SCHIEDAM.
#51
Biimcnlanflselie li er ic li ten.
O e me Ba'tie liericliten.
APYERTflNTIËN.
Li
ïtclijk beginsel, christelijk element, chiiste-
ritjkeri geest of christelijk onderwijs (1)
dan heelt hij die uitspraak, bewust, of onbe
wust, misverstaan.
Wat de heer Godefroi uitgesloten wilde
zien, is dogmatisch onderwijs, en zeer zeker
zonder ik hem niet uit, wanneer ik verklaar,
dat geen enkel Nederlandsch Staatsburger,
tot welke belijdenis hij behooren moge, be
zwaar kan hebben tegen de groolschc en
aandoenlijke zedenleer, die in de Bergrede
wordt verkondigd.
Word slecbts die zedenleer wat meer in
praktijk gebracht, nu niet in de school, maar
in de maatschappij, door lien, die zoo bij
voorkeur eu met .stemverheffing, goioovige
christenen zich noemen, en wier vlammende
hartstocht allerminst kan zijn aangewakkerd
door dat Ideaal der Liefde
Be Staatstaak ten aanzien van liet onder
wijs adit ik derhalve onbetwistbaar.
Dit grondbeginsel, die opvatting van den
heer Lobman leidt hem tot vier bij uitstek
practisclie gevolgen, toont de lieer Levy aan
i. Acht de heer Lobman het onderzoek
van Staatswege naar bekwaamheid des onder
wijzers onrechtmatig: Ter wille van de velen,
die de rede van den beer L. niet in zijn
geheel zullen lezen, laten we volgen wat om
trent dit punt wordt ten sprake gebracht.
De heer Lobman heelt eenmaal geschreven
sDe Staat heeft volstrekt geen regt om aan
ïde onderwijzers, aan wie wij een deel der
5opvoeding onzer kinderen willen opdragen,
zekere eischen te stellen".
En in een later werk van zeer nieuwe
dagtnnkening, dat de Pacificatie heet, en
dat ik liever de Oorlogsverklaring zou wil
len noemen, vindt men dezelfde gedachte
als volgt uitgewerkt. Llz. 68
»In do eerste en voornaamste plaats eisclit
»(de wet) dat geheel ons ouderwijzend per
soneel moet voldoen aan dezelfde eischen,
>die zij aan hot openbaar onderwijspersoneel
»stelt. Deze voorwaarde is zeer drukkend,
ilndicn ons ouderwijs waarlijk vrij ware
zgeweest; indien liet geoorloofd geweest ware,
3>voor de verschillende plaatsen en kringen
svan ingezetenen verschillende eischen te
sstellen, en zulks geheel naar eigen inzicht
jiindien de bijzondere school niet reeds nu
jgedwongen ware geweest om haar oruier-
3>\vijspersoneel uitsluitend uit vakmannen te
zdoon bestaan, in plaats van, althans voor
«sommige vakken of klassen, ook uit perso
enen. die tijdelijk en uit liefhebberij zich aan
»de opvoeding der jeugd willen wijden,
szooals dit in Amerika geschiedt; indien zij
snaar eigen goedvinden de hulp van kwoe-
zkelingen mocht bezigen, zooals dit nog in
«het rijke Engeland geoorloofd is;— indien
mi lat alles zóó ware geweest, dan had die
*vi ijiieid voor geene geldelijke bijdrage mogen
i'Worrlen prijsgegeven, vooral dan niet. wan-
uneer men overtuigd is. dat zoodanige vrijheid
iten slotte èn ons volk ón ons onderwijs
>tcn goede komt."
'Wat dunkt u van dergelijk anarchistisch
stelsel
Voor liet maken van een kast. of de
dressuur van een jachthond, zal niet ieder
onzer zich bevoegd rekenen. Maar hij zou
het wél zijn. waar het geldt de toekomst
van een opkomend geslacht, waarmede wij
door solidariteit en gemeenschapsgeloe! zijn
verbonden.
De ongerijmdheid weerlegt zich zelf.
(Slot volgt.)
