A". 1S92.
Maandag 11 Apr I.
N°. 7990.
Eerste Blad
Zesenteert g^ste
Jaargang
Verschijnt dagei ks, uitgezonderd I nsdag,
RiimcnlatidscUc Berichten.
p
f 1.85.
- 0.10.
UITGEVER: J, ODÉ.
BUREAU: B OT EK'n't BAAT, C 31.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Schiedam, 9 April 1892.
Het is niet aangenaam, als men geen blad
in banden kan nemen, of men leest er her
haaldelijk den naam dynamiet in.
Dynamiet in Parijs, in Londen, in Belgische
steden, in Amerika, overal dynamiet aange
wend tot misdadige doeleinden. Frankrijk
wil thans, zoo gemeld wordt, maatregelen
nemen tegen' de vreemde anarchistenwant,
vooral vreemdelïugen, zoo heet het, zija het,
die de aanslagen plegen. Is dit het geval, dan
zal Engeland het toevluchtsoord worden dezer
heeren; inaar Engeland is reeds op het ge
rucht der maatregelen, die Frankrijk zou
willen nemen, bevreesd geworden. Het her
bergt ïeeds zooveel personen, die elders niet
geduld worden, dat een vermeerdering van
hun getal geen aanwinst kan genoemd worden.
Pas heeft men er een proces te voeren gehad
tegen niet minder dan zes anarchisten; een
Fransclnnan, een Italiaan en vier Engelschen,
en uit de debatten bleek ten duidelijkste, dat
de heeren groote plannen hadden en boven
dien bijzonder goed op de hoogte waren van
het vervaardigen vau allerlei helschemachines.
Te gelijk met al deze berichten komt de
aankondiging van oen werk van een vermaard
anarchist, iemand van aanzienlijke geboorte,
prins Krapotkin. Dit werk zal, naar hetgeen
de Fransche bladen verkondigen, zeer zonder
linge theorieën verkondigen. De titel zal zijn
-sBe verovering van het Brood". Terwijl vroe
ger als eiseli werd gesteld, dat ieder, die
werken kan, recht heeft op arbeid en dus
arbeid moet kunnen vinden, vindt prins
Krapotkin deze theorie thans verouderd. Bi
zet er voor in de plaats als eisch van onzen
tijd vhet recht op den weistand". Bovendien,
iedereen moet het recht 1 lebben, zooveel te
werken als hij wil, en niet meer. Heeft het
personeel aan boord van een schip geen zin
er in, de machine aan den gang te houden,
wil de machinist van een trein, vóór hij het
bepaalde traject heeft afgelegd, rust nemen,
best, hij kan dat doen; niemand moet het
recht hebben hem te noodzaken, den plicht,
dien hij op zich nam, le vervullen; want
plicht komt in de nieuwere theorie ook niet
meer als faetor voor. Zoo droomt zich prins
Krapotkin de gouden eeuw der anarchie.
In deze zelfde dagen verscheen ook een
ander geschrift. 'tWas de laatste aflevering
der Gedenkschriften van den veldmaarschalk
Von Moltke, waarin nis laatste onderwerp
wordt behandeld »de onsterfelijkheid der
ziel". Op lioogen leeftijd werd deze verhan
deling door den hoogbejaarden krijgsman ge
schreven, nog geen twee jaar geleden. De
Duitsehe bladen hebben zich gehaast, uittrek
sels er van aan hun lezers mede te deelen, en
wezenlijk, als men zoo dagen achtereen schier
niet anders onder de oogen krijgt dan stalen
van onmenschelijkheid, beestachtigheid en uit
barstingen van toomeloozen hartstocht, dan
doen woorden van Moltke als de volgende
weldadig aan»Het valt moeilijk aan de
algemeene verdorvenheid van het menschetijk
geslacht te geloovenwant hoe ook ver
donkerd door ruwheid en onjuiste voorstel
lingen, ligt in ieder menschenhart de kiem
tot het goede, edele en schoone, woont in
elk hart het geweten, dat den weg wijst.
