Koloniën.
Land- en Tuinbouw.
Onderwijs,
Armenzorg.
V i s s c h e r ij.
K e r k ii i e ii w s.
Stedelijk Nieuws.
Marktberichten.
Cargalijsten.
Beursbericht; van Amsterdam.
Wi
s s e 1 k 0 e r s e 11.
Fl. Jüu
Prijzen ran Coupons.
Op bet jaarlijksche congres van Duitsche
natuur- en geneeskundigen te Halle werd inde
hygiënische sectie door professor Van Pettenkofer
eene belangwekkende redevoering uitgesproken
over de zelfzuivering van rivieren. 'Voor zijne
navorschingen en proeven diende hem het water
van de Isar to München, maar alle andere door
steden loopende rivieren zijn daartoe evenzeer
geschikt. München heeft 280.000 inwoners en
dagelijks worden 20.440 kilogr. afval in de rivier
afgevoerd. Maar daartegenover btaat, dat de rivier
eiken dag met 3.456.000 kub. meter bovenwater
ververscht wordt,'zoodat de vei houding van vuil
en afval tot het water slechts 6 op 1.000.000 of
6 miliigr. per liter is eene verontreiniging,
welke, kunstmatig in een glas teweeggebracht,voor
bet bloote oog onzichtbaar is Zorgvuldig onder
zoek heeft bewezen, dat zelfs deze verontreiniging
zeven kilometer beneden de stad verdwijnt. Vroe
ger hield noen deze zelfreiniging voor een gevolg
van bezinking, doch Pettenkofer is overtuigd,
dat zij veroorzaakt wordt door de zuurstof, deels
ojigelost in of opgeslorpt door bet water, deels
door waterplanten ontwikkeld. Volgens hem zon
den de talrijke plantaardige organismen en bet
water eene groote rol spelen in dit zuiverings
proces, waai om alle fabriekswater, zoo schadelijk
voor den plantengroei, uit elke rivier moest wor
den geweerd.
Terwijl in het jaar 1874 het postverkeer
over de geheele aarde 3300 millioen stuks be
droeg, is dat in het jaar 1888 tot 14,760
millioen stuks gestegen, waaronder 6920 milli
oen brieven, 5690 millioen drukwerken, 1550
millioen briefkaarten, 260 millioen pakketten,
240 millioen postaanwijzingen en 100 millioen
monsters. Men kon zich een begrip vormen
hoeveel boekdrnkmachines, hulpmachines en
personeel voortdurend bezig moeten zijn om
deze millioenen postzegels en kaarten te maken,
wanneer men weet dat in de rijksdrukkerij in
Duitschland tot het maken van dagelijks H/s
millioen 10-pfennigzegels, 655,000 5-pfennig-
zegels enz. bij voortduring 12 snelpersen, 10
gom-, 6 snij- en 4 perforeermachines, alsmede
400 personen wetkzaam zijn.
Batavia, 25 September.
Van Kota Radja wordt van 13 dezer o. a. ge
meld, dat op een brigade marechaussees, die tot
dekking diende voor een militaire opname, bij de
brug over de Atjeh-rivier onverwachts hevig ge
vuurd werd. Een inl. korporaal bekwam een doo-
delijke wonde door het hoofd en een inl. sergeant
een schot door neus en wang.
Den 9n schoot de brigade-commandant tusschen
Lamtih en Lamdjamee een forsch gebouwden
Atjeher, deel uitmakende van een troepje vijandig-
gezinden, bout portant, dood. Ds geheele troep
koos daarop het hazenpad. Een wegens dronken
schap weggezonden Europeesch fuselier schoot
kapitein L. H. Beijer dwars door den voet. Levens
gevaar bestaat nietmen vreest echter dat de voet
niet geheel in orde zal komen. De gezondheids
toestand blijft dezelfde. Gemiddeld worden dage
lijks 28 man in 't hospitaal opgenomen, waarvan
pl. m. 11 met beri-beri.
Met ingang van 1 October a.s. wordt langs al
do lijnen der staatsspoorwegen op Java een
ambulante postdienst ingevoerd. Bij alle balten
langs die wegen en ook bij de stations op alle
plaatsen waar geen postkantoor is gevestigd, zal
daardoor de gelegenheid ontstaan tot het ver
zenden en ontvangen van poststukken, uitge
zonderd de aangeteekende, terwijl aldaar ook de
meest gebruikelijke frankeerzegels en briefkaarten
verkrijgbaar zullen zijn.