1)
blz. 11.
en Vrijheid, blz. 2 21: De Pacificatie,
SCHIEDAM, 1!) April 1890.
Van den stoom koren molen »de C'ydoop"
zijn alle werklieden legen ongelukken ver
zekerd.
Wij vestigen de aandacht op achterstaande
advertentie van prof. Verbeek, welke lieer
a. s. Woensdagavond alhier iu de Officicren-
Vcreeniging een voorstelling zal geven. Het
interessante programma en de eenstemmig
heid der Amsterdainsche en Hnagsche pers
ijl den lof over de geoefendheid en vaardig
heid des heeren Verbeek alsmede over zijn
sujet mile. De Marguerit zullen zeker wel
aanleiding geven tot een talrijk bezoek.
Aan bet voorioopig verslag van de Tweede
Kamer over het wets-ontwerp tot bekrach-.
tiging der overeenkomsten met de spoorweg
maatschappijen, ontleenen wij nog het vol
gende
Lij art. 71 der overeenkomst met de maat
schappij tot expl. van staatsspoorwegen is
sub 15 bepaald
w»Door de maatschappij zullen voor reke-
aning van den staat worden uitgevoerd de
»»volgende werken (volgen 15 nummers.)
Hut voorioopig verslag zegt hieromtrent:
jnAYelke leiddraad heeft gegolden bij het
»sopmaken van de lijst der in dit artikel
»»genoemde werken Verscheidene leden
tneenden dat werken zijn nagelaten, waar-
»»aan veel meer behoefte bestaat dan aan
»Msommige der hier genoemde. Met name
»»wees men op de noodzakelijke verbetering
»»van de Halte in de plaats van liet bijna
»»onbruikbare station Zwijndrecht.""
Blijkens een telegram van den gouv.-
goneraal van Nederl. Indié van 10 April
wordt, de gouvernements-koffieoogst op Java
voor dit jaar thans geraamd op 180,070
pikols. Slualsct
Men leest in liet _D. v. Z.-Jl.
Naar aanleiding van een Reuter-telegram
en van hertel it en in de Fransche dagbladen
over de arbitrage in zake de Surinaamsche
gronsquaustie met Frankrijk, gelooven wij te
kunnen mededoelen dat de bedoelde berichten
niet juist zijn en dat ten aanzien van den stand
dezer aangelegenheid alleen met zekerheid
kan worden geconstateerd dat de gekozen
scheidsrechter bezwaar beeft gemaakt, irj fle
aanvaarding der arbitragewaarop nieuwe
onderhandelingen zijn aangeknoopt, omtrent
welke men zich vleitdat zij tot een gewenscht
resultaat zullen leiden.
Op 21 Mei a. s. zal aan liet ministerie van
waterstaat te 's-Gravunhage worden aanbe
steed het maken van den bovenbouw met de
levering van ballast, liet maken van werken
tot beveiliging en al'deeling en van eenige
verdere werken tot voltooiing van bet ge
deelte SchiedamMaassluis van den spoorwg
Botterdamlioek-vau-Iiolland. (Degrooting
f 181,000).
Bij ministerieele beschikking in Pruisen is
bepaald dat do vrijdom van invoerrechtdie
aan de bewoners van plaatsen langs de grens
van Nederland ten opzichte van brood en
meelsvareu is verleendvoortaan alleen zal
worden toegestaan wanneer bet ingevoerde
bestemd is voor liet eigen gezin van een bewo
ner van liet grensdistrict, en wel met dien
verstande, dat de hoeveelheid niet meer mag
bedragen dan anderhalf kilo op een en den
zelfden dag voor zoodanig gezin.
M. de keizer van Duitsebland heeft be
noemd tot ridder lie klasse dot* orde van
den Bonden Adelaar den kapt. t,z. F'. .1. P.
M. Mulder, inspecteur van het loodswezen
te Vlissingeii, en 11. A. de Smit van don
liroecku, chef de al'deeling liydrographie, bij
het departement van marine, en zulks ter
zake van hun belangrijk aandeel in het ont
werpen van een lichten-plan voor de lieneden-
Eems.
