Onderwijs.
V i s s c !i e r ij.
K 0 r k 11 i e 11 w s.
338ste Staatsloter
n
14199
14310
42
76 14469
34 14538
12375 14696
12447 99
55 14733
12550 45
53 14852
12620 99
55 15043
12717 76
12898 83
12994 15155
13032 15210
36 18
13206 15539
14 87
13404 15714
29 15805
36 59
m
49
80
Stedelijk Nieuws.
HIJ IIG F UI, IJ K.E STAND.
Geboren4 Februari. Petrus Michael
en Leonardus, zoons van G. J. Loos en J. J.
W. Koens, Hoofdstraat,5. Martin us, zoon
van H. P. Bras en J. M. Ozefius, Singel.
Marktberichten.
Schiedam, 5 Februari.
Zeetijdingen.
Wissel Jtocrsen.
Prezen Tan Coupons.
Tot onderwijzer aan de openbare school aan
de Dijkstraat te Kentingen is benoemd de heer
C. de Mooïj Jr. te Schiedam.
Daar de invoering van het teekenon der wijs op
de openbare scholen te Ooststelling wer( voort
durend op zich laat wachten, hooft de minister
van biimenlandscbe zaken bnrgemester en wet
houders uitgenoodigd, de voorbereidende maat
regelen voor die invoering zoo spoedig mogelijk,
in oveileg wet den districts schoolopziener, te be
ramen en le zorgen, dat dit verplichte leervak
uiterlijk op 1 April aan alle scholen in de ge
meente worde onderwezen.
Onderwijs geen gemeente- maar rijkszaak.
Dit is liet motief eener beweging, die tegenwoor
dig in vollen gang is. Het hoofdbestuur van het
Nederlandse!) onderwijzersgenootschap heeft tbans
een leiddraad aan de afdeelingen gezonden, vol
gens welken de besprekingen van dit onderwerp
zouden kunnen geschieden.
In hoofdzaak bevat deze leiddraad het volgende
In welken Torm ia uitbreiding der Rijkszorg
tea aanzien Tan bet lager onderwijs
noodïg en mogelijk?
1, Wat zijn de giieven tegen den bestaanrlen
toestand? Komen deze niet in hoofdzaak op het
volgende neer?
De wettelijke minima zijn onvermogend geble
ken om de groote meerderheid der gemeentebesturen
tot eene bevredigende iegelitig der onderwijzers
jaarwedden te dringen.
i, De benoeming en bevordering der onderwijzers
en hoofden hangt te veel van allerlei toevalligheden af.
c. Het aantal betrekkingen, waarvoor het bezit
der akte van hoofdonderwijzer vereistbt wordt, en
waarvan men mag vei'wachten, dat zij den functio
naris tot het stichten en onderhouden van een gezin
in staat zullen stallen, maakt een te gering deel van
het geheele aantal betrekkingen uit.
d liet ontbreken van een pensioenfonds voorde
weduwen en weezen der onderwijzers is voor dezen
bij hunne zeer onvoldoende jaarwedden een voort
durende aanleiding to'. bezorgdheid,
e. De gelijksta 111|| der onderwijzeressen met da
onderwijze® wal <len tijd der pensionneer)og betreft,
is niet n overeenstem mi ng met de bijzondere behoef
ten der eerst ge noetnden.
f. "Vele gemeentebesturen zijn te karig of t»g erger
in rt verstrekken van de noodige leermiddelen.
g. De overtalrijkheid der klassen in de meeste
schoft» maakt deugdelijk werk in den regel onmogelijk.
S. De opleiding der onderwijzers voor de hoofdakte
wordt te veel aan liet toeval overgelated,
i De tekortkomingen der gemeentebesturen, dik-
wijls het gevolg van onmacht, maar ook van onwil,
worden door het Rijk te lijdelijk aangezien, eene
houding, welke niet in overeenstemming is met de
beteeken is van goed volksonderwijs voor het algemeen
belang en met de aan de regeeriag opgedragen
aanhoudende zorg voor dit onderdeel der staatsbe
moeiing.
j. De reorganisatie van het onderwijs, waartoe
nieuwe wettelijke voorschriften de gemeenten kunnen
verplichten b.v. de uitbreiding van het aantal
onderwijzers inet hoofdakte volgens de wet van 1S78
of de invoering van een nieuw leervak, sis vak f.
bij de laatste wetsherziening kan, blijkens de
c/ iervmdidg, gevaar opleveren voor de positie van
onderwijzer? wier bekwaamheid, jj ver of gedrag ove
rigens geen aan leiding tot ontevredenheid geven.
