A°.
mt
V i s s c h e rij.
Kerknieuws.
Marktberichten.
Beursbericht Tan Amsterdam.
Wisselkoersen.
Buit<
Koloniën.
gf%
kunnen onze reukorganen en nog meer onze
longen daarvan in dubbele mate genieten,
liet water als roet zoo gwart verspreidt zijn
stank ook binnen onze woningen, niettegen
staande trien deuren en vensters zorgvuldig
gesloten houdt. Hun, die een kwart of halve
eeuw na ons zullen leven, zal het als een
ongelooflijk feit voorkomen als hun wordt
verteld, dat in het laatst der 19e eeuw door
de vroedschap van de koninklijke residentie
op dusdanige onverantwoordelijke wijze de
volksgezondheid werd in de waagschaal ge
steld. Hat dit feit plaats had iu een tijd,
waarop men anders gewoon was geen kosten
te sparen ter bevordering dier zelfde gezond
heid, getuigen de houw van zoovele kostbare,
ruime en luchtige volksscholen, de goede
organisatie der gemeente-reiniging, afvoer
van üiecaliün, het oprichten van outsmettings-
ovens. de aanlog van waterleidingen, het op
richten van drinkfonteiuen, ja zelfs liet
opruimen of aan den ketting leggen van
pompen, die geen drinkwater opleveren, dit
alles zal er des te meer toe bijdragen om
verwondering te wekken over de verregaand
roekelooze wijze, waarop met die volksge
zondheid iu andere opzichten werd omge
sprongen. Bovendien het betreft hier niet de
gezondheid van de bewoners der residentie
alleen, maar ook van omliggende plaatsen
en een groot deel van liet welvarende West-
land.
Moge het I langsche gemeentebestuur nog
intijds bedenken, dat bet niet alleen heelt
rekening te houden met de belangen van
Scheveningeu en de maatschappij Mint Zee
bad", maar ook inet de gezondheid van zoo
vele honderdduizenden menschenlevens.
Naar wij vernemen, heeft het Delftsche
gemeentebestuur maatregelen getrollen oin
te trachten den verpestenden stank van het
grachtwater, zooveel in zijn vermogen is,
onschadelijk te maken. Een vijftal arbeiders
der gemeeente-reiniging zijn aangewezen om
langs de grachten carbol te sprenkelen, opdat
de lucht wat gezuiverd worde. (D. Ct.)
Batavia, 20 Mei.
Omtrent het gevecht te Edi op 29 April is
door den gouverneur van Atjeh het volgende
gerapporteerd
Nadat op 27 April jl. bij het bestuur te Edi
het bericht was gekomen, dat te Pantoen Rajoet
een 200 tol geweerdragende vijanden verzameld
was, aan wien dien dag munitie en rijst was uit
gereikt, met bet doel den volgenden morgen hot
EdUche binnen te rukken en aldaar den heiligen
oorlog aan te vangen, wefd in den avond van
den volgenden dag omstreeks 11 u. 45 m. door
tusschenkomst van den radja van Edi aan don
militairen commandant aldaar bericht, dat de
moslemin, minstens 150 man sterk, in den na
middag van dien dag tegen liet vallen van den
avond in het Edische waren aangekomen een
nabij den weg Edi-Pedawn Besar gelegen he» vel
hadden bezet en bezig waren zich aldaar te vor
stel ken.
De afstand van dien heuvel tot den weg werd
op 6- a 700 meter geschat.
In vereeniging met de marine-landingsdivisie,
die, op verzoek van den militairen commandant,
te 7 uur vm, van den 29n April in debenting
te Edi aankwam, rukte laatstgenoemde omstreeks
8i/s uur vm, van dien dag tegen den vijand op
inet eene troepenmacht, bestaande uit
1 compagnie infanterie ter sierkte vai. 2 luite
nants, 1 adjudant onderofficier en 105 minderen;
de marine-landingsdivisie, sterk 6 officieren
an 103 minderen;
1 mortier van 12 cM. met bediening en eene
ambulance onder een officier van gezondheid met
8 tandoes.
De late afmarsch der colonne werd veroorzaakt
door de vallende stortregens.
Te 9 uur vm. te Pedawa Pontong aangekomen,
werd de colonne ernstig beschoten van 3 heuvel
toppen en uit liet terrein duar.usschen, gelegen
op ongeveer 600 M. van den weg Edi-Pedawa
Besar.
