0 n d e r w if s.
Armenzorg.
Visscherij.
Ker knicu w s.
Stedelijk Nieuws.
Marktberichten.
Beursbericht vau Amsterdam.
I
Op de alphabelische voordracht voor hoofd der
openbare school te Do erken c. a. zijn geplaatst
de heeren F. F, Jübsis, onderwijzer 1.0 Nijmegen
(Hees)A. van de Nadort, onderwijzer te Schie
dam, en G. G. van Wagensveld, onderwijzer te
's-Boscb.
I, Aan mr. R. T. H. P. L. A. van Boneval Faure is,
op zijn verzoek, met ingang van 20 September a.s.
eervol ontslag verleend als hoogleeraar in de facul
teit der rechtsgeleerdheid aan de rijks-universiteit
te Leiden, met dankbetuiging voor de door hem
gedurende vele jaren bewezen diensten.
Tot boogleeraar in de faculteit der rechtsge
leerdheid aan de rijks-univorsiteit te Leiden, tot
bet geven van onderwijs in het burgerlijk recht, het
handelsrecht en de burgerlijke rechtsvordering, is
benoemd mr, C. Asser, rechter in de arrondisse-
ments-rechtbank te 's-Gravenhage.
i De voordracht voor de benoeming van eenen
directeur aan de koninklijke school voor nuttige
en beeldende kunsten te 's-Hertogenbosch luidt
als volgt 1°. Julien Donij, ingenieur-architect
en leeraar aan de universiteit van Leuven 2",
P. J. den Hertog, leeraar aan de academie van
i beeldende kunsten te 's-Gravenhage.
t
Door de heeron H. F. de Boer en A. Hein-
3 sius is, op uitnnodigifg van het hoofdbestuur
t van het »Ned. Onderwijzersgenootschapeen
I gedenkboek samengesteld, waarin de geschiedenis
van het genootschap is beschreven.
Het werd in 1842 in Den Haag opgericht,
zoo niet door dan onder den invloed der pogin
gen van den toenmahgen instituteur aldaar, D.
Buddingh, later leeraar in het Hoogduitsch aan
de Delftscbe academie. Het telde bij zijne op
richting 201 leden. De poging om als vereeni-
ging te worden erkend vond destijds bij de
regeering tegenstand deze vreesde te groole
zelfstandigheid van den onderwijzersstand. De
erkenning volgde echter in 1844, maar de
voorwaarde werd er aan verbonden, dat het go-
i nootschap zich nimmer en in geen geval hoege
naamd zou mogen inlaten met eenig punt van be
heer het onderwijs betreffende.
1 Het genootschap lelt thans 4 leden van verdien-
j- ste, 124 honoraire leden 06 voorstanders, 4477
gewone leden en 647 algemeorio leden niet tot een
j der 175 afdeelingen behourende.
i Het ondersteuningsfonds is ruim f78.000. In
de spaarbank is f30.661.26. De levensverzekering-
maatschapijij heeft 2641 polissen met een verze
kerd kapitaal van f4.471.379.
Behalve deze instellingen heeft het'genootschap
een schoolmuseum opgericht, dat zeer rijk is aan
leermiddelen, en eene paedagogische bibliotheek
die eveneons in hooge mate aan hare bestemming
'voldoet, maar nog beter voldoen kan, wanneer zij
den algemeenen steun geniet.
In de Donderdag te Amsterdam gehouden
vergadering van het Nederl. onderwijzersgenoot
schap is- bi oedvoeng beraadslaagd over leerplicht.
Van de 100 afdeelingen verklaarden slechts vier
zich daartegen. Alleen omtrent de regeling be
stond verschil van gevoelen. Alle onderdeelen vau
eene regeling werden besproken en uit bet verslag
blijkt omtrent elk punt de meening der meer
derheid.
De volgende stellingen werden door het hoofd
bestuur geformuleerd en in stemming gebracht.
I. In de wet op den leerplicht behoort het
lager onderwijs verplicht te worden gesteld voor
den leeftijd van 6 tot 14 jaar, met dien ver
stande, dat a!s overgangsbepaling eerst gedurende
zeker tijdperk als het eind van den leertijd het
12e en daarna het 13e jaar wordt aangewezen.
