Binnenlandsclie Berichten.
opschrift was gevoegd»De arbeiders hebben
dezen krans gelegd op het graf van Piscisheli,
die tijdens de meeting van den ln Mei 1831
het leven verloor.
Ook te Turyn, Livomo, Genua en Napels
bleef het kalm.
Een troep onruststokers heeft te Bologna
in den namiddag in verscheidene straten de
glazen der winkels en der lantaars ingewor
pen. Men heeft 9 personen in hechtenis ge
nomen.
In het stadje Vagherat bij Pavia werden
hq de ontploffing van een dynamiet patroon
voor liet stadhuis, dm pei-sonen lichtgekwetst.
Te Sinaglia, nabij Ancona, is omstreeks 11
ure een bom geworpen in eene leeszaal. De
ruiten werden verbrijzeld en vijf personen
gewond.
Eenige personen, van den aanslag verdacht,
zijri gearresteerd.
Id de met het Vaticaan in verbinding staande
kringen loopt het gerucht, dat de paus nog
dezen zomer een nieuwe encycliek zal open
baarmaken over de sociale quaestie.
SPANJE,
Te Madrid had op 1 Mei een groote socia
listen-meeting in den tuin van Retiro plaats,
waar Modales als spreker optrad. Van heinde
en ver, ook uit het buitenland, waren ruim
50 telegrammen van adhaesie ingekomen. De
anarchisten Beten niets van zich hooren.
Te Barcelona werd een werkman gearres
teerd, die zes pakken dynamiet, revolvers,
patronen en een ontzaglijk mes bij zich had.
Ook drie andere anarchisten werden gepakt,
verdacht van samenzwering. De troepen waren
in de kazernen geconsigneerd. Ook te Cadiz
werden zeven verdachte personen aangehou
den, en daaronder een Franschman, die zeer
gewichtige papieren by zich had. Patrouilles
doorkruisten de stad.
lOBIVOiL
Te Lissaboa hebben op 1 Mei de werklie
den eenige vreedzame bijeenkomsten gehou
den. Groepen van aanhangers van Marx en
van possibilisten trokken naar het kerkhof
en legden bloemen op de graven. In de rede
voeringen werd de arbeidsdag van 8 uren
geëischt. Nergens is de orde gestoord en de
steden hadden het aanzien der gewone Zon
dagen.
AMERIKA,
Volgens de AW- Yor/c Herald heerscht er
te Caracas eene paniek, dewijl de president
der republiek slechts 3000 man tot zijne be
schikking heeft tegenover de 6000, waarmede
generaal Crespo naar Caracas oprukt, en zal
de president waarschijnlijk zijn heil in de
vlucht zoeken,
In de Yereenigde Staten heerscht volko
men rust. Den ln Mei werden te Chicago
eenige roode vlaggen in beslag genomen.
De berichten omtrent het sluiten vaneen
verbond tusschen de Vereenigde Staten en de
Argentijnsche republiek, alsmede dat betref
fende den afstand van het eiland Libertad
door de regeeriog van Uruguay aan de Ver
eenigde Staten, teneinde het in te richten
-voor kolenstation voor de vlootworden van
officieels zijde tegengesproken. Wel zijn er
plannen aanhangig tot het sluiten van een
groot tolverbond tusschen de Unie en ver
schillende Zuidamerikaansche republieken.
De omwenteling in den Braziliaanschen
staat Matto Grcsso heeft niet veel te betee-
kenen. De bezetting, niet tneci dan 1300 man
tellende, is te Corumba nabij de grens van
Uruguay samengetrokken en wordt daar niet
eens door de bevolking gesteund, terwyl het
arsenaal van Ladario zoogoed als ledig is,
zoodat men gelooft dat reeds de aankomst der
bondstroepen voldoende zal zijn om hen de
vlucht naar Uruguaysch grondgebied te doen
nemen, om van daar uit wellicht nog eenigen
tijd de orde te bedreigen.
SCHIEDAM, S Mei 1693.
Bg kon. besluit is het besluit van 4 April
j.l,, voor zooveel betreft de benoeming van
H. C. Boogaard tot directeur van het telegraaf
kantoor te Leiden, op diens verzoek inge
trokken en is benoemd I. Ouwenbroek, thans
in gelijke betrekking te Sneek.