Zondagavond is door de justitie alhier, in
's lands gevangenis te Weltevreden overgebracht
de persoon van J. J. van der B., gepensionneerd
sergeant-majoor-geweermaker, te Batavia woon
achtig. Deze persoon werd nl. op heeterdaad
betrapt bij het namaken van drie halve-gulden-
stukken. Ook zijn bij hem nog gevonden andere
vaische halve guldens en kwartjes, tot een bedrag
van f 19,75.
Te Soerabaja zijn den 18n September aan den
Oedjong 80 steenen en bamboezen huizen afge
brand. Vermoedelijke oorzaak onvoorzichtigheid.
De bewoners bij wie de brand ontstond, zijn in
hechtenis genomen.
Paramaribo, 2 October.
De ontwerp-verordening, houdende bepalingen
omtrent het ontginnen van delfstoffen in of op den
bodem van bet grondgebied van Suriname, dat ge
legen is tusschen de Lawa en de Tapanahony en bij
scheidsrechterlijke uitspraak is erkend Neder-
landsch te zijn, is door den gouverneur gewijzigd,
door weglating van art. 4, waarbij aan hen, die
aan het bestuur der kolonie eene concessie hadden
gevraagd, zonder dat die verleend werd gedurende
den tijd dat het bestuur van Fransch Guyana op
het betwist tei rein concessien verleende een voor
keur werd verleend. De gouverneur is hieromtrent
te gemoet gekomen aan debedenkingen in het voor-
loopig verslag der commissie van rapporteui suit
de Koloniale Staten.
In het verslag was overigens algemeen erkend,
dat van bona fide verkregen rechten op terreinen
in de Lawa-delta eigenlijk geen sprake kan zijn.
Men legde zich echter bij de verordening neer, op
éen lid na, dat, om zelfs den schijn te vermijden
dat hij het eens is met de opvatting der Ned. regee
ring van de woorden bona fide verkregen rechten
niet wilde medewerken tot vaststelling der veror
dening.
De aanvoer van Saksische aaidappelen te
Amsterdam is deze week vrij aanzienlijk. Maan
dagvoormiddag stonden op het terrein van de
staatsspoorweg-maatschappij twee en zeventig
waggons, Dinsdag werden twintig wagens aange
bracht en Woensdag vijf en twintig. Als men
weet dat elke wagen ongeveer 145 a 150 hecto
liter aanbrengt, kan men nagaan, dat die aanvoer
nogal iets beteekent. De qualiteit van de aardap
pelen is vrij goed, waarvan natuurlijk de prijs,
welke er voor gegeven wordt, afhangt.
Een hevige uitbarsting van longziekte is op bet
eiland Man volgens de Engelsche landbouwbladen
geconstateerd en heeft groote ontsteltenis onder
de veehouders veroorzaakt, daar op dat eiland
sedert 30 jaar geen besmettelijke veeziekte voor
gekomen nas. Alle mogelijke middelen worden in
het werk gesteld om de eerste oorzaak der be
smetting, d. w. z. bet dier dat deze kan hebben
overgebracht, 't zij door vóór den invoer naar dat
eiland met andere kudden in aanraking te zijn ge
weest, 't zij door andere omstandigheden, op te
sporen, om dan door afmaking van eenige geheele
kudden zoo mogelijk het kwaad in eens uit te
roeien.
In den loop van dit academisch jaar zal prof.
dr. D. Bierens de Haan, hoogleeraar bij de facul
teit der wis- en natuurkunde te Leiden, zijn
70e levensjaar bereiken en alzoo volgens de wet
verplicht zijn af te treden.
Op het tweetal voor het professoraat in de
Nederlandsche taal aan de universiteit te Amster
dam, vacant door het vertrek van prof. Verdam
naar Leiden, komen voor de heeren dr. Jan te
Winkel en dr. Muller, de laatste medewerker aan
het woordenboek.
Bij het gisteren te 's-Hage gehouden examen
in de vrije en orde-oefeningen der gymnastiek is
geslaagd de heer J. Hoogwerf te Viaardingen.
Door mejuffrouw H. M. Petitpierra, onlangs te
Haarlem overleden, is aan het gereformeerde
weeshuis aldaar vermaakt een legaat van twee
duizend gulden.
