven worden geroepen, die
reeds lang tot de geschiedenis behoort.
Ook meent spreker dat uiteen letterkundig
oogpunt het behoud der autsspreekbeurteo
in. hel 'algemeen aanbeveling verdient, zoowel
om jeugdige letterkundigen tot arbeid aan te
sporen, als 'om ben in de gelegenheid te
stellen van de vruchten van hun arbeid kennis
te nemen,
Om nog een andere reden is hjj ook tegen
het voorstel gekant. Hij meent dat het
departementdoor het in 't leven roepen van
vele nuttige instellingen, in die richting reeds
zeer veel goed doet. Blijkt later dat die in
stellingen door eigen kracht niet kunnen
blijven bestaan, dan is het beter - boe pijnljjk
dit ook wellicht moge zjjn ze op te heffeD.
Mocht de departementslias eventueel al over
gelden kunnen be-chikken, dao zou hjj er de
voorkeur aan gevennu de maatschappij
„tegenwoordig meer op hygiënisch gebied
werktin tegenstelling met vroegertoen
baar grootste kracht bestond in bevordering
van bev onderwijs, voor dit doel de beschik
bare gelden 'aan te wenden.
De heer P. la Verge zegt, het met den vori-
gen' spreker' eens te zjjn. Ook hjj vreest dat
by beperking van bet aantal lezingen vele
jaden hun lidmaatschap zullen opzeggen. Is
hjj wel ingelicht, dan wordt bovendien reeds
nu veel gedaan ten behoeve van de verschil
lende inrichtingen van het departement eu
moet er voor gewaakt worden, dat bet depar
tement zjjne krachten niet te boven ga.
Door den tot dusver gevolgdeo weg te bl'yven
betredenmeent spreker dat het departement
de meeste kans heeft van te bljjveu bestaan,
Hjj zal dus zjjne stem tegen het voorstel uit-
Oiengen.
De heer J. C. Sander zegt tot zjjne bevreem
ding zoo telkens te hoorea anticipeereu op
de toekomst.Van bet inkrimpen van leesbeur
ten wordt toch met geeo enkel woord in het
voorstel -melding gemaakt. Eo wat aangaat
bet door den beer Van de "Wal aangevoerde
omtrent den arbeid van jeugdige letterkun
digen, daarvan beeft hjj tot dusvei' bier weinig
bemerkt. Op de te benoemen commissie zal
de taak rusten te onderzoeken wat gedaan
moet wordende weg dien ze móet of wenscht
te bewandelenis volstrekt nog niet aange-
gegeven.
De heer J L, Gouba verklaart, dat ook hjj
meenda gelezen te hebbendot het in de
bedoeling der voorstellers lag, het getal lezin
gen io te krimpen. Hjj zou dit bepaald af
keuren en acht het bestuur zelf krachtig
genoeg om, zooder voorlichting der thans
bedoelde commissie, den wagen in het goede
spoor te houden.
De heer W. F. Tak geeft te kennen dat, hoe
wel het niet dikwjjls voorkomt dat hij op 't
gebied van ontwikkeling in gevoelen verschilt
met zjjn vriend, den heer Van de Wal, hjj tbans
toch dieDS denkbeelden niet deelt. Trouwensge-
noemde spreker sprak zich zei ven reeds tegen
door te pleiten vóór het behoud der nutsiezingen
ten behoeve van jeugdige letteikundigen en
door later het denkbeeld te opperen de even
tueel beschikbare gelden aante wenden tot be
vordering van belangen op hygiënisch gebied.
Spreker zou er dus vóór zjjn, dat bet voor
stel werd aangenomen, waardoor nog niets
wordt gepraejudicieeid.
De heer Van de Wal repliceert daarop io
het kort dat hjj geeue tegenstrijdigheid in
zjjne redsiieering inziet, daar het departement
zeer geschikt op twee manieren werkzaam kao
zyn. Hjj blytt dus het door hem ingenomen
standpunt verdedigen.