Zondagavond j.l. had in het lokaal »Paulus"
de derde openbare bijeenkomst plaats der
afdeelsng Schiedam van het Algemeen Neder-
landsch Werkliedenverbond", welke 200 druk
bezocht werd, dat de localiteit te klein bleek
te zyn, Nadat de voorzitter, de heer G. W,
Snel, de vergadering geopend, in een inle
dend woord zijn indruk van de algemeene
vergadering, de beide Paaschdagen te Amster
dam gehouden, weergegeven en het doel van
het verbond, in korte trekken uiteengezet
had, werd het woord verleend aan den heer
M. Hom voor zyne verhandeling over Alge
meen kiesrecht".
Spreker begon met te verklaren dat hij een
beslist voorstander is van algemeen kiesrecht,
daar het geheele Nederlandsche volk belang
heeft, of althans behoort te hebben bij de
behartiging zijner belangen. De uitdrukking
in de grondwet, dat ade Staten-Generaal
vertegenwoordigen het gausche Nederlantlscbe
volk" acht spreker onwaar, in stryd met de
werkelijkheid. Neen, de leden der Tweede
Kamer vertegenwoordigen slechts hunne kie
zers^ bepleiten hunne zaken en streven er
naar, althans voor een groot deel, hun ter
wille te zijn, teneinde na verstrijking van
het mandaat niet naar huis te worden ge
zonden. Om dezelfde reden stemt men naar
den aard van zijn district, of wel men ont
houdt zich van stemming en blijft weg; de
kiezers zijn als 't ware de patroons hunner
afgevaardigden. Naar aanleiding hiervan laakt
spreker de knoeierijen, welke vaak by eene
verkiezing gepleegd wordenhij wijst er op
hoe vaak een caudidoat wordt opgedrongen
en welke middelen worden gebezigd om-zoo
iemand dellnitief gesteld te zien; hoe na de
candidaatstelling op de kiezers pressie wordt
geoefend door patroons als anderszins en de
kiezers worden opgehitst door verkiezing-
reizigers. Zeer gewenscht acht spreker bij
uitbreiding van kiesrecht het z.g. couloirstel
sel, waarbij de kiezer geheel naar eigen in
zicht en overtuiging stemmen kan; wel kan
vooraf de patroon of geestelijke invloed oefe
nen of raad geven, doch by de stembus is
ieder kiezer vrij. De bewering dat by uit
breiding van kiesrecht de invloed op de stem
ming zich nog meer zou doen gelden dan
thans, weerlegt spreker beslistnaar zijn
oordeel heeft die reeds zijn toppunt bereikt.
De vrees voor verplaatsing der meerderheid
in de Kamer acht spreker ongegrond, daar
bij de vigeerende kieswet reeds het platteland
in verhouding meer kiezers telt dan de groote
stedenter staving hiervan voert spreker
een tweetal gemeenten in onze omgeving
nan, rul. Ketel en Rotterdam. Terwijf eerst
genoemde plattelandsgemeente op iedere acht
inwoners een kiezer telt, heeft Rotterdam
er slechts een op iedere dertigeen
enorm verschil dus, hetgeen natuurlijkerwijze
by algemeen kiesrecht den grooten steden
ten goede komt. Maar ook indien de meerder
heid in de Kamer er door verplaatst zou
worden, zou ftpreker niettemin algemeen
kiesrecht een dringenden eisch achten, daar
tengevolge daarvan een ware volksuitspraak
wordt verkregen.
Het argument dat reeds nu zeer velen zich
van hunne stem geen rekenschap kunnen
geven, welk getal natuurlijk ontzaglijk zou
toenemen, acht spreker geen beschuldiging
tegen die kiezers, maar tegen de meerge-
goeden, tegen den staat. Terwyl de meerge-
goeden alle onderwijs kunnen genieten, ziet
de arbeider zich daarvan voor een groot ge
deelte beroofd, voornamelijk wegens de voor
hem hooge kosten. Kan een aanzienlijke zich
de weelde van middelbaar en hooger onder
wijs veroorloven, de werkman wordt maar al
te karig bedeeld met ambachtsscholen en ziet
zich van het hooger onderwijs ten eenen-
male verstoken; klaagt men dus vaak over
de algemeen geringe ontwikkeling van den
werkman, men heeft het zich zelf te wijten,
daar men niet voldoende maatregelen neemt
om dien stand, die waarlijk niet van weten
schappelijke ontwikkeling afkeerig is, maar
evenzeer dorst naar vermeerdering van ken
nis, naar behooren te ontwikkelen en te be
schaven.
