A0. 1892
oensdag September.
N°. 8094.
Tweede Blad
e s e n ve e r t g s t e Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
ITG ËYËÏtTT ODÉ.
««UR.HJ: BOTKKITKAAT. «2 7.
Binnenlandsche Berichten
Post en Telegraphie.
Land- en Tuinbouw.
K o I o n n.
anuNNEHENTSPHus, per kwartaal
franco per post, door liet gelieele Rijk
Afzonderlijke nummers
1.85.
- 2.50
- 0.10.
Advertentieprijs: ran 1—10 gewone regels met
inbegrip van ecne Courant1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driëmaai, geplaatst wordt tegen twekhaai, berekend.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Marine-begrooting.
De minister van marine heeft aan de Tweede
Kamer toegezonden een antwoord op het
afdeelingsverslag, betrekkelijk eene suppletoire
marinebegrooting voor 4891. De minister
geeft daarin nog in bijzonderheden eene toe
lichting van de oorzaken der tekorten en
overschotten, die op verschillende posten zijn
voorgekomen.
Als verschoonende omstandigheid voert de
minister aan dat geen ander begrootings-
hoofdstuk voor onderscheidene posten zoo
wisselvallige en zoo moeilijk te ramen uit
komsten oplevert als dat voor marine, en
dat voor de uitgaven van de zeemacht bui
tenslands de wissels veelal zóo laat bij het
departement inkomen, dat het totaal der
uitgaven op verscheidene artikelen van het
verstreken jaar, nog lang niet ten volle be
kend is, wanneer een begrootingswet moet
worden opgemaakt van 2 jaar later.
SCHIEDAM, 0 September 1892.
In de algemeene vergadering der »Vereeni-
giag van Fabriek- en Handwerksnijverheid",
welke thans in De» Haag werd gehouden,
werd ook de quaestie der arbeiderswoningen
besproken. Algemeen werd erkend dat de
toestand veel te wenschen overlaat. Een
nadere enquête werd onnoodig geacht en ten
slotte werd besloten het hoofdbestuur op te
dragen deze zaak commissoriaal te maken
en te onderzoeken of samenwerking met
andere vereenigingen (Nut en Bouwkunst)
mogelijk is om handelend op te treden.
Nog werd besloten bij de regeering aan
te dringen op het nemen van maatregelen
om de vaarwaters bij strenge vorst open te
houden of ten spoedigste bij invallenden dooi
bevaarbaar te maken.
Voorts werd aangenomen een voorstel-
Middelburg ten gunste van staatsexploitatie
der telephonie.
De quaestie der verzekering van werk
lieden tegen ongelukken bij rijkswerken is
aangehouden.
Ie plaats der volgende bijeenkomst zal
floor het hoofdbestuur worden bepaald.
Onlangs liepen ten nadeele van een der
groote magazijnhouders te Amsterdam geruch
ten van minder aangenamen aard, die dezen
noopten wegens laster een gerechtelijke ver
volging uit te lokken tegenover den man, die
- eerst deze praatjes in de wereld zond.
)ver is het echter niet gekomen. De
lewuste persoon verzocht dringend hem niet
n moeilijkheden te brengen, aan welk ver-
Zoek de beleedigde party gevolg gaf, mits
deze een aanzienlijke schadevergoeding
betaalde, welk bedrag aan een der weldadig
heidsinstellingen zal worden afgestaan, ter-
wijl hij bovendien een geschrift teekende,
waarin hij erkende zich aan een noodlottige
dwaling te hebben schuldig gemaakt. De
zaak is hiermede uit de wereld.
it Hengelo (O.) wordt ons gemeld: In
de laatste dagen kwamen hier met den laat-
sten trein van Salzbergen troepen Russische
landverhuizers aan, afkomstig uit besmet ver
klaarde landen, terwijl zij op de doorreis
steden aandeden, waar eveneens de cholera
heerscht. Met het oog op het gevaar van
besmetting stond onze burgemeester hun niet
toe tot den volgenden morgen in het logement
voor landverhuizers te logeeren, doch werd
hun in het ketelhuis bij het station nacht
verblijf verstrekt, terwijl de politie 's nachts
toezicht hield.