De lieer S. A. Maas maakt deo heer Van
de Wal opmei kraam op bet bepaalde bjj art,
1 van het huisboudelyk reglement, waarin
uitdrukkelijk bepaald is, dat zoowel net houden
van leesvergadermgen, als het ondersteunen
van de instellingen van het departement, tot
de taak vau bet departement behuoit. De
onderviudtng beeft geleerd dat dit laatste steeds
achterwege moet bljjven, omdat daarvoor geen
gelden beschikbaar zyn. Om nu ook aan deze
bepaling van 't reglement te kunnen vuldoen,
is juist de strekking vau tiet voorstel; ten
minste om te trachten in dien toestand een»
wijziging te brengen. Door bet beuoemes
eener commissie wordt nog niets uitgemaakt.*"
De heer Van de Wal voert daarop nog aau,
dat bjj gaa<ne de instellingen getdeljjk zou
gesteund zien; doch dit kan met anders dao
met opoffering van de lezingen. Het is zeer te
vreezeu, dat by veianderitig van den tegen-
woordigeu toestand, veie leden zullen bedan
ken, Wot deo mie lezingen afgeschait, dan zjjn
we geheel vau de wjjs, daai de financiën van
't depaitemeut geen verliea vau leden gedoogt.
De heer La Verge stelt uog de vtaag of er
ooit eenige inrichting is moeten woruen op
geheven, door gebrek aan ondersteuning. Hy
meent van niet, eu ziet daarom de noodzake
lijkheid van aanoemiug van het vourstel met
in. Men moet toch met alléén het nuttige
Willen, doch bet nuttige aau het aangename
Weten te verbindeo.
De vooiziiter brengt vervolgens hei praead-
vies vau hel bestuur nog koi teling» in berin-
nering eu voegt daaraan toe, dat zuo de in
stellingen al uietalt'yd financieel zjjn gesteund,
hei departement toch seeds zjjn mortelen
steun verleend heeft. Het uhmuui heelt echter
gemeend in geeue bjjzondei henen te moeten
treden en zich tégen het voorstel niet te
moeten verzetten, waar het een voorstel geldt,
keoneijjk met het' doel zjj het dan pok niet
volgens de opinie van bet bestuur tot be
vordering vau den bloei van het departement.
Op de opmerking van den beer dr. N. M,
Kam dat met het houden vau beschouwingen
over de plannen der tri benoemen commissie,
de zaak zelve met veel verder komt, waarom
hjj het gewenscht zou achten te doen uitma
ken of er al of niet eene commissie zat be
noemd worden, wenden de discusaiën over
het voorstel gesloten.
Het voorstel tot benoeming eener commissie
daarna in sieminiog gebiacht zjjnde, wordt
aangenomen met 23 tegen 4 stemmee.
Vervolgens worden bjj eerste stemming tot
leden dier commissie benoemd, de heeran:
S. A, Vernède, S. A. Maas, dr. W. J. Steen-,
huia, H, W. M. Roeiants en dr. N. M. Kam.
Daar de heer Buelants verklaarde de benoe
ming niet aan te nemen, volgde een tweede
vrjje stemming voor drie leden, waarvan da
uitslag was, dat de h ;r M. C, M. de Groot
de volstrekte meerderheid van stemmen op
zich vereenigde. By de daarop gevolgde her
stemming voor 2 leden tusschen de heeren
C. B. Van de "Wal, A. Van Ëujjsen, dr. B.
Koster en W. F. Tak, werd de heer Van
Bujjsen gekozen en werd de heer Koster, dia
een gelijk aantal stemmen op zich vereenigd
had als de heer Van de Wal, als de oudste
in jaren tot zevende lid der commissie .aan
gewezen (de beer Tak had verzocht voor een
benoeming niet in aanmerking te komen).
Ook de voorzitter had ia den aanvang te
kennen gegeven, eene eventueels benoeming
niet te kunnen aannemen.
De vergadering werd hierop gesloten.