Terwijl de vijand in bet front werd bezigge
houden door de murine-luiidiugsdivsie, rukte de
infanterie in oostelijke richting vooruit en nam
op een geschikt plint stelling, waarop nu ook de
marine-landingsdivisie in die richting avanceerde
en door de geheele colonne gezamenlijk do vijand
uit zijne stellingen verdreven werd
Het bleek dat hij twee bantings had gemaakt,
waarvan éen nog onvoltooid.
Zonder door den vijand verder verontrust te
worden, keerde de colonne huiswaarts en kwam
tegen den middag in de versterking te Edi terug.
"Van onze zijde werden gewond de officier van
gezondheid 2e kl. dr. J. van der Wal licht en 8
minderenterwijl een Europeesch fuselier eeri
matten kogel bekwam en een inlandse!) fuselier
in een randjoe getrapt had.
Volgens bij het bestuur ingekomen berichten
bedroog het verlies des vijands 8 dooden en 14
gewonden.
Hoewel de militaire commandant te Edi den
toestand nog niet dermate ernstig inzag, dat hij
versterking van Kota Radja noodig oordeelde, is
niettemin een inlandsche compagnie van liet 14e
bataljon infanterie aangewezen om naar Edi te
vertrekken, hoofdzakelijk ter beveiliging van onzo
civiele etablissementen en tot verlichting van den
garnizoensdienst der bezetting.
Biijkenseen besluit, voorkomende in de Javasche
Cl. van gisterenheeft de regcering nu ook de
vischvangst verboden langs de kust der staatjes,
welko door den gouverneur van Atjeh zijn aan
gewezen als voor alien in- en uitvoer gesloten.
De Atjehers in de Toba-landen zouden een
ernstig verlies geleden hebben door bet sneuvelen
van hun aanvoerder Tongkoe Mohamed. Een hem
toebehoorende Battaksche vrouw zou van hem
weggeloopen en naar hare familie teruggekeerd
zijn. De tongkoe moet daarom alléén in de
kampong zijn verschellen en een vreeselijk bloed
bad bobben aangericht onder de Battaks, die de
vrouw niet aan hem wilden uitleveren. Het einde
is geweest dat hij ten slotte zelf is afgemaakt.
De ingetreden oorlogstoestand in Edi zegt
hot Dat, ilbldis allesbehalve geschikt om
het toch reeds wankelend vertrouwen in ons
politiek beleid tegenover de Atjeh-staatjcs te
versterken. Dezelfde radjah toch, die thans zulk
een dubbelzinnige houding tegenover ons aan
neemt, was voorbeen onze trouwe bondgenoot.
Blijkbaar dus hebben de poiitiseerende ambte
naren van hot burgerlijk bestuur in Edi er niet
voldoende tegen gewaakt, dat hem aanstoot
werd gegeven en dat niets de vroeger zoo uit
stekende verstandhouding verstoordo. Wij zien
hierin een nieuw bewijs voor onze meermalen
geuite roeening, dat onze bestuursambtenaren
in Atjeh niet voor bun taak zijn opgewassen.
Moge dit in het oog worden gehouden, nu do
blokkade werkelijk efieot begint te sorteeren en
geheel Atjeh de oeconomische gevolgen van'het
verbod van uitvoer begint te gevoelen. Het is
thans zaak dit verbod ten strengste te hand
haven, niet alleen totdat de Atjehers om vrede
smeeken, maar tevens de noodige waarborgen
geven voor den ernst en de duurzaamheid
hunner onderwerping.
VL AARDING EN. Gisteren kwam alhier
binnen 1 schip met 27 ton zoutevisch.
KRALINGSCHB VEER. -— Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerd 209 zalmen,
die de groote voor f 1.50 en de kleine voor fl.
per Vj kil» werden verkocht. Nog werden aange
voerd 4 steuren.
De totale aanvoer in de Vereenigde Staten van
Amerika van Hollandsche haring bedroeg in het
afgeloopen seizoen 1889/90: 5312 heeie tonnen,
781 halve tonnen en 503.230 i/18 vaatjes, tegen
450G heeie tonnen, 739 halve tonnen en
501.420 i/)6 vaatjes in het vorige jaar, zoodat
in het afgeloopen seizoen de varzending 746 heeie
tonnen, 42 halve tonnen en 1816 '/so vaatjes,
of de heeie en halve tonnen herleid 14,088 '/sa
vaatjes tneer bedroeg.
De behandeling van da Holl. haring was dit
jaar beter dan in vroegere jaren.
Ned. Hew. Kerk.
Drietal te Rotterdam, vacatureMuller;
dr. E. II. J. Grtmdlahner, te Delft: ds, II. J, L.