Uit Botterdam meldt men aan liet JIM..-
Op de beurs ging bet gerucht, dat nu ook
de kolonel-commandant der schutterij, de
lieer J. E. Knight, binnen drie maanden zijn
ontslag zal vragen, terwijl dan wederom
een verzoekschrift, der burgerij zal worden
verzonden, den op zijn verzoek ontslagen
overste lot zijn opvolger te benoemen en de
andere ontslagen officieren in hunne verschil
lende rangen tc herstellen.
De statuten der naamlooze vennootschap
d Sociéié Générale des 'Eaitx de vie do Cognac",
voorheen onder de firma Tissot Co., te
Botterdam directeuren do heeren E Kider-
len en J. YV. van Leenholï, zijn opgenomen
in de Staats-Courant no. 89.
In de laatste vergadering van den gemeen
teraad van Gorsel zijn goedgekeurdeene af-
un overschrijving 'op de bcgrooting van 1889
en eene af- en overschrijving op die van
'1890, ten bedrage van óen halve cent!
Gisteravond loste een werkman in eene
fabriek aan de Uelftscheslraat te Rotterdam
een schot op zijn patroon, dat echter miste.
De kogel drong in het houten schot van
het kantoor. De dader weid naar het com
missariaat van politie overgebracht.
(iV. It. Ct.)
Te Voorburg werd verleden week een
knaap van negen jaar, teen hij uit school
kwam, door twee zijner makkers aangevallen.
De een moet hem meteen klomp op 't hoofd
geslagen hebben, terwijl de ander hem op
de buik zou hebben getrapt. Donderdagoch
tend is de knaap overleden.
Donderdag is de vroegere burgemeester van
Arsbeck (Pruisen), die op verzoek der Prui-
sisiche regeeriug te Yenlo werd aangehouden
wegens valsclitieid in geschriften, door de
marechaussee van Roermond naar Simpelveld
gebracht en aldaar aan de Pruisische gen
darmerie overgegeven.
Te Breda is een carnaval-club opgericht,
tot veredeling van bet carnaval, door het
organisooren van optochten, bet geven van
muziekuitvoeringen voor het volk en bet weren
van alle mogelijke ergerlijke tooneeleu op de
openbare straat.
In de gemeente Prinsctihage, bij Breda,
zijn dezer lagen zestien honden afgemaakt,
als verdacht van dolheid.
Te Tilburg is de 89-jarige weduwe v. D.
met brandwonden in het gelaat in bare wo
ning gevonden, terwijl de bedstede in brand
stond. Zij is m bedenkelijkeu toestand naar
het gasthuis vervoerd.
Volgens liet gezegde der buren had zij de
gewoonte met een brandende pijp tabak naar
bed te gaeii.
Bij den uitgever George \Y. van Bieue, te
.Botterdam, zal van af 1 Mei verschijnen De
Tooneelkijkermaandblad voor kunst en
letteren, ender reductie van den lieer Marie
J, Tertiooy Apèl.
Maassluis. lJe waterleiding komt tot
stand. Do eerste spade is in den grond ge
stoken. De »prise d'eau" wordt opgesteld
nabij de llooneuhaven. Het werk wordt uit
gevoerd door de aannemers Van Ileijst
Zonneveld, van Vluardingen.
Stanley is hedenmiddag te 1 uur 40 min.
te Brussel aangekomen eu onmiddellijk naar
bet koninklijk paleis gereden. Hij werd
luid toegejuicht door eene onafzienbare
menigte.
Men zegt dat Stanley weer iiritsch onderdaan
zul worden; hij liad 35 jaien geleden, toon hij te
New-Ymk aankwam, van zijn nationaliteit als
Engelschinan afstand gedaan. Koningin Victoria
heeft hem een titel toegedacht.
ziekte, waaraan Emin lijdt, ongeneeslijk is en
binnen een jaar tot volslagen blindheid zal leiden.