Het avondfeest, gegeven door de veieeniging
iLimburgia", te Amsterdam, ten behoeve van de
noodlijdenden door hagelslag in Limburg, heeft
opgebracht netto f1685.
SCHIEDAM. Gisteren kwam van de haring-
visscherij binnen de logger Harmonie II, schipper
H. "Wapanaar, aanbrengende 18 last haring, van
de 4e reis.
VLAARDINGEN. De aanvoeren van haring
waren deze week zeer gering en hebben de visschers
zeer van het ruwe weder te lijden, daar zij niet
visschen kunnen of hunne netten verliezen. De
markt liep daardoor weder hooger en de stem
ming is zeer vast. Donderdag werd betaald voor
volle f 18.50 a 18.75, hom- en kuitziekefl8.
a 18.25, kuitzieke f 16.75, landzieke f 18.50,
bomzieke f 19, ijle f 13.50 per ton.
Gisteren is alhier binnengekomen 1 schip met
22 last haring.
KRALINGSCHE VEER. Hedenochtend wer
den alhier ter markt aangevoeld 29 zomerzalmen,
die voor f 1.20- tot 1.G0 per s/a kilo werden
verkocht.
Nog werden aangevoerd 2 winterzalmen.
Sed.-Herr. Kerk.
Beroepen: te Wieringeiwaard (toez.) de
heer D. Sijpkes, cand. te Goor; te Renkum
ds. C. Hartwigsen, te Oud-Beierland.
Bedankt: voor Koedijk door ds. A. J. E.
van Dick, te Simonshavenvoor Maassluis
door ds. S. Kalma, te IJlst.
Op 16 Nov. a.s. zal de classis Amsterdam
eene buitengewone vergadering houden, waarop
de volgende vraagpunten zullen behandeld wor
den Wat is er te hopen, te vieezen en te
leeren van liet Leger des Heils?" Welke ge-
dragst'jn """"ten wij volgen tegenover de uit
spraak van de jongste synode dor afgeschei
denen 7" »Hoe moeten wij oiib gedragen omtient
den doop van met erkende sekten 7"
Verder zal worden bespioken»De roeping
van den hervormden Christen in betiekking tot
de hedendaagsche politieke partijen" en »De
stichting van een tweede kerkgebouw te Amstel
veen".
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: te Aarianderveen ds. J. Schotel,
te Haarlem.
Aangenomen: naar Buitenpost door ds.
A, Dekkers, te Oldekerk c. a.
Bedankt: voor Lemmer door ds. F. Moet,
te Opperdoesvoor Roon door den lieer F.
G. Petersen, cand. te Kampen.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: 22 October. Clara Catharina,
dochter van E. Sanders en E. de Heer, Singel.
23. Maria, dochter van C. de Kievith en
E. de Raaij, Spinhuiepad. 24. Teunis
Jacobus, zoon van T. J. Pronkend. W. Bos,
Houtstraat.
Overleden: 22 October. Arij "Vervoort,
oud li maanden, Broersvest. 23. Maria
Magdalena van Ooverbeek, oud 49 jaar en 10
maanden, echtgenoot van H. Geve, Westvest.
Schiedam, 24 October.
Rogge en Gerst zonder handel.
moutwijn j noteering der makelaars f 972.
Jenever: Amsterd. proef f!37s per
heet. Ot. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: fl.60 per ketel.
Leiden, 23 October.
De aanvoer en prijzen ter veemarkt van heden
waren als volgt: 35 stielen f 52 al45 210 vette
ossen en koeien t 142 a 283, ot 54 a 72 c. per
kilo, 288 vare dito f 85 a 178, 286 giaskalveren
f15 a 48, 34 vette dito f42 a 103, of 70 a 85 c. per
kilo, 13 nuchtere dito f6.a 16.822 vette
schapen f 17 a 28.—of 45 a 50 c. per kilo, 688
weide dito f 9,a 22, lamineren f
a176 mageie varkensf14 a30,238biggen
f 1.75 a 12, 245 Kali-en melkkoeien f 100 a 265,
paaiden f a .-6 veulens f73 a 110.
Amstehdam, 24 October.
Rogge op levering vast; deze maand f235,
236; Maar f245, 246.
Mastenbroek, 22 October.
Hooi en stroo. Voor prima KampereiL hooi
wordt besteed f19.a 21.binnenveldsch uit
Mastenbroek, Genemuiden en Grafhorst le qual.
f17 a 19.—2e qual. f14 a 16.—stroo f 13
a 14.alles per 10007a kilo vrij spoor of
scheep.
