A0. 189'
Maandag 5 Januari.
IM°. 7664.
Eerste Blad.
I
I
I
ij f - n -v© ertig-ste Jaargang-.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
UITGEVER: ,T. ODÉ.
BUREAU: BOTEHSTR A AT, E 2 9.
Binnenlandsche Berichten.
I
t
F
u
Sf
Schiedam, 3 Januari 1891,
De laatste week van het oude jaar heeft
Nederland een verrassing bezorgd: in de
Eerste Kamer der Staten-Generaal deelde de
minister van buitenlandsche zaken, jhr. Hart-
sen, mede, dat hij last gegeven had de be
sluiten der anti-slavernij-conferentie, met
inbegrip van de wijziging der Belgische akte
-van 1885, waarbij den Congo-staat het heffen
van invoerrechten verleend wordt, te teekenen.
Nederland heeft dus zijn verzet gestaakt en
zich aan den wil der groote mogendheden
•onderworpen.
Thans nog te spreken van het goed
•recht van ons vaderland, om de heffing dier
invoerrechten te weigeren, zou vrij wel
•overbodig zijndoor naplei ten komt men
niet veel verder. Bespottelijk van onge
rijmdheid is echter het denkbeeld van den
heer Tindal, om verband te zoeken tusschen
•den staat onzer defensie-middelen en het
toegeven onzer Nedevlandsche regeering aan
de pressie van het grootste deel van
Europa. Ja, wij weten het, ons leger is
slecht, ons defensie-stelsel deugt niet, er zijn
gebreken en fouten, volgens Tindal van dien
aard, dat de veiligheid en onafhankelijkheid
van ons land aan een zijden draadje hangen
maar gelooft nu een ernstig mensch oprecht,
dat er om den Congo-staat een Europeesche
oorlog uitgebroken zou zijn? Veronderstel
•eens, dat wij een welgeoefend leger van
tweemaal honderd duizend man gehad had
den, zelfs de meest overtuigde militarist
zal wel toestemmen, dat meer mannekens
niet te verkrijgen zullen zijn en dat Neder
land geweigerd had, de besluiten der Brus-
selsche conferentie te onderteekenen, wat
•dan? Wel, dan had de groote meerderheid
der Europeesche staten toch kracht van wet
•toegekend aan haar besluit, zonder zich aan
Nederland te storen en Nederland had
óf zijn handel op den Congo-staat moeten
staken, óf invoerrechten betalen, wier wet
tigheid liet betwistte. Geen sterveling in
Europa zou er aan gedacht hebben, Neder-
Jand om zijn houding den oorlog aan te
•doen en Nederland zou zelfs met zulk een
•leger er wel tweemaal over gedacht heb-
t ben, Europa deu bandschoen toe te wer-
T ipen. Verbeeld u, ons landje in strijd met
Duitschiand, België en EngelandNederland,
de rustige staat bij uitnemendheid, de oor-
"•logsfakkel zwaaiende en Europa in vuur en
vlam zettende I Onze tweemaal honderddui
zend man oprukkende tegen twee millioen
Duitschers; onze kostelijke vloot, mogelijk
■onder bevel van onzen minister van marine
uit »ous kostelijk Kabinet" een nieuwen
vierdaagsehen zeestrijd voerende tegen Albion:
welk een heeilijk herleven van onze groote
•zeventiende eeuw! Jammer, inderdaad jam
mer, dat Tindal geen minister van oorlog
was, om zoo de Congo-questie op te lossen I
Mogelijk zou een berekenend Hollandsch
koopman wel eens denken, dat de oorlog een
loterij is met louter negatieve prijzen en de
inleg het betalen van invoerrecht van
eenige millsoenen aan koopmansgoederen te
nietig, om zulk een grandiozen prijs te trek
ken maar men kan geen militaire spe
cialiteit bij uitnemendheid en berekenend
koopman te gelijk zijn: dit is te veel gevergd
van een enkel menschenhoofd Wat echter
te denken van Tindal, die ons land reeds
eenige jaren huiveringen bezorgt met zijn
onthullingen, die ieder sdenkend" Neder
lander overtuigd heeft van den treurigen toe