II. Het zoogenaamde herhalingsonderwijs moet
verplicht worden gesteld gedurende den leeftijd
van 1416 jaar-, voorloopig van 1214 en
daarna van 1315 als overgangsmaatregel.
Dit herhalingsonderwijs behoort zich te bewe-
gen in de richting.der opleiding tot het beroep,
maar mag nooit de elementen voor eene meer
algemeene ontwikkeling ontberen.
III. Het hoofd der school mag alleen in zoo
verre in de strafvervolging in zake leerplicht
worden gemoeid, dat hij het schoolverzuim, zoo
veel mogelijk met opgaaf van redenen, aantea-
kent en daarvan mededeoling doet aan de bij de
wet aangewezen autoriteit.
IV. Hoewel het wenscheiijk zou zijn, dat aan
commission uit de ingezetenen de taak kon wor
den opgedragen, om onderzoek te doen naar over
tredingen van do wet op den leerplichtis het
voor eene richtige uitvoering der wet meer aan
te raden, daarvoor afzonderlijke ambtenaren aan
te stellen.
V. liet is bij de invoering eener wet op den
leerplicht noodzakelijk de openbare armenzorg
zoodanig te regelendat de ouders niet buiten
hunne schuld in de onmogelijkheid verkeeren
hunne kinderen geregeld naar de school te zenden.
VI. De regeling der vacantiën moet plaats
hebben in overeenstemming met den tijd, waarin
tegenwoordig het schoolverzuim het grootst is.
Vit. Wanneer, meer dan tot dusverre geschiedt,
bij de regeling der schooluren op locale omstan
digheden wordt gelet, kan dit strekken tot ver
gemakkelijking der invoering van leerplicht.
Deze stellingen nu werden door den heer
Heinsïus kortelijk toegelicht en daarover werd
het debat geopend.
Amsterdam merkte op dat leerplicht zonder
eene wet op den kinderarbeid weinig waarde
zal hebben. Zonder deze is leerplicht ondenkbaar.
Door 16 afdeelingen werd in verband daar
mede de volgende als achtste stelling voorge
steld
VIII. »De wet op den leerplicht moet vooraf
gegaan of onmiddellijk gevolgd worden door
eene wet op den arbeid, Waarbij alle arbeid van
schoolgaande kinderen verboden wordt."
Deze stellingen werden goedgekeurd en het
genootschap besloot zich tot de regeering te
wenden met een adres, waarin de spoedige invoe
ring van eene wet op den leerplicht wordt
verzocht en aangaande den inhoud van zulk eene
wet, die wenschen worden geuit, die bij de stem
ming over de conclusies en bij het rapport
bleken de roeening van het genootschap uit te
drukken. Dit voorstel werd eveneens goedgekeurd.
Een voorstel van de afd, Schiedam, om in de
wet te bepalen, dat in het hoofdbestuur zitting
zullen hebben twee onderwijzers, niet-hoofden
eener school, werd verworpen na een uitvoerige
discussie en na eene opmerking van den heer
Gerhard, dat dergelijke protectie voor den klasse
onderwijzer beleedigend is en dat zy spoedig door
toeneming van aantal invloed op het hoofdbestuur
zullen oefenen.
De heer De Raaf uit Vucht besprak vervolgens
de vraag
«Schenkt de tegenwoordige opleiding in ver
band met en in zekeren zin beheerscht door het
hedendaagsch examenstelsel de noodige waar
borgen voor een theoretisch en practisch bekwaam
personeel
Als feestgave van het N. O.-G. bij de her
denking van zijn 50 jarig bestaan, werd besloten
aan de jongste instelling van het genootschap, het
ondersteuningsfonds, uit het vaste fonds f 4000
uit te keeren.
Als plaats voor de volgende alg. verg. in
1893 werd Den Bosch gekozen met 240 stemmen.
Nadat de heer Degenhardt het hoofdbestuur
dank had betuigd voor het samenstellen vati het
Gedenkboek en op zijn voorstel besloten was een
krans op het graf van het eerelid Witkamp te
leggen, werd met de gebruikelijke plichtplegin
gen de vergadering gesloten.