2. omen de middelenwaardoor men in
deze toestanden -verbetering hoopt te brengen
niet neer op de volgende hoofddenkbeeldenof
kent men nog andere wegen?
a. Overgang van de zorg voor hei geheele
lager onderwijs van de gemeenten aan het rijk.
b. Wijziging van de positie der onderwijzers
door hen van gemeente*ambtenaren rijksambte
naren te maken.
c. Het aandringen op nieuwe wettelijke bep»
fingen op» den grondslag van het bestaande» doch
met gelijke uitbreiding der rijkszorg.
Het lager ouderwijs rijkszaak.
3. Acht men het bij de bestaande verhouding
van openhaar en bijzonder onderwijs mogelijk
dat het rijk de geheele zorg voor het openbaar
onderwijs gebouwen, onderwijzers en leermid
delen op zich neemt, zonder die zorg te gelijk
in dezelfde opzichten tot het gesubsidieerd bijzon
der onderwijs uit te strekken?
4. Acht wen het lager onderwijs op dezelfde
lijn te stellen als andere diensttakken van een
zuiver materieelen aardals post- en telegraaf
dienst, en meent men dat het evenals deze toor
«ene ook in de onderdeelon uniforme regeling
vatbaar is, welke aan alle belangbebbea voldoen
kan?
5. Meent men dal het ovamemw van bet
openbaar lager onderwijs door het rijk aan de
opgenoemde grieven ee»; einde zal maken
Is met die verwachting niet in strijd, dat na de
wet van 1878 de bijdragen van het ryk tan de ge
meenten ten behoeve van het L, O. kleiner zijn
geworden
dat nocllijdende gemeenten dikwijls zeer eel
moeite hebben om een buitengewoon subsidie te
erlangen
dat geene regeering tot dusverre iets gedaan
heeft <>m de 2e a!, van art. 26 der wet op het
L. O. uit te voeren
dat ook de bezoldigingen van verschillende cate
gorieën van pesonen, in dienst van het rijk, als:
leden der i echterhike macht, officieren, enzzeer
veel te wenftgieii overlaten
en dat het anti ia! la .Hingen per onderwijzer na
•1878 reeds tweemaal is uitgebreid T
6. Is men niet van oordeeldat de verbete
ringen van het onderwijs in de groote gemeenten
steeds eert prikkel of een dwang zijn geweest
voor de kleinere, en dot til zoo de overgang van
hot lager onderwijs aan het rijk da kansen op
algemeene verbeteringen nog zon doen verminde
ren
7. Acht men het zonder gevaar, de belangen
van het onderwijs en de onderwijzers bloot te
stellen aan dan invloed der wisselingen in de al
gemeene politiek
8. Verwacht men van do centralisatie in het
beheer van het onderwijs een gunstiger» invloed
op de betrekkelijke vrijheid van den onderwijzer
in de keuze der leerstof, der methode en der
leermiddelen en zou zijne zelf-taudigheid beter
gewaarborgd zijn wanneer hij bij benoeming
bevordering en ontslag geheel afhankelijk was van
het r ij k ssc h o o I toez iel» t
9. Hoe stelt men zich op dit standpunt de rege
ling voor. hetzij van d<» kosteloosheid, hetzij van
eene al of niet proportiotieele school ge Id lie fling
niet alleen teil aanzien vun het openbaar, maar
ook van het bijzonder enderwijs?
Onderwijzers Rijksambtenaren.
10. Acht tneu het in do bestaande omstandig
heden mogelijk, dal de onderwijzers rijksambte
naren worden, zonder dat het rijk le gelijk de
geheele bezoldiging der onderwijzers aan gesub
sidieerde bijzondere scholen voor zijne rekening
neemt
11. Is men niet van oordeel, dat de onder
wijzer-rijksambtenaar meermalen in botsing zou
komen met het gemeentebestuur, waar dit alle
andere deelen van het onderwijs blijft regelen
en de kosten daarvan te bestrijden heeft?