Daar bedoelde reizigers bagage, vaak be
staande in smerig lijfgoed, bij zich hebben
en het verbod bestaat op invoer van gedragen
kleederen, afkomstig uit besmette landen,
heeft de burgemeester den minister van
waterstaat verzocht de noodige maatregelen
te doen nemen, opdat die reizigers direct van
Duitschland in het vervolg door zullen kunnen
reizen naar Rotterdam. Naar wij vernemen,
hebben sommige fabrikanten hiermede tele-
graphisch instemming betv. gd. (2V, B. Ct.)
De minister van waterstaat, handel en nijver
heid brengt ter algemeene kennis, dat gedurende
de maand Juf 1892 in de rijks-postspaarbank
zijn ingelegd en terugbetaald de volgende be
dragen, als:
Bedrag der inlagen f 1,424,530.61 i/s
v terugbetalingen 957,455.25
Alzoo meer ingelegd dan
terugbetaaldf 4ö7,075.36y3
Aan het einde der maand
Juni was ten name der
verschillende inleggers inge
schreven 25,194,217.43
zoodat het gezamenlijk te
goed op ultimo Juli bedroeg f 25,661,292.79i/s
In den loop der maand Juli zijn 4068 nieuwe
boekjes afgegeven 4956 zijn er in die maand ge
heel afbetaald, zoodat er aan het einde der maand
342,934 in omloop waren.
Men schrijft uit Eist dd. 2 dezer
Bij onderscheidene veehouders alhier doet zich
eene eigenaardige ziekte onder de varkens voor.
De ziekte kenmerkt zich, dat de dieren volstrekt
alle voedsel weigeren en na een paar dagen ge
heel stijf in de posten worden. Wat de eigenlijke
ziekte is, weet men nog niet te verklaren, doch
zij wordt hoofdzakelijk toegeschreven aan de
felle hitte en droogte van dezen zomer. De sterfte
onder de varkens is tot nog toe niet groot. In
de afgeloopen week kwamen hier eenige gevallen
van besmettelijke varkensziekte met doodelijken
afloop voor.
Aan het hoofdbestuur der «Hollandsche Maat
schappij van Landbouw" is door de afdeeling
Rotterdam, Schiedam en omstroken het volgende
schrijven geticht:
ïlngevolge art. 34 der wet van 20 Juli 1870
ts.B. no. 131 (tot regeling van het veeartsenijkun-
dig staatstoezicht en de veeartsenijkundige politie)
zijn bij art. 33 en volgende van het koninklijk
besluit van 27 Maart 1888 S.B. no. 67, de maat
regelen aangegeven, die bij het dreigen of heerschen
van de besmettelijke veeziekte, genaamd het mond
en klauwzeer, moeten toegepast worden. Die voor
geschreven maatregelen komen in hoofdzaak hierop
neer, dat zieke en verdachte dieren van de overige
afgezonderd worden gehouden,
n onze laatste algemeene vergadering is de
ongenoegzaamheid dier maatregelen ter sprake
gebracht. De vergadering was eenstemmig van
oordeel, dat afmaking (tegen schadeloosstelling)
der zieke en veirdachte dieren gelijk die bij vee
pest en longziekte is voorgeschreven bevolen
behoorde te worden. Met het oog op het groote
belang, dat biij deze voor den veestapel zoo be
langrijke aangelegenheid is betrokken, hebben
wij de eer u ten dringendste uit te noodigen, om
aan de algemeene vergadering machtiging te
vragen, teneinde bij de regeering ten krachtigste
aan te dringen op zoodanige wijziging van het
koninklijk besluit van 27 Maart 1888, dat demaat-
regelen tegen het mond- en klauwzeer in hoofd
zaak gelijk worden aan die, welke tegen veepest en
longziekte zijn gegeven.
^Inmiddels hebben wij de eer u mede te deelen,
dat dit onderwerp door onze afgevaardigden ter
algemeene vergadering te Leiden op 8 September
e.k. nader zal worden toegelicht."
Een afschrift van dezen brief is toegezonden aan
alle afdeelingen.
