Binnenlandsche Berichten.
Op die wijze nu wil Arthur Meyer het doen
voorkomen, dut zijne partij een eerlijk spel
gespeeld heeft en eene goede zaak gediend.
De Temps verneemt dat er op liet katho
liek congres te Luik twee partijen zijn: eene
rechterzijde en eene linkerzijde. Do rechter
zijde, vertegenwoordigende de I.atijnsche na
tiën, wil alleen het gezag der kerk en wordt
verdedigd door hooge geestelijken uitFranki ijk
en Belgiëde linkerzijde, uit de Germaansche
en de Anglo-Suksische natiën, wil het gezag
van kerk en staat te znmen iu de sociale
quaestiën. De Jezuïeten, bij monde van Forbes,
ijveren voor de rechterzijde. Daarentegen is
een brief van kardinaal Manning aan den
bisschop van Luik een manifest ten gunste
van de linkerzijde, die verdedigd wordt dooi
de mindere geestelijken en leeUen, Kardinaal
Manning, pleitende voor de regeling van den
arbeid van staatswege, is de aanvoerder dor
linkerzijde geworden.
Gisteren zijn de Porliigecscbe spoorvvog-
oblignliën toegelaten op de Pm ij-.rlie beurs
voor den handel a comptant.
DUITSCHEAND.
De keizerin-moeder en dc koning van
Griekenland, onlangs naar Athene terug-
keerende, zijn nan een groot gevaar ontsnapt
hun bijzondere trein stopte plotseling, dam
de machinist een andereu trein hun op het
zelfde spoor zag te gemoet komen, ton gevolge
van eene nalatigheid in den dienst. De koning
drukte den kloeken werkman hartelijk de
hand en liet hem een ruime bulouning
uitreiken.
Op zijn doorreis van Homburg hield vorst
Bismarck Zaterdag cenige uren te Frankfort
op en was daar het voorwerp eonor ovatie,
door duizenden met geestdrift hem toege
bracht. Met veel moeite konden spoor- en
politiebeambten een weg vrijmaken voor de
vorstin in con lolstoel door Von Bismarck
gevolgd en voorafgegaan door zijn Ulmer dog,
toon hij uit do vorstelijke wachtkamer naai
den vertrek kenden trein zou gaan.
ENGELAND.
In de hoogste mate zorgwekkend luiden
de berichten omtrent het volslagen misluk
ken vati den aardappeloogst in lei land. Wijd
cu zijd bespeurt men niets dan zwarte akkers,
wanriokend van verrotting. Er valt letterlijk
niets eetbaars te rooien, en de toestand laat
zich even jammerlijk aanzien als in het be
ruchte hongerjaar 18'tG. De nationalist Davitl
heeft zijnen landgenooten den raad gegeven,
zoo spoedig en zoo veel mogelijk nog kool
te gaan planten, opdat don armen hoer en
zijn gezin dezen winter ten minste niet alle
voedsel outbroke. Die raad is zeker goed,
mits do rijke Engelscben de handen ineenslaan
om bij de kool het spek te schaffen.
Drie Engelsche officieren zijn bij Gibraltar
door Spanjaarden mishandeld.
R U S L A N I>.
Uit Odessa wordt gemeld, dat de ver
huizing der joden meer en meer toeneemt
in de laatste '10 dagen moeten er bijna 800
gezinnen naar Engeland, Amerika en Australië
vertrokken zijn.
ITALIË.
Het zou tlians blijken, dat koning Humbert
niet om beweegredenen van binnenlandschen
aard zijn besluit om naar Spczzia te gaan
heeft ingetrokken, maar vooral om redenen
van diplomatieken aard, daar de Italiaansche
gezanten te AVeenen en Berlijn zich zeer
ongerust hadden gemaakt over den indruk
door het bericht, omtrent het bezoek van een
Fransch eskader te Spezzia veroorzaakt. Men
beschuldigde te Weeoen en Berlijn openlijk
Italië van dubbelzinnigheid, en naarmate de
Italiaansche bladen vooraf het belang van die
gebeurtenis door hunne artikelen hadden
vergroot en het uitlegden in den zin eener
definitieve verzoening tusschen de beide Latijn-
sche statenwerden die beschuldigingen
scherper.
Hierbij kwam, dat ook keizer Wilhelm
zijne komst te Spezzia zou hebben aange
kondigd tegen 20 September, ingeval koning
Humbert de tewaterlating van het oorlogs
schip mocht by wonen. "Viel dit bezoek nu
samen met de komst van het Fransche eska
der, dan zou dit hebben gelijkgestaan met
een verbod, om den Franschen admiraal te
ontvangen, die aan koning Humbert de groe
ten van president Garaot kwam overbrengen.