stand onzer verdedigingsmiddelen, en die ons
komt meedeelen, dat hij rekent binnen zes
of zeven maanden het leger in orde te heb
ben Eén van twee is waaróf de toestand
is niet zoo ellendig, als Tindal ons die af
schilderde, óf hij kent zich zelf zulk een mate
van bekwaamheid en inzicht toe, dat Napoleon,
vergeleken bij hem, een kind is I Wij zullen
inaar 'm. het midden laten, wat ons het meest
waarschijnlijk voorkomt
Hoe nu echter te verklaren, dat de groote
mogendheden zich zoo openlijk aan de zijde
van den Congo-staat plaatsten en Nederland
in den vreemde beschuldigd werd van de
slavernij voor te staan, de inlanders te derno-
raliseeren, enz De Congo-staat verkeert in
moeilijke financieele omstandigheden: zijn
souverein, koning Leopold van Belgié, geeft
in dit opzicht aan zijn geliefde stichting niets
toe. België, dat met den Congo-staat evenmin
iets uitstaande heeft als wij vroeger met
Luxemburg, heeft dien staat reeds een jaar
lij ksche subsidie verleend \an twee millioen
francs, en nog sluit de begrooting niet. Hoe
aan meerdere inkomsten te komen, was een
vraag, die opgelost moest worden, wilde
Leopold niet genoodzaakt zijn, den Congo-staat
te vervreemden. Dat Frankrijk het recht van
voorkoop heeft, moest Engeland en Duitsch
iand reeds aanstonds gunstig stemmen voor
een middel, om den Congo-staat niet uit de
handen van Leopold in die van Frankrijk
te zien overgaanBelgië, Oostenrijk, Frank
rijk zelf hebben weinig of geen belang bij
de heffing der invoerrechten, daar hun
handel op Afrika weinig of niets betee-
kent, zoodat het duidelijk is, dat in Europa
Nederland alleen moest staaii. Bovendien
heeft de naijver van Antwerpen en Rot
terdam zeker ook eenig gewicht in de schaal
gelegd en moeten wij r.iet over het hoofd zien,
dat koning Leopold van België persoonlijk
b.v. aan het Duitsche hof heter bekend was
dan onze oude Koning Willem, die door z\jn
ziekte vrij wel geïsoleerd leefde. Het een bij
het ander gevoegd verklaart de houding van
Europa tegenover ons vaderland.
Een vraag blijft nog ter beantwoording
overig: heeft minister Hartsen goed of kwa
lijk gedaan toe te geven, na zich zoolang
verzet te hebben? In de aanstaande zitting
der Tweede Kamer zal dit punt zeker niet
buiten behandeling blijven; mogelijk hooren
wj dan ook nog wel het een en ander, dat
thans nog achter de schermen verborgen is.
SCHIEDAM, 3 Januari 1831.
Hedennacht ten 31/* ure is de branders-
knecht Ph. v. d. S., komende uit de Branders-
steeg, slapende in de Lange Haven geloopen.
Op zijn hulpgeioep is de politie toegeschoten,
die hem met een dreg heeft gered. Hy is daarna
naar de branderij van den heer Bertels aan de
Lange Haven gegaan, waar hy werkzaam is,
om zich te drogen.
Door H. M. de Koningin-Regentes is aan de
politie te Delft eene belangrijke gratificatie
toegekend wegens de buitengewone diensten,
bewezen bij gelegenheid van de plechtige be
grafenis van Z. M. den Koning.
Hare Majesteit de Koningin-Regentes liet
aan den buigemeester van Arnhem ter hand
stellen een bedrag van f5000, voor de alge-
mecne armen, en zulks naar aanleiding van
H. M. bezoek aan die gemeente.
Naar wij vernemen, zijn de dignitarissen,
hoofd- en verdere ambtenaren en beambten,
behoorende tot den hofstaat en de diensten
van wijlen Z. M. den Koning, voorloonig tot
1 Mei a.s, in hun functiën en betrekkingen
bestendigd.
De commissie voor de arbeids-enquête heeft
gisteren te 's-Gravenhage hare getuigen-
verhooren hervat.