Het Bulletin des Hallesdat door geheel Frank
rijk zijne correspondenten om inlichtingen vroeg
aangaande den 1892er tarwe-oogst, publiceert
in haar jongste nummer de resultaten van dit
onderzoek. Volgens de ontvangen gegevens be
draagt de opbrengst 102.409.950 IIL, eene
hoeveelheid die, wegens de uitstekende qunliteit
van het gewonnen graan, waardoor het meel-
rendement ea. 4 pOt. hooger is dan gewoonlijk,
gelijkgesteld kan worden met 106.600,000 HL,
iets minder dus dan de gemiddelde opbrengst der
laatste 10 jaar, die 107.800.000 HL bedroeg.
Daar het verbruik van Frankrijk ca. 122</3 mil-
lioen HL bedraagt, zou het land dus volgens deze
raming ca. 15 millioen IIL tarwe moeten invoeren.
Batavia, 29 JnU.
In Bantam schijnt liet weer te smeulen. De
toestand moet er volgens het Suer. Hblail ander
maal zeer bedenkelijk zijn.
Op 9 Juli j.l., zoo schrijft het blad, viel de
vierde verjaardag van den opstand en van de
vreeselijke moorden van Tjilegon. De toenma
lige rogent van Serang is ontslagen, maar men
heeft hem in het gewest gelaten. Dit verdachte
irdandsch hoofd nu heeft juist op den verjaardag
der gruwelen van 1888 een groot feest aange
richt, waartoe zelfs alle Europeesche ambtenaren
en officieren waren uitgenoodigd.
Terecht begreep resident Ravenswaai, dat hij
hier krachtig tusschen beiden treden moest. Dus
zond hij den patih naar den ontslagen regent, om
dezen namens hem onder het oog te brengen, hoe
onbehoorlijk zijn gedrag wasi
De ontslagen regent weigerde zelfs liet feest te
verdagen, enhet had dan ook volgens het
oorspronkelijk program plaats. Natuurlijk ver
scheen geen enkel Europeaan, noch eenig in-
landsch hoofd.
De resident lieeft onmiddellijk de regeering
van de zaak kennisgegeven en aangedrongen
op het nemen van strenger maatregelen dan tot
nog toe noodig werden geacht.
Zoowel van den kant van ambtenaren en offi
cieren als van particuliere zijde wordt eenstem
mig toegegeven, dat die toestand zóo bedenkelijk
is, dat zelfs de hoofden aan den resident ronduit
hebben verklaard, niet te kunnen instaan voor
eenigszins langdurige rust. Dat slechts de onver
wachte overkomst van een paar fanatieke hadjies
voldoende zou zijn, om de met moeite en onder
voortdurende zorg, slechts half bedwongen vlam
men opnieuw te doen uitslaan, opnieuw alles in
laaie te zetten, opnieuw den meest gruwelijken
moordlust te ontketenen.
Ook de Javabode oordeelt niet minder ongunstig
over den toestand. Dit blad schrijft:
»De toestand in Bantam is tegenwoordig juist
zooals hij in de laatste jaren voortdurend geweest
is. Noch Europeesche, noch de inlandsche ambte
naren weten nauwkeurig wat er onder tde fana
tieke" bevolking omgaat, maar zij zijn overtuigd
dat deze alleen door vrees voor onze wapenen
in bedwang wordt gehouden. Er is door het be
stuur versterking van de militaire macht gevraagd
in dien zin, dat vervanging van de Amboinee-
sehe politiesoldaten te Tjaringin en te Rangkasbi-
tong door militairen wotdt noodig geacht, omdat
met die politie-soldaten niets te beginnen ishet
is o. a. reeds voorgekomen dat zij hun geweren
voor de woning van een assistent-resident op den
grond hebben gelegd ten teekon van dienstweige
ring.
»De resident treed streng op tegen de wijzo,
waarop sommige hadji's in het openbaar bun
minachting voor de Europeanen toonen zij wor
den daarvoor op de rol gestraft. Dit schijnt te
helpen."
Alle Indische bladen die den toestand in Ban
tam beschrijven, zien geen andere oorzaak voor de
heerschende verbittering dan shet fanatisme"
der bevolking, en spreken van geen andere her
stellingsmiddelen dan van wapengeweld.
De regeering moot aan Mgr. Claessens, aposto
lisch vicaris van Batavia, aartsbisschop van
Syrace, hebben te kennen gegeven, dat zij eene
katholieke zending op de Tenimber-eilanden niet
wenschelijk acht.