Ttoozemeijer, te Arnhem, en ds, O. Schrieke, te
Zandvoort.
Beroepen: te Goënga ds, F, B. Nusselder,
ie' Kooten; te Zuidlaien ds, J. S. Spandaw,
te-Beets: te Druten ds. J. Sanders, te Lichten
voorde; te Schoonrewoord ds. H. L. J. Poort,
te Hannelen te Kloetinge ds. G. E. Meloen,
te Kolijnsplaat,
Aangenomen: naar Monster door ds, K,
E. van Griethuijsen Hz., te Sneek.
Bedankt: voor Rotterdam door ds. J. >1.
Snethlage, te Haarlem.
Op het 27e christelijk nationaal zendingsfeest,
dat den 2n Juli as. zal worden gehouden op
Leyduin (nabij Vogelenzang) bij Haarlem, zullen
als sprekers optreden de heeren dr. F.van Gheel
Gildemecster, predikant te 's-Gravenlmge, sope
ningsrede". P. E. Barbas J.Az.predikant te
Haarlem, »de Zondagsschool". C. Beets, predikant
te Arnhem, »lmt evangelie in de gevangenis",
W. baron van Doorn van Westoapelle, te 's Gra-
venhagesliet ware goud". Dr. L. Heldring
predikant te Middelburg»de betcekenis dei-
Zending". Dr. M. van Lsnnep, predikant te Die
ren, «bet zwarte werelddeel". G. L.van Lindonk,
predikant te Voorburg «vernieuwing door den
Heiligen Geest". T. M. Looman, van Amsterdam,
verslag der zeiulingsvereenigitigcn". J. C. Mon-
tijn G.Cz., predikant te Groningen, »de Zending
onder Israël". J. J. van Nooftpredikant te
Amsterdam, sde bijbel en het huisgezin". A. II.
Roose, predikant te Rotterdamvde vrucht der
Zending de vreugde der gemeente". O.Schrieke,
predikant te Zandvoort, sde Zending op Java".
S. Ulferspredikant te Rotterdam.. sde mensch
in den natuurstaat". J. Verhoeven, zendeling op
Java, sde zendiiigsmethode voor Java". Dr. J. Th.
de Visser, predikant te Rotterdam, sde vereischtc
wedergeboorte van den zendingsarbeid der ge
meente". Jhr. E. van Weede van Dijkveld, van
Utrecht, sde macht der liefde". P. van Wijk Jr.,
predikant te Rotterdam»de drijfkracht der
Zonding". W. H. Gispen, predikant te Amster
dam «eerste afscheidsrede". Dr. E. Barger
predikant te Amsterdam, «slotrede".
In Reitsum, Genum en Lichtaard hebban
eenige inwoners voiklaard tot de Nod. iierv, kerk
te blijven beboeren of tot haar te willen terug-
heeren. Hiermede vervalt de exceptioneele toe
stand dier gemeente der Ned. herv. kerk (nl. dat
zij er niet meer was) en kan verwacht worden
dat de proceduies tegen de doleorenden aldaar
den gewonen loop zullen hebben, terwijl de
dolcerendon nu althans wel de hoop op een
gunstigen afloop geheel zullen laten varen.
Evang.-Lutli. Kork,
Beroepen: te Schiedam dr. Joh. IV. Pont,
te Tie!.
Chr. Qercf. kerk.
Aangenomen naar Oud-Beiei land door
ds. C, Wijdoogen, te Meliskerke.
RooinscU-katholickc Kerk.
De Roomsch-katholieke inwoners van Groot-
Schermer, die zeer verwijderd wonon én van de
kerk in De Rijp èn van die in de Beemster, heb
ben liet plan opgevat in die gemeente een kapel
te stichten. Aanvankelijk wordt dit pogen met
goeden uitslag bekroond, want reeds zijn aan
zienlijke giften toegezegd.
m - n—■-* - r- .y—-i
Schiedam 25 Juni.
Kogge en gerst zonder handel.
9lontwl|n i noteering der makelaars f 10.
JeneverAmsterd. proef, f 14 per heet.
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoellngbcurs: f 0.30 per ketel.
Bij de Schiedamsche Spoeling-Vereenigins
f0.30 per ketel.
Naaldwijk, '21 Juni.