Het tjjdstip van bijeenkomst van de Provin
ciale Staten van Zuid-Holland, ter verkiezing
van een lid der Eerste Kamer, is thans bepaald
op Dinsdag 25 Febr. a. s., des namiddags te den
uur.
In deze buitengewone vergadering zal ook
behandeld worden het voorstel om het geding
roet de Holl. jjzerens-poorwegroaatschappjj over
het terugbetalen der kosten van het wegruimen
van onvoltooide brugwerken indeZjjl, inappèl,
en, zoo noodig, in cassatie voortzetten.
De rechtbank te Amsterdam heelt aan de
provincie baie vordering toegewezen, doch de
maatschappij is in appèl g.-komen. Volgens ad
vies van inr. VV. Tiiurbecke is voor da ver
wering der provincie tegen die voorziening in
hooger beroep een nieuw besluit der Staten
noodig, volgens art. 135 der proviociale wet.
Het ligt in het voornemen van den minis
ter «ao oorlog, om het getal gehuwde onder
officieren bij de korpsen langzamerhand te
verinindeieo. Aanleiding daartoe wordt ge
vonden in de by de behandeling van de
ooilogsbegrooting gemaakte opmeiking, dat
vror h-t loopetid jaar niet minder dao
f 144.370 uitgetrokken is voor huur van
woningen voor hen, die niet in militaire ge
bouwen ondergebracht kunnen worden.
Dezer dagen is voor het eerst gebruik ge
maakt van de bevoegdheid, bjj bet nieuwestraf-
wetboek aan deu minister van justitie gegeven,
om een g-vangene voorwaardelijk in vrijheid te
stellen. Een verooi deelde is op die wijze uit de
gevangenis te Amsterdam ontslagen, terwjji nog
acht maanden van zijn straftyd onvervuld zyn,
welke hjj nu, zich goed gedragende, in vrjjheid
kao dom brengen. Avondpott,
De «Liberale Uoie" zal Zaterdag 8 Maart
te Acnstei dam een buitengewone alg. verga
dering houden tot wyzigiug der statuten en
tot behandeling der belasting-vuorstellen-
Borgesius en het daarover, op uitnoodiging
van bet bestuur, door een commissie uiige-
bracht praeadvies.
Thans moet het bestuur uit de afgevaardig
den wordeu gekozen de wijziging der statuten
strekt om vooitaao aan de alg, verg. wat
meerdere vrjjheid te laten en te bepalen dat
minstens 7 van de 12 leden van het
bestuur uit de afgevaardigden worden gekozen.
De 5 andeien kunnen dan gekozen worden
uit de Kamerleden, de redacteuren van lib.
bladen, de vertegenwoordigers van niet aange
sloten kiesvereeotgiogen enz. enz., kortom uit
peisonen, die men gaarne in bet bestuur zou
zien opgenomen.
Ouk wordt voorgesteld om aan de bescher
mers of buitengewone leden het recht te geven,
al de verg., ook de niet openbare bjj te wonen.
Zjj roe, ,oo het woord voeren, maar geen deel-
nemen aan de stemmingen.
Uit de katholieke bladen bljjkt nu, dat da
heer W. H. Nolens, die dezer dagen te Utrecht
bet doctoraat in de staats- en in da rechtt.
wetenschappen verwierf, is FLrk. priester^
bweekeling van en tbans leeraar aan hetse^
roinarium te Bolduc. In de staatswetenschap!
pen behaalde hjj den doctorstitel op zjjn proef-'f
schrift: »De leer van den H. Thomas vaaf
Aquino en het recht" cum laude, een onder?!
scheiding in vier jaar niet toegekend, D«2yd-I
neemt deze onderscheiding te baat, om denéf
lof te verkondigen van het ïtolduc'sche semVfl
uarie en te getuigen van den wetenschappè-nf
Ijjken geest van het onderwijs aldaar,
Mocht zjj er niet tevens uit afleiden datvl
da staatsboogeschoien, kweekplaatsen immers:!