Handel iets trager, prijzen lager.
Langstraat 22 October.
Hooi. Bij weinig handel bleven de prijzen in
éen doen. Naar qual. wordt f 16 a 19 per 500 KG
besteed, terwijl schraal hooi f 12 a 14 kon afdoen.
Stroo f10 a 11.50 per 500 KG.
Antweiu-en, 24 October.
Petroleum kalm: in loco fr. 157a» Per Oct.
fr. 15; laatste 2 maanden fr. 15i/g eerste 3
maanden fr. 15Vs-
RIGA. Bornholm (st.), kapt. Jensen, met
594.940 KG gerst.
I'eh Tki eau.
27» pCt. Nedeilui')
liutenl. Spanje
Portugal
Rusland 1867/6')
1875.
Oovtem. I.g lie.
Gi. luws. spuien
Balusi-lie
Zitiei Metall.
Papier
Twkije
lm ie-rhe "Ten
Italië 1887 (Sp«.)
Pei 11
Venezuela
Cential. Piiulic
Denvei R10 Gianle
Canadian Pacific
Missoiiit Kansas
Obhg. Chic. Atlantic.
6pCt. l'rioi Jueu Bond.
Zweedsdie N. Spw. Mij
Aand Culltitu Mij,
Piolong.itie
Incoineboiid Missouri
Pref. Missouri
4% Missouri
Union Shares
23 Oct
78%
627s
36
62 Vu
121
62 Vi
7 7 7a
773/8
17%
1 A
517s
24 Oct.
78%
63%
367s
94%
627s
121
""7s
771/0
17 Vu
146/g
Sliaiev
32.1/,
187s
88
177t
1037s
167b
3-37,
45 V,
26%
7774
41
33
187b
88
1774
103%
17
3%
45%
27
m/s
Omtrent
zegt het N.
de stemming der beurs op gi-tu-en
u. d. D.:
Met Spanje aan het hoofd bad de uitheemsche
staatsfondsenmarkt een zeer flauw verloop, het
geen zijn oorzaak vond in lager afkomende
buitenlandsche merken.
Amerik. sporen waren, alhoewel lager in prijs,
in verhouding tot de van New-York geseinde
koersen, hier tamelijk vast.
Ilollandsche staatsfondsen wat meer aange
boden.
Buitenlandsche meerendeels 7s a 1 pCf zelfs
Spanje 17/S flauwer.
Van Industrieelen waren flauwerTabaks
waarden van 4 tot 10 pCt., Koloniale Bank %a
7s, doch hooger*. aand. Cultuur 17s, Smgkep 1,
Certificaten Twentsche Bank 7«.
Indische spoien monteeren 1%,
Warschau-Weenen aangeboden.
Russische Zuid-West i/s flauwer.
Amerikaansche spoien per saldo a 7, zwakker.
Ntet-Ofïlcteel.
Obl. Koper-Mij. 13—14, 3 pCt. Nieuwe Russen
7474.
Londen
Pat ijs
Antw.eu Umssel
Zwits. Baukpl.
Duitsche Hbkpl.
Weenen
Ltal. Bankpl.
Peteisbuig
Lissabon
NoorscheBaukpl.
New-Yoik
Rotteidam, 24 October.
Disc.
pCt.
per
3,<111.
3
3
3
4
4
5
57,
1
11.98
Fi. 100
47 30
100
47 25
100
47.15
M. 100
58.65
1101,25
Ls. 100
46.10
lis. 100
s 123
1000
D
Kr. 100
65.25
Ds. 1
x 2.45
Kot t
12.06
i 80
47.65
47.55
59.25
02.50
40.60
31/a pCt.
Amsterdam, 24 October.
Met. Pap. p. (1. 21
Ztlv.Jan. 21
Engelsche per
Eng. metafiid.
Portugeesehe.
Fransche
Belgische
Dtv. in Reichsra.
finmb,-Russen
f21.477,
21.50
11,52%
11.921/,
11,971/j
47.35
47.35
58.95
1.187,
Russen tn G. R.1,91
Russen in Z. R. 1.23%
Poleu p. Ztlv. R. s 1,837.
Spaansehe buitl.
in franken p. Juli47.65
Spaansehe binnl.
in piasters1 2.08
Amenk.Doil.Pap.» 2.47