Teneinde nu uit alle geharrewar en ver
wikkeling te blijven, welke zich zouden kun
nen voordoen bij zoodanig gelijktijdig bezoek,
hoeft de koning afgezien van het gaan naar
Spezzia. Zoo althans meldt men uit Rome.
Do to Rome verschijnende Capitalo ver
zekert, dnt de minister van binnenlandsclie
zaken aan de quaesturen van Rome, Milaan,
Turijn, Florence en Napels gelast heeft eene
volledige lijst op te maken van de correspon
denten der vreemde dagbladen, welke in die
sleden wonen.
De regeering is stellig besloten, demon
straties te verbieden, waarbij geprotesteerd
wordt tegen de ontbinding der beide vcr-
eenigingen »Oberdank" en »Barsanti".
De dag voor de ontbinding der Kamer
is nog niet vastgesteld.
SPANJE.
De minister van ooi-log heeft een wetsont
werp tot invoering van algemeenen dienst
plicht in bewerking.
Veld-artillerie uit Malaga heeft order ge
kregen naar Molila te vertrekken. De
maatregel veroorzaakt groote opschudding
men schrijft haar toe aan ernstige tijdingen,
uit Marokko ontvangen.
AMERIKA.
De Senaat heeft de belasting op suiker
hij invoer aangenomen. Daarbij zijn do soorten
tusschen de Nedei laiulsche standaardnummers
13 en 1G belast met 310 dollarcent per pond
en met 0,10 dollarcent per pond boven stan-
daardnuinmer 16.
OfAcieelc Berichten.
Bij kon. besluit is tot voorzitter van de
Eerste Kamer derStaten-Generaal, gedurende
de zitting die zal aanvangen op den derden
Dinsdag iu September 1890, benoemd mr.
A. van Naamen van Eemnes, lid dier Kamer.
SCHIEDAM, 10 September 1890.
Omtrent het bezoek, dat II. M. de Konin
gin en Prinses Wilhelmina gisteren aan.
Arnhem brachten, meldt men
De hooge bezoeksters kwamen telmlftwee
met een extra trein uit Apeldoorn hieraan.
Aan bet station werden zij opgewacht dooi
den commissaris des IConings, door den bur
gemeester en de wethouders, die aan II. M.
werden voorgesteld. liet dochtertje van den
wethouder den heer Cordes bood den vor-
stelijken personen bouquetten aan.
Vervolgens reden zg Boven-over en Onder-
langs en langs de Rijnkade en de singels
naar de schilderij-tentoonstelling.
De receptiezaal was daar feestelijk versierd
II. M. en de Prinses werden er ontvangen
door de commissie der tentoonstelling, de
leden van den gemeenteraad en door tal
van andere autoriteiten; ook daar werden den
vorslelijken personen smaakvolle bouquetten
aangeboden. Een eerewacht uit de schutterij
deed dienst buiten het gebouw. Na de ten
toonstelling bezichtigd te hebben, reden II. M.
en het Prinsesje door de stad naar het huis
van den commissaris des Konings op de
Markt, alwaar zij een kwartiertje vertoefden.
Daarna reed H. M. met de Prinses naar
Bronbeek, dat bezichtigd werd en vervolgens
over het door de stad voor een paar jaren
aangekochte landgoed Klarenbeek, over de
z.g. Steenenlafel terug naar de stad, en naar
het huis van den burgemeester, alwaar de
weezen uit het burgerweeshuis H. M. en het
Prinsesje bouquetten aanboden.
Tegen vijf uren keerden da vorstelijke
bezoekers naar het Loo terug.
De stad werd algemeen gevlagd en sommige
magazijnen hadden toepasselijke uitstallingen.
Op de scholen was vacnntie; het weer was
prachtig.
Naar de JPost verneemt, zal H. M. de
Koningin met Prinses "Wilhelmina een bezoek
brengen aan gravin Bentinck van Middaehten,
geboren van AValdeck-Pymontop het
kasteel Middaehten, bij de Steeg.