Blijkens verschillende documenten van ver
schillende autoriteiten, is de vergunning der
wedertoelating van het Hollandsche vee in
Engeland hoofdzakelijk een gevolg der onver
moeide pogingen, daartoe aangewend door den
heer v. Thai, den ijverigen secretaris van
de Board of Sjechieta, te Londen.
Wij hadden inzage in en namen kennis
van velschillende missiven met erkentelijk
heidsbetuiging, gericht aan den heer M. v.
Thai, in zake zijne even onverzwakte als ver
dienstelijke bemoeiingen. O. a. zijn die missiven
van Sir I. Daiiing, lid van het Parlement
voor Deptford, van lord Folkestone, van onzen
gezant graaf Van Bylandt en last not least
van Chaplain, minister van landbouw. Zij
allen brengen hulde aan den onvermoeiden
ijver des heeren Van Thai, om den weder
invoer van levend vee in Engeland, van
regeeringswege toegestaan te krijgen en bren
gen lof aan zijne zaakkundige adviezen. Waar
lijk, de Nederlandsche regeering behoorde
den man te beloonen, die op zoo krachtige
en uitstekende wijze zich in de bres stelde
voor een belang, waarmede Neerlands wel
vaart nauw is verbonden. (I$r.)
Naar wij vernemen, is de heer Keuchenïus
sedert eenigen tijd vrij ernstig lijdende aan
bronchitis.
Te Zuidhorn zijn voor de verkiezing van
een lid der Provinciale Staten van Groningen,
in plaats van wijlen jhr. De Wendt Alberda
van Ekenstein, uitgebracht 898 stemmen.
Herstemming moet plaats hebben tusschen
de heeren Van der Hoek (anti-iev.) en dr.
Dons (lib.).
In de buitengewone vergadering der maat
schappij voor de bevordering der handels
belangen tusschen Nederland en de Transvaal,
gisteren te Amsterdam gehouden, is in plaats
van mr. Teding van Berkhout, die om ge
zondheidsredenen bedankte, tot commissaris
gekozen de heer Dresselhuis te Kuilenburg.
Naar aanleiding van ontvangen berichten,
deelde de voorzitter mede, dat, door schurken
streken van den voormaligen agent Durban
en door de crisis in Zuid-Afrika, belangrijke
verliezen waren geleden, doch dat de hoop
op het hei winnen toenam.
Gisteren is te Amsterdam eene vergadering
gehouden van de gezamenlijke cargadoors en
verdere belanghebbenden bij de scheepvaart,
teneinde middelen te beramen om te voor
komen, dat het Noordzeekanaal voortaan,
evenals thans, bij nood ontoegankelijk wordt.
Door het zware drijfijs op de Schelde is
de scheepvaart sedert Donderdag 1 dezer
totaal gesloten.
Is de armoede de wereld niet uit, ook de
liefdadigheid niet. Dit blijkt dag aan dag.
Een edel voorbeeld daarvan geeft een aan
nemer te Rotterdam. Deze heeft onlangs aan
zijne thans door het winterweer werkeloos
zijnde ambachtslieden medegedeeld, dat ieder
die wil, eiken Zaterdag, zoolang men zonder
werk is, f6 hij hem kan ontvangen, met 20
pCt. verlies voor den patroon. Leent de werk
man dus b.v. op deze wijze f6 gedurende
drie weken, dan bedraagt dit f 18, waarvoor
hij maar f 14.40 behoeft terug te betalen des
zomers. Op die wijze wordt voorkomen, dat
de werkman in den winter alles wat hij heeft
in de bank van leening brengt, om maar in
zijn dagelijksch onderhoud te voorzien.
Bij den burgerlijken stand te Rotterdam
werd Donderdag van 46 overledene personen
aangifte gedaan. Dit cijfer was sedert de
laatste jaren nog niet bereikt, zelfs niet toen
hier ter stede de influenza heersehte.
(Ar. B. CL)
Te Naaldwijk is ten gevolge van de strenge
koude een driejarig kind in zijn bedje dood
gevroren.
G 0 U R A N T.
Abonnementsprijs, per kwartaal 1.85.
Franco per post, door het geheele Rijk 2.50.
Afzonderlijke nominers ..,........>0.10.
Advertentieprijs: ara 1—10 gewone regels met
inbegrip van eeaa Courant. 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.