Nog meerdere onrechtvaardigheden kleven
onze wetten aan; immers wordt den werk
man in sommige oprichten te kort gedaan,
in andere wordt van hem het leeuwenaandeel
geëischt. "Worden onderwys en vrije tyd voor
hem als weelde-artikelen beschouwd, de
nationale militie is voor Iiem niet te weel
derig, maar juist goed genoeg. Voor dergelyke
haantjes is hy nog wel bruikbaar en wanneer
hem een kogel treft, wordt er aan een arbeider
niets gemist, althans niet zooveel als aan den
aanzienlijke, die zyn tijd vaak in nietsdoen
doorbrengt. De plicht jegens het vaderland,
een der duurste welke op den mensch rusten,
is voor den meergegoede slechts een vorm,
een klankdaarom zich dien plicht afgekocht
voor eenige zilverlingen, een plaatsvervanger
aangesteld, en men is er af een vaderland
bestaat alleen op feesttijden, in hoogdravende
toespraken en liederen; dan is men er bij,
in de voorste gelederen, aan het hoofd. Neen,
wanneer men alleen op die wijze rijn vader
land erkent en huldigt, dan voorzeker is 't
maar beter te doen als de sociaal-demoeraten,
die geen vaderland kennen. Maar de kazernen
zyn zoo onbewoonbaar, zyn pestholen voor
onze zonen I Welnu, wanneer dan werkelijk
die uitspraak waarheid bevat, zyn zij het dan
niet voor de kinderen van den werkman; of
zyn dat schepselen waaraan niets te bederven
valt, bij uitstek en uitsluitend voor onzede
lijkheid en den kogel bekwaam 7 Neen, wan
neer de jongeren uit de meergegoede standen
zoo 00berispelijk zyn, laten zij dan in de eerste
plaats de kazerne betrekken, want dan is ft
hun taak de minder zedelijken en ontwik
kelden op te heffen en te beschaven, en
tevens hij hen het besef te wekken en te
verlevendigen, dat de plicht jegens éen zelfde
vaderland hen bindt, dat zij nevens de rechten
ook de plichten deelen. Algemeene hilariteit
ontlokt de mededeeling van het feit, dat de
nieuwbenoemde commandant van het regi
ment grenadiers en jagers, dus van de keur
bende, zjjn eigen zoon, die in het leger dient,
buiten de kazerne houdt.
Een groote grief is in sprekers oog het
voorstel tot verhooging van den accijns op
het gedistilleerd. Reeds jarenlang levert
Schiedam een niet onaanzienlijk contingent
aan de schatkist, en daarvoor ontvangt het
niets in de plaats. Dit is zoo geweest onder
alle regeeringen, zoowel liberale als anti
liberale, en het is spreker geheel onver
schillig of men door een liberaal hondje of
door een anti-liberaal katje gebeten wordt.
Hy stelt zyn volle vertrouwen in minister
Pierson evenals in minister Tak van Poort
vliet, als zynde mannen van de vooruit
strevende richting, doch indien de verhooging
van den gedistilleerd-accijns niet wordt inge
trokken, hoopt spreker dat 's ministers
belastingvoorstellen vallen.