12. Meent men, dat het herscheppen van on
geveer 10,000 onderwijzers van gemeente- in
rijksambtenaren de kansen op voortgaande ver
betering hunner positie in het algemeen verbete
ren zou
13. Hoe stelt men zich voor, dat in dit geval
de benoeming en bevordering der onderwijzers
zou moeten plaats hebben? Zou deze moeten
geschieden door de gemeenten, met medewerking
van het rijksschool toezicht, of door den minister
op voordracht van dat schooltoezicht?
*14. I:i hoever geldt voor bet laatste geval
ook de beantwoording der Se vraag?
Nieuwe wettel tjke bepalingen op den
grondslag van het bestaande.
15. Zou aan de bestaande grieven niet op een
voudiger wijze te gemoet te komen zijn door aan
te dringen op:
a, -ene voor alle gemeenten geldende indeeling
van bet onderwijzend personeel in drie rangen:
onderwijzers, hoofdonderttijsers en hoofden van
schoten
b. een wettelijk voorschrift, dat aan elke school
met twee verplichte leet krach ten naast het hoofd
der school steeds een hoofdonderwijzer behoort
geplaatst te zijn en aan scholen met meer onder
wijzers het aantal hoofdonderwijzers steeds de
helft of do grootste helft van het geheele ver
plichte personeel móet bedragen
e, eene indeeling der gemeente in {stel drie)
klassen, met vaststelling van varieerende minima
voor elk der drie rangen, in a. genoemd
d. eene verplichte verhooging dezer minima
voor elke vereischte bij- akte
e. een voorschrift tot het toekennen van min
stens twee of meer verhoogingen na een zeker
aantal dienstjaren, hij gebleken bekwaamheiden
ijver, ter beoordeeling van hot rijksschool toezicht
en het gemeentebestuur;
f. de uitbreiding der bestaande pensioen rege
ling voor onderwijzers tot hunne weduwen en
weezen en de vervroeging van den tijd der pen-
sionneering voor onderwijzeressen tot den (stel
vij Itigj arigen) leeftij d
3. een maatregel van algemeen bestuur, stel
lende algemeen geldende regelenin acht te
nemen bij hot vervullen van vacaturen voor de
betrekkingen van hoofdonderwijzer of hoofd eener
selml.
Eene dergelijke algemeene regeling zou b.v, kannen
waarborgen:
lo. dat, indien het aantal mededingers naar «ene
betrekking schifting noodïg maakt tot het verkregen
van een mmdertai, hetwelk voor een nauwkeurig
onderzoek in aanmerking kan komen, bij die schifting
steeds op liet aantal vervulde dienstjaren der solli
citanten zal moeten gelet worden en die schifting
overal naar dezelfde beginselen geschiedde;
2q. dat, indien een onderwijzer van de eene ge
meente naar eene andere overgaat, zijne aanspraken
op verhooging, op diensttijd io ee» der drie rangen
berustende, bij die verplaatsing niet- verlorengaan;
3o. dat reorganisatie van het openbaar onderwijs
in eene gemeente, tengevolge van nieuwe wettelijke
voorschriften of uitbreiding der leervakken, nimmer
aanleiding mag zijn tot het ontslaan van onderwij
zers; enz.
ft. een wettelijk voorschrift, voorkomende dat
meer dan 45 leerlingen aan de zorg van éen
onderwijzer worden toevertrouwd
f. een maatregel van algemeen bestuur, voor
schrijvende een minimum per leerling, voor het
aanschaffen van voldoende school behoeft en te
besteden
ft. de oprichting van rijkswege van cursussen
tot opleiding voor het examen van hoofdonder
wijzer;
de uitbreiding dei' rijksbijdragen aan de ge
meenten en bijzondere schoolbesturen tot 50
van de voorgeschreven minima dor jaarwedden,
de voorgeschreven verhoogingen, het uitgegeven
bedrag voor leermiddelen en de kosten van bouw
en onderhoud of de jaarlijksche hoor som der
schoolgebouwen.
Het hooid bestuur noodigt de besturen der af
deelingen uit. bovenstaande vragen in bespreking
en in stemming te brengen en een beknopt ver
slag van de uitkomsten vóór 1 Mei a.s. in to zen
den bij den In secretaris, den heer C. H. den
Hertog (Haarlemmer Houttuinen 143).