Met bet oog op de groote behoefte aan werk
door de arbeidersbevolking te Bergum, vooral op
de Bergumerheide, waar verreweg de meeste ar
beiders, doch weinig werkgevers wonen, heeft
het algemeen burgerlijk armbestuur te Bergum
besloten tot bet aangaan eener geldleening, groot
f3500, tegen eene rente van ten hoogste 5 pCt.,
om daarvoor vlas aan te koopen en dit in den
aanstaanden winter door behoeftigen te doon ver
werken. Het eventueel verlies za! worden gedekt
uit de armvoogdij-kas. dienst 1892.
SCHIEDAM. Heden kwam van de haring-
visscherij binnen de logger Paulina, schipper A.
Schouten, aanbrengende 22% last haring.
VLAARD1NGEN. De aanvoeren van haring
zijn zeer overvloedig en belangrijk grooterdan bet
vorige jaar. Deze week arriveerde een 25-tal log
gers met vangsten van 14 tot 21 last. De prijzen
liepen dan ook terug en Donderdag werd betaald
voorvolle haring f 13 a 14, maatjesharing f 7.
a 7.50, volle en maatjes- f10 all per ton. Bij-
soorten in verhouding lager.
Van Zwartewaa! en Pernis waren verscheidene
sloepen visch hier ter markt en werd besteed voor
zoutevisch f 33 a 35, leng f 23.75 a 24.keelen
en lippen f59, kibbelen f 16,50, schelvisch 1 9.50,
alles per ton.
Gisteren zijn alhier binnengekomen 2 loggers,
te zamen aanbrengende 41 last haring, en 3 bom
men, gezamenlijk met 850 kantjes haring.
MAASSLUIS. Gisteren is alhier binnenge
komen 1 schip, met 7 last maatjes- en llVs last
volle haring.
PERNIS. Gisteren zijn athier binnengekomen
2 sloepen, te zamen aanbrengende 133 ton zoute
visch.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 668 zalmen,
die voor t'0.65 tot 0.85 per kilo werden ver
kocht. Nog werden aangevoerd 332 St.-Jacobs-
zalmpjes en 1 steur.
Zestal
Ned.-Herv. Kerk.
te SchiedamG. B,
Boomer te
Driebergen, N. de Jonge, te Brussel, H. ten
Kate, te Harderwijk, D. J. Karres, te Geneniui-
den, J. II. Schreuder, te Bleiswijk, H. Zeydner,
te Vollenhove.
Beroepen: te Hoogezand dr.Niemeijer,te
Ooster-BlokkerteElburg ds. J. H. Wensinck,
te Nijkerk o/d, Veluwe.
Woensdag werd te Rotterdam de 95ste jaar
vergadering geopend van het sNederlandsch Zen
delinggenootschap".
Df voorzitter, ds. K. F. Ternooy Apèl, van Am
sterdam, wees in zijn openingsrede in het bijzon
der op de groote moeilijkheden, waarmede het
genootschap in het afgeloopen jaar te kampen had,
doch spoorde tevens aan met moed voorwaarts te
gaan om den naam van het genoutschap hoog te
houden.
Daarop riep hij den aanwezigen in het algemeen
en enkelen in het bijzonder het welkom toe, waarna
mededeeling werd gedaan van de ingekomen stuk
ken en de verslagen der afdeelingen.
Uit het rapport der commissie voor Maandbe
richt en Tijdschrift bleek, dat van de Maandbe
richten 10,200 ex. zijn gedrukt en van de Mede-
deelingen 850 ex.
Door ds. J. Craandijk werden bij de ontstentenis
van ds. W. Fiancken Azn., eenige grepen uit het
jaarverslag gedaan. Het afgeloopen jaar was niet
bemoedigend. Zoo had het genootschap zich misre-
rekend in 4 kweekelingen. ook door den terugkeer
van den Heer T. J. Bezemer, en evenzeer door het
aanstaand vertrek van den heer H. C. Kruyt uit
Deli, zoodat hei in de verwachting, dat de zendmgs-
posten versterkt en goed bediend zonden woi den,
teleurgesteld werd.
