A0. 1892,
Maandag 2 Mei.
N°. 8004.
Eerste Blad
s e n v e r t g s t Jaargang.
Binitenlaiidsche Berichten-
Verschlfnt dager ks, uitgezonderd Dinsdag.
UITGEVER; J. ODÉ.
BVRBAC: BOTER8TRAAT, E 2 7.
Schiedam, 30 Aprit 1892.
Een blik op de -week, die achter ons ligt,
levert weinig dat weldadig aandoet. Frankrijk
in de eerste plaats geeft stof tot droevige over
peinzingen. De gebeurtenissen van de laatste
dagen schijnen het heldere brein van velen te
hebben beneveld. De ontzettende misdaad, door
de anarchisten te Parijs gepleegd, heeft velen
den schrik om het hart doen slaan, en niet
ten onrechte, 't Eerste wat men deed, was een
beschuldiging richten aan het adres der
politie, die voor haar taak niet berekend zou
-zijn gebleken. Een dag later had men het
proces-Ravachol met zijn geheel ongedachte»
afloop, en toen regende het verwijten naar
het hoofd der juryleden, die te lafhartig zou-
den zijn geweest om een doodvonnis uit te
spreken over iemand, van wien men stellig had
verwacht dat hij door de guillotine een hoofd
kleiner zou worden gemaakt. Men heeft ge
makkelijk spreken, als men in zulk een geval
.geen lid van een jury is, maar deze instelling
is door het voorgevallene zoogoed als ver
oordeeld. Niet alsof wij voor de doodstraf
zouden pleiten, maar in een land als Frank
rijk, waar de guillotine zoo dikwijls wordt op
gericht, en waar immers in den aanvang van
dit jaar in verschillende deelen des lands
eenige ter dood veroordeelden hun laatste
oogenblik verbeidden, zou niemand hebben
verwacht, dat voor een individu als Ravaehol
verzachtende omstandigheden zouden worden
aangevoerd.
En wat ziet men verder in Frankrijk ge
beuren? De radicale gemeenteraad van Parijs,
in wiens vergaderingen meermalen de com
mune werd verheerlijkt, vraagt uitbreiding
en versterking der politie. De dagbladen gaven
bljjken van verbijstering. Zelfs organen van
onverdacht repubïikeinsch allooi hezigen
uitdrukkingen, waarin twijfel doorstraalt aan
•de levensvatbaarheid van den republikeinschen
regeeringsvorm, en de radicale bladen, anders
-niet afkeerig van een woord ten gunste van
anarchisten, vinden, dat het nu toch te erg
wordt. En erg zeker is het, dat de anarchie
de politie te handig is, en dat de rechtspraak
door haar dreigen van haar onafhankelijk-
ïheid heeft ingeboet. Is 't wonder, dat de ge
dachten zich weder wenden naar de tijden,
toen een enkel man het monster van de
anarchie den kop verbrijzelde 't Zou niet te
verwonderen zijn, dat de val van het ministerie
:het gevolg werd van deze treurige ge
beurtenissen, en licht mogelijk dat de heer
Constans, die voor eenigen tijd gevallen is,
de voldoening zal smaken als minister met
toejuichingen te worden begroet door hen,
die nog niét lang geleden zijn val hebben
bewerkt.
Misschien zal er veel van afhangen, hoe
ale eerste Mei verloopt; maar men vergete
niet, de rustige buigerij, en dat is toch
verreweg het grootste deel des volks, gevoelt
zich niet meer veilig; haar zal voldoening
moeten worden gegeven, al is liet zeker,
dat men haar het nadeel nïet zal kunnen
vergoeden, dat ze van een verminderd vreem
delingenverkeer lijden zal. De spoorweg
maatschappijen mogen het gerucht tegen
spreken, dat de treinen overvol zijn geweest
met vertrekkende vreemdelingenieders ge
zond verstand, en bovendien de zucht tot
zelfbehoud zullen dit jaar de hoofdstad der
Fransehe republiek niet tot een plaats maken,
waar men verpoozing van den arbeid gaat
zoeken.
In een Engelseh tijdschrift kwam dezer
dagen een artikel voor van een schrijver,
die zich William noemt, en waarin niet
minder dan de hoogverheven persoon van
den Duitschen keizer het onderwerp van
beschouwing is. *t Artikel was uitstekend ge
steld, en er werden, zooals men dat noemt,
spijkers met koppen in gestagen.