Het verblijf van den prins en de prinses
van Thurn en Taxis te Scbeveningen heeft
in het bijzonder voor de residentie rijke
vruchten gedragen. De vorstelijke vreem
delingen nemen twee waggonladingen goe
deren mede, welke tijdeus hun verblijf door
hen zijn aangekocht en voornamelijk bestaan
in antiquiteiten en kostbare lijfsieraden,
waaronder vele van belangrijke waarde aan
edelgesteenten. Voor een damesparure o. a.
werd alhier 420,000 mark besteed. Ook te
Amsterdam werden onderscheidene aankoo-
pen gedaan. (D.)
Wij ontvingen het eerste jaarverslag dei-
centrale commissie voor de bevordering van
wedstrijden voor handwerkslieden en leer
lingen in Nederland.
Wij zien er uit, dat dergelijke wedstrijden
reeds zijn uitgeschreven te Leiden, te Schie
dam, te Leeuwarden en te Arnhem; verder,
dat de commissie terecht begreep, de be
kroningen in nog iets anders fe doen be
staan dan in geld, waarom ze dan ook reeds
den stempel voor een medaille heeft doen
vervaardigen, benevens een model voor een
diploma eu een eere-diploma.
Wel is de toestand der kas niet gunstig,
maar de maatschappij tot Nut van 't Alge
meen en de veroeniging tot bevordering van
fabrieks- en hand werksnijverheid hebben be
langrijke bijdragen geschonken.
Betreffende de alhier gehouden tentoonstel
ling wordt in het verslag het volgende ge
zegd
Ofschoon de sSchiedamsche Kunstvereeni-
ging", naar -wij vertrouwen, gaarne de haar
door de centrale commissie medegedeelde
indrukken en opmerkingen, die voorzeker
getuigen van den ernst waarmede zij hare
taak heeft opgevat, in overweging zal némen;'
toch meenen wij, dat genoemde commissie
niet juist in 't oog gehouden heeft, dat de
Sehiedatnsche tentoonstelling er eerie was op
het gebied der kwtsinijverheid, zij 't ook dat
de kunstvereeniging bij deze eerste proef
neming niet zoo heel strikt is geweest in het
toelaten van voorwerpen, welke daaraan'niet
geheel konden beantwoorden.
"Wat da opmerking betreft over het zich
Evenais te Leiden, mocht de regeling en rangschik
king der tentoonstelling voortreffelijk worden ge
noemd. Jammer maar, dat dc ter opluistering inge
zonden uitnemende vetzameling franie vrouwelijke
handwerken en de particuliere inzendingen van fabri
kanten on magazijnhouders, de voorwerpen door
werklieden ingezonden, het eigenlijk doel der ten
toonstelling, als 't ware overschaduwden. Als wedstrijd
tusschen ambachtslieden scheen zij dan ook weinig
geslaagd. Schoten de krachten van de Kunstvereeni-
ging een betrekkelijk kleine kring. voor zulk
een onderneming te kort of getuigde de geringe
deelneming van, naar de werkstukken te oordeelen,
middelmatig bekwame werklieden, van den achter
lijken toestand waarin de Sehiedatnsche ambachtsnij
verheid nog zou verkeeren?
Uwe commissie durft hier niet beslissen. Misschien
hebben nog andere invloeden storend gewerkt. Naar
het uw commissie voorkwam, moet liet te Schiedam
grootendeels ontbroken hebben aan medewerking
van de zijde der patroons. Zoo viel het o. a. sterk op,
dat er nanr de 8 opgegeven werkstukken voor smeden,
slechts éen werkman had medegedongen. Er waren dan
ook in 't geheel slechts twee inzend ngen van smeden.
Men zal moeten toestemmen dat dit weinig is in een
gemeente, die onder haar industiieele inlichtingen
de om haar kunst-, smeed- cn drijfwerk beroemde
fabriek van de firma G. J. Vincent Co. telt, welke
firma trouwens zelf met een aantal voorwerpen de
tentoonstelling opluisterde. Hoo komt het dat maar
ten hoogste éen der werklieden dezer fabriek heeft
medegedongen
Ongeveer hetzelfde zou kunnen gevraagd worden
ten opzichte van andere vakken. Vei keerde de uit
voerende commissie zoozeer in dvvaiing omtrent den
omvang der Sihiedamsche ambachtsnijverheid, dat
zij een keuze uit 7 werkstukken noodig achtte voor
bceldhouweis en houtsnijders, terwijl slechts éen
werkman mededong? Zijn er'maar 9 timmerlieden
in Schiedam (leerlingen uitgezonderd) van wie ver
wacht kon worden, dat zij zouden mededingen? Maar
waarvoor dan een opgave van 8 werkstukken?