Is er een overtuigender bewijs voor het be
staan van God, dan dit alleen gemeenzame
gevoel van recht en onrecht, dan de over
eenstemming van éen wet in de stoffelijke
en zedelijke wereld? Het onderscheidt ligt
alleen daarin, dat de natuur die wet onbe
paald volgt, maar de mensch, omdat hy vrij
is, haar kan overtreden.
Lichaam en verstand dienen de heerschende
ziel, maar zij stellen ook hun eischen en zoo
is het leven van den mensch een voort
durende strijd met zich zeiven. Zoo het ge
weten niet altijd den doorslag geeft in dezen
strijd, mogen wij hopen, dat de Heer, die
ons onvolmaakt geschapen heeft, niet het
volmaakte van ons eischen zal.
En verder vinden we: »Het is moeilijker
zich het Niets dan het Iets voor te stellen, te
meer daar het Iets bestaat en moeilijker is
zich het ophouden dan het voortbestaan voor
te stellen. Onmogelijk kan dit aardsche leven
een laatste doel zijn, Wij hebben er immers
niet om gevraagdhet is ons gegeven, opge
legd. Wjj moeten een hoogere bestemming
hebben dan deze, van altijd den kringloop
van dit treurig bestaan te vernieuwen. Zuilen
de ons omringende raadsels nooit opgelost
worden, terwyl de besten van ons geslacht
hun leven lang naar de oplossing hebben
gestreefd Waartoe de duizenden banden van
liefde en vriendschap, die het tegenwoordige
en het ver led ene vinden, als alles met den
dood ophoudt?
Van het Christendom gewagende, zegtMoltke,
dat het de wereld uit de barbaarschheid heeft
opgebeurdHet 'heeft door eeuwenlangen
arbeid de slavernij afgeschaft, den arbeid
geadeld, de vrouw geëmancipeerd, en betoog
geopend voor een eeuwigheid. Maar was het
de geloofsleer, het dogma, waaraan wij dezen
zegen danken Men kan het eens worden
over alle dingen, behalve die welke de men-
schelijke bevatting te boven gaan, en juist
over deze begrippen heeft men steeds gestre
den en strijdt men nog. Men moge het met
deze beschouwingen eens zijn of niet, ze doen
weldadig aan in een tijddie zooveel op
levert, dat èn hait èn verstand gelijkelijk
schokt.
Terwijl Italië zucht onder den last, dien
zijn koloniën het veroorzaken, is Frankrijk
insgelijks in groote moeilijkheden gewikkeld,
en wel met een zwarten potentaat in Afrika,
den koning van Dahomey, Behanzin genaamd.
Deze zwarte heer is in elk geval niet van
gezond verstand ontbloot, daarvan getuigen de
brieven, die hij zoo nu en dan aan den
Franschen bevel hebber Ballot richt. Frankrijk
heeft hem van een tocht tegen een anderen
stam willen terughouden, en dat is Zijne
Majesteit niet naar den zin. Ilij schrijft der
halve: »Ik ben nooit naar Frankrijk getrok
ken om oorlog te voeren, en ik zie met leed
wezen, dat Frankrijk mij belet dit te doen
tegen een Afrikaansch land. Dat gaat niet
aau. Indien gij niet tevreden zijt, kunt gij
doen wat gij wilt, ik ben gereed". Volgens
ontvangen bei ichten heeft de koning de daad
by het woord gevoegd, en is zijn leger op
getrokken. Dat maakt natuurlijk van Frank-
r is zijde buitengewone maatregelen en dito
uitgaven noodig.
Die moeten natuurlijk bij de wetgevende
macht worden aangevraagdwelnu, men kan
ze ook nog aanvragen voor een andere Fran
sche vestiging in Afrika. De Fransche kapi
tein Mónard namelijk is daar met eenige zijnet
volgelingen omgebracht Samory, het opper
hoofd van een negerstam, is niet de vestiging
vau de Fransclien al even weinig geslaagd
als zijn ambtgenoot Behanzin van Dahomey.