Het doet het lid van den Duitschen Rijks
dag dr. Barth eer aan, dat hij in een
Duitscii periodiek geschrift »Die Nation"
dit artikel heeft besproken. In het stuk, zegt
dr. Barth, komt veel voor, dat onjuist en over
dreven is; maar, voegt hij er hij, als de keizer
oprechte vrienden in zijn kring heeft, dan
behooren dezen 't als hun eersten plicht te
beschouwen, hem klaren wijn te schenken
ten opzichte der redenen, die de openbare
meening sedert lang zoo sterk in zijn nadeel
hebben gewijzigd. Deze liggen niet in de
grootere feiten zijner regeering, zooals Bïs-
marcfes ontslag, de opheffing der socialisten
wet, de politiek der handelsverdragen of het
opgeven der onderwijswet. Dat alles heeft
hem meer goed dan kwaad gedaan. Zelfs de
onzekerheid, welke ontstaat uit de herhaalde
pogingen, om met voorstanders eener afge
leefde reactionnaire politiek in een nieuwen
koers te sturen, is nog 't ergste niet. Want
de Duitschers zijn geduldig en nemen 't hem
evenmin als zjjn voorgangers erg kwüljjk,
dat hij hun hoop op vooruitgang maar zoo
schamel bevredigt. Neen, de ongunstige op
vatting omtrent den keizer spruit voort uit
hetgeen men noemt 5 uiterlijkheden", en deze
worden in het Engelsche tijdschrift onmee-
doogend aan de kaak gesteld. Daarin toch
wordt de keizer duchtig doorgehaald wegens
zjjn ijdelheid, zjjn zucht om opzien te baren,
zijn jacht naar vermaak, zijn onbestendigheid,
2 o praalzucht, zijn poseeren als een soort
van voorzienigheid en zjjn ziekelijke prikkel
baarheid. Dit alles moge te scherp beoordeeld
worden, maar een enkele van zijn redevoe
ringen, b.v. die op het Wurtembergsche
banket, is voldoende om al deze tot hem ge
richte verwjjten als gerechtvaardigd ingang
te doen vinden bij de groote menigte.
Daarop wordt terloops nog scherp tegen
het loterijplan om het koninklijk slot en zijn
omgeving te verfraaien, te velde getrokken.
2ij, die den keizer daartoe aansporen, behoo
ren in plaats van een ridderkruis, waarop zij
azen, een fikschen schop te krijgen. Ten slotte
wordt de keizer gewezen op die vorsten,
welke aan hun verantwoordelijke ministers
een zeer ruime plaats overlaten, opdat daar
door de kroon voor aanvallen veilig zij, en de
vorsten voor de bedenkelijke gevolgen van
hun eigen misslagen.
Majesteitschennis, een woord, waarmede in
Duitschland nogal eens wordt geselt ermd,
zal niemand hierin kunnen lezen. Toch ver
dient de moed van dr. Barth, dat hij zijn
keizer en diens volk met het geschrift kennis
liet maken, hooge waard eer ing. De waarheid
kan niet te veel tot een vorst doordringen,
ook al is die waarheid voor hem onaangenaam.
Een gelukkig verschijnsel van onzen tijd is
toch, hoeveel bedenkelijks we beleven, dat
thans ernstige menschen den vorsten waar-
"herien mogen zeggen, terwijl dit vroeger het
privilegie van narren was.
SCHIEDAM, 80 April 1892.
De minister van binnenlandse he zaken,
de lieer Tak van Poortvliet, vergezeld van
den inspecteur over de krankzinnigengestich
ten, dr, Ruysch, is heden naar Noord-Holland
vertrokken tot het bezoeken van krankzin
nigengestichten.
Omtrent het door den heer Pyttersen, afge
vaardigde van Schoterland, bij de Tweede
Kamer ingediende wetsontwerp tot instelling
van raden van arbeid, deelt het Vad. mede
De grondslag der samenstelling is, dat de
keuze der leden zal geschieden door de ar
beiders zeiven en door de patroons zeiven.
Het wetsontwerp telt 70 artikelen en gaat
vergezeld van een uitvoerige memorie van
toelichting.
De hertogin-weduwe van Albany, zuster
van onze Koningin-Regentes, zal zich op
4 Mei a,s, tmet hare kinderen en verder reis
gezelschap uit Queenborough naar Vlissingen
begeven, om van daar verder per spoor door
te reizen naar Burg-Steinfurt.
De Ttc. Ct. verneemt, dat de Pruisische
regeering onder zekere voorwaarden bereid is
het tusseheti de maatschappij AlmeloSalz-
bergen en de Holl. IJzeren-Spoorwegmaatsch.
gesloten contract goed te keuren. Daar deze
voorwaarden zaken van ondergeschikt belang
betreffen, is het vrij zeker dat deze deerde
betrokken maatschappijen zullen aangenomen
worden en is de overgang der !|jn Almelo
Salzbergen aan de Hollandsche maatschappij
met het begin van den winterdienst stellig te
verwachten.