KRALINGSCHE VEER.Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 52 winterzalmeo,
die voor f 1a 1.25 per kilo werden ver
kocht.
Ned.-Herv. Kerk.
Beroepen: le Kausdorp da. W J, Pijzei, te
Muiderberg, die voor Ter-Kape!le c. a. heelt be
dankt.
5de Klasse. Trekking van 5 Februari.
Getrokken prijzen.
Prjjs van '1000 en premie van j 3QÖÜQ no, 5582
- lOl'O 110. 5933 15410 10725
- 400 3(JiO 100G2 12824 20241
1 - 200 IBS 7172 10408 13474
IU0 r 805 970 2378 4501 4030 7064
8064 9316 10024 112&4-111583
12751 14194 '.60 tl* 17226
19112 19105 10727 20068
Prijs van f 70:
187
204
3I8
06
406
526
65
1062
1158
1204
6».
133')
1416
64
1562
1631
68
19
1748
96
1840
80
1949
2034
53
2229
31
59
2637
76
2770
2950
2963
3156
3290
3380
3537
45
3602
3709
90
3864
3939
4069
80
4131
47
54
4248
57
4305
4403
4527
38
4916
29
5094
5139
44
5201
5404
50
5585
5617
5815
5993
61)81
87
0227
84
6100
4
6544
63
6894
6984
7340
61
7443
7647
7719
83
7818
27
35
7909
3155
74
8323
28
51
8426
8706
85
8805
8830
8948
0000
16
60
9180
0361
9416
9628
43
0872
10015
65
10121
49
10264
95
10373
10423
31
93
10604
33
10725
8i
90
10843
7G
10983
11029
30
11203
47
11421
55
HOOG
11720
40
12074
12175
90
94
12268
3738
13833
76
13932
59
■14003
15
53
16096 18982
16436 19013
16551 19230
85
166 S3
■16726
99
■19609
10
35
79
16887 19710
16995
17033
17103
16
11
62
19806
9
47
50
6»
17553 19995
58 20053
63 85
18011 20106
23 79
18157 20212
66 20345
18273 87
18479 20409
18502 86
78 90576
18322 20637
31 20725
Sl 27
92 20860
18948 20970
Kogge en Gerst zonder handel.
n«utw(ji>> noteering der makelaars f9.
Jenever: Arnsterd. proef f13 per heet.
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoelingper ketel.
Delft, 4 Februari.
Op onze graanmarkt was het heden weder zeer
stil en nam de handel tot genoteerde prijzen geen
groote afmetingenmaïs echter was merkelijk
lager.
Westlandsche tarwe f8.50 a 9.50, Zeeuw scha
f9.a 10.50, Westl. rogge f6.50 a 7.50,
Zeeuwsche f7,a 8.50. Che va lier-gerst
f5,90 a 7.West!, zomer- f5.50 a 7.
Korte haver f4.a 4.75, lange f3.50 a 4.
Duivenboonen f7.a 8.Paarden-
boonen f6.25 a 7.25. Bruine boonen f 11-
a 14.Groene erwten fl0.50ai3.
Witte erwten f8.a 8.50.
Aan de stadswaag gewogen van 29 Jan. tot 4
Febr.192 achtsten en 81 zestienden vaten botei',
wegende te zamen 4650 kilogram. Prijs f64
a 72 bet vierde, fl.CO a 1.80 liet KC.
Vette koeien le (juni. van f220 tot 250, 2e
qual. van f156 tot 205; kalfkoeieu f215 tot
240, 2e qual, f140 tot 180; vaarkoeien le qua!,
van 1180 tot 216, 2e qual. van f70 tot 120;
vette kalveieu le qua), van f68 tot 90. 2e qual.
van f40 tot 56; vette schapen le qual. van
f!3 tot 18, 2e qual. ftot lamschapen
le qual. van flot 2e qua), van ftot
vette lammeren van f tot weilam
meren van ftot magere varkens van
f 13 lot 28, biggen van f 5.tot 10,nuchtere
kalveren van f6 tot 18, paarden van f40 tot
100, stieren van f80 tot 190, vette ossen van
ftot
Rundvleesch per kilo fO.CO a 0.68 a 0.74,
Vet kalfsvleesch per kil» t'0,70 a 0,82 a 0.94.