Op de heden gehouden veilingen daalden dg
kruis-bossen ongeveer f 1 per 50 Kg,gewong
Engelsche witte brachten f 0.50 a 0 00, groote
roode f 0,70 op. l)e aardappelen Waren idke
gewild zij worden genomen tegen f 1.25 en 1.3j
de Hoorntjes, fl.15 do Engelsche en f 1.10 de
Amerikanen en Victoria's, alles per 30 Kg.
Amsterdam, 25 Juni.
Rogge op levering Jager; Oct. f 125, 124,
123, 123, 123; Maart f123, 122, 121.
Antwerpen, 25 Juni.
Petroleum kalm; in loco fr. 17%; Juli ffi
17 Aug. fr. 17% laatste 4 md. fr. 17%
Teleor.
25 Juni.
82U/!S
62
95%
101%
68%
121%
641/,
75%
19
19%
bol/,
14
52%
33%
80%
19%
106%
17%
2'/si pCt. Nedeitnud
Buiten). Spanje
Portugal
Rusland 1867,69
s -1875
Oostenr. I.g. 11e
Gr. tlujs, Sporen
Raltische.
Zilver JletalJ.
Papier
Turkije 7
Tuvksr.hu boten
Italië 1887 (Spw.)
Peru
Venezuela
CeutuiL Pacific Share!
Denver Uio Giawle
Canadian Pacific
Missouri Kansas
Oblig. Chic. Atlantic.
6pCt. Prior l.ien Bund
Xweetlsehe N. Spw. Mij
Amid. Cultuur Mij
Prolongatie
Per
24 Juni.
82%
72
95u/ta
68
tam/ja
64%
75%
ifl
19%
55
•14%
52%
'■«Vic
«0%
19
100
Omtrent de stemming der beurs op gisteren
zegt het iV. v. d.
Bijzondere vermelding verdienen Douane Tur-
ken, daar deze aanzienlijk stegen met vraag voor
Parijsde overige Europoeschc Staatsfondsen
konden zich, met uitzondering van Spanje,
tamelijk wel op prijs houden.
Russische voor Zuid-West. vaster.
Amerikaansche sporen V» a aangenamer.
NB. In hot resumé van gisteren stond abusie
velijk aand. Staatsspoor 1, Rhijn Shares en
Centraal Vs lagermoest zijn hoogcr,
Sllefoolliclccl.
Anatolian 87%, 87%, Turken 1890 79%,
79'/8, Odin 101%, 101%, Panama 5!%8, 0%,
Inc. Chic. Atlantic 38, Inc. Missouris 52%, 52%,
Oregon Shortline 96, OGVs. Recepissen Koper
48, 40%, 1e Serie 12
bonden
Parijs
Antw.cn Brussel 3
/wits. Bankpb 3%
Kottel (kun, 25 Juni.
Disc- per 3/in. Koit.
3 pCt. t >/ll.90 1/ 12,04%
3 l-"r. 100 47.45 47.92%
100 47.42%! 1 47.80
Duitsche Ktikpl. 4
Weenen 4
tmb Bankpl. 0
Petcisbnrg
Lissabon 6
100 47.20 11 47.8
M. 100 t 58.50 I n 50 10
102.80
s 47,25
Fl. 100 s 101.50
Ls. 1001 46.40
Us. 100 .130—
1000 2.61%»—
Disconto van Wisselbrieven 2% en van Promessen
3 pCt.
lIFITClERKltlVEREElIUINtl.
CONCERT door het Stafmazlekkorps van liet
3e regiment Infanterie (in garnizoen
te Bergcn-op-2oom), op Donderdag
26 Juni 1890, des avonds ten
acht nre.
Proguamma. Eerste afdeelirig 1. Feest-
marsch, Bou\v man. 2. Ouverture6Mar
tana", Wallace. 3. Kuss-Walzcr,
Waldteufel. 4. RbajisodioHongroise
de F. Liszt, Bou \v m n n.
Tweede afdeeling. 5. Ouverture vMigiïon"
(arr. Bouwman), T b o m a s. 6, Slavischer
Tanz, 110. 1 (arr. Bouwman), D v 0 r a c k.
7. Polonaise no. 2 de F. Liszt,, Bouwman.
8. Grande Fantaisie de l'Opéra nJFatwf
de Oouuod, W i e p r e c h t
Aronn
franco
Afzond
De h
op het
ciën, 1
hapital
aan de
doet 11
waarin
weten
onderin
bevoegt
deren I
fimcier'
volgens
boek
worden
banken
zoodut
acht or
Biaken
naar 01
gevolgd
met he
2oorlra
vost be
goed p
Christo
der ins
stvaUev
fouten,
zijn bei
hem et
blijkt,
I