Het jongste adres, dat «Patrimonium" aan
H. M. de koningin zond en strekken moest om
te klagen over de werkeloosheid onzer regee
ring, heeft veeleer het gevolg gehad, dat de
aangevallen regeering in de hoogte werd ge
stoken, omdat zij in den korten t|jd van haar
bestuur zoovele wetten in liet belang
van het land heeft voorbereid. Men
denke aan de belastingwetten, die tot onder
steuning van noodlijdende gemeenten, artsen-
wet, verbetering van bet ambachtsonder wijs
enz, Men zou veeleer in die gezochte onte-
vredenheid niet anders moetei zie» dan een
stormram, die ten believe van «Patrimoniums"
anti-revolutionnaire party genooten b|j de aan
staande verkiezingen voor de Provinciale Sta
ters op 10 Mei e.k. zal moeten dienst doen. De
anti-revolutïonnairen, die buiten Patrimoni
um" in het strijdperk treden, bevestigen deze
bewering door een shibboleth te zoeken in
zaken, waar zijniet te vinden kan zijn, omdat
zij aan elke politiek vreemd, toch goed zijn
daar, waar men geene gegronde klachten
tegen de regeering kan vinden. Allereerst
wordt tlan de geschiedenis van het Haagsche
krankzinnigengesticht opgehaald, met de be
doeling alleen die candidaten te kiezen, die
familieleden van krankzinnigen in de keuze van
eer? gesticht vrjj laten, Hoe weinig steekhou
dend deze opmerking is, bl|jkt wel daaruit,
dat de veroordeelde gruwelen te 's-IJuge onder
een anti-revolutionnoir bestplaats vonden
en door de vroegere regecring niet werden
belet. Dan wordt J.et onui,,,. van kapitein
Rnelants air een feit van liberale tirannie
voorgesteld. Bedt ook hier was het minister
Bergansius, die den ex-kapitein voor zijn optre
de! waarschuwde. Verder liet vooruitzicht,
dat men de vaccine het volk nog meer dan
voorheen zal opdringen. Een verwijzing naar
Nymegen en omstreken zal voor dit punt, b|j
hetgeen reeds vroeger gezegd werd, wel elke
commentaar overbodig maken. En nu nog
het laatste punt, dat de liberalen zoo onge
rust van geweten zjjn, dat zij alleen onder
burgemeesters hun candidaten durven zoeken.
Zo een burgemeester voor provinciale belan
gen niet beter geschikt zijn, dan de een of
under Won of nkheer, dien men buiten het
district waar hi gesteld wordt moet zoeken?
Indien onze tegenstanders, zoo zij nog meer
wapenen ter bestrijding der liberalen mochten
vinden, deze zoo gerechtvaardigd mochten
achten als de bovenstaande, deden zij in hun
eigen betang beter, er maar het zwijgen toe
te doen. (Arnh- <?f.)
Bij de aanbesteding voor het bouwen van
een weeshuis der hervormde gemeente te
Vlaardingen waren 24 biljetten ingekomen.
Hoogste inschrijving was die van den beer
"W, D. Teeuwissen, te 's-Gravenhage, voor
f48,029; laagste inschrijving was die van den
heer H. Manneken, te Vlaardingen, voor
f34,670, aan wien het werk is gegund.
De Delftsche distilleerderij, gist- en spiritus
fabriek, voorheen Van Meerten Zonen,
keert over 1891 een dividend uit van 5 pCt.
Door de Nederlandsche Heidemaatschappij
wordt thans een begin van ontginning ge
maakt te Bladel, dooreen diepploeg, bespan
nen met zes ossen. Reeds zijn vier HA op
deze wijze bewerkt en gereedgemaakt om
met dennen bezaaid te worden
Te Arnhem beeft de burgemeester alsnog
vergunning verleend tot hes houden van di
meeting op 1 Mei a.s. op de gemeente weide
op Clare «beek, nadat vanwege het comité
bericht was, dat de vereenigingen uit Nyme
gen zich van deelneming zullen onthouden.
COÜRAIT.
ABONNEMENTSPRIJS, péf kWAfi il
franco per post, door het gefeest» Rijt
Afzonderlijke nommers
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
ADveRTKwriKPRiJS: tad 110 gewone regels met
inbegrip van sene Courant1,10.
Iedere gewone regel meer.-0.10
OttiBKAAt. geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