Wat de inkomsten betreft kon hij op belang
rijke toevallige baten wijzen, waaronder legaten
van f5000 en f1000, maar de vaste inkomsten
waren eenigszins verminderd.
Uit het rappoi t der commissie van onderzoek en
toezicht bleek, dat de 4 genoemde kweekelingen
moesten ontslagen worden omdat zij den noodigen
ernst misten om hunne hooge roeping te vervullen.
Er blijven thans 5 kweekelingen over.
Het onderwijs leed schade door het vertrek van
ds, J. Th. de Visser en het bedanken van ds. H.
L. Vinke, wegens hoogen leeftijd, terwijl ds. Franc
ken binnenkort naar Utrecht vertrekt,
Daarentegen hebben de predikanten Lamers, te
Rijsoord, Van der Veen en Van Nes, te Rotteidam,
en Jonker, te Kralingen, zich bereid verklaard een
deel van het onderwijs op zich te nemen.
Ckr.-Gercf. Kerk.
Te Utrecht is Woensdag de vroeger aangekon
digde vergadering gehouden atot het in stand
houden der Chr.-Geret. Kerk". Zij werd den vorigen
avond ingeleid door een bedestond in bet Militair
Tehuis, waarbij ds. Van Lingen, uit Zetten, voor
ging en sprak over psalm 25 4 en 5.
De voor de vergadering bestemde zaal in het
Militair Tehuis bleek spoedig te klein te zijn om
al degenen te bevatten, die uit verschillende plaat
sen waren opgekomen. Onder dezen waren echter
velen, die niet tot een vast besluit gekomen waren.
Nadat nog aan dezen verzocht was zich te ver
wijderen, opende ds. Van Lingen de vergadering
met het lezen van een hoofdstuk uit den bijbel, met
toespraak en gebed.
Een aantal brieven van instemming waren
ingekomen. Door velen werden inlichtingen of
aanbiedingen gedaan om elders eene samenkomst
te houden. Van vier kerken bleek het, dat het be
sluit was genomen om met haar leeraar staande te
blijven, terwijl reeds op meer plaatsen een begin van
wederoprichting der chr.-geref. kerk was gemaakt
en elders het voornemen bestond dit ten spoedigste
te doen.
Van het blijven staan der chr.-geref. kerk, en
alzoo van het zich niet nederleggen bij het besluit
der synode tot ineensmelting met de doleerende
kerken, zal aan de regeering worden kennisge
geven.
Als commissie van advies werd tot moderamen
dezer bijeenkomst gekozen ds. Van Lingen, ds.
Wisse en G. Renkema. Aan laatstgenoemde, die
als secretaris lungeeten zal, wonende te Utrecht,
kunnen alle mededeelingen betreffende de chr.-
geref. kerk worden gezonden of gevraagd. Deze
commissie zal eene tweede vergadering bijeen
roepen, en wel een zuiver keikelijke, zoodra de'
verschillende kerkeraden hunne afgevaardigden
kunnen zenden.
Aan de predikanten van de kerken van ds, Lede-
boer en aan anderen, op de vergadering aanwezig,
werd de raad gegeven te wachten met de onder
handelingen over aaneensluiting totdat laatstge
noemde vergadering zal gehouden zijn.
Om het vergevorderd uur moest men uiteengaan,
nadat het dankgebed door ds. Wisse was uitge
sproken.
Tot de evangeliebediening zijn toegelaten de
candidaten A. van Andel te Utrecht, A. André
te Franekar, J. van den Berg te Gouda, A.
Brummelkamp te Deventer, J. Dekker Hz. te
Zaandam, K. C. B. van Herwerden, L. Kuiper,
H. Meijering en M. Meindertsraa te Kampen,
A. D. C. Kok te Schiedam, E. J. Koppe te
NijeveenF. Kramer te Onstwedde, A. P.