Sc kapen ïleeseb per kilo f 0.50 a 0.55 a
Amstmiuam 5 Februari,
Rogge op levering vast: Maart f210, 209,
208, 207; Mei f215, 214, 213, 212, 211
Kampen 3 Februari.
De hooibundel Ijl deze Mieken is thans kalm.
Den laats'en tijd bepaalde zich de aankoop enkel
voor de hooi persen. Daar er nog ruime voorraad
is, zien de landbouwers verlangend uit naar koo-
persprijzen onvarimderd.
Mastenbroek, 4 Februari.
Hooi, Kampereilands I 19.a 21,Mas-
tenbroeks en Genemuider te qual, f 17,a
19.dito dito 2e qual, f 14,a 16.en
stroo f13.a 14.per 500 kilo
MIDDELBURG, 4 Februari.
De aanvoeren waten beden ruim en alleen tot
min of meer verlaagde prijzen te verkoopen,
waartoe gedeeltelijk wei*d afgegeven, terwijl zeer
veel onverkocht is gebleven. Jarige tarwe werd
tol f 9 aangeboden, doch vond weinig vraag.
Nieuwe tai'we is in de beste soort tot ï'S.25 a
8.50 gekocht en werd voorts tot f7.50 a 8 naar
deugd vei-itfgileld. Rogge werd tot f 7.50 a 7.75
geveild. Win ter gerst vond in puike soort tot f 5.50
a 5.75 eenigen kooplust, mindere onbegeerd.
Zomergerst was tot f 5.a 5.25 naar deugd naar
genoegen te bekomen. Haver zonder handel.
Paarden boonen f6.75 a 7 naar qua), betaald.
Tuinboonen werden tot f7 aangeboden. Witte
boonen weinig gevraagd en bij gerijven flla
11.50 betaald. Bruine boonen in beste soort tot
f 12,50 gehouden, goede en mindere fli ft 12.
Groene erwten zijn in puike kooksoort H2betaald
zaaisoort H0.50 a 11, resting f7.50 ft 8.
Zomerzaal tot f9 aangeboden.
Brussel, 4 Februari,
Op de alhier gehouden veemarkt waren aan
gevoerd 1384 stuks vee. Men gal voor ossen Ir,
0.68 a 0.98, stieren fr. 0.62 a 0.S2, koeien
en vaarzen fr, 0,62 a 0.82 per KG.
Antwerpen, 5 Februari.
Petroleum vast: in loco iV. 16Vaper Febr.
fr, 157s; V Maart fr. iSife iaatste 4
maanden fr. 157i>
SCHIEDAM, 5 Februari. VertrokkenEva,
kapt. D. Jansen, n. HeligolandBerndina 0,
Gouda, om aldaar te worden gesloopt.
Rotteidam, 5 Februari.
Disc.
Londen 3 pCt.
Patijs 3
An twen Brussel 3 1
Zwits. Bankpl. 3:/s
Duitsehe [tbkpl. 3
Weeiieu 4 t
Ual, Bank pi5 Va
Peters burg
Lissabon 6 -
Noorschebankpl,
New-York
per
f|
V
M.
Fl.
Ls.
Rs.
100
100
100;
100
100
100
1UU
1000
Kr. 100
Ds. 1
3; <11.
\J 11.98 If
47 50
47.40
47,22%
s 58.70
>100.75
45.80
ji 15.
65.25
2.45
Kort.
12.07%
48,—
47.87%
47 70
59 o:%
101.75
46.40
Disconto van Wisselbrieven 3 en van Promessen
3l/s pCt.
Amsterdam,
Met. Pap. P. 0.21 f 21.30
Ziiv.Jan. 21 21.30
Eiigelsctic per 11.52%
Eng. metaflid. 11.92%
Portugeesche. 12.
Fianscite 47.55
Belgische.47.45
Div. 111 Kticlism.v 58.70
j (3 mb.-Russen t .13
5 Februari.
Kussen ut G. R.f 1,90%
Russen II) Z. R, t $15%
Polen p. Zilv. R. É83%
Spaansdie buit),
in franken p. Juli 47.50
Spaanse he binnl.
in piasterst 1.98
Aiilei 11.. ti.nL O. 2.46
Hex. dollars.1.69