Dit zyn waarlgk de eenige voorbeelden niet die
kunnen worden aangehaald ten bewijze, dat het de
Kunatvereeniging te Schiedam ontbroken heeft aan
genoegzame medewerking van de zijde der werklie
den, maar waarschijnlijk niet minder v»n de zijde
der werkbazen. Is dit misschien hieraf-. te wijten,
dat zij zich niet van te voren den bjjstai d verzekerd
heeft vsn instellingen eu vereenigingen dit aange
wezen mochten heeten haar te steunen? 1
y
Het moge waar waar zgn, dat Schiedam niet be-*
hoort tot de gemeenten waar voornameljjk de am
bachtsnijverheid bloeit; toch is liet moeilijk aan te
nemen, dat de onvolkomenheid dier nijverheid er
zoo algemeen is, dat zelfs de voornaamste vakken
(bouw- cn aanverwante vakken) niet beter konden
worden vertegenwoordigd,
Uw commissie brengt gaarne hulde aandeSchie-
damsche Kunst\or«emging voor Imar ijverig optreden
in deze richting: het mededeelen van de hoven neer
geschreven indrukken strekt dan ook geenszins om
de waarde van dat optreden te verkleinenmaar
wel om te doen uitkomen, dat in den regel met op
zetten en inrichten eener tentoonstelling de kansen
van welslagen niet verzekerd zijn. Het kan ook de
vraag zijn of hot aanbeveling verdient, dat men in
gemeenten als Schiedam, in aangelegenheden als
deze geheel zelfstandig optreedt, of het niet beter
ware althans voor een eerste proefneming, zich te
vcrecnigcn met of aan te sluiten bij naburige ge
meenten. Uwe commissie meende niet te mogen
nalaten op deze eu andere overwegingen de aandacht
te vestigen.
Op de beide tentoonstellingen te Leiden en Schiedam
had uw commissie voor de eerste maal gelegenheid
haar eere-diploma toe te kennen. Zooals reeds vroeger
werd opgemerkt, besloot zij deze toekenning afhan
kelijk te makeu van haar eigen oordeel, zonder
eenige beperking dan deze algemeoneer niet kwistig
mede te zyn, teneinde de waarde er van hoog te
houden.
Op de tentoonstelling te Schiedam was de beslissing
omtrent het toekennen vau het eere-diploma in éen
opzicht niet moeilijk. De keuze was er niet ruim.
De aandacht uwer commissie viel dan ook onverdeeld
liet meest op een bokkenwagentje .de eenige
inzending in het rijtuig- en wngemnakersvak
dat volgens klasse b naar eigen teekeuing moest
zijn vervaardigd, hetgeen, volgens een onderzoek,
ingesteld door de jury, die er den eeisten prijs aan
had toegekend, ook werkelijk liet geval bleek. De
teekening van hot werkstuk was fraai, da bewerking
tiet niets te wenschen over en ats voertuig bleek
liet aan de eischen, die gesteld kunnen worden,'te
voldoen. De vervaardiger er van bleek te zijn A.
Jordaans Jr., oud 19 jaar. Hem werd het eere-diploma
toegekend.
In een ander opzicht kwam uw commissie te
Schiedam in een moeilijk geval. Het betrof de ardee-
ling: fraaie vrouwelijke handwerken. Er was in die
afdeeling zeer veel dat fraai mocht heeten, zoowel
onder de voorwerpen ter mededinging als ondei'die
tot opluistering ingezonden. Dc vraag deed zicli echter
voor: behooren de dames die mededingen tot de
klasse van personen, voor welke uw commissie op
treedt? De taak uwer commissie toch is wedstrijden
te bevorderen voor handwerksliedenalles wat van
baar uitgaat draagt dezen stempel, zoodat een be
kroning alleen zou kunnen worden toegekend aan
een alleszins verdienstelijk voorwerp, vervaardigd
door een dame die er geheel of voor een gedeelte
tiaar bedrijf van maakt. Was dat het geval met.de
mededingende dames of waren er onder met wie
dat het gevat is?
Uw commissie won dienaangaande inlichtingen in,.,
en daaruit bleek haar, dat dit niet afdoende kon
worden gezegd van een der mededingende dames,
die door haar werk op een bijzondere onderscheiding
aanspraak konden maken. Zij kon dus verdere over-
wegingen laten rusten en beslissen, dat een beoor-
deeling en bekroning in de afdeeling fraaie vrouwe-
lijke handwerken bulten het terrein harer bemoeiin- 5
gen lag.