van «het moderne ongeloof" (Standaard-stylM
ook in de geloovigen ware verdiensten op J
prys weten te stellen en te kronen? (Fad,)"ij
Prof. "Valeton te Utrecht ia tot herstel
zjjner gezondheid naar Hounof vertrok ken;Ml
De agenten der verschillende militiever-S
zekering-maatschappjjen in ons vaderland?
besteden thans in Friesland voor een plaats-$;i|
vervanger f325 f350. voor een nummer--
verwisselaar f 170 a f 190. Deze prijzen zyn
laag, doch het getal liefhebbers om zich telt
sveikoopen" is zeer groot, vooral onder dë
boerenknechts. Nu de loting begonnen is;
wordt de mededinging tusschen de verschil-,
lende maatschappijen grooter, ten bate 'der'-;]?
aanstaande plaatsvervangers en nummervep&
wisselaars, die daardoor hoogere sommen»
kuonen bedingen. Ook da veenstreken leveren
een aanzienlijk contingent plaatsvervangers. j :3
{Baarl Ot.f
De directie der posterijen in de Vereenigdes
Staten heeft een merkwaardige statistiek dooit
samenstellen. Volgens dat werk zijn er in 1885
tusseben alle bewoners der aarde 5 milliard 864 v
millioen brieven gewisseld, 1 milliard 77 miilioen
briefkaarten, 4 millard 450 millioen drukwerken 'j
en 104 millioen monsters, d. i. in het geheel '11
milliard 640 millioen stuks.
dii
eei
do
do
he
int
liet
in
Ku
ik
ont'
Ecli
zjjds
V
op
harti
15
I'
De heer Balfour, minister voor Ierland, sprak
bij zijn jongste bezoek te Dublin met een pries
ter, die niet tot de nationalistische partij behoor
de, en wilde van hem de ware gevoelens van
het lersclie volk te weten komen.
«Is het werkelijk waar", vroeg hij, >dat de>
Ieren mij zóo haten als de Parnellistische bladen
zeggen?"
ï»Ge wilt de waarheid weten?"" zeide de pries
ter, »rWelnu, als de Ieren de zonde half zoo
sterk fiaatten als zij u haten, dan zonden er in
Ierland geen priesters noodig zijn.""
Antonio Salviati, de man die de oude Yeneti-
aansche glasindustrie vooral het glasmozaSek
van de 16e en 17e eeuwen, —in onzen tijd
weder deed herleven, is dezer dagen in den ouder
dom vau 74 jaren te Venetië oyerledon. Hij was
aanvankelijk advocaat, maar wijdde zich 30 jaren
geleden aan de glasfabricatie en stichtte te
Micrano hij Venetië een fabriek van Venetiaansch
glaswerk. Tien jaren stond hij aan't hoofd èoiier
Engalsche vennootschap, daarna verhoud hij zich
met een Duitseher. i
Het Grieksche eiland Lesbos schijnt buiten-^
gewoon gezond van klimaat to zijn. Volgens het]?^
Turksche blad Murabet is het daar. volstrekt-
geen zeldzaamheid dat menschen hun honderd
sten verjaardag vieren. Èr moet daar zelfs een-.,
gezonde en krasse vrouw zijn van 145 jaren enOj|
verscheidene andere oudjes, die 4 30,120 én Ï1S]®
jaren tellen.
Een EngeiscUraan, Child genaamdj, heeft
langs op de sterrenwacht te Peking leen astrono»
mischen verrekijker ontdekt, welkk 'ruim 600®
jaren oud is,een bewijs, dat :d\è Chineezai»®!
ons ook met die uitvinding eeuwe n zijn vooff|
-geweest.
voor
ongov
Fib
Burra
D-
te S
verko
I. E-
Ba
PL
EU
wyl
glOi
gev<
V
iii ht
het
15 I
H. De j
de c
- voor
A.r
op fi
-Maai
III. Eer.
I. ER.'
zyi»
.weeg
426,
ceel
kan ti
Vei hu
"der wat«
Te bez
vóór de
biljet, af|
Veil
1890, 'i
'daags i
in het V
te Sch i
Inhchti