Lanting, te Winsum, A, H. van Minnen, te
Utrecht, M. H. A, van der Valk, te Schevenin-
gen, J. Yeenstra, te Baflo en S. van der Wal
en K. van der "Wal, te 's-Heerenbroek.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren t 23 Juli. Antonïus, zoon van
J. T. Wijzenbroek en W. J. Bokhorst, Noord-
molemtraat.
Ondertrouwd22 Juli. W. L. van Viaar-
dingen en YL A. Kram.
Schiedam, 23 Juli.
Kogge en Gerst zonder handel.
moutwijn s noteering der makelaars f 8.
Jenever: Amsterd. proef f 12 per heet.
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoelingf 0.70 per ketel.
Maassluis, 22 Juli.
Kaas. Aangevoerd 41 stapels, wegende 12,311
kilo prijs 25 a 31% ct. per kilo. Geregelde markt.
Naaldwijk, 21 Juli.
Heden waren de marktprijzenEngelsche aard
appelen f0.90 a 1.25. hoorntjes f0.90 a 1.15,
kralen f 1a 1.30 per kin aardbeziën a
ets., aalbessen 10 a 16 ct. per KG.
Op de veilingen Engelsche aardappelen fl.
a 1.10, hoorntjes 10,85 a 0.90, kralen fl.a
1.20, zandaardappelen fa kleine
f 0.50 a 0.00 per kin, aanvoer 1100 kin aardbe
ziën 13 a 20 ets., aalbessen 10 a 14 ets., zwarte
20 a 25 ets., kasdruiven fl.65 a 1.90 per KG j
meloenen f 0.25 a 1.perziken 6 a 15 ets.,
komkommers 4 a 8 ets. per stuk.
Leiden 22 Juli.
De aanvoer en prijzen ter veemarkt van heden
waren als volgt42 stieren f54 a 248, 74 vette
ossen en koeien f 130 a 290, of 58 a 74 c. per
kilo, 40 vare dito f85 a 194,12 gruskalveren
f18 a 48, 57 vette dito f35 a 76, of55 a 75 c. per
kilo, 28 nuchtere dito f 6.a 12.932 vette
schapen f 15 a 24.of 40 a 45 c. per kilo, 352
weide dito f 10.a 20, 222 lamineren f7.
a '13.138 magere varkens f 16 a33,210 biggen
f6.50 al5.108 kalf- en melkkoeien fltOa
260, 2 paarden f 32 a 41,veulens fa
Amsterdam, 23 Juli.
Rogge op levering opende flauwdoch sloot
vaster; per October f163, 162, 161, 160,161,
162, 163104,163per Maart f153,154,155,156
Langstraat, 21 Juli.
Hooi. Zoowel in nieuw als in jarig is thans
weinig handel, de prijzen hellen tot daling over
en zijn thans voor het nieuwe gewas f 18.50 a
19 per 500 KG.
Antwerpen, 23 Juli.
Petroleum vast; Amerik. in loco fr. 133/,
Augustus fr. 13%per laatste 4 maanden fr. 13Vs;
Russische in loco fr. 121/3.
Per Telegr.
21pCt. Nederland
Buitenl. Spanje
Portugal
Rusland 1867/69
1889.
Oostenr. Lg. Side
Zilver Metalliek
Papier
Turkije.
Italië '1887
Columbia
Venezuela
Aand. Cultuur Mij
Maxwell Incomebond
Gestemp. Boxtel
Aand. Staatsspoor.
Gr, Russ. Sporen
Baltische 1
Aand. WarschauWeenen.
Central. Pacific Shares.
Chicago en Erie Oblig.
r Incomebond
Denver Rio Shares
Canadian Pacific
Missouri
Eerste Hyp
Incomebond
Union Shares
Oregonshort
N. W. Pac Hyp Pdbr,
Turksche Loten
Prolongatie
22 Juli.
80
23%
94%
91%
80%
80
20%
34%
5%
651/4
114%
122
62%
116%
30%
IOOI/4
49%
161/4
90
14%
453%
38%
731/a
100
19%
2-2%
23 Juli.
80
60
23%
941/4
907/b
80%
80
201/4
521/2
35
'6%
114
121%
621/s
115%
30%
100%
49%
90%
14%
79%
45%
731/4
100
19%
21/2