Eu dan de rechtspraak I Al geschiedt die
voor den werkman krachtens de wetten zoo
billijk en rechtvaardig mogelijk, 'och is zy dik
werf nog onrechtvaardig wanneer men met om
standigheden en oorzaken te rade gaat. Ter be
vestiging hiervan haalt spreker een proces aan
tegen een rangeerder der Hol 1. ijzeren-spoor
wegmaatschappij, die door ft verkeerd leggen
van een wissel een ongeluk veroorzaakte. In
aanmerking nemende de langdurige trouwe
diensten aan de maatschappij bewezen, werd
de man tot slechts zeven dagen hechtenis ver
oordeeld Bedenkt men nu dat het verkeerd
leggen van dien wissel het gevolg was van sla
perigheid, ontstaan door te langdurigen arbeid,
dan vraagt spreker of niet eer de maatschappij
had moeten veroordeeld worden wegens het
afbeulen van haar personeel. Ook wijst hy
op den Haarlemschen barbier, die wegens
preventieve hechtenis zijne klanten verloren
had en dus zonder verdienste was; alsmede
op den boerenknecht, die op onjuiste ver
moedens gearresteerd, eveneens wegens onver
diende veroordeeling en opsluiting, toen hy
eindelijk losgelaten werd nergens meer werk
kon vinden en als koloniaal rijn land verliet.
En dit zijn nog maar enkele feiten; doch
hoe dikwerf doen dergelijke gevallen zich
voor, terwyl voor den aanzienlijke allicht ver
zachtende omstandigheden worden aange
voerd en hem menigmaal de gelegenheid
gelaten wordt om zich te verwijderen/
Ook den achturïgen arbeidsdag acht spr.
een billijken eisch. Niet dat die grens niet
zou mogen worden overschredenieder arbei
der moet kunnen overwerken zoolang hij
verkiest. Doch er moet een waarborg zijn dat
de arbeider zich niet overwerkt, en daarvoor
is een internationale arbeidsregeling dringend
noodzakelijk. De gevolgen toch van een al te
langdurigen, abnonnaleu arbeidsdag zyn helaas
maar al te veel waarneembaar; liet boven
aangehaalde voorbeeld van den rangeerder is
slechts den uit ontelbaar vele. Het laffe
argument dat de arbeider bij een achturigen
arbeidsdag den overigen tyd zou verbrassen
beschouwt spreker afkomstig te rija van een
ryken sociëteitsbezoeker. Neen, de meeste-
patroons en werkgevers exploiteeren hun per
soneel geheel te hunnen bate en behandelen
hen nog minder dan doode machines, welke
rij steeds behoorlyk verzorgenzy werpen
hen na gebruik zonder behoorlyke pensioen
verzekering weg als uitgeknepen citroenen,
en wanneer zy hun al een kleine onderschei
ding toekennen, dan geschiedt dit in den regel
om reclame te maken voor hunne zaak.
Na deze breedvoerige, zaakrijke redevoe
ring komt spreker tot de slotsom dat op heb
gebied der sociale wetgeving nog heel wat te-
doen valt. Daarom wekt hij de aanwezigen
krachtig en ernstig op zich aaneen te sluiten
en langs geleidelyken en wettigen weg een
sociale heivorming te bewerken, opdat ia 't
vervolg ook de werkman in alle opzichten
als een lid der maatschappij, als een burger
van Nederland gekend worde. Een daverend
applaus getuigde van de instemming met het
gesprokene.
•Van de gelegenheid tot debat werd ge
bruik gemaakt door de heeren J. Schot Pz.
en W. F. Tak. Uit het debat van eerstge
noemde bleek dat hy den spreker misver
staan had en ft geheel met hem eens was.
De heer Tak beschouwde enkele opmerkingen
van spreker als persoonlijkheden en prote
steerde daartegen. Ook achtte hy de verge
lijking van Ketel met Rotterdam onjuist, als-
zijnde deze z. i. ongelijksoortige grootheden.
Daar de heer Tak zich blijkbaar te veel door
zyn hartstocht liet meesleepen, riep de voor
zitter hem tot de orde. Ten slotte verklaarde
hij zich eveneens voorstander van algemeen
kiesrecht, doch eerst door lengte van tijd,
wanneer de massa bekwaamd zal zijn tot zelf
standig kiezen.
Nadat de heer Horn gerepliceerd had,
sprak de voorzitter een woord van waardee
ring voor den leerzamen avond en een woord
van dank voor de groote diensten, de afdee-
ling Schiedam bewezen, waaraan de vergade
ring door tuide toejuiching haar adhaesie be
tuigde hierna keerde men dankbaar en op
gewekt huiswaarts.
Na afloop traden nog eenige leden en
donateurs tot de afdeelïng toe.
Bij de Zaterdag te 'e-Hage gehouden aan-