Dr. Parke een man van 32 jaar is, naar
Stanley aan een berichtgever verhaalde, het
eenige lid zijner expeditie, dut den tocht door
Afrika te voot heeft gedaan. Sommigen legden
een deel van den weg in vaartuigen af, of
werden, als zij te ziek waren om te loopen, in
hangmatten gedragen maar hij gebruikte alleen
zijn beenen' en wandelde zoo 10,000 kilometer
door zoo moeilijk begaanbare streken. Hij
heeft de goheole expeditie geneeskundig behan
deld en daarbij wonderen verricht. Tot drie
malen toe eens bij luitenant Stairs heeft
hij wonden, door vergiftige pijlen veroorzaakt,
met den mond uitgezogen. Ook heeft hij den
inlanders eenige gebeir jn zijner wetenschap
geleerd, en »er zijn r.V', zei Stanley, sin de
bosschon aan de Aruwimi heelkundigen, wien
alleen nog maar een diploma ontbreekt".
De arbeidstaking onder de werklieden der
houthandelaars en zaagmolenaars to Lubeck
is afgeluopen ten gevolge der aanwerving van
werklieden uit andere plaatsen.
De Majesticde jongste stoomboot van de
White Starlinc, heeft hare eerste reis van Queens-
town naar New-York afgelegd in G dagen en 10'/,
uur. Dit is de kortste tijd, waarin deze afstand
tot dusver is afgelegd.
Een hevige storm heeft Maandag aan do Por-
tugeescho kust gewoed. Verscheidene schepen
zijn vergaan en 80 personen omgekomen.
Naar aanleiding van prins Bismarck's ontslag
bevat een der Duitsclie spotbladen onder de
gewone advet tenties van vermiste of sveggoloopen
personen ouk de volgende sOtto, komma zurtlck,
dir ist alles verzieken. Wilhelm."
De majoor Waolput, die in de Gazette van Gent
mededeelt dut hot jaar 1890 geen rnouien zomer
belooft, grondt zijne voorspellingen op de meteoro
logische wot, iiat liet jaar verdeeld is in vijf
tijdperken van 717» dag, of bijna 72 dagen, en
dat dio tijdperken afwisselend droog of vochtig
zijn («betrekkelijk", zooals vanzelf spreekt)voorts
op het feit, dat, als do dag- en nachtevening
vult in een droge periode, de temperatuur ge
durende zes maanden onder de gemiddelde zal
zijn. Op dien grond voorspelde hij voor 1889'
vijftig dagen groole warmte, en thans profeteert
hij dat 1890 nog minder dan 20 dagen groote
warmte zol hebben.
Het jaar begon roet een vochtige periode (van
24 December 1889 tot 5 Maart), en hot heeft-
dus drio vochtige en slechts twee (Irogo perioden.
Van G Maart tot 1G Met is osn droge periode;
den 17n Mei begint weer een vochtige, welke
duren zal tut 28 Juli; dun volgt een droge, eir
van 7 October tot 28 December weder een
vochtige.
Een droge en koude lente, met nachtvorst tot
in Mei, overvloedige regen tol in hel laatst van
Juli, van Augustus lot in Oetuber vrij goed weder
en daarna een gure en strenge winter, mot veci
sneeuw. Dit is liet weerkundig programma voor
dit jaar)
Geboren
CORNELLS ANTONIUS MARIA,
Zoon van
J. G. C. BEUKERS
en
C. G. M. BEUKERS—Van- hku IRxmr»
Maasland, 17 April 1890.
TE
Dr. Parke, Stanley's metgezel, die Emin
Paella na diens val uit liet hot liotulveiister be
handelde, moet verklaard hebben, dat da oog-
E
fn f
koe
E
gr n
aan
B 5
vier)
ruw
T
•wijzi
dag
tot
V
's m»
en a
in 1
Law
inmi
van
X-
Se.h
Math
sectic
centii
Bij
des v
volgt
beide
1 lavet
hezich
de vei
dags
verton
den 1
S e h i
aanga»
bekom
A—1
De nniiinclding van nieuwe lieerlli»-
gen dient te geschieden vóór l Hiel a. s.y
aan liet Schoollokaal in het BiiOEitSvtXD/bij
den Hoofdonderwijzer,