Evenals deze houdt hij van rooftochten tegen
naburige stammen, welke tochten eigenlijk
niet anders dan jachten op slaven zijn. Zijri
nu zulke stammen onder Frankrijks bescher
ming geplaatst, dan wordt vorst Samory
gewaarschuwd, geen vijandelijkheden te be
ginnen, en ziedaar de oorzaak van 's mans
haat tegen de vreemde indringers. Na het
gebeurde met kapitein Ménard is Frankrijk
verplicht, krachtig tegen de zwarte potentaten
op te treden. De Fransciien zijn in hun kolo
niale ondernemingen niet gelukkig, en in het
Parlement, wie herinnert zich de geschie
denis van Tonkin niet, is reeds menig
hard woord gevallen.
Voegt men hier nog by, dat in Algiers,
Frankrijks beste en meest ontwikkelde
kolonie, zich sporen beginnen te vertoonen
van tegenzin tegen de vreemdelingen, dau is
het duidelijk, dat de Franscheu voor eenigen
tijd stof genoeg hebben voor parlementair
debat, en dat andere zaken, misschien zelfs
de Kussen-vergoding, wel wat op den achter
grond zullen geraken.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL,
Thans is aan de Kamer rondgedeeld het wets
voorstel door den minister van financiën bij zijn
belastingplannen toegezegd, tot verlaging van den
zotu-aceijns van f9 tot f 4 per f 00 KG, Dit ont
werp toelichtende, wijst hij er op, dat eene belas
ting van omstreeks 65 pCt, van den winkelprijs
op een artikel van eerste levensbehoefte veel te
hoog is, vooral omdat de mingegoede daardoor
ongelijk zwaar wordt gedrukt; voorts, dat de
hooge belasting een bezwaar is voor den land
bouw, die groote hoeveelheden zout behoeft voor
de zuivelbereiding, en vooral dat de zout-acctjcs
een moeilijk te koeren fraude ten gevolge heeft,
waardoor jaarlijks circa vier nhliioeit KG zonder
betaling vnn accijns in consumtie wordt gebracht.
Naar de meeaing van den minister zal de over
blijvende zoutbeiasting voor mingegoeden even
min als voor de zuivelbereiding overwegend
bezwaar opleveren. Hij vei wacht stellig, dat de
frauduleuze invoer geheel zat ophouden. De
minister berekotit, dot de schaf ki-t door do
voorgestelde accijns verlag ing een verlies zal
üjden van f 1.997.000, waartegenover zal staan
eene besparing van kosten voor personeel langs
de zuidelijke grenzen van f 60.000 a 70.000 per
jaar.
Behalve verlaging van accijns wordt de invoe
ring voorgedragen van een beter stelsel van
hefting.
SCHIEDAM, 9 April 1892.
Aan <le leden van den gemeenteraad is
kennisgegeven dat van den directeur der
burger-avondschool alhier bericht is inge
komen dat de overgangs-examens alsmede
het eind-examen aan die school gehouden
zullen worden op 11 en 12 April a.s., 's avonds
van 6—9 ure.
Met genoegen bezichtigden wij de teeke-
ningen der leerlingen van de burgeravond
school, door hen in een gedeelte van den
afgeloopen wïntereursus vervaardigd, heden-
namiddag iu een der lokalen van de hoogere
burgerschool voor belangstellenden ten toon
gesteld. De verschillende onderdeelen van
het hand- en lijnteekenen waren ruim ver
tegenwoordigd en getuigden over het alge
meen van verrassende vaardigheid, nauw
gezette oefening en degelijke ieiding. Allen
die een bezoek aan deze tentoonstelling
brachten zullen met ons overtuigd zijn dat
de burgeravondschool eene instelling is, die
den steun en de sympathie van onze stadge-
nooten ten volle verdient.
De directeur der burgeravondschool zal
hen, die beden niet in de gelegenheid waren
deze tentoonstelling te bezoeken, daartoe nog
gelegenheid geven Maandag a.s., des avonds
van 89Va uur.
4f^sNKB».?iTSPRWs, per kwartaal
franco per post, door bet geheele Rjjk
ittonderlijke nornrners
- 2.80.
AorsRTENTiepKiis: van 1—10 gewone met
inbegrip van eene Courant/1.10#
Iedere gewone regel - 0.10
Oni#*M«ai. geplaatst wordt tegen rwsrumi, betekend.
